Instituut voor Media en Informatie Management

Media, Informatie en Communicatie
Freelancen in de journalistiek
Expertiserapport
Kayleigh van der Heide
NM303B
Docent : Binnert de Beaufort
Nieuws en Media
Donderdag 13 december 2012
Expertiserapport
3
Inhoud
1 Opdracht A: genre
Blz. 4
2 Opdracht B: Expertise
Blz. 5
3 Opdracht C: Verhaalidee en Medium
Blz. 6
Expertiserapport
1
Opdracht A: genre
Ik kies als journalistiek genre voor human interest met als specifiek genre daarbinnen
politieke journalistiek. Ik heb voor dit genre gekozen, omdat politieke journalistiek een erg
groot deel van de journalistiek in beslag neemt en er binnen dit genre veel nuttige en
bruikbare expertises gekozen kunnen worden die binnen verschillende media terecht
kunnen. Ik heb voor het brede genre human interest gekozen, omdat ik zo’n beetje alle
specifieke genres daarbinnen erg interessant vind en ik daarom denk dat ik daar met de
meeste passie en plezier over kan schrijven en/of een televisie item over kan maken.
Daarnaast heb ik al een aantal journalistieke artikelen en reportages gemaakt die vallen
binnen dit genre.
4
Expertiserapport
2
5
Opdracht B: expertise
Binnen het genre politieke journalistiek heb ik gekozen voor de expertise mensenrechten. Ik
heb hier, vanuit persoonlijke redenen, voor gekozen omdat ik mij simpelweg het meeste
interesseer voor journalistieke producties waarbij het gaat over de mensenrechten in een
bepaald land die worden geschonden of op een andere manier dan in Nederland wordt
opgevat/toegepast. Ik vind het belangrijk om de huidige verschrikkelijke situaties in andere
landen naar Nederland te brengen, maar ook om de bevolking van Nederland er van op de
hoogte te brengen waar het mis gaat met de mensenrechten in eigen land. Op deze manier
wil ik de overtreders van mensenrechten er (hopelijk) voor laten boeten . Vanuit praktische
redenen heb ik voor deze expertise gekozen, omdat de huidige experts in mensenrechten
(bijv. leden van de VN, Amnesty international en andere mensenrechtenorganisaties) er wel
alles over kunnen vertellen, maar weinig daarvan ook werkelijk journalist zijn en dus niet de
eigenschappen en tijd hebben om een volwaardig artikel te schrijven of een televisie item of
documentaire te maken. Heel veel nieuwswaardige gebeurtenissen in het buitenland kunnen
gekoppeld worden met mensenrechten en zo kan ik er blijvend over schrijven/televisie over
maken. Uit onderzoek van de Liga voor de Rechten van de Mens en de UvA blijkt dat
(jonge) Nederlanders weinig van mensenrechten weten. Er is dus markt voor en vraag naar!
Expertiserapport
3
6
Opdracht C: verhaalidee en medium
3.1 Verhaalidee 1
Verhaal: De eventuele afschaffing van de doodstraf in Ghana: hoe werkt dat?
Hoewel de doodstraf in de praktijk niet wordt uitgevoerd in Ghana, krijgen nog steeds
tientallen mensen per jaar de straf opgelegd. De constitutionele herzieningscommissie
behandeld onder andere de eventuele afschaffing van de doodstraf. In 2008 benadrukte de
voormalige minister van justitie in Ghana al dat er dringend nood was aan een diepgaand
debat omtrent de doodstraf in Ghana. Zo werd in 2008 de doodstraf in drie gevallen
uitgesproken. Naar schatting 105 mensen zijn veroordeeld tot de doodstraf, onder hen drie
vrouwen Inmiddels zijn we 4 jaar verder en blijft de doodstraf bestaan en uitgesproken
worden. Sinds 1993 is er echter geen enkele executie meer uitgevoerd. Maar hoe zit dat
dan? Wat gebeurd er dan met de mensen die veroordeeld zijn tot de doodstraf? En waarom
wordt dit oordeel nog steeds uitgesproken? Daar ga ik een artikel over schrijven.
Ik heb ook al een reportage gemaakt over de homo acceptatie onder Ghanezen in de
Bijlmer en dit gekoppeld aan de situatie in Ghana. Dit zou ik dan weer als indirecte
koppeling op mijn blog kunnen zetten, omdat het ook over de mensenrechten in Ghana
gaat.
Medium: Schrift in de vorm van een artikel voor Amnesty in actie. Dit is het bijbehorende
tijdschrift van mensenrechtenorganisatie Amnesty International dat tien keer per jaar
uitkomt. Dit valt dus eigenlijk binnen bedrijfsjournalistiek, waar nog meer in valt te
verdienen/meer werk beschikbaar is dan in de traditionele journalistiek. Hier zou ik perfect
terecht kunnen met mijn verhaalidee en eigenlijk met nog veel meer verhaalideeën. Het
tijdschrift behandeld een select aantal landen (waar meestal de mensenrechten het slechtst
gedijen), waaronder Ghana.
