Veelgestelde vragen over Banksparen

Veelgestelde vragen over Banksparen
1. Wat is “banksparen” eigenlijk?
2. Welke vormen van banksparen zijn er?
3. Wat zijn de voordelen van banksparen?
4. Wat zijn de nadelen van banksparen?
5. Wanneer gaat het banksparen in?
6. Kan ik banksparen naast mijn huidige spaar- of beleggingshypotheek
hebben?
7. Kan ik mijn lopende kapitaalverzekering (KEW) van mijn hypotheek
omzetten naar banksparen?
8. Kan ik mijn lopende kapitaalverzekering uit box 3 omzetten naar
banksparen?
9. Kan ik zelf iets op een rekening zetten en straks inzetten voor
banksparen?
10. Betaal ik belasting over mijn bankspaartegoed?
11. Waar kan ik meer informatie krijgen over banksparen?
1. Wat is “banksparen” eigenlijk?
Bij banksparen kunt u bij een bank of een beleggingsinstelling op een geblokkeerde
rekening een bedrag bijeen ‘sparen’ voor de aflossing van de eigenwoningschuld (uw
hypotheek). Doordat er een vrijstelling in de wet wordt opgenomen voor deze vorm
van ‘sparen’ betaalt u geen inkomstenbelasting over het opgebouwde
aflossingskapitaal als u aan een aantal voorwaarden voldoet (zie hiervoor vraag 2).
Tot op heden was het belastingvrij opbouwen van vermogen alleen mogelijk door te
sparen of te beleggen via een levensverzekering (spaar- of beleggingsverzekering).
Dit gebeurde meestal via een ‘kapitaalverzekering eigen woning’ (KEW). Er gelden
bij banksparen vergelijkbare fiscale voorwaarden ten aanzien van de looptijd, de
jaarlijkse inleg, enz. als bij sparen of beleggen via een KEW.
Bij sparen of beleggen via een KEW is vaak een overlijdensrisicoverzekering
inbegrepen. Dit is bij banksparen niet het geval. Indien u het overlijdensrisico moet of
wilt verzekeren, kan dat via een losse overlijdensrisicoverzekering naast het
“bankspaarproduct”. Bij veel bankspaarproducten zal de mogelijkheid om een
overlijdensrisicoverzekering af te sluiten worden aangeboden in combinatie met het
product zelf.
2. Welke vormen van banksparen zijn er?
Banksparen biedt een nieuwe manier van belastingvrij sparen voor de aflossing van
de eigenwoningschuld (uw hypotheek). Naast de KEW (kapitaalverzekering eigen
woning) waarbij u via een verzekering voor de aflossing van uw eigenwoningschuld
vermogen opbouwt, kunt u via de bankspaarproducten SEW (spaarrekening eigen
woning) en/of BEW (beleggingsrecht eigen woning) vermogen opbouwen ter
aflossing van uw eigenwoningschuld.
De SEW en de BEW vallen net als de KEW in box 1 voor de inkomstenbelasting.
Ook gelden er een aantal fiscale voorwaarden waaraan voldaan moet worden wilt u
geen belasting verschuldigd zijn over het opgebouwde aflossingskapitaal.
De belangrijkste fiscale voorwaarden zijn de volgende:




U moet een eigen woning hebben met een eigenwoningschuld;
Er moet tenminste gedurende 15 jaar of tot het overlijden van de
rekeninghouder/eigenaar (van het beleggingsrecht) jaarlijks een bedrag naar
het SEW of BEW product zijn overgemaakt;
De bedragen moeten op jaarbasis worden overgemaakt binnen de
bandbreedte 1:10. Dit betekent dat het hoogste bedrag dat u in enig jaar
overmaakt niet meer mag bedragen dan tien maal het laagste;
U moet het opgebouwde bedrag tezijnertijd gebruiken voor de aflossing van
uw eigenwoningschuld.
Als u onder andere aan deze voorwaarden hebt voldaan is het kapitaal dat u via de
SEW/BEW hebt opgebouwd bij een inleg gedurende een looptijd van 15 jaar tot
maximaal € 32.500,- vrijgesteld (per belastingplichtige). Heeft u minimaal 20 jaar
bedragen ingelegd dan geldt een vrijstelling van maximaal € 143.000,- (per
belastingplichtige). Als uw eigenwoningschuld echter lager is dan de maximale
vrijstelling, wordt de vrijstelling verlaagd tot de hoogte van uw eigenwoningschuld.
Let op: heeft u al eerder een uitkering ontvangen uit een kapitaalverzekering dan kan
het zijn dat de vrijstelling die voor u geldt lager is dan € 143.000,-. Een eerdere
uitkering kan namelijk van invloed zijn op uw vrijstelling voor de SEW/BEW en vice
versa.
3. Wat zijn de voordelen van banksparen?
Het voordeel van banksparen is dat van uw inleg -zeker in de eerste helft van de
looptijd- minder kosten worden ingehouden dan bij een hypotheekvorm op basis van
een levensverzekering (zoals de zogenaamde beleggingsverzekeringen).
4. Wat zijn de nadelen van banksparen?
Banksparen kent eigenlijk geen nadelen. U moet wel aan de fiscale voorwaarden
voldoen (zie hiervoor vraag 2). Het is in principe voor iedereen geschikt. Wel zal
iedere bank/hypotheekverstrekker natuurlijk zijn eigen spaarrekening aanbieden. U
zit dus zowel voor wat betreft de geldverstrekking als de aflossing vast aan één partij.
