Publiek Private Samenwerking en aanbesteden

© NEVI
pag.: 1 van 1
code: SPE-OVH-kre-031-bl versie 1.1
Publiek Private Samenwerking en aanbesteden
Bij Publiek Private Samenwerking (PPS) werken de overheid en het bedrijfsleven samen bij
de uitvoering van investeringsprojecten waarbij zowel maatschappelijke als commerciële
doelen worden gerealiseerd. Het kan dus bijvoorbeeld gaan om infrastructurele projecten,
de bouw van een ziekenhuis of de aanleg en exploitatie van bedrijventerreinen. De
overheid en het bedrijfsleven houden ieder hun eigen identiteit en verantwoordelijkheid.
Taken en risico’s zijn op heldere wijze verdeeld. Het doel van de samenwerking is het
realiseren van meerwaarde, efficiëntiewinst en het stimuleren van innovatieve oplossingen.
Voor de overheid kan een maatschappelijk project aan kwaliteit winnen en kunnen extra
financiële middelen worden verkregen door daarin privaat te voorzien.
Er zijn verschillende vormen van Publiek Private Samenwerking.
De faciliterende vorm
Bij de faciliterende vorm faciliteert de overheid projecten met een (gedeeltelijke) publieke
functie zonder dat zij (economische) risico’s loopt. Dit faciliteren kan bestaan uit het
meewerken aan het wijzigen van bestemmingsplannen, bijvoorbeeld voor de aanleg van
een jachthaven. Meestal is deze vorm via samenwerkingsovereenkomsten geregeld. Er is
geen sprake (en er mag geen sprake zijn op korte of lange termijn) van
‘overheidsconsumptie’, waardoor geen sprake is van een aanbestedingsplichtige
overheidsopdracht als bedoeld in de Europese aanbestedingsrichtlijnen (EAR).
De participatieve vorm
Bij de participatieve vorm heeft de overheid financieel belang. We onderscheiden:
• De publiek private joint venture (publiek private ontwikkelingsmaatschappij), waarbij
publieke en private partijen beide risico dragen (arbeid en kapitaal inbrengen) en delen
in de winst die respectievelijk het verlies dat uit de exploitatie voortvloeit.
• Het concessiemodel, waarbij de overheid meestal een langjarig exploitatierecht op de
markt zet tegen een vaste vergoeding, al dan niet afhankelijk van het exploitatieresultaat.
Benefit Sharing
Dit is een arrangement tussen de overheid als subsidieverstrekker en subsidieontvanger(s), waarbij de overheid een financiële bijdrage verstrekt ten behoeve van een
project en waarbij de subsidieontvanger de overheid onder bepaalde voorwaarden laat
meedelen in toekomstige waardestijging binnen commerciële delen van dat project, die
zonder die subsidie niet zou zijn ontstaan. In afwijking tot PPS beperkt Benefit Sharing zich
tot het financiële onderdeel van een project. Benefit Sharing kan onderdeel zijn van een
PPS project.
Object- en gebiedsgebonden PPS
De meest voorkomende verschijningsvormen van Publiek Private Samenwerking in
Nederland zijn de objectgebonden PPS en de gebiedsgebonden PPS. Bij de objectgebonden PPS gaat het om samenwerking op het gebied van de realisatie van een
specifiek object, bijvoorbeeld een spoorlijn of weg. Bij de gebiedsgebonden PPS gaat het
om een verzameling van projecten van substantiële omvang, waarin bepaalde functies
ontwikkeld worden (denk aan wonen, welzijn, cultuur, infrastructuur en soms ook op
diverse locaties), al dan niet in combinatie met elkaar. Het gaat dan zowel om nieuwe
locaties als om herontwikkeling.