Expertiserapport
7
3.2 Verhaalidee 2
Verhaal: De voor-en nadelen van grondrechten en het collectief op een rijtje. Iedere
samenleving heeft eigen waarden ontwikkeld die de mens rechten verschaffen, dus is de
idee van universele waarden een fictie. Met name Aziatische en Arabische samenlevingen
beoordelen mensenrechten vaak als een concept uit het Westen, dat meer de nadruk legt
op grondrechten, het individu en persoonlijk genot. Deze staten vinden juist het collectief
belangrijker. Dus: ik wil een artikel schrijven over deze twee verschillende opvattingen van
mensenrechten. Waarom denken we in het Westen meer in het individu en persoonlijk genot
en waarom in Azië en de Arabische wereld meer in het collectief? Op welke punten kunnen
we wat van elkaar leren?
Medium: Schrift, in de vorm van een artikel, voor het tijdschrift Filosofie Magazine. Filosofie
Magazine zegt het volgende over zichzelf : ‘’Filosofie Magazine brengt u in gesprek met de
grote denkers. Ontdek de wereld van de filosofen en u zult zien dat hun denken actueler is
dan ooit.’’ Ik denk dat mijn verhaalidee om deze reden bij dit medium past. In mijn artikel
wordt er nagedacht over de voor-en nadelen van beide opvattingen en waarom het idee dan
zo van elkaar verschilt. Ten slotte komt er een conclusie met waarvan ik denk wat we van
elkaars opvattingen kunnen leren. Het is dus eigenlijk een soort essay en er staan ook vaak
essays in het gekozen medium. Er wordt gefilosofeerd over de invulling en uitvoering van
mensenrechten over de hele wereld. Ook is het onderwerp natuurlijk zeer actueel. De
artikelen van Filosofie Magazine gaan ook vaak over ontwikkelingen en verschillende visies
op de wereld en binnen die denkwijze past mijn stuk.
Expertiserapport
8
3.3 Verhaalidee 3
Verhaal: Een reportage/documentaire over de opkomende wereldmacht China met behulp
van slavernij en mensenhandel. De miljoenen Falun Gong boefenaars die verdwenen in
China’s enorme systeem van dwangarbeidskampen maken lichtjes voor in de kerstboom,
speelgoed, eetstokjes en worden aan ons verkocht in Amerika, Europa en Australië.
Falun Gong is een vreedzaam en spiritueel systeem van oefeningen en meditatie dat door
miljoenen Chinezen wordt beoefend in parken verspreid over heel China. Doel van het
beoefenen van Falun Gong is het verfijnen, of cultiveren, van lichaam en geest. Een soort
van boeddhisme dus. In 1999 werd dit abrupt verboden door Jian Zemin, de toenmalig leider
van China. Hij lanceerde een grote haatcampagne. Honderden mensen die Falun Gong
beoefenden zijn gearresteerd en in werkkampen geplaatst en duizenden zijn gefolterd en
vermoord. Vrouwen zijn seksueel misbruikt en ook kinderen zijn slachtoffer van de
vervolging. Dit omdat Falun Gong tegen de communistische, materialistische ideologie zou
ingaan.
Vandaag de dag worden er tussen 200.000 en 2 miljoen Falun Gong beoefenaars
vastgehouden in China's enorme systeem van gevangenissen en dwangarbeidskampen die
als zogenaamde “heropvoedingcentra” dienst doen. Hier moeten de gevangenen twintig
uren per dag onder dwang werken. Degenen die weigeren worden geslagen, gemarteld of
laat men verhongeren. Amnesty International heeft een verklaring uitgegeven, de VS dringt
er bij de Chinese regering op aan om de mensenrechten te respecteren en er zijn
rechtszaken aan de gang die de vervolging in China aanklagen als een vorm van genocide.
Ondertussen gaat de Chinese regering rustig verder met het verspreiden van eigen video’s
en boeken waarin Falun Gong in een ongunstig daglicht wordt geplaatst. Het internet wordt
in China streng gecontroleerd en eenieder die het waagt zich gunstig over Falun Gong uit te
laten kan onmiddellijk worden gearresteerd. Iets wat doet denken aan methodes van Hitler.
Een bepaalde groep ‘wegmoffelen’ in een dwangarbeidskamp en slecht voor het daglicht
brengen.
Ik wil er overlevende betrokkenen over spreken, gevluchte journalisten, Falun Gong
beoefenaars etc. en ik wil dit mede realiseren door middel van crowdfuding. Dit moet zeker
gaan lukken, omdat ik denk dat veel mensen dit onderwerp belangrijk genoeg vinden om
het in beeld te brengen.
Medium: Beeld, in de vorm van een documentaire, voor VPRO Tegenlicht. Beeld geeft een
stem en gezicht aan hen die de dupe zijn van onrecht en het is een uistekend middel om
bewust te maken, debat aan te wakkeren en in te zetten met mensenrechteneducatie Mijn
Wat in woorden en geschrift niet lukt, krijgt beeld soms wel voor elkaar. Ik denk daarom dat
deze schending van mensenrechten het beste in beeld kan worden laten zien. En dan voor
VPRO Tegenlicht, omdat VPRO Tegenlicht zijn kijk wil geven op de wereld; zowel op
Expertiserapport
9
nationale als op internationale ontwikkelingen die onze wereld in de 21ste eeuw vormgeven.
Dit idee leent zich daar dus goed voor. Mijn onderwerp past mooi binnen deze thema’s. Ik
heb het idee dat weinig mensen er werkelijk vanaf weten en ik denk dat het door middel van
beeld beter op de mensen overkomt.