Individueel verminderd tarief kinderopvang

Individueel verminderd tarief kinderopvang
Versie 4 - 19 mei 2014
1 Inleiding
Ouders die gebruik maken van een kinderopvangvoorziening voor baby’s en peuters met een
inkomensgerelateerde ouderbijdrage (of inkomenstarief) hebben in bepaalde gevallen vanaf 1
april 2014 recht op een individueel verminderd tarief.
Dit recht was er voor 1 april 2014 ook al in de erkende kinderopvang: de erkende
kinderopvangvoorziening zelf had het beslissingsrecht om een sociaal tarief toe te kennen aan
gezinnen die daar behoefte aan hebben ten gevolge van een uitzonderlijke financiële situatie.
In de zelfstandige kinderopvang met inkomensgerelateerde ouderbijdrage bestond er voor de
ouder geen recht op een sociaal tarief.
Vanaf 1 januari 2014 berekenen ouders die gebruik maken van een inkomensgerelateerde
kinderopvang voor baby’s en peuters (en voor schoolgaande kinderen) het inkomenstarief1 (op
1 januari 2014 of ten vroegste een maand voor de start van de opvang) via de online
berekeningsmodule op mijn.kindengezin.be. Ouders die niet beschikken over de nodige zaken
om toegang te krijgen tot mijn.kindengezin.be, (zijnde een e-IDkaart, een kaartlezer of een
federal token en een mailadres) kunnen contact opnemen met Kind en Gezin Lijn, 078/150
100.
Ouders hebben recht op een herberekening bij een wijziging van de gezinssamenstelling
(wijziging van de persoon waarop berekening is gebaseerd), een wijziging in het aantal
kinderen ten laste en wanneer het kind 3 jaar wordt. Zij kunnen deze herberekening doen via
de online berekeningsmodule op mijn.kindengezin.be.
2 Individueel verminderd tarief vanaf 1 april 2014
Alhoewel het inkomenstarief in principe al een eerlijk en sociaal tarief is, gebaseerd op de
inkomensgegevens, kan er in bepaalde omstandigheden toch nood zijn aan een afwijking op
het op basis van het aanslagbiljet of inkomen berekende inkomenstarief.
1
Het inkomenstarief is gebaseerd op het gezamelijk belastbaar inkomen (voor aftrek van
belaste bestedingen) van het meest recente aanslagbiljet, ingeladen door FOD Financiën. Het
gaat hier om het inkomen van de contracthouder en een andere persoon met domicilie op
hetzelfde adres. Van ouders die geen geldig Belgisch aanslagbiljet hebben wordt het
inkomenstarief berekend op basis van loonfiches of voor beginnend zelfstandigen het fictief
loon. Ouders moeten dan contact opnemen met de Kind en Gezin Lijn, 078/150 100. Het
inkomenstarief wordt jaarlijks geïndexeerd (maar dus niet meer jaarlijks berekend).
19 mei 2014 - 1/9
Er zijn in de regelgeving 4 redenen opgenomen die ouders, voor wie het onmogelijk is om het
berekende inkomenstarief te betalen, recht geven op een individueel verminderd tarief.
Concreet gaat het om volgende situaties:

een ouder die leefloongerechtigd is: deze ouder zal het minimumtarief moeten betalen
voor een opvangdag, zijnde 1,56 euro in 2014;

een ouder die werkloosheidsuitkeringen ontvangt: er volgt een herberekening op basis
van de inkomensgegevens werkloosheid;

een daling van het inkomen van 20% ten opzichte van het inkomen dat werd gebruikt
voor de aanvankelijke berekening van het inkomenstarief: er volgt een herberekening
na voorlegging van de nodige bewijsstukken.

een moeilijke financiële situatie.
Het Subsidiebesluit van 22 november 2013, gewijzigd door een Besluit van de Vlaamse
regering van 4 april 2014 (BS 28 augustus 2014) formuleert volgende bepalingen inzake het
individueel verminderd tarief:
“Art. 34 §1. De contracthouder kan een herberekening aanvragen met het oog op een
individueel verminderd inkomenstarief via het berekeningsinstrument op de website van Kind
en Gezin.