Omdat banksparen is gebaseerd op een bankrekening en niet op een
verzekeringsuitkering, moet u zich realiseren dat de rekeninghouder per definitie ook
degene is die bij beëindiging het tot dan toe opgebouwde bedrag zal ontvangen. In
geval van overlijden valt het opgebouwde bedrag dus in de nalatenschap (voor de
helft als het door twee partners samen is opgebouwd).
In geval van (zeer) grote bedragen zou het dus kunnen gebeuren dat deze (deels)
belast worden met successierecht. Er zijn echter hoge vrijstellingen voor partners
(€ 515.928 (2007)), en u moet zich realiseren dat in zo'n geval ook de (helft van de)
hypotheekschuld weer van die erfenis moet worden afgetrokken.
Vaak wordt er naast een SEW/BEW een overlijdensrisicoverzekering afgesloten. Of
wordt deze verplicht gesteld door de geldverstrekker. De uitkering die bij overlijden
uit de overlijdensrisicoverzekering ontvangen wordt kan zonder het betalen van
successierechten ontvangen worden. Hieraan zijn een aantal voorwaarden
verbonden, onder andere dat u niet in gemeenschap van goederen gehuwd bent.
Heeft u geen bankspaarproduct, maar een verzekeringsvorm dan is er meestal
automatisch een overlijdensrisicodekking. Bij overlijden keert de
overlijdensrisicoverzekering dan uit. Deze uitkering kan buiten het successierecht
vallen (zie hierboven). Laat u dus goed informeren door uw tussenpersoon.
5. Wanneer gaat het banksparen in?
Het wetvoorstel Banksparen treedt op 1 januari 2008 in werking.
6. Kan ik banksparen naast mijn huidige spaar- of beleggingshypotheek
hebben?
Ja, u kunt naast uw huidige spaar- of beleggingshypotheek banksparen. Waar u
echter goed op moet letten is dat u voor de spaar- of beleggingshypotheek plus het
banksparen gezamenlijk een vrijstelling hebt van maximaal € 143.000,- (per
belastingplichtige). U loopt dus sneller de kans om bij een samenloop van de
producten boven uw vrijstelling uit te komen.
7. Kan ik mijn lopende kapitaalverzekering (KEW) van mijn hypotheek omzetten
naar banksparen?
Ja, het is mogelijk om een lopende kapitaalverzekering eigen woning (KEW) om te
zetten naar banksparen. Het bankspaarproduct wordt dan gezien als een voortzetting
van de lopende kapitaalverzekering (dit wordt fiscaal geruisloos oversluiten
genoemd). Het bankspaarproduct moet natuurlijk wel aan alle fiscale voorwaarden
blijven voldoen.
Bovendien moet de mogelijkheid van banksparen geboden worden. Ook moet(en)
instelling(en) die bij uw hypotheek betrokken is/zijn, bereid zijn mee te werken aan
het omzetten van de kapitaalverzekering.
Laat altijd een berekening maken of oversluiten voor u voordelig is en laat een
duidelijk advies uitbrengen.
8. Kan ik mijn lopende kapitaalverzekering uit box 3 omzetten naar
banksparen?
Ja, theoretisch is het mogelijk om een lopende kapitaalverzekering uit box 3 om te
zetten naar banksparen. Let echter wel op, want het betekent feitelijk een afkoop van
de kapitaalverzekering en het inzetten van het vrijgekomen bedrag om te starten met
banksparen.
U gaat in de praktijk in feite van een flexibeler product naar een product waar
strengere fiscale eisen voor gelden, nog afgezien van het kostenplaatje wat ermee
gemoeid is. In de meeste gevallen is deze ‘overstap’ dan ook niet aan te raden.
Eventueel kunt u eerst de box 3 kapitaalverzekering omzetten in een KEW en dan
fiscaal geruisloos omzetten naar een bankspaarproduct.
9. Kan ik zelf iets op een rekening zetten en straks inzetten voor banksparen?
Ja, dat kan. Houdt er rekening mee dat, zolang u nog niet bankspaart, het vermogen
op de rekening in box 3 valt en daarmee boven uw algemene vrijstelling in box 3 kunt
uitkomen (€ 20.014,- per persoon). Zodra u het bedrag gaat gebruiken voor
banksparen dient u wel aan de fiscale voorwaarden te voldoen. Zie hiervoor vraag 2.
10. Betaal ik belasting over mijn bankspaartegoed?
Zolang uw bankspaartegoed op de geblokkeerde bankspaarrekening staat, betaalt u
geen inkomstenbelasting over dit tegoed. U moet echter wel aan de fiscale regels
voldoen... zie vraag 2.
Op de datum dat uw bankspaartegoed vrijvalt bent u in principe geen
inkomstenbelasting verschuldigd over het tegoed. Wel geldt er echter een maximum
aan het vrijgestelde bedrag, namelijk € 143.000,/ (2007) per persoon. Om op de
einddatum het tegoed belastingvrij te kunnen ontvangen, gelden er een aantal
verplichtingen.
Zo moet u met het bankspaartegoed uw eigenwoningschuld aflossen. Doet u dit niet
dan bent u inkomstenbelasting in box 1 verschuldigd over het rentebestanddeel in
het opgebouwde bedrag (= de waarde van het opgebouwde bedrag minus uw totale
inleg). Voor de andere fiscale voorwaarden waar u aan moet voldoen, wil het
opgebouwde bedrag belastingvrij zijn, verwijzen wij u naar vraag 2.
11. Waar kan ik meer informatie krijgen over banksparen?
U kunt bij ons adviescentrum informatie krijgen met betrekking tot banksparen.