Vrijheidsbeperkende interventies

Vrijheidsbeperkende interventies
Inleiding
De behandelend arts of verpleegkundige heeft met u gesproken over het toepassen van middelen
die uw familielid of naaste beperken in bewegingsvrijheid; vrijheidsbeperkende interventies
genoemd. In het ziekenhuis gaat het bijvoorbeeld om het gebruik van bedhekken en de onrustband
(een band om het middel die in bed gebruikt kan worden), maar ook om het toedienen van
rustgevende medicatie en het gebruik van een rolstoel met tafelblad. Voor u kan het een
emotionele gebeurtenis zijn om uw naaste belemmerd te zien in zijn/haar vrijheid.
Door middel van deze folder is het voor u wellicht makkelijker te begrijpen waarom en wanneer
deze interventies worden toegepast en wat familie/naasten eventueel kunnen doen om de situatie
gunstig te beïnvloeden.
Waarom en wanneer vrijheidsbeperkende interventies
In een ziekenhuis kunnen situaties voorkomen waarin een patiënt tegen zichzelf beschermd moet
worden. Bijvoorbeeld als de patiënt door zijn ziekte ernstig verward of onrustig is.
Het komt voor dat de patiënt ten gevolge van zijn verwardheid dreigt te vallen, infuuslijnen, drains
of katheters (de zogenaamde “slangetjes”) eruit trekt of zich agressief uit. Er is dan sprake van
risicovol gedrag dat kan leiden tot lichamelijk letsel bij zowel de patiënt als zijn omgeving.
Allereerst zal de verpleegkundige zich inzetten om mogelijk gevaar af te wenden. De patiënt wordt
extra geobserveerd en er worden maatregelen getroffen op het gebied van de veiligheid in de
omgeving van de patiënt. Als de veiligheid echter niet optimaal gegarandeerd kan worden, kunnen
beschermende maatregelen nodig zijn. Deze maatregelen hebben beperkende gevolgen voor de
vrijheid van de patiënt en worden daarom ook vrijheidsbeperkende interventies genoemd. Deze
maatregelen vereisen een zorgvuldige afweging voordat ze toegepast worden.
Het doel van de toepassing van de vrijheidsbeperkende interventies is:
Het voorkomen van letsel bij de patiënt.
Het beschermen van medepatiënten en medewerkers.
Het kunnen vervolgen van de afgesproken medische behandeling.
Als er sprake is van een noodsituatie en er geen andere oplossingen voor handen zijn, mag de
verpleegkundige (in overleg met de behandelend arts) overgaan tot het toepassen van een
vrijheidsbeperkende maatregel. Dit gebeurt volgens voorschriften waar zowel verpleegkundigen
als artsen zich aan moeten houden. Deze voorschriften zijn opgesteld aan de hand van de Wet op
de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO).
Het voorkomen van vrijheidsbeperkende interventies
Natuurlijk is de vrijheidsbeperkende maatregel niet het eerste hulpmiddel waar de
verpleegkundigen gebruik van maken.
Een vrijheidsbeperkende maatregel is altijd een laatste hulpmiddel
Pagina 1 van 2
Er zijn enkele zaken waar u als familie of naaste rekening mee kan houden en die een gunstig
effect hebben op verwardheid en onrust:
Ervoor zorgen dat de patiënt zich bewust is van de tijd, bijvoorbeeld door het meenemen van
een duidelijke kalender en klok en bespreken van datum en tijd.
Regelmatig aan de patiënt te vertellen dat hij zich in het ziekenhuis bevindt en waarom.
Het veilig maken van de omgeving. Dit kan bijvoorbeeld door te zorgen dat er geen scherpe
voorwerpen in de buurt zijn, de kamer goed verlicht is, loophulpmiddelen in de buurt staan en
looppaden op de kamer vrij zijn van obstakels.
Het aanwezig zijn bij de patiënt. In overleg met de verpleegkundige kan familie ook buiten de
bezoektijden aanwezig zijn.
De patiënt regelmatig, bijvoorbeeld op vaste tijden, naar het toilet brengen. Dit kan in overleg
door verpleegkundige of familie gedaan worden.
Tot slot
Vraag bij de verpleegkundige wat u kunt doen om er voor te zorgen dat de patiënt zo weinig
mogelijk in zijn vrijheid beperkt hoeft te worden.
Voor meer informatie kunt u altijd terecht bij de verpleegkundigen van de afdeling.
In de folder „Acuut optredende verwardheid (Delier)‟ kunt u meer lezen over het onderwerp
verwardheid.
Evaluatie voorlichting
Bent u van mening dat in deze folder bepaalde informatie ontbreekt, onduidelijk of onjuist is, dan
horen wij dit graag.
U kunt dit aangeven bij het Patiëntenvoorlichtingsbureau.
Telefoonnummers en adressen
Patiëntenvoorlichting
T: 0492 – 59 51 02
E: [email protected]
Elkerliek ziekenhuis
www.elkerliek.nl
[email protected]
Locatie Helmond
Wesselmanlaan 25
5707 HA Helmond
Locatie Deurne
Dunantweg 16
5751 CB Deurne
Locatie Gemert
Julianastraat 2
5421 DB Gemert
model 36534 ag 0711
Pagina 2 van 2