Workshop suïcide preventie

Autisme en Depressie
Elke Jansen
Karlijn Heesen
•
•
•
•
Autisme
Depressie ASS
Casus
Discussie
https://www.youtube.com/watch?v=4mh75_u0uR8
Autisme Spectrum Stoornis
ASS
Syndroom van Rett
Desintegratieve stoornis
Syndroom van Asperger
Klassiek Autisme ( Kanner autisme)
PDD – NOS
MCDD
Verstandelijke beperking
Autisme Spectrum Stoornis
DSM-IV Criterium 1
Beperkingen in sociale interactie/
interpersoonlijke contacten
•
Non-verbaal gedrag
•
•
Leggen van relaties met leeftijdsgenoten
Spontaan proberen plezier, bezigheden,
prestaties met anderen te delen
Sociale/emotionele wederkerigheid
•
Non verbaalgedrag
DSM-IV Criterium 2
Beperkingen in communicatie en
verbeelding
•
Ontwikkeling van de gesproken taal
•
Vermogen een gesprek met anderen
te beginnen of te onderhouden
•
Taalgebruik; stereotiep, herhaald,
eigenaardig
•
Gevarieerde fantasie (doen alsof) en
sociale identificatie (imiteren)
DSM-IV Criterium 3
Beperkt patroon van interesses en activiteiten
•
Preoccupatie met stereotiepe belangstelling(en),
abnormaal in intensiteit of richting
•
Rigide vastzitten aan specifieke niet-functionele
routines of rituelen
•
Stereotiep en repetitief manierisme (fladderen,
draaien)
•
Preoccupatie met delen van voorwerpen of
personen
Stereotiep gedrag
Veranderingen DSM 5
• Geen subtypes maar autismespectrumstoornis
• twee hoofddomeinen:
– sociale communicatie
– aanwezigheid van beperkt, repetitief gedrag.
• Afwezigheid criteria vertraging in de
taalontwikkeling en het fantasiespel
• nieuw criterium toegevoegd: de aanwezigheid van
sensorische over-, of ondergevoeligheid.
Theory of Mind
https://www.youtube.com/watch?v=QjkTQtggLH4
Centrale Coherentie
• Problemen met het zien van
samenhang tussen losse elementen
• Oog voor detail
Executieve functies
Black dog
Depressie
• Genetische factoren
• Negatieve life-events
• Transitiefasen
Hoe vaak komt het voor?
• Schatting tussen 15-24%
Waarschijnlijk sprake van onderdiagnose
Herkennen
Moeilijk maar:
•
•
•
•
•
•
•
•
Sombere stemming
Toename in stereotiep gedrag
Terugtrekken uit sociaal contact
Huilbuien
Toename in agressief gedrag
Verandering in eetlust
Slaapproblemen
Verlies van interesse in normale preoccupaties
Hoger functionerend ASS
• Ervaren zichzelf als minder competent
• Lagere zelfwaardering
• Ervaren sociale afwijzing
Maar nog weinig onderzoek!
Wie zijn kwetsbaar?
•
•
•
•
•
•
Jongeren
Meisjes
Medische aandoening
Genetische aanleg
Negatieve life-events
Minder ernstige symptomen ASS
(overprikkeling)
• Gepest worden
• Diagnose op late leeftijd
Suicide gedrag
-
Gebrek aan emotionele awareness
Slechte probleem-oplossingsvaardigheden
Rumineren
Moeite met perspectief zien (ToM)
Casus
• 19 jarige jongen
• Diagnose PDD-NOS en ADD gesteld op
9 jarige leeftijd
• Gemiddelde tot boven gemiddeld IQ
• Ouders zijn gescheiden
• Speciaal onderwijs gevolgd
• Huidige opleiding theaterbouw ROC
Casus
• Aanmeld klachten:
• Suicidaliteit
• depressieve klachten (bij navraag al
enkele jaren aanwezig)
– Moedeloosheid, huilen, slaapproblemen,
oververmoeidheid, ziet het niet meer
zitten, geen plezier meer in opname
• Toename depressieve klachten bij
aanvang stage
Casus
Kwetsbaarheidsfactoren:
–
–
–
–
Beperkt reflectief vermogen
Moeite met oorzaak en gevolg
Aansturingsproblemen
Beperkte kennis autisme bij ouders
Behandeling
• CGT
• Medicatie
• PE (ouders) weer opnieuw door
autismebril kijken
• Netwerk activeren/betrekken
• Inzet op alle levensgebieden
Tips
• Let op overprikkeling
• Contact systeem
• Zoek contact op