Vrijheidsbeperkende maatregelen

Infobrochure
Vrijheidsbeperkende
maatregelen
mensen zorgen…
voor mensen
De behandelende arts of verpleegkundige heeft met u gesproken over het toepassen van
vrijheidsbeperkende maatregelen bij uzelf of bij uw familielid of naaste.
In deze informatiebrochure leest u meer over deze maatregelen en lichten we toe waarom en hoe we ze gebruiken.
2
3
Wat zijn vrijheidsbeperkende maatregelen?
Fixatiemiddelen
Vrijheidsbeperkende maatregelen zijn maatregelen die genomen worden om een patiënt
Een lendengordel
in zijn bewegingsmogelijkheden te beperken. Dit omdat men vreest dat hij zichzelf of
Dit is een brede band die we om de lenden van de patiënt vast
anderen in gevaar zou kunnen brengen.
maken. Dit kan in bed of in de zetel.
In het ziekenhuis gebruiken we vaak de term ‘fixatie’. Deze term wijst op de fysieke fixatie
Om de veiligheid van de patiënt te verzekeren, kiezen wij voor een
van een patiënt met materialen bevestigd aan of bij het lichaam. Voorbeelden hiervan
3-puntsfixatie in bed. Dit wil zeggen een lendengordel, één pols-
zijn: een fixatievest, enkel-/of polsbanden, lendengordel, beschermhandschoenen, ver-
bandje en één enkelbandje. Dit voorkomt dat de patiënt uit de len-
pleegdeken, bedhekkens, voorzettafel.
dengordel kan glijden en zichzelf kan verwonden.
Ook het gebruik van een dwaaldetector, opname op een gesloten afdeling of kamer of
toediening van sederende medicatie zijn vrijheidsbeperkende maatregelen. In deze brochure lichten we vooral het gebruik van fysieke fixatiemiddelen toe.
Een verpleegdeken of trappelzak
Dit is een hoeslaken. Het voorkomt blootliggen, verhindert het
krabben aan de huid of wonden, vermijdt het uittrekken van son-
Waarom vrijheidsbeperking?
des of katheters.
We kunnen vrijheidsbeperkende maatregelen nemen als de toestand van de patiënt van
die aard is dat we vrezen voor zijn welzijn of voor dat van anderen.
Volgende situaties zijn hier voorbeelden van:
• Een patiënt die pas een ingreep onder algemene verdoving heeft ondergaan, kan tij-
Gevolgen van vrijheidsbeperking
delijk verward zijn. Het kan gebeuren dat hij hierdoor infuusleidingen, blaas- of maagsonde probeert te verwijderen, wat het herstel bemoeilijkt.
Fixeren is een ingrijpende maatregel, die een grote impact kan hebben op de patiënt en
• Oudere patiënten of patiënten met dementie kunnen verward worden tijdens een zie-
zijn familie. Enerzijds zijn er mogelijk gevolgen op psychosociaal gebied: gevoelens van
kenhuisopname. Mogelijk is er een bepaalde aandoening waarvoor de patiënt in bed
schaamte, angst of agressie of verlies van waardigheid. Anderzijds zijn er ook lichame-
moet blijven liggen. Soms is fixatie de enige manier om hem in bed te houden. Som-
lijke gevolgen zoals risico op verwonding (vb. kneuzingen), ontstaan van doorligwonden,
mige patiënten kunnen tijdens periodes van verwardheid erg geagiteerd of agressief
incontinentie of valincidenten.
worden en zo zichzelf of anderen in gevaar brengen.
Fixeren van een patiënt moet zoveel mogelijk vermeden worden.
Dagelijks beoordelen we of de fixatie nog noodzakelijk is!
Als algemene regel geldt dat we enkel fixeren als de patiënt een
gevaar vormt voor zichzelf of voor zijn omgeving en als er een risico
bestaat op het beëindigen van een levensnoodzakelijke therapie.
4
Er is steeds aandacht voor het voorkomen van mogelijke nadelige gevolgen. Zo zien
verpleegkundigen toe op voldoende vocht- en voedselinname, uitscheiding van urine en
stoelgang, en zijn ze waakzaam voor het ontstaan van verwondingen/doorligwonden.
5
Toestemming en overleg
Aangezien we in het Mariaziekenhuis goede en veilige zorg willen geven, streven we
omwille van bovenstaande redenen naar een fixatiearm beleid. Daarom wordt de beslissing om vrijheidsbeperkende maatregelen te nemen, voor iedere patiënt afzonderlijk
genomen.
De voor-en nadelen worden zorgvuldig afgewogen en we kiezen steeds voor de minst
ingrijpende maatregel. Indien mogelijk overleggen we met de patiënt of zijn familie of wettelijke vertegenwoordiger. In noodsituaties kunnen we overgaan tot fixatie voordat we de
familie contacteren. We brengen de familie dan zo snel mogelijk op de hoogte van deze
maatregel.
Familie
De familie kan een belangrijke rol spelen bij de aanpak en het gebruik van de vrijheidsbeperkende maatregelen. Door de inzet van familie kunnen we bepaalde maatregelen
vermijden.
Zij kunnen een positieve invloed hebben op het gedrag van de patiënt en erop toezien
dat hij niet valt, leidingen uittrekt, enz. Bovendien is het vaak mogelijk om in samenspraak
met de verpleegkundige de fixatie op te heffen tijdens het bezoek.
Vragen?
Hebt u nog vragen na het lezen
van deze brochure? U kunt altijd
terecht bij de verpleegkundigen
van de afdeling. Zij geven u
graag bijkomende informatie.
6
7
Versie: 15 juli 2013
Mariaziekenhuis vzw
Tel. +32 11 826 000
Maesensveld 1
3900 Overpelt
Fax +32 11 826 001
[email protected]
www.mariaziekenhuis.be