Handel in het hofstelsel. Het hofstelsel ontstond na de val van het Romeinse rijk. Arme boeren hadden geen bescherming meer en sloten zich aan bij rijkere boeren. Ze leefde van de landbouw. Er was nauwelijks handel. Verschillen hof/leenstelsel: Hofstelsel Leenstelsel Economisch systeem Politiek systeem Autarkisch Gaat om het uitlenen van stukken land Erfelijk systeem Het is geen erfelijk systeem maar de leenmanen dacht het wel De heer bood bescherming aan de boeren in ruil voor: o Delen van hun oogst(pacht) o Herendiensten o Vrijheid Doordat de boeren hun vrijheid kwijt waren, werden ze horigen. Transportmiddelen De wegen werden niet meer onderhouden en het was niet meer veilig nadat de Romeinen vertrokken waren. Men transporteerde dus alleen in hun eigen hof. Hiervoor werden paarden gebruikt. Handelsproducten Geen geld meer, maar er werd in natura gehandeld (melk, graan enz.) Ook diensten werden gebruikt (bv. de herendiensten. Betaalmiddel Door veel honger bij mislukte oogsten, werd voedsel erg waardevol. Dit werd dan ook gebruikt als betaalmiddel, er was dus meer ruilhandel. Er waren geen banken. Handel tussen gebieden Het hofstelsel was autarkisch (=zelfvoorzienend) en dus werd er niet gehandeld buiten het hof. Alles wat je nodig had werd daar verbouwd. Handelsverdragen Er waren niet echt handelsverdragen, omdat er niet buiten je eigen hof gehandeld werd. Er waren wel afspraken tussen de heer en de horigen. (in ruil voor bescherming pacht betalen) Belastingen Er moest pacht betaald worden, dit was een soort belasting die je aan de heer moest betalen. Dit werd ook in natura gedaan. Conclusie Handel stortte na de val van het Romeinse rijk helemaal in en een betaalmiddel verdween Handel buiten de hofstelsels was er nauwelijks.