OBSTIPATIE BIJ KINDEREN

kwaliteitskeurmerk voor onze Kinderafdeling,
in december 2008 door het Ruwaard van Putten
Ziekenhuis ontvangen.
OBSTIPATIE BIJ KINDEREN
In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over wat u kunt doen als uw kind last heeft van
obstipatie. Leest u deze informatie zorgvuldig. Indien voor u
en/of uw kind van toepassing zullen aanvullingen en/of wijzigingen op deze algemene informatie altijd door uw behandelend
arts of de kinderverpleegkundige aan u en/of uw kind worden
meegedeeld.
Wat is obstipatie
Ontlasting wordt in het laatste stuk van de dikke darm verzameld
en ingedikt totdat uw kind aandrang voelt om te poepen. Als uw
kind, om wat voor reden ook, niet reageert op deze aandrang,
blijft de ontlasting te lang in de dikke darm. De poep hoopt zich op
en wordt hard en droog. De darm rekt zich uit waardoor deze geen
poepprikkel meer geeft en uw kind geen aandrang meer voelt. Uw
kind houdt dus niet bewust de ontlasting op maar voelt niet of te
laat dat hij/zij moet poepen. Men spreekt dan van obstipatie of
verstopping.
Hoe ontstaat obstipatie
Het is lastig vast te stellen waarom en wanneer uw kind begonnen
is de ontlasting op te houden. Bij meer dan de helft van de kinderen begint de obstipatie rond de periode van het zindelijk worden.
092-210912
Ook de overgang van peuterspeelzaal naar
Het komt ook voor dat er dunne ontlasting
de basisschool is een moment waarop
langs de harde ontlasting loopt. Uw kind kan
klachten kunnen ontstaan. Sommige kinde-
dan ongewild wat ontlasting verliezen, te
ren hebben als baby al problemen met de
herkennen aan bruine vegen in het onder-
ontlasting. Bij jonge en oudere kinderen zijn
goed (“remsporen”).
vezelarme voeding en te weinig drinken
veelvoorkomende oorzaken. Ook aanleg
Naast buikpijn kan obstipatie ook plaspro-
speelt vaak een rol (= aanwezig in de
blemen geven.
familie (erfelijk bepaald). Er is zelden een
lichamelijke oorzaak voor obstipatie.
Vaststellen van obstipatie
Om vast te stellen of uw kind obstipatie
Realiseert u zich, dat uw kind de ontlasting
heeft, stelt de behandelend arts vragen over
niet expres ophoudt of expres in zijn/haar
de klachten en het ontlastingspatroon van
broek poept. Soms nemen kinderen niet de
uw kind.
tijd om rustig op het toilet te gaan zitten.
Of ze denken er gewoon niet aan, zitten
Verder vindt lichamelijk onderzoek plaats.
teveel in hun spel om naar de wc te gaan.
De arts voelt aan de buik van uw kind. Bij
Of ze stellen het uit, bijvoorbeeld als ze zich
obstipatie is de ontlasting vaak door de
in een vreemde omgeving of op school niet
buikwand heen te voelen. Bij het onderzoek
op hun gemak voelen of als het toilet vies
wordt ook de anus bekeken op aanwezig-
is.
heid van scheurtjes en andere eventuele
afwijkingen.
Wat zijn de verschijnselen
De ontlasting komt minder vaak en is hard
Soms wordt een röntgenfoto van de buik
waardoor het poepen pijnlijk is. Soms ont-
gemaakt waarop te zien is of en hoeveel
staan hierdoor kloofjes aan de binnenkant
ontlasting door de dikke darm wordt vast-
van de anus wat het poepen nog pijnlijker
gehouden.
maakt. Uw kind kan last krijgen van darmkrampen, waarbij de poep niet meer kan
Behandeling
worden opgehouden. Ook kan uw kind
Zodra is vastgesteld dat uw kind obstipatie
klagen over buikpijn en de eetlust kan
heeft, wordt de behandeling gestart. Als
minder worden.
eerste dient de dikke darm te worden leeg-
2
092-210912
gemaakt. Dit kan op verschillende manie-
De Poeppoli
ren.
