MEE Zuidoost Brabant Ondersteuning bij leven met een beperking Cliëntondersteuning MEE in de gemeente Someren Jaarbeeld 2014 Meedoen met een beperking is niet altijd eenvoudig. Samen met onze lokale en regionale partners ondersteunen we kwetsbare inwoners met een beperking zoals Marianne – én hun sociale netwerk – bij het maken van weloverwogen keuzes en het zetten van de juiste stappen. Zodat ook zij volwaardig en op eigen kracht mee kunnen doen. MEE, expertisecentrum van anders in het bijzonder in de gemeente Someren Het verhaal van Marianne Terug de maatschappij in Marianne is een vrouw van 42 jaar met een verstandelijke beperking die in Someren bij haar moeder woonde. Ze had een poos op zich­zelf gewoond, maar omdat ze continu problemen had met de mensen van de woningbouwvereniging en ook nog eens haar baan kwijt­raakte en in financiële problemen raakte, moest ze haar huis uit. Marianne klopte aan bij MEE omdat ze graag weer wilde werken en op zichzelf wilde gaan wonen. Ze wist alleen niet hoe ze dat moest aanpakken en ze wilde niet weer in de problemen komen. Uit een psychologisch onderzoek kwam naar voren dat Marianne het best bij een sociale werkvoorziening kon werken. De consulent van MEE ondersteunde Marianne bij het contact opnemen met het UWV en de sociale werkvoorziening. Werk is niet alleen belangrijk voor een eigen inkomen, maar ook voor haar sociale contacten. gevonden bij ORO in Helmond met 24-uurs zorg. Daarbij krijgt ze ambulante begeleiding om ervoor te zorgen dat de dagelijkse dingen goed verlopen en dat ze op het rechte pad blijft. Er is weer toekomstperspectief door de acties die zij, met hulp van MEE en haar moeder, uitgezet heeft en die haar verder kunnen helpen, terug de maatschappij in. Het vinden van een passende woning voor Marianne was niet gemakkelijk. Bij de woningbouwvereniging stond ze op de zwarte lijst na alle problemen en haar financiële situatie. De Sociaal Juridische Dienst van MEE zag twee mogelijkheden voor haar: óf huren bij particulieren óf een woonplek zoeken bij een zorginstelling. Reflectie van de consulent « Marianne had vragen op het gebied van wonen en werken. Deze twee gebieden bepalen voor een groot deel of je lekker in je vel zit. Samen hebben we naar haar wensen en mogelijkheden gekeken. Marianne gaf daarbij aan wat het beste bij haar past. Daardoor heeft ze een weloverwogen keuze kunnen maken, is ze helemaal op haar plek en neemt ze weer volledig deel aan de maatschappij. » Helemaal zelfstandig wonen was lastig voor Marianne, dat was uit het verleden gebleken. Vandaar dat met MEE besproken werd welke zorg of begeleiding Marianne nodig zou hebben als ze weer op zichzelf zou wonen. Inmiddels heeft Marianne een woonplek Nieuwe cliënten VB 16 ZB 1 ASS 10 LB 8 Actieve cliënten VB 59 ZB 1 ASS 36 LB 23 MEE Zuidoost Brabant Ondersteuning bij leven met een beperking Voor het financieel en maatschappelijk jaarverslag en de interactieve versie van dit jaarverslag kijk op www.meezuidoostbrabant.nl/ jaarverslag2014 Postbus 44015 5604 LA Eindhoven [email protected] www.meezuidoostbrabant.nl Volg MEE Zuidoost Brabant op Twitter en LinkedIn Locatie Eindhoven | De Kempen Laan van Diepenvoorde 37-43, Waalre T 040 214 04 04 Bij welke vragen? Cliënt kan meerdere vragen hebben 44 Informatie 35 Psych. problematiek 30 Opvoeding 22 Vroeghulp ZOB 21 Wet- en regelgeving 18 Arbeid 18 Wonen 13 Klik MEE 10 Maatschappelijke ondersteuning (WMO) 10 Vervoer VB Verstandelijk beperkt LB Lichamelijk beperkt ZB Zintuiglijk beperkt ASS Autisme spectrum stoornis Meer weten? Locatie Helmond Baroniehof 169a, Helmond T 0492 32 80 00 Voor het financieel en maatschappelijk jaarverslag en de interactieve versie van dit jaarverslag kijk op www.meezuidoostbrabant.nl/jaarverslag2014 MEE Zuidoost Brabant is HKZ gecertificeerd werkgebied MEE Zuidoost Brabant Loslaten & aanvaarden MEE Zuidoost Brabant in 2014 Uw partner met kennis van ondersteuning bij beperkingen De consulenten van MEE ondersteunen kwetsbare inwoners met een beperking bij het vergroten van hun zelfredzaamheid en het maken van weloverwogen keuzes. Ook proberen zij de directe omgeving en de samenleving zó in te richten dat mensen met een beperking gewoon mee kunnen doen. Vroeg of laat verlaat een kind het ouderlijk huis. Wat is de meest realistische oplossing qua wonen en werk? In gesprekken met cliënten, familie, vrienden, buren en werkgever wordt gekeken wat de beste oplossing is voor zelfstandig werken en wonen, en welke