NOTA : GOD ON LINE

NOTA : GOD ON LINE
A. INLEIDING.
Internet is een fantastisch communicatie- en informatiemedium. Op internet is alles mogelijk.
Ook godsdiensten, sekten en alternatieve gelovigen hebben dit begrepen. God online blijkt
ontzettend populair. Maar: hoe kun je religieuze sites kritisch beoordelen? Waar vind je de
echte religie en waar begint het (al dan niet commerciële) bedrog?
B. RELIGIEUZE RITUELEN.
1. Hindoeïsme : Kalitempel
“Aan het einde van een smalle weg, die naar de top van een kleine berg leidt, gelegen naast
de stad Bangalore in Zuid-West India, bevindt zich een bescheiden hindoeïstische tempel ter
ere van Kali. Zoals meestal het geval is bij hindoeïstische plaatsen van verering, is de
buitenkant van de witte stenen tempel volledig bedekt met gedetailleerde gravures die
godinnen en goden afbeelden uit scènes van de meest geliefde, heilige hindoeïstische
legenden. Mensen wachten urenlang in een lange rij om naar binnen te gaan, tot in het hart
van de tempel, om vlakbij een afbeelding van Kali te zijn. Precies tegenover de afbeelding
staat een ronde koperen schaal waarin gloeiende stukken hout liggen die dikke, grijze rook
afgeven – een offergave voor Kali’s shakti [heilige energie]. Rondom Kali strekken gelovigen
hun armen uit en roepen haar naam in monotoon opgezegde gebeden, terwijl een Brahmaans
priester de Sanskriet verzen van een bijzonder puja [verering] zingt voor hen die zich rondom
hem verzamelen. De zoete geur van de bloemen en het fruit van het puja-offer hangt sterk in
de lucht. De verering van Kali bij de tempel brengt geluiden, geuren, smaken en
waarnemingen met zich mee die nieuwkomers ademloos doen opgaan in een ontmoeting met
het bovennatuurlijke, het heilige onbekende, een transcendent ander zijnde, dat zowel
aantrekt als afstoot op hetzelfde moment”.
Uit: B.E. Brasher, Give Me That Online Religion, San Francisco, 2001, p.3.
2. Traditioneel religieus ritueel versus ritueel op internet
Markeer enkele aspecten van een traditioneel religieus ritueel.

Kan zulk ritueel ook op het internet uitgevoerd worden? Waarom wel/niet?
……………………………………………………………………….....................

Welke verschillen zouden er zijn?
……………………………………………………………………….....................

