Gezondheid en beleid

Gezondheid en beleid
SBG 2
HC 6
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
1Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Hoe krijg je NL gezond(er)??
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
2Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Levensverwachting in NL
• Bij de geboorte:
– voor mannen 79,2 jaar
– voor vrouwen 82,9 jaar
• Op 65-jarige leeftijd:
– 18,3 jaar voor mannen
– 21,3 jaar voor vrouwen
Bron: CBS, 2011
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Levensverwachting
Organisatie gezondheidszorg
• Eerste lijn: huisarts, psycholoog, tandarts, fysiotherapeut
• Tweede lijn: na verwijzing: ziekenhuis
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
5Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Kosten van de zorg in NL
• In 2012 werd bijna € 93 miljard
uitgegeven aan gezondheidszorg
en welzijnszorg
–
–
–
–
–
Ziekenhuiszorg:
Tandartsen en paramedici:
GGZ:
Gehandicaptenzorg:
Geneesmiddelen:
25,8%
5,2%
6,1%
9,9%
6,4%
– 15,4% van het BNP!!
– +7,9% tov 2011
– € 5.535,- per inwoner
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
6Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Wie betaalt dat?
1) AWBZ: Algemene wet bijzondere ziektekosten
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ziekenhuis vanaf de 366e dag
verpleeghuis
verzorgingshuis
psychiatrische inrichting
instelling voor zintuiglijk gehandicapten;
instelling voor verstandelijk gehandicapten;
gezinsvervangend tehuis voor gehandicapten;
beschermde woonvorm voor ex-psychiatrische patiënten en sociaal
kwetsbaren;
dagverblijf voor gehandicapten
thuiszorg
inentingen
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
7Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Wie betaalt dat?
2) Zorgverzekeraars (de burgers zelf via ziektekostenverzekering
– Basispakket (dekt 94% vd zorgkosten)
• Geneeskundige zorg, zoals zorg door huisartsen, verloskundigen
en medisch specialisten
• Mondzorg tot 18 jaar
• Geneesmiddelen
• Hulpmiddelen (hoortoestellen, gebitsprothesen, etc.)
• Opname ziekenhuis (365 dagen)
• Verloskundige en kraamzorg
• Verblijf i.v.m. geneeskundige hulp (zorghotel)
• Vervoer
– Aanvullende pakket: tandarts, fysiotherapie, alternative
geneeswijze, brillen, etc, etc
Model van Lalonde
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
9Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
10Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Toekomstverkenning Van Gezond naar Beter
Meer ziekte maar niet minder gezond
• Gezondheid is….
• je gezond voelen
• of je nou ziek bent of niet
Definitie Gezondheid: gezondheid is een
toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en
maatschappelijk welzijn, niet slechts de
afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk
gebreken (WHO, 1948)
Top 10 meest voorkomende
ziekten
Opleidingsniveau
Beleid Overheid
• 2010: Van gezond naar beter
– Van preventie van ziekten naar preventie van
beperkingen
– Aandacht voor leefstijl en
gezondheidsbevordering
– Wettelijke maatregelen + accijnzen +
omgevingsinterventies + leefstijlinterventies
Integrale aanpak overheid
• Inrichting van de fysieke en sociale
omgeving
• Regelgeving en handhaving
• Voorlichting en educatie
• Signalering/screening en advies
• Ondersteuning voor specifieke
doelgroepen
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
16Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Inrichting fysieke ruimte
piano
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
17Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Regelgeving en handhaving
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
18Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Voorlichting en educatie
nixx18- filmpje
roken – filmpje
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
19Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Kabinetsbeleid 2011
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
20Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Extra aandachtspunten
• Gezondheidsrisico’s in de omgeving.
– Ziekte van Lymn
• Perinatale sterfte
– Is hoger in NL
• Toename chronische ziekten
– Diabetes, comorbiditeit
• Psychische aandoeningen
– depressie
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
21Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Van gezond naar beter
– Voorkomen is beter dan genezen maar niet
goedkoper
– Gezonde mensen gebruiken langduriger
minder zorg
– Ongezonde mensen gebruiken korter meer
zorg
Gezondheidsbevordering
omdat:
• Deelname aan de samenleving!!!!
– Arbeidsparticipatie
– Arbeidsverzuim
– Arbeidsproductiviteit
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
23Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Preventie
Ziekte gerelateerd
Doelgroep gerelateerd
Effecten van preventie
• Prijsmaatregelen en wetgeving zijn effectief
• Geïndiceerde preventie kan veel gezondheidswinst
opleveren
• Kortdurende leefstijlinterventies hebben vaak geen
blijvende effecten
• De fysieke en sociale omgeving zijn belangrijke
aangrijpingspunten
• Doelmatig beleid vraagt om doelgroepgerichte
benadering
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
25Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
ROKEN en preventie
• Het percentage rokers verminderde in Nederland van 60% in
1958 tot 28% in 2008.