ondersteuning er nodig is. En MEE heeft cliënten geholpen bij het accepteren van het anders-zijn. Experimenteren Vooral in de puberteit zijn jongeren met een beperking, een vorm van autisme of een licht verstandelijke beperking erg kwetsbaar en kunnen ze moeilijk grenzen stellen. Ze worden geconfronteerd met sociale druk, met name alcohol, gamen etc. Ook de overgang van school naar werk is een belangrijk schakelmoment. Goede individuele ondersteuning is op zo’n moment essentieel, en kan hiermee veel problemen voorkomen. Ontwikkelen Naar welk kinderdagcentrum of school kan mijn kind? Gewoon of speciaal? MEE en Integrale Vroeghulp ondersteunt ouders bij de acceptatie van de beperking, het maken van keuzes en indien nodig het zoeken naar specialistische ondersteuning. Ook geeft MEE mensen in de omgeving van de cliënt handvatten voor het omgaan met de beperking, bijvoorbeeld broers en zussen of de leiding van een sportclub of peuterspeelzaal. WERK Verbinden VRIJE TIJD VERZORGING PLANNING In een gezonde samenleving kan iedereen meedoen. Ook mensen met een beperking. Maar daarbij is aandacht vanuit de omgeving wel belangrijk: familie, buren, vrijwilligers, mentoren of bewindvoerders. Zij kunnen kwetsbare mensen helpen zodat ze in veel gevallen gewoon mee kunnen doen. MEE legt voor deze mensen de juiste verbindingen zodat zij gewoon mee kunnen doen en niet in de problemen komen of in een isolement belanden. MEE: deskundig en midden in de maatschappij Elk jaar doen ongeveer 5.000 mensen met een beperking een beroep op MEE Zuidoost Brabant. Sommige mensen kunnen met een direct antwoord zelf de weg vinden, anderen hebben aan een informatieavond of een paar ontmoetingsavonden voldoende om weer grip te krijgen op hun leven. Een deel heeft meerdere vragen of problemen en heeft een vorm van (cliënt)ondersteuning nodig. Hervormingen binnen sociaal domein Op 1 januari 2015 vonden grote hervormingen plaats binnen het sociaal domein. Gemeenten hebben door invoering van de Jeugdwet, de Participatiewet en de nieuwe Wmo een veel grotere rol gekregen. Zij zijn nu verantwoordelijk voor de ondersteuning van kwetsbare burgers bij hun zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie. Daarmee zijn ze ook verantwoordelijk voor de cliëntondersteuning van deze inwoners. Ter voorbereiding op de decentralisaties is tussen MEE en de gemeenten steeds meer samengewerkt op het gebied van cliëntondersteuning. Medio 2014 zijn met alle 21 gemeenten goede afspraken gemaakt voor een gezamenlijke financiering en portfolio in 2015. Weliswaar bieden de transities kansen voor mensen met een beperking om mee kunnen te doen in de samenleving, maar de bezuinigingen die de overheid daaraan koppelt, baren toch de nodige zorgen of mensen met een beperking wel voldoende ondersteuning kunnen blijven krijgen. Regie behouden & beschermen Onafhankelijke uitvoering De meeste mensen zijn prima in staat de regie te houden over hun eigen leven. Maar dit geldt niet altijd voor heel kwetsbare mensen. Door onze kennis en kunst van het vragenstellen is MEE in staat hun vraag te vertalen naar de juiste ondersteuning. Dit kan betekenen dat een beschermde woonomgeving de beste oplossing is. Cliëntondersteuning door MEE is laagdrempelig en onafhankelijk; wij handelen primair vanuit het belang van de cliënt en zijn netwerk. Doel is om de eigen regie en positie te versterken van kwetsbare burgers in alle levensfasen (van 0 tot 100 jaar) en op alle leefgebieden (opvoeding & ontwikkeling, leren & werken, samenleven & wonen, regelgeving & geldzaken). Enerzijds faciliteren we kwetsbare burgers bij het vergroten van hun zelfredzaamheid en participatiemogelijkheden. Bijvoorbeeld via onze website met sociale kaart, ons servicepunt, via individuele ondersteuning, voorlichtingsbijeenkomsten en cursussen. In 2014 volgden 479 cliënten en hun netwerk een cursus bij ons. Anderzijds stimuleren en faciliteren we de maatschappij opdat iedereen mee kan doen. Dat doen we door onze brede kennis en expertise over leven met een beperking te delen met mantelzorgers, vrijwilligers en professionals. Zo leerden we bijvoorbeeld vrijwilligers van sportverenigingen hoe ze kunnen omgaan met mensen die een vorm van autisme of andere beperking hebben. In 2014 volgden 329 vrijwilligers en professionals een training bij ons. Vraag achter de vraag Actieve cliënten in 2014 4.840 497 0-7 jaar Herkennen 526 8-12 jaar 1825 921 13-23 jaar Herkennen van een beperking: een deskundigheid op zich. Een deskundigheid die MEE als geen ander heeft. Signalen zijn er, maar vaak is niet meteen duidelijk wat er aan de hand is. Bijvoorbeeld tijdens de eerste levensjaren, maar ook bij schooluitval of op latere leeftijd door een ongeval of herseninfarct. In deze fase leven veel vragen, maken de cliënt en zijn omgeving een` rouwproces door en volgt een proces van acceptatie. 