Simulatie in de filosofie

Simulatie in de filosofie
Moes Wagenaar
Mieke Boon,
Peter-Paul Verbeek
Anton Nijholt
WWTS colloquium
26 augustus 2008
UT Enschede
Filosofen proberen de wereld te vangen in
concepten en conceptuele kaders.
Jullie gebruiken ook deze concepten om na
te denken en beslissingen te nemen.
Filosofen kunnen concepten niet altijd
goed onderzoeken.
Met betere methoden kunnen filosofen
concepten al beter onderzoeken.
Filosofen moeten de invloed kunnen
voorspellen van complexe processen.
Filosofen moeten simulatie gebruiken,
net als de natuurwetenschappers.
Filosofen gebruiken nog maar twee van
de drie onderzoeksvlakken.
Theorie wordt gebruikt voor onderzoek
in de abstracte werkelijkheid.
Empirie wordt gebruikt voor onderzoek
in de concrete werkelijkheid.
Simulatie wordt gebruikt voor onderzoek in de kunstmatige werkelijkheid.
In het eerste stadium worden
microscopische ideeën getoetst.
In het tweede stadium wordt
macroscopisch gedrag onderzocht.
Het bijzondere aan simulatie is het
onderzoek vanuit microscopische regels.
De klassieke opvatting van onderzoek
past enkel bij theorie en empirie.
De klassieke opvatting gaat uit van
deductie en inductie.
Bij inductie worden uitspraken gedaan
over wetmatigheden.
Bij deductie worden uitspraken
gedaan over situaties.
De categorieën van Peirce geven een
aanzet tot werken met simulatie.
Peirce noemt drie redeneervormen:
inductie, deductie en abductie.
Peirce noemt twee abductieve stappen
naar microscopische regels toe.
Ik laat zien hoe bij simulatie vanuit
microscopische regels wordt gewerkt.
Als we beter kijken zien we binnen
simulatie de drie categorieën terug.
Tussen gelijke subcategorieën wordt
kennis uitgewisseld in onderzoek.
Redeneerstappen worden op deze
manier gedetailleerd weergegeven.
Improvisatietheater is geschikt om mee
te simuleren in de filosofie.
Improvisatietheater werkt met
microscopische concepten.
Improvisatietheater speelt zich af in
de kunstmatige werkelijkheid.
Met FLITS laat ik zien dat onderzoek
met improvisatietheater echt werkt.
Mol zegt over autonomie: mislukking
bij ‘zelf kiezen’ levert schuld op.
Toets met FLITS in het eerste stadium
of ‘zelf kiezen’ autonomie oplevert.
Exploreer in het tweede stadium de
gevolgen van mislukking.
Conclusie van FLITS: mislukking bij ‘zelf
kiezen’ levert inderdaad schuld op.
Filosofisch onderzoek is mogelijk
vanuit microscopische concepten.
Filosofen kunnen concepten niet altijd
goed onderzoeken.
Met betere methoden kunnen filosofen
concepten al beter onderzoeken.
Filosofen moeten de invloed kunnen
voorspellen van complexe processen.
Filosofen moeten simulatie gebruiken,
net als natuurwetenschappers.
Hebben jullie nog vragen?
Hartelijk bedankt voor jullie aandacht.