Er zijn heel veel kinderen met obstipatieproblemen. De Poeppoli is speciaal opge-
(Micro)klysma
start om deze kinderen meer aandacht te
Via de anus brengt u een laxerende vloeistof
geven.
uit een kleine tube in de endeldarm. Deze
vloeistof maakt de harde ontlasting zachter
Nadat de behandelend arts obstipatie heeft
en prikkelt de dikke darm de harde ontlas-
vastgesteld en de behandeling is gestart,
ting, die zich heeft opgehoopt in het laatste
komt u voor vervolgafspraken naar de
stuk van de darm, eruit te poepen. De prak-
kinderverpleegkundige op de Poeppoli. In
tijk heeft geleerd dat uw kind meestal 3
gesprekken van een half uur bespreekt de
dagen achter elkaar zo’n (micro)klysma
kinderverpleegkundige met u en uw kind
dient te krijgen, zodat de dikke darm goed
het verloop van de behandeling. Belangrijk
leeg is.
is dat u het Poepdagboek altijd meeneemt
naar deze afspraken. Hierin staat veel infor-
Laxeermiddel in de vorm van zakjes
matie die nodig is om te bepalen hoe de
Het poeder in deze zakjes dient te worden
behandeling wordt voortgezet. Ook komen
opgelost tot een drankje. Dit drankje zorgt
zaken als zindelijkheidstraining, medicijnin-
ervoor dat de ontlasting zachter wordt. De
name en eet- en drinkgewoonten aan de
hoeveelheid dagelijks in te nemen poeders
orde.
wordt door de behandelend arts bepaald en
langzaam afgebouwd.
Afhankelijk van hoe het met uw kind gaat,
wordt op korte of langere termijn een ver-
Tevens krijgt u van de behandelend arts een
volgafspraak gemaakt. Indien nodig wordt
lijst mee waarop u het ontlastingspatroon
doorverwezen naar de bekkenbodem
van uw kind dient te noteren – het zoge-
kinderfysiotherapeut of de kinderpsycho-
naamde Poepdagboek.
loog.
De vervolgafspraak van u en uw kind vindt
De behandeling van obstipatie kan enkele
plaats op de Poeppoli.
maanden tot een jaar, en soms zelfs nog
langer, in beslag nemen. Dit vergt van u en
uw kind veel geduld en motivatie. Het is
3
092-210912
belangrijk de gegeven adviezen op te
Tot slot
volgen voor een goed resultaat van de
Voor meer informatie over de rechten van
behandeling.
Kind en Ouder in ziekenhuizen in het
algemeen en in het Ruwaard van Putten
Indien nodig overlegt de kinderverpleeg-
Ziekenhuis in het bijzonder, verwijzen wij u
kundige van de Poeppoli met de behande-
naar de folder Kind in het Ruwaard van
lend arts.
Putten Ziekenhuis. Deze kunt u o.a. vinden
op onze website www.rpz.nl.
Adviezen
U kunt zelf al veel doen om obstipatie te
Op de pagina van het specialisme Kinder-
behandelen.
geneeskunde treft u ook links aan naar
-
Zorg voor veel beweging, bijvoorbeeld
andere websites met zeer nuttige informatie
buitenspelen, fietsen, zwemmen of
over dit onderwerp.
sporten.
-
Zorg dat uw kind voldoende drinkt.
Zie ook www.poepie.info, de informatieve
-
Spreek met uw kind af, dat hij/zij regel-
en interactieve preventiewebsite van de
matig naar het toilet gaat, altijd bij
Maag Lever Darm Stichting voor kinderen
aandrang en dagelijks na het ontbijt en
van 6 t/m 10 jaar.
na het avondeten. Ook als uw kind geen
-
aandrang heeft, kan het enkele minuten
Mocht u na het lezen van deze algemene
proberen te poepen zonder te persen.
informatie nog vragen hebben, stelt u die
Zorg dat uw kind niet in de toiletpot
dan gerust aan uw behandelend arts of de
hangt. Met een wc-bril voor kinderen en
kinderverpleegkundige.
voetenbankje kan uw kind ontspannen
-
op het toilet zitten.
De medewerkers van de polikliniek Kinder-
Stimuleer dat uw kind overal naar het
geneeskunde zijn op werkdagen van 08.00
toilet gaat en voorkom dat hij/zij een
tot 16.00 uur bereikbaar op telefoon-
afkeer krijgt van vreemde toiletten.
nummer (0181) 65 83 48.
4
092-210912