Hoofd
advertisement
Inhoudsopgave Hoofd 1 Schedelbotten 4 Systematiek van de hersenzenuwen 1.1 Schedel (cranium) van lateraal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Schedel van frontaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Schedel van dorsaal en schedelnaden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Schedeldak (calvaria) van buiten en binnen. . . . . . . . . . . . . . . . 8 Uitwendige schedelbasis (basis cranii externa). . . . . . . . . . . . 10 Inwendige schedelbasis (basis cranii interna) . . . . . . . . . . . . . 12 Oogholte (orbita): botten en openingen voor vaten en zenuwen . . . . . . . . . . . . . 14 Orbitae en naburige structuren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Neus (nasus): neusskelet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Neus: neusbijholten (sinus paranasales) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Slaapbeen (os temporale). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Wiggenbeen (os sphenoidale). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Achterhoofdsbeen (os occipitale) en zeefbeen (os ethmoidale) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Hard verhemelte (palatum durum). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Onderkaak (mandibula) en tongbeen (os hyoideum). . . . . . . 30 Kaakgewricht (articulatio temporomandibularis). . . . . . . . . . 32 Biomechanica van het kaakgewricht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Tanden en kiezen (dentes) in situ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Blijvend gebit en panoramische röntgenfoto. . . . . . . . . . . . . . 38 Afzonderlijke gebitselementen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Melkgebit (dentes decidui). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.1 Overzicht van de hersenzenuwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hersenzenuwkernen en ganglia die samenhangen met de hersenzenuwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nervus olfactorius (I) en nervus opticus (II). . . . . . . . . . . . . . . Oogspierzenuwen: nervus oculomotorius (III), nervus trochlearis (IV) en nervus abducens (VI). . . . . . . . . . . . . . . . . . Nervus trigeminus (V): kern- en innervatiegebieden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nervus trigeminus (V): verloop van de drie hoofdtakken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nervus facialis (VII): kern- en innervatiegebieden en viscero-efferente vezels. . . . Nervus facialis (VII): verloop in het rotsbeen; parasympathische viscero-efferente en viscero-afferente vezels. . . . . . . Nervus vestibulocochlearis (VIII). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nervus glossopharyngeus (IX). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nervus vagus (X) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nervus accessorius (XI) en nervus hypoglossus (XII). . . . . . . . Synopsis van de plaatsen waar geleidingsbanen aan de schedelbasis naar buiten treden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 Spieren 2.1 Mimische spieren: overzicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mimische spieren: functie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kauwspieren: overzicht en oppervlakkige spieren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kauwspieren: diepe spieren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oorsprong van spieren en aanhechting aan de schedel. . . . . 2.2 2.3 2.4 2.5 46 Overzicht en a. carotis externa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Voorste en achterste takken en mediale tak van de a. carotis externa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Eindtakken van de a. carotis externa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Takken van de a. carotis externa die extracerebrale structuren van bloed voorzien. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Oppervlakkige venen van hoofd en hals. . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Diepe venen van het hoofd en venen van het achterhoofd . . 64 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 80 82 84 86 88 90 6 Mondholte 6.1 6.6 Overzicht: hard en zacht verhemelte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tong (lingua): spieren en slijmvlies. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tong: banen, vaten en lymfedrainage. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mondbodem (diaphragma oris). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het lymfoïde weefsel van de Waldeyerring . . . . . . . . . . . . . . Speekselklieren van het hoofd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Neus 7.1 Overzicht en slijmvliesreliëf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 Bloedvaten en zenuwen van de hoofdholte van de neus . . . 116 Histologie en klinische anatomie van de neusholten . . . . . . 118 6.4 6.5 3.1 78 5.5 5.2 6.3 Systematiek van de bloedvaten 76 Voorste gezichtsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Oppervlakkige laag van de zijkant van het hoofd . . . . . . . . . . 94 Middelste en diepe laag van de zijkant van het hoofd . . . . . . 96 Fossa infratemporalis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Fossa pterygopalatina. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 6.2 3 74 5.1 48 50 52 72 Topografie 5.4 44 68 70 5 5.3 2 66 7.2 7.3 102 104 106 108 110 112 IX Inhoudsopgave 8 10 Doorsneden van het hoofd Orbita en oog Regio orbitalis, oogleden (palpebrae) en bindvlies (tunica conjunctiva). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.2 Traanapparaat. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3 Oogbol (bulbus oculi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.4 Brekingsmedia van het oog: lens (lens cristallina) en hoornvlies (cornea) . . . . . . . . . . . . . 8.5 Iris en kamerhoek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.6 Netvlies (retina). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.7 Bloedvoorziening van de oogbol. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.8 Uitwendige oogspieren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.9 Indeling, bloedvaten en zenuwen van de oogbol (orbita) . . 8.10 Topografie van de orbita. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10.1 Frontale doorsneden ter hoogte van de voorste rand 8.1 120 122 124 van de orbita en de retrobulbaire ruimte. . . . . . . . . . . . . . . . 156 10.2 Frontale doorsneden ter hoogte van de top van de orbitapiramide en de hypofyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 10.3 Horizontale doorsneden ter hoogte van de orbitae, 126 128 130 132 134 136 138 bovenste en middelste niveau. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 10.4 Horizontale doorsneden ter hoogte van de sinus sphenoidalis en de conchae nasales mediae . . . . . . . . . . . . . 162 10.5 Horizontale doorsneden ter hoogte van de nasopharynx en de articulatio atlantoaxialis mediana. . . . . . . . . . . . . . . . . 164 10.6 Sagittale doorsneden: mediosagittaal met neusseptum en ter hoogte van de mediale orbitawand. . . . . . . . . . . . . . . 166 10 .7 Sagittale doorsneden ter hoogte van het binnenste 9 Rotsbeen en oor 9.1 Overzicht en uitwendig oor (auris externa): opbouw en bloedvoorziening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Uitwendig oor, oorschelp (auricula), uitwendige gehoorgang (meatus acusticus externus) en trommelvlies (membrana tympanica). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Middenoor (auris media): trommelholte (cavitas tympani) en oortrompet (tuba auditiva). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 Middenoor: gehoorbeentjesketen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 Binnenoor (auris interna): overzicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 Binnenoor: gehoororgaan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 Binnenoor: evenwichtsorgaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 Bloedvoorziening van het rotsbeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 derde deel en het midden van de orbita. . . . . . . . . . . . . . . . . 168 Inhoudsopgave Neuroanatomie 1 Inleiding tot de neuroanatomie 1.1 1.7 Hersenen en ruggenmerg als geheel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het neuron en zijn schakelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Neuroglia en myeline. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Input van het CZS: zintuigwaarneming en haar kwaliteiten. . . . . . . . . . . . . . . . . Het PZS en zijn interactie met het CZS. . . . . . . . . . . . . . . . . . Ontwikkeling van het zenuwstelsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Macroscopische indeling van de hersenen. . . . . . . . . . . . . . . 2 Hersen- en ruggenmergsvliezen 7 Cerebellum 2.1 Hersenen in situ en hersenvliezen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186 Hersenvliezen en durasepten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 De hersen- en ruggenmergszenuwen en hun ruimten. . . . . 190 7.1 Uitwendige structuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inwendige structuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stelen en banen van de kleine hersenen. . . . . . . . . . . . . . . . . Vereenvoudigde functionele anatomie en laesies van de kleine hersenen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 2.2 2.3 172 174 176 6 Truncus encephali 6.1 Indeling en uitwendige structuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hersenzenuwkernen, nucleus ruber en substantia nigra . . . Formatio reticularis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdalende en opstijgende banen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dwarsdoorsneden van de hersenstam: Middenhersenen (mesencephalon) en brug (pons) . . . . . . . Dwarsdoorsneden van de hersenstam: medulla oblongata. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.2 6.3 6.4 178 180 182 184 6.5 6.6 7.2 7.3 7.4 3 Liquorruimten 3.1 Overzicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 Liquorcirculatie en cisternen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Circumventriculaire organen en weefselbarrières in de hersenen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196 3.2 3.3 4 Telencephalon 4.1 4.6 Ontwikkeling en uitwendige structuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . Histologische opbouw en functionele organisatie van de schors van de grote hersenen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cortexvelden in de neocortex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Allocortex: overzicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Allocortex: hippocampus en corpus amydaloideum. . . . . . . . . . . . . . . . . Witte stof en nuclei basales (basale kernen) . . . . . . . . . . . . . 5 Diencephalon 5.1 Overzicht en ontwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uitwendige structuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inwendige structuur van het diencephalon: niveau-indeling en serie doorsneden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thalamus: kerngebieden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thalamus: projecties van de thalamuskernen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hypothalamus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hypofyse (hersenaanhangsel, glandula pituitaria). . . . . . . . Epi- en subthalamus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.2 4.3 4.4 4.5 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 198 200 202 204 206 208 8 8.1 226 228 230 232 234 236 238 240 242 244 Bloedvaten van de hersenen Arteriële bloedtoevoer en circulus arteriosus . . . . . . . . . . . . Oppervlakkig verloop van de arteriën van de grote hersenen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.3 Bloedvoorzieningsgebieden van de drie grote arteriën in de grote hersenen (arteriae cerebri anterior, media en posterior . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.4 Arteriën van de hersenstam en de kleine hersenen . . . . . . . 8.5 Sinus durae matris: vindplaatsen en opbouw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6.6 Sinus durae matris: veneuze toevoerwegen en accessoire afvoerwegen. . . . . . . 8.7 Oppervlakkige en diepe venen van de hersenen. . . . . . . . . . 8.8 Diepe venen van de hersenen: venen van de hersenstam en de kleine hersenen . . . . . . . . . 