PowerPoint-presentatie

Pediatric Condition Falsification
Theorie en praktijk
LVAK/Registerplein
8 november 2016
0800-2000
Patries Worm
Kinderarts/Vertrouwensarts
Veilig Thuis Gelderland
[email protected]
06-52713272
Vormen van Mishandeling
• Lichamelijke mishandeling (meisjesbesnijdenis)
• Lichamelijke verwaarlozing
• Psychische (emotionele) mishandeling
• Psychische (emotionele) verwaarlozing
• Seksueel misbruik
• Getuige van huiselijk geweld
• MBPS (PCF-FDP)
Welke term kent/gebruikt u?
1. Münchausen by proxy syndroom (Meadow 1977,
Rosenberg 1987, Meadow 2002)
2. Factitious disorder by proxy (DSM IV)/ Factitious
disorder imposed on another (DSM V)
3. Paediatric condition falsification (Ayoub 2002,
Rosenberg 2003)
4. Fabricated or induced illness by proxy/ by carers
(RCPCH 2002/2009)
5. Medical child abuse (Jenny 2009)
6. Nagebootste klachten en afwijkingen bij kinderen
MbPS = PCF + FDP
Lit. D. Rosenberg Childabuse&Neglect 2003
Diagnose stellen bij het kind: PCF
Pediatric Condition Falsification (PCF)
Gefalsificeerde aandoening bij het kind
Diagnose ouder / pleger: FDP
Factious disorder by Proxy (FDP)
Nagebootste stoornis NAO (DSM IV 300.19) bij
volmacht
PCF
Pediatric Condition Falcification
PCF omvat een spectrum van min of meer ernstige
casuïstiek, waarbij een gezond kind gepresenteerd
wordt in het medische circuit door de ouder(s) als
ziek of gehandicapt, of een ziek kind wordt
gepresenteerd met een ernstiger probleem dan het
in werkelijkheid heeft, met schade tot gevolg
FDP
Factitious Disorder by Proxy
FDP ziekelijke behoefte van de ouder aan
aandacht van/macht over artsen e.a.
hulpverleners: dmv manipulatie en of
pathologisch liegen
Spectrum hulpzoekend gedrag
ouders
Extreme
Passend
verwaarlozing/
geen hulp
zoeken
Te frequent Anamnese
onjuist
Dossier vervalsen Induced illness
Materiaal
vervalsen/
thermometer
bewerken
Overdrijven Bloed toevoegen
Miskenning Suiker toevoegen
Valse
beschrijving
+/opzettelijk
bedrog
Vergiftigen
Over-medicatie
Verstikken
Uithongeren
Cijfers AMK 2013
Melders 2008-2013 Gelderland
Ambtshalve
4
Revalidatie
1
Ziekenhuis Kinderarts
5
GGD/JGZ
0
JB/RvdK
4
Onderwijs
5
Psychiatrie/psychologie
2
Omgeving
1
Anoniem
2
Dokter
onderzoek
behandeling
praten
“Moeder”
Kind
induceert ziekte
bewerkt materiaal
Kan ziekte/
aandoening hebben
Dokter
onderzoek
behandeling
praten
praten
induceert ziekte
bewerkt materiaal
“Moeder”
Kind
induceert ziekte
bewerkt materiaal
kan ziekte/
aandoening hebben
Karakteristieken van de pleger
niet 1 profiel!
76% biologische moeder
14-30% werkzaam gezondheidszorg
7% vader
grootmoeder soms betrokken
indien vader niet de pleger: afstand, niet
betrokken (echt niet op de hoogte, gelooft
moeder, verdenking)
• vrouwelijke pleger: nare kindertijd, KM,
significant verlies
•
•
•
•
•
•
Vervolg karakteristieken
• Vaak somatoforme stoornis of FD:
– Niet bekend welke moeders met somatoforme
stoornis/ FD kinderen gaan betrekken
• Persoonlijkheidsstoornissen (weinig
studies): verschillende typen (theatraal,
antisociaal, borderline, vermijdend,
narcistisch)
• Hechtingsstoornis
Rol van de dokter
• Centraal
• De behandelend arts gelooft de moeder
vaak het langst en verdedigt haar
• Dokters niet het enige doel
Rol van de dokter!
• “Not only pathological parenting but also
problematic doctoring”
• Overdreven zorg en excessieve aandacht
binnen medisch circuit is van deze tijd
• Preventie?!
Jureidini, MJA 2003
Rol dokter
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Angst diagnose te missen
Gewend aan samenwerking met ouders
Druk ouders niet kunnen weerstaan
Ingezogen in gezinssysteem
Angst voor onterechte beschuldiging
Communicatieproblemen
Redders fantasie
Subspecialisatie, met slecht overleg en overzicht (“kokerdenken”)
Angst dat de ouder de ziekte-inductie gaat uitbreiden om te bewijzen
dat het kind ziek is
Angst voor klachten
Onzeker over dossiervorming
Tijdgebrek
Geen vertrouwen/kennis van in Jeugdzorg/ Veilig Thuis
Weerstanden dokter
• Doktershoppen /verslaving
• Vereren en diskwalificeren
• Rol- en grensvervaging
• Tijd- en energievretende patiënten
• Meningsverschillen in het behandelteam:
splitsen
• Klachtgevoelig en conflictueus
• Vergt intercollegiaal overleg
• Kan lang duren: gemiddelde tijd begin
symptomen tot diagnose: 21,8 mnd (0-195
mnd)
• “Separatietest” ligt gevoelig
• Je moet ook aan broertjes en zusjes denken
Symptomen
Studie 2003
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Apneu/intoxicaties
Voedingsprobl.