De aangevraagde herberekening gebeurt alleen:
1° als er voor de contracthouder of de persoon met domicilie op hetzelfde adres, vermeld in
artikel 33, eerste lid, 1°, werkloosheidsgegevens beschikbaar zijn, en als de herberekening
op basis van het inkomen en volgens de principes, vermeld in artikel 33, eerste lid, 2°, in een
lager inkomenstarief resulteert ten opzichte van het aanvankelijk berekende inkomenstarief;
2° als de contracthouder of de persoon met domicilie op hetzelfde adres, vermeld in artikel 33,
eerste lid, 1°, een leefloon als vermeld in de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op
maatschappelijke integratie ontvangt en na voorlegging van een beslissing tot toekennen van
een leefloon van het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn;
3° er voor de contracthouder of de persoon met domicilie op hetzelfde adres, vermeld in artikel
33, eerste lid, 1°, sprake is van een structurele daling van het inkomen als vermeld in
paragraaf 2;
4° als er een beslissing is van het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn als
vermeld in paragraaf 3.
Een individueel verminderd inkomenstarief wordt toegekend voor één jaar, waarna het
aanvankelijk berekende inkomenstarief, verhoogd met een eventuele indexering, automatisch
opnieuw geldt, en geldt uiterlijk tot het eind van de maand waarin het kind drie jaar wordt. 2
2
Het recht op een individueel verminderd tarief voor kinderen ouder dan 3 jaar zal vastgelegd
worden in het Besluit van de Vlaamse regering houdende de subsidievoorwaarden voor
buitenschoolse gezinsopvang en groepsopvang. Maw dat hier de geldigheid van het attest
beperkt wordt tot het kind de leeftijd van 3 jaar heeft is vooral juridisch-technisch.
2/9
§2. Enkel een daling van het inkomen van 20% ten opzichte van het aanvankelijk berekende
inkomenstarief, die gedurende minstens drie opeenvolgende maanden aanhoudt, komt in
aanmerking, na voorlegging van de nodige bewijsstukken. Deze daling kan niet met
terugwerking in rekening worden gebracht. Kind en Gezin bepaalt de nadere administratieve
richtlijnen.
§3. Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn beslist over een individueel
verminderd inkomenstarief op verzoek van een contracthouder en als blijkt dat het voor
de contracthouder financieel onmogelijk is om het berekende of individueel
verminderde inkomenstarief te betalen. Het individueel verminderd inkomenstarief
bedraagt 50% van het aanvankelijk berekende inkomenstarief met als minimum het
minimumtarief, vermeld in artikel 33, eerste lid, 2°, b), of bedraagt het minimumtarief,
vermeld in artikel 33, eerste lid, 2°, b).
Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn geeft het bedrag van het
individueel verminderd inkomenstarief elektronisch door aan Kind en Gezin.
§4. De contracthouder geeft het resultaat van de herberekening, vermeld in paragraaf 1, door
aan de organisator aan de hand van een attest inkomenstarief van Kind en Gezin. Het attest
inkomenstarief vermeldt een startdatum en een einddatum, volgens de administratieve
richtlijnen van Kind en Gezin.
§5. Contracthouders die voor de datum van de inwerkingtreding van het decreet van 20 april
2012 een sociaal tarief genieten op basis van het besluit van de Vlaamse Regering van 23
februari 2001 houdende de voorwaarden inzake erkenning en subsidiëring van
kinderdagverblijven en diensten voor onthaalouders, meer bepaald met toepassing van artikel
16 van het ministerieel besluit van 17 maart 2008 tot bepaling van de financiële bijdrage van
de gezinnen voor de opvang van kinderen in kinderdagverblijven en diensten voor
onthaalouders, behouden dat sociaal tarief tot en met 31 maart 2015, op voorwaarde dat de
organisator van de betreffende kinderopvanglocatie dat elektronisch doorgeeft aan Kind en
Gezin.
