UGP-FOLDERS Zwangerschapsklachten De zwangerschap brengt heel wat lichamelijke veranderingen met zich mee. Sommige vrouwen voelen zich beter dan ooit, anderen krijgen last van moeheid, misselijkheid, verstopping en tal van andere klachten en kwaaltjes tijdens de negen maanden dat de zwangerschap vordert. Deze folder wil uitleg geven over een aantal veel voorkomende klachten en aangeven wanneer u contact moet opnemen met uw huisarts. Contact opnemen De meeste zwangerschapsklachten zijn ongevaarlijk. Maar: Wanneer u vanaf de 20e zwangerschapsweek echter last krijgt van hoofdpijn, wazig zicht, buikpijn, eventueel met misselijkheid of braken, moet u contact opnemen met uw huisarts om uw bloeddruk te laten controleren. Vanaf 18 à 20 weken moet u aandacht schenken aan de volgende symptomen, omdat ze een vroegtijdige bevalling kunnen aankondigen: contracties, menstruatie-achtige pijn, doffe lage rugpijn of verandering van bestaande rugpijn, drukgevoel in het bekken of verandering van het drukgevoel in het bekken, verandering in vaginale uitscheiding, bloedingen, buikkrampen met of zonder diarree, pijn in de dijen. Moeheid Vooral in de eerste drie maanden van de zwangerschap kunt u moe zijn. Veel vrouwen hebben dan meer behoefte aan slaap. Dat komt door veranderingen in de hormonen. Soms is bloedarmoede de oorzaak. Uw huisarts doet in het begin van de zwangerschap een bloedname om dit op te sporen. Misselijkheid Vooral in de eerste drie tot vier maanden van de zwangerschap kunt u last hebben van (ochtend)misselijkheid en overgeven. Niet eten maakt het meestal erger. Begin daarom met een licht ontbijt en probeer daarna het eten over kleine, lichte maaltijden te verdelen. Het is niet erg als u vanwege de misselijkheid een tijdje wat minder eet. Probeer wel voldoende te blijven drinken. De klachten stoppen meestal vanzelf in de loop van de verdere zwangerschap. Bij ernstige, aanhoudende last kan u uw huisarts om een geneesmiddel vragen. Brandend maagzuur Brandend maagzuur komt veel voor zeker naar het einde van de zwangerschap. Probeer om uw eten over meerdere kleine maaltijden per dag te verdelen. Eet rustig en kauw goed. Koffie, sterke thee, sinaasappelsap, alcohol, vet, roken kunnen de klachten verergeren. Hoogstand van het hoofduiteinde van het bed, losse kleding en niet direct gaan liggen na eten kunnen uw klachten verminderen. Als u er veel last van heeft, kan u medicijnen vragen aan uw huisarts. Verstopping/constipatie/obstipatie Tijdens de zwangerschap werken uw darmen wat trager. Daardoor komt de ontlasting minder vaak en is deze ook harder. Dit geldt zeker als u ijzertabletten gebruikt. Vezelrijke voeding (rauwkost, andere groenten, fruit (vers of gedroogd) en volkorenbrood, volkoren graanproducten, aardappelen, noten en peulvruchten), eventueel met toevoeging van zemelen, kan helpen. Zorg dat u daarbij ongeveer twee liter per dag drinkt. Verder is lichamelijke activiteit belangrijk voor de stoelgang. Zorg dus dat u dagelijks voldoende lichaamsbeweging heeft. Verstopping neemt meestal af met toenemende zwangerschap maar als de klachten blijven, vraag dan advies aan uw huisarts. Aambeien/hemorroïden/speen Aambeien zijn uitstulpingen van het darmslijmvlies, vlak voor de anus. Aambeien komen meestal voor in het laatste deel van de zwangerschap en zeker na de bevalling. Ze kunnen jeuken, pijn doen en rood anaal bloedverlies