Vaatsymposium - Ziekenhuis Gelderse Vallei

Vaatsymposium
Ede, 27 oktober 2016
Meta Andriesse
Wondverpleegkundige
Zorggroep Charim Veenendaal/Zeist
Inleiding
Problemen in de thuissituatie:
• Vaatlijden herkennen lastig
• Multiproblematiek bij cliënten
• Weinig kennis
• Hoge werkdruk
• Betrokkenheid huisarts wisselend
Doel dit symposium:
• Herkennen van verschillend vaatlijden
Casus 1: Mw O.
• Mw. O.:90 jaar, rookt, therapieontrouw, eet
eenzijdig
• MVG: diabeet, hypertensie, CVI, oedeem
onderbeen, waarvoor steunkous.
• Acetyl cardio; novomix; PCM
• Klein wondje ontstaan op haar enkel lateraal,
door stoten en/of druk.
Start behandeling volgens
protocol:
• Aquacel extra + absorberend verband
• Start ACTzwachtelen
• 3x per week
Wondje wordt steeds groter:
Een grote wond erbij!
Wat gaat hier mis?
• Therapieontrouw?
• Slechte hygiëne?
Maar vooral:
• Arterieel vaatlijden!
Wat is er eigenlijk aan de hand?
Anamnese:
• mw rookt en is diabeet, hypertensie
• Leefstijl: eet eenzijdig, weigert soms wondzorg
• Klachten: pijn
Lichamelijk onderzoek:
bleke huid/minder beharing/ulcus zit lateraal
Pulsaties niet voelbaar
Overleg met huisarts  EAI niet betrouwbaar
In overleg met mw. doorgestuurd naar Vaatpoli ernstig
PAV dotteren
Wat kan je helpen op het goede
spoor te komen
1.
2.
3.
4.
5.
Goede anamnese door wondvpk
Lichamelijk onderzoek
Overleg met huisarts
Enkel-arm-index?
Beleid bespreken
Ad.1:
Anamnese, wat vergroot de kans
op arterieel vaatlijden?
• medische voorgeschiedenis: diabetes,
hartvaatziekten, reuma
• medicatie: betablokkers (bv metoprolol)
• Leefstijl
• Klachten/pijn?
Ad. 2
Lichamelijk onderzoek (PAV)
•
•
•
•
•
•
Claudicatio intermittens/rustpijn
Temperatuurverschil voet/onderbeen- li/re
Bleke of blauwige huid
Afwijkende huid/nagels(minder beharing)
Pulsaties voelbaar (ADP/ATP)
Ulcus bij tenen, buitenste voetrand, voetrug,
scheenbeen, rond achilles
Ad 2: Dus, waar moet je op letten?
•
•
•
•
•
•
•
Etalagebenen
Bij hoogleggen meer pijn (op bed)
Temperatuurverschil li/re
Bleke of blauw/paarse huid
Minder haargroei op de benen
Kalknagels
Pijn!
Ad.3:
Overleg met huisarts
• Wond
• Anamnese
• Lichamelijk onderzoek
Enkel-arm index
+
+
+
=
Bevindingen bespreken met huisarts
• Afspraken maken over regievoering
• Afspraken maken over pijnstilling
Ad 4:
Enkel/arm index
•
•
•
•
Altijd voor start zwachtelen EAI meten!
Uitvoering door POH of wondverpleegkundige
Uitkomst = 0.9-1.15 geen PAV zwachtelen
0.8 - 0.7  mild zwachtelen (=extra polsteren)
Ad.5:
Hoe verder?
Bepalend voor verder beleid (samen met
huisarts en client)
• Uitkomst EAI + beleid (actief of palliatief)
• Hoe is belastbaarheid/draagkracht client
Keuze:
doorsturen vaatchirurg
thuis behandelen
• Keuze beschrijven in zorgleefplan
• Leefstijladviezen (secundaire preventie)
Casus 2: mw M.
• Mw M, 93 jaar, eet matig, licht dementerend
• MVG: CVA; COPD; artrose; cardiaal belast
• Medicatie: acetyl cardio, persatin, salbutamol
• Wondje’s scheenbeen+ mediaal boven enkel
Beleid huisarts: mesitran/folie + ACTzwachtelen
wat wil je weten?
• Anamnese:cardiaal belast/CVA
• L.O: Veel pijn, blauwe huid rond enkel,
wondje scheenbeen, pulsaties niet voelbaar,
licht oedeem, EAI niet te meten
Rapportage:
• wonden genezen niet
• Pijn neemt toe, wil ‘s nachts in stoel slapen
• Eet slecht, misselijk
Overleg met huisarts
• EAI lukt niet, p/o huisarts blijven zwachtelen
met dit als resultaat!
• Ivm wondinfectie ZHopname zeer ernstig
vaatlijden geconstateerd
Beleid bepalen met huisarts:
•
•
•
•
Conditie gaat snel achteruit
Mw geeft aan niet verder te willen leven
Iom mw, fam en huisarts comfort beleid
Mw overlijdt binnen een maand
Take home message:
•
•
•
•
•
•
Wees alert op symptomen
Rapporteer de klachten
Blijf zoeken naar oorzaken
Doe altijd een anamnese
Blijf in overleg met client en huisarts
Maak altijd weloverwogen keuze in overleg
Bronnen:
•
•
•
•
•
•
•
WCSnieuws, jaargang 31, nummer 1, maart 2015.
WCS wondenboek nr 13, 2015.
Richtlijn Veneuze Pathologie, NDVD, 2014.
Arterieel vaatstelsel onderste extermiteiten, blz 53-58. Nurse Academy,
jaargang 6 nummer 1, lente 2014.
NHG standaard perifeer arterieel vaatlijden, februari 2014.
NHG standaard ulcus cruris venosum. 2010.
Een ulcus cruris: veneus of arterieel? Nurse Academy nummer 1, voorjaar
2009.