3 Concreet
In de toekomst is het de bedoeling dat ouders die leefloon hebben of
werkloosheidsuitkeringen ontvangen via mijn.kindengezin.be een herberekening krijgen van
het op basis van het aanslagbiljet of inkomen berekende inkomenstarief. Kind en Gezin zal op
termijn de gegevens van ouders om dit individueel verminderd tarief te berekenen en toe te
kennen (zijnde de ontvangen werkloosheidsuitkeringen en het recht op leefloon) rechtstreeks
halen uit de Kruispuntbank.
19 mei 2014 - 3/9
Helaas beschikt Kind en Gezin vandaag nog niet over de machtiging voor deze
gegevensdeling en is er dus nog geen rechtstreekse koppeling tussen de Kruispuntbank en
mijn.kindengezin.be.
In die tussenfase (tot er dus een koppeling kan gemaakt worden tussen de Kruispuntbank en
mijn.kindengezin.be) zal

een ouder die recht heeft op een individueel verminderd tarief omdat hij
werkloosheidsuitkeringen ontvangt terecht moeten bij Kind en Gezin. In geval van
werkloosheid verloopt de aanvraag voor een individueel verminderd tarief via Kind en

Gezin.
een ouder die recht heeft op een herberekening omdat zijn inkomen met minstens
20% is gedaald, en dit met attesten kan aantonen moet terecht bij Kind en Gezin

(telefonische helpdesk);
[NIEUW]3: een ouder die recht heeft op een individueel verminderd tarief omdat hij
leefloon ontvangt of leefloongerechtigd is kan vanaf 1 april 2014 met zijn bewijs
leefloon rechtstreeks aankloppen bij Kind en Gezin. Deze ouder moet dus niet om zijn
recht op een individueel verminderd tarief te bekomen eerst langs bij het OCMW. De
ouder kan rechtstreeks terecht bij Kind en Gezin. De ouders krijgen, op basis van hun
bewijs van leefloon, een nieuw attest inkomenstarief. Dit nieuw attest vermeldt het
individueel verminderd tarief, zijnde het minimumtarief van 1,56 euro/opvangdag, en
geldt voor 1 jaar. [EINDE NIEUW]
De VVSG dringt er bij Kind en Gezin op aan om de koppeling tussen de Kruispuntbank en
mijn.kindengezin.be rechtstreeks te realiseren of om de gegevens inzake leefloon en
werkloosheidsuitkeringen elektronisch te ontsluiten. Dit moet de administratieve last voor de
ouders, voor de OCMW’s, maar ook voor Kind en Gezin immers beperken.
4 Rol OCMW vanaf 1 april 2014
[NIEUW]4: Er zijn dus heel wat ouders die hun recht op een herberekening van het
inkomenstarief en dus op een individueel verminderd tarief zullen kunnen laten gelden zonder
extra tussenkomst van het OCMW. Toch blijft er wellicht nog een - kleine - restcategorie van
ouders die niet gevat zijn onder één van bovenstaande groepen (leefloon,
werkloosheidsuitkeringen of een daling van het inkomen met meer dan 20%) voor wie het
betalen van de berekende bijdrage op basis van het inkomen toch financieel onhaalbaar is.
Dan heeft het OCMW een opdracht. En kan het beslissen om een individueel verminderd
tarief toe te kennen als blijkt dat het voor de contracthouder financieel onmogelijk is om het
berekende of individueel verminderde inkomenstarief te betalen.
3
4
Wijziging 19 mei 2014
Wijziging 19 mei 2014
4/9
Wanneer we het in dit Hoofdstuk 4 hebben over het “individueel verminderd tarief” is dit
gekoppeld aan de opdracht van het OCMW om te beslissen over een individueel verminderd
tarief omdat blijkt dat het voor de contracthouder financieel onmogelijk is om het tarief op het
attest inkomenstarief te betalen. [EINDE NIEUW]
4.1 Welke ouders
Alleen ouders die gebruik maken van een kinderopvangvoorziening voor baby’s en peuters
waar een inkomensgerelateerde ouderbijdrage geldt of waar er moet betaald worden op basis
van het inkomenstarief hebben recht op een individueel verminderd tarief.
