10 de islam

TIJDVAK 3
Tijd van monniken en ridders
Andere namen voor deze tijd:
Vroege Middeleeuwen
9 De kerstening van Europa
10 De islam
11 Hofstelsel en horigheid
12 Feodaliteit
Het pictogram:
Op de achtergrond een zuil uit een romaanse
kloostergang. Op de voorgrond een vroegmiddeleeuwse ridderhelm.
Dit tijdvak hoort bij de MIDDELEEUWEN
9 DE KERSTENING VAN EUROPA
Een belangrijke leider
van de Franken was
Clovis (481-511). Hij
breidde het Frankische
rijk flink uit. Op dit
schilderij (dat pas veel
gemaakt is)rijk
zieeen
je
Halverwege de 4e eeuw waslater
het Romeinse
hoe
christelijk rijk geworden. In die
tijdClovis
werd tot
hetchristen
rijk
gedoopt. Dat
steeds vaker geteisterd doorwordt
binnenvallende
gebeurdewaren
in het niet
jaar 496.
Germaanse stammen. De Germanen
christelijk.
De verspreiding
van het
christendom in
geheel Europa.
Het eerste Germaanse volk dat het christendom
aannam waren de Franken. Dit volk veroverde de
macht in een groot deel van Europa. Zo kwam het
Een anderevolken
grote Frankische leider was Karel de Grote. Door veroveringen
christendom ook bij andere Germaanse
en eenband
goedtussen
bestuur
terecht. Er groeide een belangrijke
demaakte Karel van het Frankische rijk een machtig rijk.
Invan
het het
jaarFrankische
800 werd hij in Rome door de paus tot keizer gekroond. Dat was
paus in Rome en de koningen
een soort poging om het oude Romeinse rijk weer te herstellen. Met keizer
rijk.
Karel had het christendom weer een sterke leider.
WAT ZIJN BELANGRIJKE MOMENTEN IN DE
KERSTENING VAN EUROPA?
10 DE ISLAM
Het ontstaan en
de verspreiding
van de islam.
In het
Mekka
begin
staat
vande
de zevende eeuw stichtte de
Kaäba, hetkoopman
Arabische
centrale Mohammed de islam.
heiligdom van
Mohammed
was
de vertrouwd
islam.
met de
In dit gebouw (het
godsdiensten
van joden
‘huis en christenen, die hij
vanzijn
op
God’
reizen
volgens
ontmoette.
de
Elementen uit die
moslims) bevindt
godsdiensten
namzich
hij over in de islam, zoals
eengeloof
het
zwarteinsteen.
één god en het geloof in hemel en
Moslims
hel.
Moslims
geloven
geloven
dat de
dat Mohammed
engel Gabriël deze
boodschappen
van aan
God kreeg via de
Abraham heeft
aartsengel
Gabriël. Hij liet deze boodschappen
gegeven. Door
opschrijven
in de koran, het heilige boek van
aanrakingDaarin
moslims.
van destaan
steenook de leefregels die
zou men moeten
moslims
gereinigd
volgen om in het hiernamaals
wordentevan
verder
kunnen
zonden.
leven.
Elk Na deHet
dood
van
Arabische
rijk op zijn hoogtepunt. De veroveringen begonnen vanuit
jaar gaan miljoenen
Mohammed
in 632 veroverden
de Arabieren
Medina,
de stad waar Mohammed naar toe vluchtte toen hij uit Mekka werd
moslims
delen
vanop
Afrika, Europa en Azië.
De
islam
verdreven. Na de veroveringen door de Arabieren ging de uitbreiding van de
pelgrimstochtzich
verspreidde
naar
zo over een islam
deel van
dein een zogenaamde ‘heilige oorlog’. Grote delen van Afrika en
door
Mekka en de zwarte
wereld.
Midden-Azië werden voor het geloof gewonnen.
steen.
WAT ZIJN KENMERKEN VAN DE ISLAM?
HOE VERSPREIDDE DE ISLAM ZICH?
11 HOFSTELSEL EN HORIGHEID
De vrijwel volledige
vervanging in WestEuropa van de
agrarisch-urbane
cultuur door een
zelfvoorzienende
agrarische cultuur,
georganiseerd via
hofstelsel en
horigheid.
De agrarisch-urbane cultuur in
Europa verdween omdat het WestRomeinse Rijk ten onder ging. In
dat rijk was stedelijk leven. In de
nieuwe Germaanse rijken was dat
er bijna niet. De Germanen warenDeze afbeelding geeft een schematisch voorbeeld van een landgoed
De afbeelding
is een
goed
voorbeeld
van
omdat die
hij rechts
eenvoudige boeren.
(‘domein’
of ‘hof’).
Je ziet
een
dorp voor
dehorigheid
horigen, akkers
ze
(horige)
boeren
toont
die
producten
komen
leveren
aan
de
heer
vandie
helemaal zelf mochten hebben en akkers die van de heer waren (en
hethorigen
hof of domein.
Je ziet onder
anderegrond
een schaap.
Horigen
HOE ORGANISEERDEN ZIJ HUN
de
ook bewerkten!)
De woeste
om het dorp
heenmoesten
was ook
niet
alleen
diensten
voor
hun
heer
verrichten,
ze
moesten
ook
op
LANDBOUWSAMENLEVING? van de heer.
vastgestelde tijden producten leveren.
12 FEODALITEIT
Het ontstaan van
feodale
verhoudingen in
het bestuur.
In het
Op
dit Romeinse
11-eeuwseRijk
tapijt
was
wordt
eende
goed
Engelse
koning Harold afgebeeld
georganiseerd
bestuur mogelijk
met zijndoor
vazallen.
goede
wegen,
Linkseen
van sterk
hem leger
ridders,
endie
eenhem
moestenambtenarenapparaat.
efficiënt
bijstaan in de strijd, en
Door
rechts
de
een bisschop,
invallen
van dedie
Germanen
moest waken
in hetover
rijk zijn
zielenheil. Harold
verdwenen
deze omstandigheden.
werd in 1066 verslagen
De
door Willembestuurden
Germanen
van Normandië,
hun gebied
de op
veroveraar
feodale
wijze.
vanDe
Engeland.
koning (leenheer) gaf
zijn land in leen aan edelen (vazallen),
die hem in ruil moesten dienen. Op den
duur gedroegen de edelen zich echter
als onafhankelijke vorsten, die
Op zich
deze afbeelding zweren een vazal en een leenheer elkaar trouw. De vazal
weinig aantrokken van hun leenheer.
wijst op het land dat hij van zijn heer in leen krijgt. De heer nam zijn hand en
Het bestuur raakte nog meer
zei dan: “U bent mijn man”, waarop de vazal antwoordde met: “Ik ben uw
gedecentraliseerd.
man.”
WAT IS EEN VOORBEELD VAN
FEODALE BESTUURLIJKE
VERHOUDINGEN?