Internet

5. Internet
5.1. Inleiding
Scheikunde : veel voordelen uit stormachtige ontwikkeling
internet
Heel wat bronnen chemische informatie :
on-line
Opleidingsonderdeel dat handelt over computers en chemie :
Groot hoofdstuk over scheikunde op het internet ?
Groot probleem : informatie snel verouderd !!!
Wel : immense hoeveelheid informatie over alle takken
van de scheikunde op internet …
vb. tik in een zoekrobot van het www “Chemistry”
meer dan 6 miljoen webpagina’s !!!
In één of verschillende van die pagina’s :
Informatie die jij nodig hebt !
Verdiepen in geavanceerde zoekmethodes
Tot nu toe : internet = aanvullende bron van informatie !
Bron van informatie die :
- niet te vinden is in bibliotheek
- zeer actueel moet zijn
Internet kent niet organizatie + standaardisatie bibliotheek
Veel moeilijker om betrouwbare + complete informatie
te zoeken
The internet is an enormous library in which someone
has turned out the lights and tipped the index cards
all over the floor
Meer en meer publicaties (tot voor kort enkel in bibliotheek)
Internet
Vooral : tijdschriften waarvan nu elektronische versies
vroeger : gedrukte versies
» Meestal : uitsluitend te bekijken als extra betaalde
faciliteit bij abonnement op papieren editie
» plaatsing van artikels op internet zodra
aanvaard voor publicatie + correctie drukproeven
» publicatie op internet voor publicatie nummer waarin
artikel zal verschijnen
» literatuuropgave : verwijzing naar ander artikel
Dadelijk aanklikken + consulteren
Voorbeeld : Journal of the American Chemical Society
Nu : Overzicht van de verschillende interessante
informatiebronnen voor scheikundigen op het internet
5.2. Chemische informatie op het internet
Relevante scheikundige informatie : verschillende vormen op
www
1. Bibliografische bronnen
Wat gepubliceerd door welbepaald persoon over
welbepaald onderwerp ?
Voornamelijk artikels uit wetenschappelijke tijdschriften
+ catalogi bibliotheken on-line geplaatst (boeken)
Enkele voorbeelden :
Chemical abstracts
VUB bibliotheek
2. Elektronische tijdschriften
Tijdschriften, patenten en soms zelfs boeken …
vb.
Journal of Chemical Physics
Patenten
3. Verzamelingen van data en databanken
Fysische en chemische (soms biologische) informatie
Enkele voorbeelden :
Fundamentele fysische constanten
NIST Chemistry webbook
Periodieke tabel
Ook Nederlandstalige versie
Berkeley laboratory isotopes project : table of isotopes
Beilstein crossfire
4. Sites die zich toespitsen op het probleem van de chemische
nomenclatuur
IUPAC
5. Gezondheids-, veiligheids- en milieuinformatie
Opgelet :
» Betrouwbare informatie
» Up-to-date
vb. Oxford University
6. E-mail lijsten
discussie met mensen of collega’s die in hetzelfde onderwerp
geïnteresseerd zijn
7. Websites van welbepaalde organizaties
» chemische societeiten
American Chemical Society
Royal Society of Chemistry (UK)
Koninklijke Vlaamse Chemische Vereniging (KVCV)
» Departementen van universiteiten
» Onderzoeksinstituten en agentschappen die fondsen
verschaffen
Onschatbare bron van informatie voor :
- contacten
- publicaties
- conferenties
- beurzen
= meer specifieke types van informatiebronnen
zoekmachines
Internet : overstelpende hoeveelheid informatie
Januari 2000 : grens van 1 miljard pagina’s gepasseerd
Zoekmachines : generieke term voor
» Onderwerpgidsen (“subject directories”)
» Zoekrobots (“search engines”)
Onderwerpgidsen
Door een redactie op onderwerp geordende verzameling van
verwijzingen naar geselecteerde www-pagina’s
(“best of the web”)
Gebruiken wanneer je je in een breed onderwerp wil
gaan oriënteren
Zoekrobot
Volautomatische trefwoordenlijst waarmee in principe het
hele www kan doorzocht worden
Gebruiken wanneer je op zoek bent naar speciefieke
informatie over zaken over zaken die je met 1 of
meer termen nauwkeurig kunt omschrijven
Informatie over een welbepaalde persoon of organizatie
Pogen alle www pagina’s in hun systeem onder te brengen
en met trefwoorden te omsluiten
= illusie in de praktijk
1998 : meest gebruikte zoekrobots bleken tezamen slechts
40 % van het www te bestrijken
Grote delen van het www zijn dus in principe onvindbaar
voor de internetgebruiker
Zoekrobot met de beste zoekresultaten Northern Light
Kwam niet verder dan 16 %
= verstandig om altijd meer dan één robot te raadplegen
+ robots zijn vaak verschillend opgebouwd
Eenzelfde zoekvraag kan tot sterk verschillende en
uiteenlopende resultaten leiden
Tips bij het gebruiken van een zoekrobot :
» ga na bij iedere zoekrobot hoe je daarin het beste kunt
zoeken
kan verschillen van robot tot robot
= leer de zoekrobot op de meest efficiënte manier gebruiken
» kies bij je zoekactie zo specifiek mogelijke zoektermen
precies krijgen wat je hebben wilt !!!