Diarree
Convulsies
Cyanose
Asthma
Allergie
Koorts
Pijn
Psych aand./ SKM
n: 451 Sharidan
%
Studie 1987
26,8
24,7
20,0
17,5
11,7
9,5
9,3
8,6
8,0
?
•
•
•
•
•
•
•
•
Bloedingen
Convulsies
Bewustzijnsprobl
Apnoes
Diarree
Overgeven
Koorts
Uitslag
n:117 Rosenberg
%
44
42
19
15
11
10
10
9
Wat denk ik over de presentatie?
•
•
•
•
•
•
•
Gastro intestinale problemen
Epilepsie
Vermoeidheid/energiestofwisselingsziekte
Allergieën
Intoxicatie
Schoolverzuim
Autisme
Signaleren
• Discrepantie verhaal ouder(s) - L.O en resultaten aanvullende
diagnostiek
• Inconsistent, selectief of misleidend verhaal (anamnese)
• Verschil aanwezigheid/ afwezigheid ouder(s)
• Abnormaal beloop/ slecht effect behandeling
• Vaak nieuwe symptomen (na goed nieuws gesprek)
• Onwaarschijnlijke pathofysiologie
• Kind is overal gevoelig/ allergisch voor
• Shoppen
• Opvallend veel onderzoek gedaan
• Te fors schoolverzuim, onnodig gebruik hulpmiddelen
• Familie of professionals denken aan PCF
• Onverklaard overlijden in gezin
• Mee doen aan publiekscampagnes/ tv series
Signaleren
• Voorgeschiedenis:
– Factitious disorder of somatoforme stoornis ouder
(o.a. pseudoneurologische symptomen)
– Broertjes/ zusjes overleden aan onduidelijk
ziektebeeld
– Nagebootste leerstoornis
– Nagebootste problemen in de zwangerschap:
•
•
•
•
antepartum bloedverlies
gefingeerde vroeggeboorte
geïnduceerd postpartum bloedverlies
geïnduceerde bevalling
– Fingeren zwangerschap
Signaleren
• Gedrag ouder
Overbezorgd
Discrepantie bezorgdheid- klinisch beeld
Opvallend gedrag wachtkamer/ afdeling
Dringt aan kind zelf te verzorgen
Accepteert gemakkelijk ingrijpende diagnostiek
Ogenschijnlijk voorbeeldige ouder
Aandacht nodig
Geen opluchting bij goed nieuws/ wil niet met
ontslag
– Deskundig op medisch gebied
– “Afwezige vader”
– Pathologisch liegen, bedriegen, manipuleren
–
–
–
–
–
–
–
–
Presentatievormen
• Medisch-somatisch
– Acuut
– Chronisch
• Psychiatrisch/psychologisch
• Gefalsificeerde symptomen van seksueel
misbruik
Per kind
• Gemiddeld 3-4 symptomen
Diagnostiek
• Nauwkeurige bestudering medische
voorgeschiedenis (dossiers)
• Aparte anamnese/ aparte hetero-anamnese
• Spreek bredere familiekring
• Betrek huisarts, jeugdarts, enz. en vroeg de
vertrouwensarts
• Vraag alle professionals of zij dachten aan PCF
• Sluit aandoeningen uit maar vermijdt
overdiagnostiek
• Materialen op slaan
• CVS
Beleid
•
•
•
•
•
•
Separatie(test)
Veiligheidsplan voor confrontatie
Actieve revalidatie en ondersteuning kind
Behandeling pleger
Behandeling systeem
Aangifte/ betrekken OM bij plan
Schade kind
•
•
•
•
•
•
•
Review N=451 (154 artikelen)1
Gem. tijd tot diagnose: 21,8 mnd
30% daadwerkelijke ziekte
6-9% mortaliteit
7% lange termijn gevolgen/ handicap
25% broertjes/zusjes overleden
61% broertjes/ zusjes vergelijkbare “ziekten”
1 Sheridan MS. Child Abuse Neglect
2003;27:431-51
Schadedomeinen
• Lichamelijk
– Herhaald, onnodig onderzoek en ziekenhuisopname
– Inductie van ziekte (6% mortaliteit)
• Dagelijks functioneren
– Schoolverzuim
– Geen normale activiteiten zoals sport
– Ziekterol (rolstoel etc.)
• Psychologisch
– Gestoord lichaamsbesef en angstig, gepreoccupeerd met
ziekte
– Symbiose
Prognose
• Vroege herkenning
• Erkenning (15-45%)1,2
• 40% recidief KM bij terugplaatsing3
1 Rosenberg DA. CAN 1987:11(4):547-63
2 Hall DE et al. Pediatrics 2000;105(6):1305-12
3 Bools CN et al. Arch Dis Child
1193;69(6):625-30
Huisbezoek
Bij een medisch on(voldoende)verklaard
ziektebeeld
• PCF in de DD
• Ga op zoek naar feitelijke/objectieve
bevindingen
• Evalueer eerder gestelde diagnoses
• Wees kritisch op anamnese van
moeder/ouders
• Overleg met vertrouwensarts VT (met
expertise PCF )
Afstemming met andere professionals
• Zorg dat JGZ altijd betrokken wordt bij
chronisch zieke kinderen of kinderen
waarbij aanpassingen nodig zijn
• Schoolverzuim is niet altijd geoorloofd
verzuim
• Houd contact met de behandelend arts
• Zeer klacht gevoelig
Samenvattend
• PCF is een zeldzame maar ernstige vorm
van KM
• Focus op de (potentiele) schade voor het
kind door de acties van de pleger en de
dokter!
• Probeer vroeg te signaleren
• Bestudeer alle medische gegevens
• Werk vroeg samen in een multidisciplinair
team met de VA van Veilig Thuis
0800-2000
Patries Worm
Kinderarts/Vertrouwensarts
Veilig Thuis Gelderland
[email protected]
06-52713272