Het recht op een individueel verminderd tarief geldt dus niet voor ouders die gebruik maken
van een opvang waar de ouderbijdrage vrij kan bepaald worden.
Er is een overgangsperiode voor ouders die voor 1 april 2014 al een sociaal tarief hebben
toegekend gekregen of hun recht op een herberekening hebben gebruikt omwille van een
daling van het inkomen met 20%. Zie overgangsbepalingen.
Ouders wiens kind voor 1 april 2014 werd opgevangen in een zelfstandige
kinderopvangvoorziening met IKG hadden geen recht op een sociaal tarief en kunnen dus
vanaf 1 april 2014 bij het OCMW aankloppen als zij van mening zijn dat zij daar wel recht op
hebben (vanaf 1 april 2014).
Ouders wiens kind voor 1 april 2014 werd opgevangen in een erkende
kinderopvangvoorziening hadden al recht op een sociaal tarief. Zie ook overgangsbepalingen.
Maar indien na 1 april 2014 hun situatie wijzigt moeten zij niet meer het sociaal tarief
aanvragen bij hun kinderopvangvoorziening - zoals in het verleden, maar moeten zij het
individueel verminderd tarief aanvragen bij het OCMW.
Ook ouders die vanaf 1 april 2014 voor het eerst hun kind laten opvangen in een erkende vanaf dan vergunde - kinderopvangvoorziening en die in aanmerking willen komen voor
individueel verminderd tarief moeten aankloppen bij het OCMW.
4.2 Ouders die in een moeilijke financiële situatie zitten
Het OCMW heeft beslissingsbevoegdheid in het toekennen van een individueel verminderd
tarief aan ouders die zich bevinden in een financieel moeilijke situatie.
Het OCMW kan een ouder ofwel :

het recht geven op het minimumtarief, dit bedraagt 1,56 euro in 2014;

het recht geven op een individueel verminderd tarief dat slechts de helft is van
het tarief op hun attest met inkomenstarief en kindcode
19 mei 2014 - 5/9
Om deze beslissing te nemen kan het OCMW terugvallen op door het OCMW zelf
geformuleerde criteria of bestaande instrumenten (zoals het instrument voor de berekening
van recht op aanvullende steun). Bedoeling is toch wel dat het OCMW een sociaal-financieel
onderzoek doet. Het OCMW kan na dit onderzoek en beoordeling van de financiële situatie
van de ouders het individueel verminderd tarief toekennen.
[NIEUW]5: Aan de VVSG werd de vraag gesteld of er eventueel criteria kunnen geformuleerd
worden waarop OCMW’s zich kunnen baseren om deze beslissing te kunnen nemen. Deze
vraag werd besproken op de Stuurgroep Sociale Diensten (verslag werd bekrachtigd op het
Directiecomité VVSG afdeling OCMW’s van 16 mei 2014) van 29 april 2014.
Wat betreft het eventueel formuleren van criteria voor toekenning van een individueel
verminderd tarief aan ouders acht de Stuurgroep Sociale Diensten dit vandaag onmogelijk.
Elke vorm van criteriumbepaling druist in tegen de lokale autonomie enerzijds maar ook tegen
feit dat het hier echt over een restcategorie gaat waarover individueel moet beslist worden en
waar elke vorm van criteriumbepaling mogelijks tot uitsluiting leidt van diegene die het meest
nodig hebben.
De kinderopvang hanteert al een inkomensgerelateerde ouderbijdrage of inkomenstarief die
op zich al sociaal is. Naast dit op basis van het meest recente aanslagbiljet berekende
inkomenstarief zijn er bovendien al aanpassingen mogelijk of is er een herberekening voor
ouders die (1) werkloosheidsuitkeringen ontvangen; (2) die leefloon ontvangen; (3) wiens
inkomen met 20% is gedaald ten opzichte inkomen dat de basis vormde voor bepaling
inkomenstarief; (4) met een wijziging van de persoon waarop berekening is gebaseerd (vb.
huwelijk, echtscheiding) en (5) met een bijkomend kind ten laste van de persoon.
