PowerPoint-presentatie - Kennisplein gehandicaptensector

Lespakket Vrijheidsbeperking
Les 2: Zorg voor vrijheid
Doel
Aan het eind van deze les kun je vertellen wat
vrijheidsbeperking is.
2
Waarom bespreken we
vrijheidsbeperking?
Universele verklaring van de rechten van de
mens, Artikel 3:
Ieder mens heeft recht op leven, vrijheid en
onschendbaarheid van zijn persoon.
3
Wat gaan we bespreken?
•
•
•
•
Wat zijn vrijheidsbeperkende maatregelen?
Wat zijn de effecten?
Criteria voor gebruik?
Stellingen.
4
Wat zijn vrijheidsbeperkende maatregelen?
5
Vrijheidsbeperkende maatregelen zijn …
Volgens inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ):
“Alle maatregelen die de vrijheid van cliënten beperken”.
Bijvoorbeeld:
• Fysieke vrijheidsbeperking (Zweedse band, tafelblad).
• Medicatie die het gedrag beïnvloed (psychofarmaca).
• Domotica (sensor, uitluistersysteem, camera,
deurverklikker).
• Individuele afspraken (afspraken over roken,
tijdsafspraken).
• Groepsafspraken en huisregels (bepaalde kasten op
slot, bedtijden).
6
Wat zijn de effecten?
7
Negatieve gevolgen (1)
Vrijheidsbeperkende maatregelen, zoals Zweedse
banden, gaan in tegen de fundamentele rechten van de
mens en hebben negatieve gevolgen voor het
lichamelijk en geestelijk welbevinden.
Mogelijke gevolgen zijn:
• Meer onrust (verzet).
• Meer incontinentie.
• Meer kans op decubitus.
• Minder beweging en hierdoor verlies van spiermassa
en lenigheid. Het valrisico neemt hierdoor toe.
8
Negatieve gevolgen (2)
• Meer psychofarmaca : meer
bijwerkingen.
• Letsel. Doden door ‘ophanging’ in de
Zweedse band door onjuist gebruik.
• Psychische klachten als angst en
depressie.
• Lichamelijke passiviteit leidt tot
achteruitgang van het denkvermogen,
het slaap-waakritme en stemming van
cliënten.
9
Criteria voor gebruik?
10
Criteria vrijheidsbeperkende maatregelen
Vrijheidsbeperking mag alleen om ernstig
nadeel te voorkomen.
Welke criteria zijn er?
• Proportionaliteit: maatregel staat in juiste
verhouding tot aanleiding.
• Subsidiariteit: minst ingrijpende maatregel is
gekozen.
• Effectiviteit: gekozen maatregel is het meest
geschikt om het gestelde doel te bereiken
11
Valrisico
Vrijheidsbeperkende maatregelen niet toepassen
bij valrisico, omdat:
•
Vastbinden van cliënten verhoogt het valrisico!
•
Verminderen van heupgordels leidt niet tot
meer valpartijen met ernstig letsel.
•
Risico op ernstig letsel wordt overschat.
•
Er zijn menselijker maatregelen om vallen te
voorkomen (bijv. gevaarlijke situaties in kaart
brengen en deze aanpassen).
12
Stellingen
13
Goede zorg moet 100% veilig zijn.
Stelling 1
14
Ik voel me schuldig als een cliënt
haar heup breekt.
Stelling 2
15
Als iemand zich verzet tegen wassen moet
je even doorzetten.
Stelling 3
16
Als familie een vrijheidsbeperkende
maatregel wil, dan moet je je daarbij
neerleggen.
Stelling 4
17
Eens of oneens?
Als ik later oud en valgevaarlijk ben, hoop ik dat
een verzorgende of verpleegkundige mij
vastbindt.
18
Vrijheidsbeperking = ouderenmishandeling?
JA!
Lichamelijke mishandeling: zonder
wettige reden vastbinden aan bed
of stoel, drogeren.
Schending van rechten:
bijvoorbeeld ontzeggen van vrijheid
en/of privacy, geen bezoek mogen
ontvangen, het niet mogen
gebruiken van de telefoon.
19