• Rookverboden en accijnsverhogingen zijn erg effectief
• Kortdurende schoolprogramma’s leiden tot uitstel, maar niet tot
afstel.
• Individuele stop-roken-ondersteuning verhoogt de stopkans.
• Vergoeding van deze ondersteuning en gebruik van internet
verhogen het bereik.
• Rookpreventie levert op de lange termijn gezondheidswinst op.
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
26Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
ALCOHOL en preventie
•
•
•
•
•
•
•
Alcoholconsumptie en overmatig alcoholgebruik zijn in Nederland al jaren
stabiel.
Accijnzen, leeftijdsgrenzen en reclameverboden dringen het
alcoholgebruik terug.
Het betrekken van ouders bij schoolprogramma’s verhoogt de effectiviteit.
Individuele preventie gericht op probleemdrinkers is effectief.
Slechts een fractie van de probleemdrinkers wordt bereikt met deze
interventies.
Meer bekendheid over de mogelijkheden tot vergoeding kan het bereik
verhogen.
Alcoholpreventie leidt tot gezondheidswinst én tot afname van
maatschappelijke gevolgen.
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
27Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
DIABETES en preventie
• Het aantal mensen met diabetes in Nederland verdubbelt tussen
2005 en 2025.
• In theorie zou de helft van deze groei kunnen worden voorkomen
met overgewichtpreventie.
• In de praktijk wordt slechts een fractie van deze groei daadwerkelijk
voorkomen.
• Gecombineerde leefstijlinterventies bij pre diabetes verminderen
het risico op diabetes.
• Preventie in de zorg kan een deel van de diabetescomplicaties
voorkomen.
• Diabetespreventie leidt tot gezondheidswinst, maar het bereik en
effectiviteit van leefstijlinterventies moet omhoog.
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
28Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
OVERGEWICHT en preventie
•
•
•
•
•
•
•
•
•
De stijging van het aantal mensen met overgewicht lijkt in Nederland voorbij.
Wetgeving en prijsmaatregelen leiden tot een gezonder voeding- en
beweegpatroon.
Collectieve preventie leidt tot kortdurende verbeteringen in voedings- en
beweegpatroon.
Effecten van collectieve preventie op overgewicht zijn nauwelijks
aangetoond.
Individuele preventie voor mensen met overgewicht heeft op de korte termijn
effect.
Langetermijneffecten van individuele preventie zijn nog vrijwel niet bekend.
Integrale, lokale aanpak lijkt aangewezen; hard bewijs ontbreekt vooralsnog.
Meer bewegen en gezonder eten leveren uiteindelijk forse
gezondheidswinst
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
29Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Beleidscysclus
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
30Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
31Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Taken gemeente m.b.t. Gezondheid vlg.
de Wet Publieke Gezondheid (WPG)
•
•
•
•
•
•
•
Het bestrijden van infectieziekten
Het bevorderen van gezondheid
De gezondheidszorg voor kinderen en jongeren van 0-19 jaar
De regie over de gezondheidszorg voor ouderen
Het afstemmen van preventieve en curatieve zorg
Epidemiologie: bevolking enquête eens per 4 jaar
Medische milieukunde
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
32Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Gemeente Groningen
• Gezonde Stad – Structureel investeren in een gezonde stad door
het scheppen van ruimtelijke en sociale voorwaarden die onze
inwoners stimuleren tot gezonde keuzes en een gezonde en actieve
leefstijl
• Gezonde Wijk - Extra investeren in wijken waar relatief veel
mensen wonen met een substantiële gezondheidsachterstand;
• Gezonde Jeugd - Extra investeren in de Groninger jeugd omdat
een gezonde jeugd zichzelf en de samenleving de beste
toekomstperspectieven biedt.
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
33Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Voorbeeldproject
• scoren voor gezondheid
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
34Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Voorbeeldprojecten
• JOGG – Jongeren op Gezond Gewicht
–
–
–
–
op basis van Frans model EPODE
bewezen effectief
samenwerking overheid en bedrijfsleven
volgende week centraal: gastspreker
GGD Drenthe
Instituut voor Sportstudies, Opleiding: Sport, Gezondheid
en Management
35Instituut voor Sportstudies
“Wij ontwikkelen innovatieve beroepspraktijken in de sport”
Opdracht Werkcollege
Gezondheidsinterventies