Beeldschermwerk gerelateerde klachten. Volgens het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Arboportaal.nl) leidt langdurig beeldschermwerk tot gezondheidsklachten. (Gezondheids) klachten aan armen en nek en schouders zijn geen uitzondering zoals een ieder weet. Het is daarom verstandig het beeldschermwerk zoveel mogelijk af te wisselen met andere taken en te zorgen voor voldoende pauzes en beweging tijdens het werk. Al in de tachtiger jaren van de vorige eeuw bleek uit onderzoek dat beeldschermwerk tot gezondheidsklachten leidt. Ondanks de uitkomsten van deze onderzoeken is er niet veel veranderd. Steeds meer mensen ondervinden klachten door de intensivering van het werk; langer achter de computer, verlies van een eigen werkplek door de invoering van de flexplek, meer stress, minder mensen die hetzelfde werk moeten doen (grotere werkdruk) steeds meer deadlines. Het gaat vaak om pijn in spieren van de schoudergordel, armen, nek, onderrug en handen. Wat betreft de klachten aan nek, schouders en armen wordt tegenwoordig wel gesproken over het ontstaan van KANS (klachten/chronische) aan armen, nek en schouders. Het idee van het Ministerie en Arboportaal dat dergelijke klachten vaak veroorzaakt worden door onvoldoende doorbloeding van deze spieren is veel te kort door de bocht en te simplistisch. Ook de veelgebruikte term voor dit soort klachten, RSI (repeated strain/stress injury) dekt niet de lading. Klachten ontstaan niet alleen maar door kort cyclisch repeterend werk. Er speelt veel meer bij het ontstaan van de klachten. Verkeerde houding Verkrampte houding Mentale spanningen Problemen van ogen Stress Maar ook het reeds bestaan van latente klachten die niet hun oorzaak hebben in de werkhouding maar reeds lang aanwezig geweest kunnen zijn in een latente vorm zonder klachten. Zodra de werkdruk en stress toenemen en de belastbaarheid daalt kristalliseren de problemen zich uit en veroorzaken klachten. Gezondheidsrisico’s van beeldschermwerk. Beeldschermwerk kenmerkt zich door een aantal vormen van belasting die makkelijk kunnen leiden tot klachten: Meestal statische verkeerde zithouding. Minimale beweging van hoofd, armen en handen als de medewerker blind kan typen. Mogelijke polsproblemen, pees en peesschedenontstekingen a.g.v. een verkeerde houding van de handen t.o.v. de onderarmen. Uitdroging van de oogbol daar de oogleden nauwelijks blijken te knipperen bij intensief beeldschermwerk. Gevolg oogvermoeidheid vooral bij relatief lage luchtvochtigheid. Frustraties achter het beeldscherm als de computer niet doen wat men wil. Verwarring, ergernis en hopeloosheid zijn geen uitzondering. Ook de beeldschermindeling, de grootte van de symbolen en de kleur van het beeldscherm kunnen stemmingbepalend zijn. Ook de omgeving van de beeldschermwerkplek speelt een rol. Merkbaar bij het gedwongen gebruik van een flexplek. Spiegelende stoffige of te kleine beeldschermen leiden tot klachten. Computers worden tegenwoordig in elk bedrijf gebruikt waardoor de kans op klachten in elke bedrijfssector aanwezig is. Zelfs meer en meer. Volgens de VU kampt en ½ milj. Werknemers met gezondheidsklachten agv beeldschermwerk. Bedrijfstakken met een verhoogd risico zijn de financiële en administratieve dienstverlening. Ook staat vast dat vrouwen en 45+ sneller last hebben van klachten aan de arm, nek en schouders. Ook oogklachten komen bij vrouwen komen vaker voor omdat zij vaker last hebben van droge ogen. Misbruik van laptops Het toenemend gebruik van laptops zorgt voor een stijging van het aantal klachten. Steeds vaker geven bedrijven, uit kosten overwegingen en ter gebruik van flex plekken en thuiswerk een laptop aan hun medewerksters in plaats van een vast computer. Laptops zijn gebouwd op makkelijk vervoer en kort gebruik maar niet voor langdurig gebruik aan één stuk. Volgens RSI alert (een initiatief van o.a. TNO en de VU) is verkeerd laptopgebruik momenteel de grootste oorzaak van beeldscherm werkplekklachten. De laptop en daarmee de werknemer wordt door veel bedrijven misbruikt. Aangeraden wordt dan ook om bij langdurig werkzaamheden gebruik te maken van een laptopstandaard met losse muis en toetsenbord en liefst een los beeldscherm. Hulpmiddelen. Voor mensen die problemen ondervonden / klachten hebben bij beeldschermwerk zijn indien mogelijk diverse aanpassingen en/ of hulpmiddelen voorhanden. In veel gevallen maakt dit aangepast re-integratie naar werk of beeldschermwerk weer mogelijk. UWV kan in veel gevallen voor vergoeding van kosten zorgen. Wettelijke eisen voor beeldschermwerk. Wat veel medewerkers/ werknemers niet weten is dat de wet de werkgevers verplicht om ervoor te zorgen dat beeldschermwerk geen risico’s oplevert. Het arbobesluit kent 2 specifieke richtlijnen; 1. Beeldschermwerk moet na 2 uur afgewisseld worden met ander werk of een pauze (arbobesluit 5.10) 2. Werknemers moeten gelegenheid krijgen om een oogonderzoek te ondergaan voordat zij met beeldschermwerk beginnen of wanneer zij oogklachten ontwikkelen (arbobesluit 5.11) Verder zijn er voorschriften te vinden in een ministeriele voor de werkplek en programmering, zoals; Beeldscherm en toetsenbord mogen niet aan elkaar vastzitten (laptop moet dus voorzien zijn van of een los beeldscherm of een los toetsenbord) Stoel en tafel moeten in hoogte verstelbaar zijn en voldoen aan de NEN normen Goede kwaliteit van het beeldscherm, in hoogte verstelbaar en niet spiegelend. Goede verlichting op de werkplek en beheerst contrast tussen het beeldscherm en de omgeving. Werknemers moeten gebruik kunnen maken van hulpmiddelen zoasl een documentenhouder Gebruiksvriendelijke software. Werknemers brildragend en beeldschermwerk verrichtend hebben recht op vergoeding van de aanschafkosten van een beeldschermbril. In de risico-inventarisatie en evaluatie moet expliciet aandacht worden gegeven aan beeldschermwerk. Er moet met name gelet worden op de gevaren voor de fysieke en psychische belasting en het gezichtsvermogen. Aandachtspunten beeldschermwerk Naast de wettelijk normen kunnen werknemers zelf de kans op klachten verkleinen door de volgende maatregelen. Wissel beeldschermwerk af met andere taken. Werk niet langer dan 6 uur per dag achter een beeldscherm Stel beeldschermmeubilair in op eigen afmetingen Gebruik pauzesoftware Maak meer gebruik van sneltoetsen ipv muis.