veroorzaken. Dit is vervelend maar ongevaarlijk. Persen kan de klachten verergeren. Probeer daarom verstopping en harde ontlasting te voorkomen. Bij veel last kan uw huisarts medicijnen voorschrijven. Vaak plassen Tijdens de zwangerschap moet u vaker plassen. Naarmate de baarmoeder groeit, komt er meer druk op uw blaas. Daardoor hebt u sneller het gevoel dat u moet plassen. Als u heel vaak aandrang voelt om te plassen, kan dat door een blaasontsteking komen. Meestal heeft u dan ook een branderig gevoel bij het plassen. Breng in dat geval een potje urine voor controle naar de praktijk. Uw huisarts bekijkt onder de microscoop of u een blaasontsteking heeft en of medicatie nodig is. Vaginale afscheiding Vaginale afscheiding neemt vaak toe tijdens de zwangerschap. Dat is normaal. Neem contact op als de afscheiding een abnormale geur of kleur heeft, of als u ook jeuk, pijn of een branderig gevoel heeft. Indien u een infectie heeft, kan dat opgespoord worden door een staal te onderzoeken onder de microscoop. „”Harde buiken” Tijdens de zwangerschap voelt u de spieren van de baarmoeder af en toe samentrekken. Dit noemt men ook wel harde buiken. Een harde buik ontstaat vaak bij inspanning en verdwijnt weer als u zich ontspant. Af en toe een harde buik kan geen kwaad. Als u vaak een harde buik krijgt, zeker als dat gepaard gaat met pijn, moet u dit melden aan uw huisarts. Mogelijk kan dat betekenen dat u het rustiger aan moet doen. Rug- of bekkenpijn Tijdens de zwangerschap veranderen uw gewicht en houding en worden de bekkengewrichten meer beweeglijk. Daardoor kunt u rugklachten of pijn in het bekken krijgen. Bepaalde oefeningen kunnen helpen uw rugspieren te versterken. Bespreek met uw huisarts of kinesitherapie voor u kan helpen. Ook zwemmen en licht sporten zijn goed voor uw rug. Een goede houding kan de klachten verminderen. Zorg dat u bij het bukken of tillen door uw knieën buigt. Geef uw onderrug voldoende steun bij het zitten. Draai als u uit bed komt eerst op uw zij en druk uzelf zijwaarts omhoog. Vasthouden van vocht Tijdens de zwangerschap houdt uw lichaam meer vocht vast. Soms krijgt u daardoor dikke voeten en enkels. Soms geeft dit jeuk, pijn, zwaartegevoel, nachtelijke krampen in de onderbenen of tintelingen. Bij warmte en weinig beweging kan dit verergeren. Zorg dat u voldoende beweging heeft en leg uw benen hoog als u zit of ligt. Elastische (steun)kousen kunnen verlichting brengen. Spataders Sommige vrouwen krijgen tijdens de zwangerschap spataders. Zorg dat u regelmatig beweegt en probeer lang staan en lang zitten te voorkomen. Gebruik als u zit of ligt een krukje of een kussen om uw benen hoog te leggen. Ook het dragen van elastische (steun)kousen helpt de klachten te verminderen. Kuitkrampen Later in zwangerschap kunnen pijnlijke krampen in de kuiten voorkomen, vooral ‟s nachts. Regelmatig masseren en stretchen van de kuitspieren (tenen naar u toe trekken) kan krampen voorkomen. Bij frequente en zeer hinderlijke krampen kan uw arts beslissen medicijnen voor te schrijven. Pigmentvlekken Tijdens de zwangerschap kunnen door de zon bruine vlekken in uw gezicht ontstaan, dit noemt men ook wel het “zwangerschapsmasker”. Bescherm uw huid tegen de zon door een hoofddeksel en smeer zonnecrème. Na de zwangerschap verdwijnen deze vlekken vanzelf. Heeft u toch nog vragen? Spreek er over tijdens uw volgende controle. Het UGP-team