Indien te weinig : verruim voorzichtig je termen
Te algemene termen kunnen vaak in te
veel en onbruikbaar materiaal resulteren
» Verfijn eventueel het zoekproces door zoektermen te gaan
combineren met operatoren
“and” (of +)
“or”
“not” (of -)
“near” (of ~)
Standaardoperator is meestal or
Bij een combinatie van twee zoektermen is het dan
voldoende als er 1 van beide termen in het document
voorkomt
“and” : beide termen moeten aanwezig zijn
“not” : term volgend op deze operator mag niet voorkomen
“near” : beide termen moeten in elkaars nabijheid staan
(vb. “geld near uitgeven”)
Met deze laatste drie operatoren : lange lijst van treffers (“hits”)
meestal reduceren tot een acceptabel en relevant aantal !!!
» Kort een zoekterm af met een asterisk (*) als je op zoek bent
naar alle woorden die overeenstemmen met de beginletters van
dat woord
» Plaats zoektermen die exact in de door jou aangegeven
volgorde moeten voorkomen tussen dubbele aanhalingstekens
vb. “human resources management”
Zoekrobots : algemene en bijzondere zoekrobots
Bekendste :
Altavista
Infoseek
Google
Northern Light
= algemene zoekrobots
Ook meer specifieke zoekrobots
= wanneer je op zoek bent naar meer
specifieke informatie
Laatste bijzondere categorie van zoekrobots :
“metasearchers” of “metacrawlers”
Verschillende zoekrobots kunnen tegelijk bevraagd
worden
vb. Metacrawler
Geven binnen enkele seconden een compilatie van de zoekresultaten in de door hen onderzochte zoekrobots
Brengen echter slechts een korte tijd door in iedere zoekrobot
Halen er dikwijls niet meer dan 10 % van de erin
opgeslagen informatie uit !!!
5.3. Praktisch gebruik
Belangrijke waarschuwing aangaande het www is hier aan
de orde !!!
Geen enkel review proces voor het publiceren van
documenten op het www !!!
» Om het even wie kan om het even welke informatie op een
website plaatsen
Zonder dat je er een goed idee van kan hebben of de
geplaatste informatie gebaseerd is op goed en degelijk
onderzoek !!!
Criteria volgens dewelke je een eerste ruwe schatting kunt
maken van de kwaliteit van de informatie die je
terugvindt op het www !!!
1. Naam van de persoon of organizatie verantwoordelijk
voor de site :
- status van de auteur
- doel en aard van de organizatie
- commerciële, overheids- of wetenschappelijke site ?
2. Datering van de informatie
- Hoe oud is de informatie ?
- Ergens aangegeven wanneer de site voor het laatst is
bijgewerkt ?
3. Zorgvuldigheid waarmee de site is opgezet
- Geeft de startpagina voldoende aanwijzigingen over de
hierboven vermelde vragen ?
- Is de taal waarin de site geschreven is verzorgd en correct ?
(spelfouten !!!)
- Werken de hypertext links ?
Indien voldoende voldaan aan voorgaande voorwaarden :
Opname van de website in aantekeningensysteem
Scheikunde : vele voordelen uit het internet
Weergave moleculen en 3-dimensionele figuren
+ animatie
Nadeel : Protocols en formats die nodig zijn om deze
geavanceerde chemische figuren weer te geven ontwikkelen
en veranderen snel
Voorbeeld : Oxford university Department of Chemistry
Zelfstudie : werk zelf eens door de Internet Chemist
= tutorial van internet skills voor scheikundigen
(University of Oxford)