Het OCMW moet zelf een inschatting maken of het hier een situatie betreft van een
gezin voor wie het berekende inkomenstarief financieel onmogelijk is of die het
inkomenstarief dus niet kunnen betalen. [EINDE NIEUW]
De VVSG wil benadrukken dat het NIET de bedoeling is dat ouders die het niet eens zijn met
het via mijn.kindengezin.be berekende inkomenstarief een aanvraag doen bij het OCMW voor
een individueel verminderd tarief. Het moet voor ouders duidelijk zijn dat de basis voor het
inkomenstarief het aanslagbiljet is (ook al is dit geen weerspiegeling van de huidige financiële
situatie). Ouders die het niet eens zijn met het feit dat het aanslagbiljet de basis vormt voor het
inkomenstarief kunnen daarover klacht indienen bij Kind en Gezin (Klachtendienst van Kind en
Gezin).
5
Wijziging 19 mei 2014
6/9
4.3 Procedure bij beslissing over individueel verminderd tarief door het
OCMW
[NIEUW]6: De Stuurgroep Sociale Diensten stelt - in de vergadering van 29 april 2014 - dat
een aanvraag tot krijgen van een individueel verminderd tarief van een ouder moet behandeld
worden zoals elke andere hulpvraag aan het OCMW, maw een beslissing vraagt van Bijzonder
Comité Sociale Dienst / Raad voor Maatschappelijk Welzijn. [EINDE NIEUW]
Het OCMW bezorgt deze ‘beslissing tot individueel verminderd tarief’ aan Kind en Gezin. Kind
en Gezin voorziet al van bij de start een mailbox om de beslissingen van de OCMW
elektronisch in te deponeren: [email protected]
Deze beslissing bevat volgende gegevens:
-
naam en voornaam kind (optioneel)
-
geboortedatum kind
-
kindcode
-
beslissing tot een halvering van het berekende bedrag op het attest inkomenstarief of
het toekennen van het minimum inkomenstarief
-
datum toekenning (en eventueel datum waarop het recht op een individueel
verminderd tarief ingaat wanneer dit met terugwerkende kracht wordt toegekend).
Het individueel verminderd tarief gaat in op de datum die is opgenomen in de beslissing tot
toekenning van een individueel verminderd tarief door het OCMW en is altijd geldig voor de
periode van 1 jaar met als maximum sowieso de leeftijd van 3 jaar van het kind;
-
handtekening, stempel, datum of ander gegeven die echtheid van attest bewijst
Het OCMW geeft zelf aan wanneer het recht op een individueel verminderd tarief ingaat (het
kan met terugwerkende kracht). Een toekenning is geldig voor de periode van 1 jaar
Het proces bestaat uit volgende stappen
-
ouder doet een berekening en krijgt een attest inkomenstarief
-
ouder contacteert Kind en Gezin/kinderopvang met de vraag tot individueel
verminderd tarief
-
Kind en Gezin/kinderopvang informeert de ouder over de in te dienen bewijsstukken
en leidt indien nodig toe naar OCMW
-
het OCMW bezorgt Kind en Gezin elektronisch de beslissing tot individueel
verminderd tarief
-
Kind en Gezin maakt een nieuw attest inkomenstarief op met de toegekende
vermindering
-
startdatum attest: de datum die is opgenomen in de beslissing van het OCMW tot
toekenning van het individueel verminderd tarief (het kan ook met terugwerkende kracht)
6
Wijziging 19 mei 2014
19 mei 2014 - 7/9
-
einddatum attest: attest is geldig voor één jaar (bv ingang op 1/02/2014 – einddatum
31/01/2015) en eindigt sowieso op de leeftijd van het kind van 3 jaar – voor baby’s en peuters;
-
Kind en Gezin bezorgt het nieuwe attest aan het gezin, die het op zijn beurt aan de
kinderopvang bezorgt.
-
na 1 jaar, bij het vervallen van het toegekend inkomenstarief ontvangt de ouder een
vervolgattest met het oorspronkelijk berekende en geïndexeerde inkomenstarief
5 Overgangsperiode
Ouders die voor 1 april 2014 van hun erkende kinderopvangvoorziening een sociaal tarief
toegekend hebben gekregen, behouden dit tot 31 maart 2015. Maw zij moeten per 1 april 2014
geen individueel verminderd tarief aanvragen bij het OCMW.