24-39 jaar De cliëntondersteuner van MEE helpt cliënten om de weg te vinden en binnen hun specifieke situatie naar de beste oplossing te zoeken. Voor henzelf, hun kind of hun partner. 862 40-59 jaar 209 60+ jaar Voor het financieel en maatschappelijk jaarverslag en de interactieve versie van dit jaarverslag kijk op www.meezuidoostbrabant.nl/jaarverslag2014 MEE-consulenten gebruiken de kracht van het vragenstellen, waardoor de cliënt zich bewust wordt van zijn exacte vraag en de stappen die hij zelf en zijn omgeving kan zetten. Op basis van de vraagverheldering stellen we passende arrangementen samen. Bijvoorbeeld de inzet van een vrijwilliger, een korte, effectieve interventie of een vorm van zorg, uit oogpunt van preventie. versterking’ in hun kracht gezet. Samen met familieleden, vrienden en anderen zijn plannen gemaakt. Cliënten en hun netwerk hebben de antwoorden gekregen op vragen en zijn samen tot duurzame oplossingen gekomen om mee te kunnen doen in de maatschappij (en waar nodig op bepaalde momenten ondersteund door een professional). Integrale benadering De maatschappij wordt steeds ingewikkelder en vraagt van iedereen meer zelfstandigheid. Bij onze cliënten leidt dit in toenemende mate tot complexe problematiek. Daardoor krijgen zij te maken met verschillende organisaties en verschillende wet- en regelgevingen. Dat vereist een integrale benadering van de situatie van cliënten en juist daarin ligt onze deskundigheid en expertise. Wij initiëren, coördineren of participeren in projecten en samenwerkingsverbanden om een samenhangend maatwerkaanbod tot stand te brengen en participatie te verhogen, zoals op het gebied van arbeid en onderwijs. Lokaal versterken en regionaal verbinden In alle 21 gemeenten verrichten onze consulenten nu werkzaamheden vanuit een gemeentelijk loket in de wijk, zodat zij dicht bij de inwoners staan en hun expertise ten volle benut wordt. Door samenwerking met zorg- en welzijnsorganisaties, scholen, gehandicaptenplatforms, bedrijven, uitkeringsinstellingen etc. kunnen we op lokaal niveau voor diverse groepen nieuwe kansen en een meer inclusief zorg- en welzijnsaanbod creëren. Samen met welzijnsorganisaties hebben we bijvoorbeeld de cursussen ‘Meidenpraat’ en ‘Kinderen van gescheiden ouders’ opgezet. Met onze expertise en netwerkcontacten kunnen wij eenvoudig schakelen vanuit de eerste naar de nulde en tweede lijn. Daarnaast zijn we actief in regionale netwerken en overlegstructuren (autisme, NAH, VG-GGZ, Vroeghulp). Ontwikkeling naar een marktgerichte organisatie Om flexibel te kunnen inspelen op de ontwikkelingen binnen het sociaal domein is in 2014 gekozen voor een nieuwe aanpak binnen onze organisatie, namelijk resultaatverantwoordelijk werken. De consulenten zijn nog meer verantwoordelijk voor hun eigen resultaten en blijven daarmee als professional een lokaal en regionaal deskundig partner voor klanten, en cliënten en hun omgeving. Ook heeft het geleid tot een sterke vermindering van onze overheadkosten. Innovatie De veranderingen in het sociale domein vragen om een bredere inzet van de kennis en expertise van MEE in de samenleving. Zo hebben we tegenwoordig een apart team – Woonlink – dat zich richt op het begeleiden van mensen met een beperking en/of hun ouders met betrekking tot wonen. Ook op het gebied van geheugenproblematiek en dementie bij mensen met een beperking heeft MEE zich verbreed: speciaal geschoolde MEE-consulenten helpen bij het helder en inzichtelijk krijgen van de oorzaak van veranderend gedrag. Daarnaast zijn we sinds eind 2014 ook over uitbreiding van het portfolio in gesprek met zowel het zorgkantoor over het leveren van cliëntondersteuning Wlz, als met het UWV over sociale activeringstrajecten. Sociale netwerkversterking Een goed netwerk is voor de maatschappelijke participatie van cliënten onmisbaar. Om dat netwerk te versterken, hebben we in 2014 cliënten en hun sociale omgeving volgens de methode ‘Sociale netwerk­ MEE zorgt ervoor dat mensen met een beperking verbonden zijn en blijven met anderen en hun positie versterkt is zodat zij mee kunnen doen in de samenleving!