Ontdek je nadelen/ voordelen van een ritueel op het Internet?
……………………………………………………………………….....................
3. Rituelen on-line.
Surf naar de verschillende tempels en/of kathedralen op het Internet. Analyseer
verschilpunten tussen religie in real life en religie op het Internet. Maak een vergelijking
tussen traditionele religieuze beleving zoals beschreven in de tekst van Brasher (ritueel ter
ere van Kali) en online rituelen zoals je vind op volgende websites:
Tempel:
Om Sakthi Spiritual Movement: http://www.omsakthi.org/
Prarthana: Online Hindu Temple Service: http://www.prarthana.com/
Hindutemple, Online Puja: http://www.dfwhindutemple.org/online_puja.htm
Via de zoekrobot google (http://www.google.be) vindt u meerdere zoekresultaten op
bijvoorbeeld het trefwoord: “virtual hindu temple”.
Kathedraal:
Zie http://www.rorate.com/rorate/scripts/kathedraal.php
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
C. SOORTEN RELIGIEUZE WEBSITES.
1. Commerciële religieuze sites.
Voorbeelden:
http://www.interviewwithgod.com/
http://www.whitedovegifts.nl/customer/home.php, http://www.religieuzeart.nl/
www.eerstecommunie.be
Als je de site opent, wordt gelijk ook een popup geopend met reclame om gsm te kopen,
terwijl er net in de media aandacht is om kinderen geen gsm meer te geven. Soms is het een
popup met reclame voor playstations.
2. Informatieve sites.
De meest bekende vorm van een religieuze website betreft waarschijnlijk de informatieve site
die geconsulteerd wordt om kennis te verwerven over één of meerdere religies.
Voorbeelden:
http://www.wabashcenter.wabash.edu/home/default.aspx
http://www.kerknet.be : Dé site met informatie over de kerk in Vlaanderen.
http://www.rkk.nl
http://www.isidorusweb.nl/
3. Websites voor vragenstellers / om bekeringen aan te sporen
Met deze categorie bedoelen we religieuze websites die inspelen op vragen van mensen,
waardoor ze mogelijk interesse kunnen opwekken voor een religie.
Voorbeelden:
http://www.chabad.org/tools/asktherabbi.asp
http://www.jongkatholiek.nl/waaromjezus/ : Een interactieve zoektocht voor de vragensteller
waarbij ingegaan wordt op vragen over Jezus, God, de bijbel e.a. De website hanteert een vrij
traditionele visie op de offertheologie.
Sommige van deze sites hebben niet meer als doel om vragen te stellen, maar vooral om
mensen daadwerkelijk te bekeren tot het geloof.
Voorbeelden:
http://www.carm.org/questions_Jesus.htm
http://www.bekering.nl/ : Bijbelstudie met als doel te
bekeren. Dit is een protestantse website en wordt ook
zo duidelijk aangegeven..
http://www.allaboutjesuschrist.org/dutch/jezus-isheer.htm : Site die de waarheid van Christus tracht
duidelijk te maken en aanspoort om Jezus te volgen.
Ook deze site is van protestantse oorsprong.
http://www.priesterworden.be/ / http://www.priesterworden.be/leuven/leuven.aspx : Site met
informatie over roepingen die tracht mannen te helpen een roeping te herkennen en hen
hierin te begeleiden Een voorbeeld uit de geschiedenis: http://www.heavensgate.com (zie
achtergrondinformatie)
4. Online religie als vervanging van traditionele religie.
De bedoeling van zulke websites is om online rituelen, gebeden en religieuze teksten aan te
bieden als aanvulling op de traditionele wijze van religiositeit.
Voorbeelden:
http://www.dfwhindutemple.org/online_puja.htm
http://www.biechten.be/
http://blogger.xs4all.nl/vrhoon/archive/2004/09/13/7945.aspx
http://www.vergeefmij.nl/
Websites die beweren een soort van vervangingsritueel aan te bieden dat complementair is
met de biecht in de kerk
Een zeer beperkt aantal religieuze websites probeert een alternatief te vormen voor de
traditionele vormen van religie. Religie speelt zich dan af op het internet, in een virtuele
vorm, die als meer geschikt ervaren wordt om de relatie tot de onkenbare (niet materiële en
dus virtuele) realiteit uit te drukken.
Voorbeelden:
http://www.godweb.org/
http://www.partenia.com (Nederlandstalig onderdeel)
Jacques Gaillot begon op het Internet een virtueel bisdom
http://www.church-online.info/
Church online poogt zowel een aanvulling te zijn op de kerk in real life als een substituut voor
zij die zegge n ontgoocheld te zijn in de kerk.
Vragen worden wel gesteld bij het feit of deze kerk erin zou slagen om de échte kerken (in real
life) te vervangen:
http://www.ikonrtv.nl/kerknieuws/nieuws.asp?oId=10740
5. Elektronische gebed- en reflectiesites
Het Internet wordt op sommige webpagina’s gebruikt als medium voor gebed en reflectie. Er
zijn verschillende mogelijkheden op het Internet om online te bidden. Gebeden of bezinnende
teksten kunnen online aangeboden worden zodat de gelovige zich vanuit standaardteksten tot
God kan richten, maar gebeden kunnen ook geschreven worden door de relisurfer zelf.
6. Websites met afwijkende meningen/ theologische ideeën
Aangezien het Internet een medium is dat geen enkel
centrum kent en onafhankelijk is van elke vorm van centrale
controle, is het mogelijk om op het Internet meningen te
verspreiden die in real life (het echte leven) gecensureerd
worden.
Voorbeeld:
http://www.womenpriests.org/nl/mission2.asp
Er wordt letterlijk vermeld op deze website dat de ideeën
afwijken van de Katholieke Kerk.
7. Religieuze haatsites
Ook mensen die anderen beledigen vind je op het Internet. De taal en het webdesign van
religieuze haatsites verschillen in de
meeste gevallen niet van andere
religieuze sites, zodat het soms moeilijk
is om beide soorten sites van elkaar te
onderscheiden, zeker wanneer ‘haat’
minder expliciet, maar toch onderhuids
aanwezig is.
Voorbeeld:
http://www.godhatesfags.com/main/index.html
(zie ook: http://www.religioustolerance.org/hom_hate2.htm)
http://www.maroc.nl/forums/showthread.php?threadid=227459 : Een opsomming van
verschillende haatsites.
http://www.dutch.faithfreedom.org/ : Anti-Islam/ moslimsite. Op het eerste zicht lijkt het een
neutrale site, maar de haat ten opzichte van de islam komt op verschillende punten tot uiting.
http://www.radioislam.org/ ; een voorbeeld van een islamitische anti-joodse website:
http://www.radioislam.org/nederlands/nederlands.htm
8. Nieuwe religieuze bewegingen
Op het Internet zijn ook ‘nieuwe’ religieuze bewegingen of cyber-religies ontstaan.
Cyberreligies zijn religies die vooral of uitsluitend vorm krijgen op het Internet. Hoewel niet
talrijk, bestaan er toch enkele websites op het Internet, waar mensen van over de hele wereld
samenkomen in een cyber-gemeenschap.
Voorbeelden:
http://www.geocities.com/mjjtwins/
http://www.audra.be/index.html/ - http://www.audra.be/andere%20sites%202.html met
mogelijkheid tot een online ritueel: http://www.onlinegastenboek.nl/mystery/ of
http://www.anneken.be/
Opdracht: Bekijk elk van volgende sites. Tot welke categorie behoren ze?