Ouders die na de berekening van hun inkomenstarief op 1 januari 2014 (op basis van het
aanslagbiljet) konden aantonen dat hun inkomen met 20% gedaald is en die dus van Kind en
Gezin een herberekening hebben gekregen op basis van loonfiches behouden het
inkomenstarief dat werd berekend op basis van deze loonfiches tot 31 december 2014.
6 Meer informatie
Kind en Gezin zal voor de OCMW’s en de kinderopvangvoorzieningen een duidelijke nota
maken met een overzicht van mogelijke situaties van ouders en tot welke instantie zij zich
kunnen wenden om hun recht op een individueel verminderd tarief te kunnen krijgen.
De VVSG heeft uitdrukkelijk gevraagd dat deze informatie ook actief wordt gecommuniceerd
aan de kinderopvangvoorzieningen zodat zij gericht kunnen doorverwijzen naar Kind en Gezin
en/of een OCMW.
De VVSG zal in 2014 ook praktijken en voorbeelden verzamelen van OCMW’s en de
toepassing van het individueel verminderd tarief.
7 Veel gestelde vragen
7.1 Krijgen de OCMW’s extra middelen voor deze extra taak, zijnde het
toekennen van het individueel verminderd tarief aan ouders die een
moeilijke financiële situatie hebben?
Neen. Er worden door de Vlaamse overheid geen extra middelen uitgetrokken voor deze extra
opdracht die een OCMW heeft in het toekennen van een individueel verminderd tarief aan
ouders die gebruik maken van de kinderopvang van baby’s en peuters. De VVSG beseft maar
al te goed dat dit voor OCMW’s een extra opdracht is en dat in heel wat OCMW’s de werkdruk
vandaag al zeer hoog is.
8/9
Toch heeft de VVSG ingestemd met het principe dat er in het toekennen van een individueel
verminderd tarief een rol is weggelegd voor het OCMW. De VVSG ziet deze ruimte die een
OCMW krijgt om een individueel verminderd tarief toe te kennen als een extra instrument in
een actief activeringsbeleid. Via een betaalbare kinderopvang kan je ouders aanmoedigen
arbeidsactief te zijn of blijven. Bovendien kan dit ook een krachtig instrument zijn in de strijd
tegen kinderarmoede en in de strijd tegen armoede bij vrouwen.
Voor de VVSG is het wel belangrijk dat er in deze nieuwe opdracht voor de OCMW’s nog
wordt gewerkt aan administratieve lastenverlaging en zo veel mogelijk automatische of
elektronische gegevensdeling.
7.2 Welk OCMW-orgaan of welke bij delegatie aangeduid OCMWpersoneelslid kan de beslissing tot toekenning van een individueel
verminderd tarief nemen?
De interne procedure die een OCMW volgt om te beslissen over de toekenning van een
individueel verminderd tarief zal niet vastgelegd worden in de regelgeving.
De Stuurgroep Sociale Diensten stelt - in de vergadering van 29 april 2014 - dat een aanvraag
tot krijgen van een individueel verminderd tarief van een ouder moet behandeld worden zoals
elke andere hulpvraag aan het OCMW, maw een beslissing vraagt van Bijzonder Comité
Sociale Dienst / Raad voor Maatschappelijk Welzijn.
8 Heeft u ook een vraag?
Formuleer ze tav [email protected]
Ann Lobijn
Versie 2 - gewijzigd - aanvullingen Inge Duchateau, Kind en Gezin
Versie 3 - gewijzigd - op basis van BVR van 4 april 2014 tot wijziging van subsidiebesluit en na
overleg met Inge Duchateau (17 april 2014)
Versie 4 - gewijzigd - na goedkeuring verslag bespreking Stuurgroep Sociale Diensten op
Directiecomité Afdeling OCMW’s
19 mei 2014
19 mei 2014 - 9/9