8.9 Intracraniële bloedingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.10 Cerebrale doorbloedingsstoornissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246 8.2 248 250 252 254 256 258 260 262 264 210 212 214 216 218 220 222 224 XI Inhoudsopgave 9 Ruggenmerg en bloedvaten van het ruggenmerg 12 Functionele systemen en klinische relaties 9.1 Overzicht: gesegmenteerde opbouw van het ruggenmerg (medulla spinalis). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overzicht: indeling van ruggenmergsegmenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Grijze stof (substantia grisea): indeling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Substantia grisea: reflexboog en propriospinaal apparaat. . . . . . . . . . . . . . . . . . Opstijgende banen: tractus spinothalamici. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opstijgende banen: fasciculus gracilis en fasciculus cuneatus . . . . . . . . . . . . . . . . Opstijgende banen: tractus spinocerebellares . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdalende banen: tractus corticospinalis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afdalende banen: extrapiramidale en vegetatieve banen. . . . . . . . . . . . . . . . . . Synopsis van opstijgende en afdalende baanstelsels in het ruggenmerg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arteriële bloedvoorziening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Veneuze drainage. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Topografie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.1 Sensorisch stelsel: 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 9.9 9.10 9.11 9.12 9.13 266 268 270 272 274 276 278 280 282 284 286 288 290 10 Doorsneden van de hersenen 10.1 Frontale doorsneden I en II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292 10.2 Frontale doorsneden III en IV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294 10.3 Frontale doorsneden V en VI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296 10.4 Frontale doorsneden VII en VIII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298 10.5 Frontale doorsneden IX en X . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 10.6 Frontale doorsneden XI en XII . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 302 10.7 Horizontale doorsneden I en II. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304 10.8 Horizontale doorsneden III en IV. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306 10.9 Horizontale doorsneden V en VI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308 10.10 Sagittale doorsneden I-III. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310 10.11 Sagittale doorsneden IV-VI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 10.12 Sagittale doorsneden VII en VIII. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 11 Vegetatief zenuwstelsel 11.1 Organisatie van sympathicus en parasympathicus. . . . . . . . 316 11.2 Effect van het vegetatieve zenuwstelsel op afzonderlijke or- ganen en centrale schakelingen van de sympathicus. . . . . . . . . . . . 11.3 Parasympathicus: overzicht en schakelingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.4 Ingewandspijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11.5 Zenuwstelsel van de ingewanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XII 318 320 322 324 synopsis van de baansystemen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.2 Sensorisch stelsel: principes van de prikkelverwerking. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.3 Sensorisch stelsel: laesies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.4 Sensorisch stelsel: pijn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.5 Pijnbanen van het hoofd en centraal pijnremmend stelsel 12.6 Motorisch stelsel: overzicht en principe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.7 Motorisch stelsel: piramidebaan (tractus pyramidalis) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.8 Motorisch stelsel: motorische kerngebieden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.9 Motorisch stelsel: extrapiramidaal-motorisch stelsel en laesies van het motorische stelsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.10 Radiculaire laesies: overzicht en sensibele schade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.11 Radiculaire laesies: motorische schade. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.12 Armplexuslaesie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.13 Beenplexuslaesie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.14 Laesies van het ruggenmerg en de perifere zenuwen: sensibele uitvalsverschijnselen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.15 Laesies van het ruggenmerg en de perifere zenuwen: motorische uitvalsverschijnselen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.16 Bepaling van de hoogte van een spinale laesie . . . . . . . . . . . 12.17 Visueel systeem: geniculair gedeelte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.18 Visueel systeem: laesies van het geniculaire gedeelte en niet-geniculaire projecties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.19 Visueel systeem: reflexen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.20Visueel systeem: coördinatie van de oogbewegingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.21Gehoorbaan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.22Vestibulair systeem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.23Smaakzin. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.24Reukzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.25Limbisch systeem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.26Vezelbanen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.27Indeling van de cortex, associatiegebieden. . . . . . . . . . . . . . 12.28Hemisferendominantie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.29Correlaties tussen klinische symptomen en uitslagen van neuroanatomisch onderzoek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 326 328 330 332 334 336 338 340 342 344 346 348 350 352 354 356 358 360 362 364 366 368 370 372 374 376 378 380 382 Inhoudsopgave Appendix Literatuuroverzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387 Register . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389 XIII