http://www.southstrand.org/index.html en http://www.southstrand.org/topten.html
…………………………………………………………

http://www.prarthana.com/
…………………………………………………………

http://www.virtualjerusalem.com/send_a_prayer/index.php en
http://sanxaviermission.org/Saint.html
………………………………………………………….

http://www.kerkenouderkerk.nl/modules.php?name=Forums
………………………………………………………….

http://www.livingtech.net/hypertext/netchurch/ideas.html
………………………………………………………….

http://www.stormfront.org/forum/
………………………………………………………….
D. HOE BEOORDELEN WE EEN RELIGIEUZE SITE?
1. Criteria.
I. Intentie
1. Heeft de site een duidelijk omschreven doel (cf. classificatie religieuze sites)?
2. Kan men zien voor welke godsdienst deze site staat?
3. Is de site het werk van een individuele gelovige, van een organisatie of van een
officieel erkend instituut of kerk?
4. Is het duidelijk wie er verantwoordelijk is voor de inhoud van de pagina's?
5. Is er achtergrondinformatie van de auteurs van de informatie op de site beschikbaar?
6. Is het duidelijk dat en hoe de site recent werd geactualiseerd?
7. Is het mogelijk om de webmaster te contacteren? Is en een fysiek contactadres
beschikbaar? Is de site open voor feedback om zich te verbeteren?
8. Is het duidelijk wat de doelgroep van de website is?
9. Heeft de website commerciële bedoelingen?
10. Is het duidelijk hoeveel bezoekers de website in een bepaalde periode heeft?
II. Inhoud
1. Is de startpagina helder gestructureerd?
2. Bevat de website correcte en betrouwbare informatie? Is de inhoud origineel of
overgenomen van andere websites? Is de informatie ook elders te vinden?
3. Is de website vrij van discriminerend taalgebruik?
4. Zijn de bronnen primair of secundair? Zijn de bronnen zorgvuldig aangegeven? Is de
informatie frontaal of interactief (uitwisseling) tot stand gekomen?
5. Zijn er duidelijke bronvermelding) aanwezig?
6. Is de taal verzorgd en is het leesniveau aangepast aan het publiek dat men op het oog
heeft?
7. Zijn er links met andere sites aanwezig?
8. Zijn er redenen om aan te nemen dat de website erg tendentieus is, niet-morele of
pseudo-religieuze doeleinden dient? Worden bepaalde mensen of groepen op
oneerlijke manier aangevallen op basis van hun taal, geslacht, religie of ras?
Respecteert de website de godsdienstvrijheid?
9. Hoe wordt omgegaan met heilige teksten (heilige boeken)? Is aandacht voor traditie,
ambtdragers, doctrine, religieuze structuren, symbolen en rituelen, interreligieuze
dialoog, en hoe?
10. Staat de website eerder positief of negatief ten aanzien van religiositeit?
III. Vorm en techniek
1. Is er veel geïnvesteerd in de layout van de website? Geeft de website een professionele
indruk?
2. Is er een sitemap aanwezig?
3. Hoe verhouden zich tekst en beeld? Geeft de vorm aan dat het om een religieuze
website gaat?
4. Getuigen beelden van een letterlijk of symbolisch geloofsverstaan?
5. Is er aandacht voor religieuze kunst/muziek? Zijn alle mogelijkheden van ICT
aanwezig, zoals bewegend beeld, klank, interactie, etc.
6. Is de website goed doorsurfbaar? Loopt men niet verloren in de site? Zijn er
voldoende links aanwezig? Is er niet teveel tekst? Zijn er voldoende navigatieinstrumenten aangebracht? Is er een zoekfunctie aanwezig?
7. Nodigt de website ook uit om kennis te maken met de wereld van de religie buiten de
website?
8. Draagt de vorm bij tot een religieus gevoel of is de website eerder vreemd aan de
binnenkant van religie?
9. Is er geen kloof tussen vorm en inhoud (statische inhoud en dynamische vorm of
omgekeerd dynamische inhoud en statische vorm)?
10. Eist de vorm en techniek niet teveel de aandacht op ten koste van de inhoud?
2. Toepassing.
Schrijf een rapport van een halve bladzijde over de kwaliteit van één van de volgende
websites aan de hand van de hierboven beschreven 30 evaluatiecriteria.
1. www.rknieuws.net
2. www.godsdienstonderwijs.be (http://www.kuleuven.be/thomas/algemeen/over_thomas/)
3. www.kerknet.be
4. www.eerstecommunie.be
5. www.jewishcom.be/ De Nederlandstalige versie van de site ontbreekt.
6. www.kuleuven.be/thomas/godsdienstwetenschappen_studeren/
7. www.denieuwebijbelvertaling.nl/
8. www.mythicjourneys.org/bigmyth/2_ned_myths.htm
9. www.godtube.com/
10. www.paxchristi.be