Advies Kunstmatige intelligentie

Nr. 27/2017
30 mei 2017
Kunstmatige intelligentie: Europa heeft een ‘human in command-benadering’
nodig, zegt EESC
De EU moet een beleid voeren dat ervoor zorgt dat de ontwikkeling, inzet en het gebruik van
artificial intelligence (AI) in Europa in het voordeel, en niet in het nadeel, werkt van de
samenleving en het sociaal welzijn bevordert, zei het EESC in een initiatiefadvies over de
maatschappelijke impact van AI waarin 11 domeinen voor actie worden gesignaleerd.
“We hebben een human in command-benadering van kunstmatige intelligentie nodig, waarbij
machines machines blijven en mensen te allen tijde de controle over deze machines behouden”, zei
rapporteur Catelijne Muller (NL - groep Werknemers). Ze had het niet alleen over technische
controle: “Mensen kunnen en moeten ook bepalen of, wanneer en hoe AI wordt gebruikt in ons
dagelijks leven, welke taken we toevertrouwen aan AI en hoe transparant en ethisch verantwoord dit
allemaal is. Uiteindelijk bepalen we zelf of we willen dat bepaalde werkzaamheden worden
uitgevoerd, zorg wordt verleend of medische besluiten worden genomen door AI, en of we willen
accepteren dat AI onze veiligheid, privacy of autonomie misschien in gevaar brengt”, aldus mevrouw
Muller.
Kunstmatige intelligentie heeft de laatste tijd een stormachtige groei doorgemaakt. De omvang van
de markt voor AI bedraagt circa 664 miljoen USD en zal naar verwachting toenemen tot 38,8 miljard
USD in 2025. Het is vrijwel onbetwist dat kunstmatige intelligentie grote maatschappelijke voordelen
kan hebben: denk aan toepassingen voor duurzamere landbouw, milieuvriendelijkere
productieprocessen, veiliger verkeer, veiliger werk, een veiliger financieel systeem, betere
geneeskunde en nog veel meer. Artificial intelligence kan mogelijk zelfs bijdragen aan de uitbanning
van ziekte en armoede.
Maar de voordelen van AI kunnen alleen worden gerealiseerd als ook de uitdagingen die ermee
samenhangen worden aangepakt. Het EESC heeft 11 domeinen aangeduid waarbinnen AI voor
maatschappelijke uitdagingen zorgt: variërend van ethiek, veiligheid, transparantie, privacy en
standaarden tot arbeid, educatie, (on)gelijkheid en inclusiviteit, wet- en regelgeving, bestuur en
democratie, naast oorlogsvoering en superintelligentie.
Belliardstraat 99 – 1040 Brussel – BELGIË
Tel. +32 2 546 9779 – Fax +32 25469764
E-mail: [email protected] – Internet: www.eesc.europa.eu
Volg het EESC op
Deze uitdagingen mogen niet alleen bij het bedrijfsleven worden neergelegd: dit is een zaak van
regeringen, sociale partners, wetenschappers en bedrijven samen. Het EESC vindt dat de EU
beleidskaders moet vaststellen en hierin mondiaal een voortrekkersrol moet spelen. “We hebben
pan-Europese normen en standaarden nodig voor AI, zoals we die nu voor voeding en huishoudelijke
apparaten hebben. We hebben een pan-Europese ethische code nodig om ervoor te zorgen dat AIsystemen compatibel blijven met de beginselen van menselijke waardigheid, integriteit, vrijheid en
culturele- en genderdiversiteit, evenals met de fundamentele mensenrechten”, aldus Catelijne Muller,
“en we hebben arbeidsstrategieën nodig om banen te behouden of te creëren en ervoor te zorgen
dat werknemers autonoom blijven en plezier houden in hun werk.”
De kwestie van de impact van AI op de werkgelegenheid staat inderdaad centraal in het debat over
AI in Europa, waar de werkloosheid nog altijd hoog is als gevolg van de crisis. Hoewel de
voorspellingen over het aantal banen dat de komende 20 jaar verloren gaat als gevolg van het
inzetten van AI variëren van een kleine 5% tot een desastreuze 100%, met als gevolg een
samenleving zonder banen, denkt de rapporteur op basis van een recent rapport van McKinsey dat
het aannemelijker is dat onderdelen of delen van banen, en geen complete banen, zullen worden
overgenomen door AI. In dit geval komt het aan op educatie, levenslang leren en bijscholing, om
ervoor te zorgen dat werknemers de vruchten plukken van deze ontwikkelingen en er niet het
slachtoffer van worden.
Het EESC-advies pleit ook voor een Europese AI-infrastructuur met open source en privacy
respecterende leeromgevingen, reallife-testomgevingen en datasets van hoge kwaliteit voor
ontwikkeling en training van AI-systemen. Kunstmatige intelligentie is vooral ontwikkeld door de
“grote 5” (Amazon, Facebook, Apple, Google en Microsoft). Hoewel deze bedrijven voorstander zijn
van de open ontwikkeling van AI, en sommigen hun AI-ontwikkelplatforms als ‘open source’
aanbieden, is volledige toegankelijkheid hiermee niet gewaarborgd. Een AI-infrastructuur voor de EU,
eventueel met een Europese AI-certificering of labelling, kan niet alleen de ontwikkeling van
verantwoorde en duurzame AI helpen bevorderen, maar ook de EU competitief voordeel opleveren.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Daniela Marangoni
E-mail: [email protected]
Tel: +32 2 546 8422
@EESC_PRESS
Het Europees Economisch en Sociaal Comité is een officieel adviesorgaan dat in 1957 bij het Verdrag van Rome is ingesteld. De
350 EESC-leden komen uit alle lidstaten en worden door de Raad van de Europese Unie benoemd. Het vertegenwoordigt de
verschillende economische en sociale geledingen van het maatschappelijk middenveld. Door de adviestaak van het EESC
kunnen zijn leden, en dus de organisaties die ze vertegenwoordigen, deelnemen aan het EU-besluitvormingsproces.
Belliardstraat 99 – 1040 Brussel – BELGIË
Tel. +32 2 546 9779 – Fax +32 25469764
E-mail: [email protected] – Internet: www.eesc.europa.eu
Volg het EESC op