Samen sterk in verandering Creëer een draagvlak Wil Michels 1 Deze workshop is niet voor mensen die: Alles in hokjes willen stoppen Het kind in zichzelf met het badwater wegspoelen Gelukkig worden door te willen zijn als ieder ander Een avonturenreis kopen bij een reisbureau Vinden dat vogels zich ook aan verkeersregels moeten houden Altijd een regenjas bij zich dragen voor het geval dat Weten dat er een verschil is tussen droom en daad Blijven wachten op hun kans Denken dat alles wat op het journaal komt waar is Elk jaar naar dezelfde camping gaan Al hun geld opzij zetten voor mogelijke tegenslagen in de toekomst Rennen om nergens te komen Continu plannen maken maar nooit in actie komen Menen dat je met je ogen dicht niets ziet Altijd antwoorden met ‘ja, maar…’ Bang zijn voor beren op de weg Proberen de werkelijkheid in procedures te vatten Problemen uit het verleden interessanter vinden dan kansen in de toekomst Het gemiddelde koesteren in plaats van het afwijkende Geloven dat dromen bedrog zijn Denken dat grenzen echt bestaan Het druk, druk, druk hebben met niets MARKTLEIDER 170.000 boeken totaal 10.000 boeken per jaar 27 boeken per dag NIEUW Eenmalig 19 euro Normaal 29,95 OP = OP Programma • • Things can change • Inzichten uit de psychologie Interne communicatie bij veranderingen • Communicatiestrategie Things can Change Fusies, nieuwe wetten, sterke concurrentie, milieu, politiek, hippere producten De verandering is de enige constante Extern verandert de omgeving Heb je intern geen antwoord dan ben je weg Drie typen veranderingen: Structuurverandering Cultuurverandering Strategieverandering Programma • • Inzichten uit de psychologie Interne communicatie bij veranderingen • Communicatiestrategie Brainport 1: Emotie komt voor de ratio Brainport 2: We kijken naar wat anderen doen Brainport 3: Belonen werkt Beter dan straffen Adaptiecurve Inzicht van Rogers Concentreer je op de early adapters. Besteed niet te veel tijd aan de tegenstanders. Programma • Interne communicatie bij veranderingen • Communicatiestrategie Wat doen veranderingen met werknemers? • • • • • Het overkomt ze Ze moeten wel meedoen Het komt er allemaal bij Het is niet altijd leuk (soms wel) Het roept veel vragen op Dus… Medewerkers gaan zich een beeld vormen en proberen onzekerheid te reduceren Ze gaan hun eigen verhaal ‘rond maken’ Betekenisgeving Medewerkers stellen 3 vragen Wat is er aan de hand ? Wat betekent het voor mij Wat moet ik nu gaan doen ? ? Organisaties stellen 3 vragen Wat willen we bereiken Wanneer zijn we geslaagd ? ? Hoe krijgen we de medewerkers mee ? •Visie •Proces •Rol communicatie Eric Reijnders Actie-visie: •Als medewerkers weten waar de organisatie voor staat en daar trots op zijn, zullen ze zich meer met de organisatie identificeren. Gevolg: •Medewerkers zijn meer betrokken en gemotiveerd •Dragen organisatie extern naar buiten uit. •Organisatie als geheel staat centraal •Ook reputatiebenadering genoemd Interactie-visie: •Medewerkers nemen je pas serieus als je hen serieus neemt •Contact maken: luisteren naar medewerkers, dialoog aangaan en relatie opbouwen •De medewerkers staan centraal •Ook relatiebenadering genoemd Dus…. Reputatie- / actiegericht •Communicatie als het zenden van boodschappen •Directie is de zender •Werkwijze: •Kanalen: •Middelen: praten, doen, vertellen vooral parallel e communicatie intranet, nieuwsbrieven, personeelsblad, brochures. Dus…. Relatie- / interactiegericht •Communicatie als voortdurende uitwisseling van boodschappen •Directie, middenkader, en medewerkers zijn zenders •Werkwijze: •Kanalen: •Middelen: dialoog, helpen, laten zien, adviseren, samenwerken vooral via de lijn werkoverleg, coaching, training, opleiding Valkuilen interne communicatie • • • • • • Informeren onder de noemer van communiceren. Participeren met een marge van inspraak van 0%. We weten het nog niet, dus we zeggen nog niets. Stilte brengt het gerucht op gang. Te veel aandacht voor de vorm. Te ingewikkeld want te genuanceerd. Tenzij, mits, indien, … Het droppen vanuit de ‘boardroom •Visie •Proces •Rol communicatie Het verander PROCES •Een harde bovenstroom: stappenplan met resultaten bepalen, afronden, evalueren (maken). •Een zachte onderstroom: betrokkenheid van medewerkers, veranderen gaat met emoties gepaard, draagvlak en acceptatie zijn cruciaal (leren). . De harde kant •Heldere probleemanalyse, doelen, resultaten •Fasering en stappenplan •Tijdsbepaling en tijdslijn •Kwaliteitseisen •Budget De menskant •Betekenisgeving is belangrijk •Interne communicatie is een gezamenlijk proces van betekenisgeving •Storytelling kan als instrument worden ingezet Uw uitdaging Juist de menskant, de grillige, onvoorspelbare kant te leren begeleiden Aandachtspunten voor interne communicatie •Creëren van communicatiemomenten. • Oog voor formele én informele communicatie . •Erkenning dat verhalen over de verandering gevormd worden op de wandelgangen via informele communicatie. •Verandercommunicatie is informeren (bijpraten) én communiceren (dóórpraten). •Bij ‘doorpraten’ vervullen directe leidinggevenden van medewerkers een sleutelrol. Wilt u betrokken medewerkers betrek ze dan. Programma • • Inzichten uit de psychologie Interne communicatie bij veranderingen • Communicatie)strategie STRATEGIE ONTSTAAT UIT HET EN OOK VAAK UIT verlangen frustratie NAAR IETS NIEUWS OVER HET BESTAANDE ANDERE FOCUS OP STRATEGIE Jaren ’80 FOCUS OP EXTERNE ANALYSE Porter, SWOT, DESTEP Jaren ’90 FOCUS OP INTERNE ANALYSE Kernwaarden, kerncompetenties Jaren 2000 - nu FOCUS OP DE RELATIE Interactie, conversatie, transactie Strategie was… Strategie is… Plannen Ontdekken Voor het management Voor de organisatie Gericht op inhoud Gericht op interactie Ervaring als bron Verbeelding als bron Ingekaderd Open Communicatieplan Communicatie aanpak Een succesvolle strategie is geen toeval. Wel het resultaat van een aantal juiste keuzes. Communicatiestrategie volgt de organisatie- en marketingstrategie ORGANISATIE VRAAG MARKETING VRAAG COMMUNICATIE VRAAG Strategie Is GEEN wetenschap Is GEEN stappenplan Is NIET evidence based Want de context is sterk bepalend. Het is altijd anders. Plaats van strategie Evaluatie Analyse Executie Strategie Concept Analyse Onderzoek legt de basis voor strategie. Maar strategie volgt niet direct uit onderzoek. Analyse moet niet enkel leiden tot conclusies maar tot inzichten. Inzichten zijn de basis voor strategie. De 12 communicatiestrategieën 01 POSITIONERINGSSTRATEGIE Je moet kiezen om gekozen te worden 02 INTERNAL BRANDING STRATEGIE De kracht van een merk komt vanbinnenuit 03 REPUTATIESTRATEGIE Reputaties zijn gebaseerd op relaties 04 FAMILIESTRATEGIE Van losse eilanden één geheel maken 05 FANSTRATEGIE Fans maken een merk. (bijna gratis) 06 AMBASSADEURSTRATEGIE Benut je superpromoters 07 BRANDACTIVATIESTRATEGIE Publiciteit moet je niet kopen maar verdienen 08 WORD OF MOUTH STRATEGIE Laat je verhaal door anderen vertellen 09 PARTICIPATIESTRATEGIE Wil je betrokken mensen, betrek ze dan 10 ISSUEMANAGEMENTSTRATEGIE Alert, adequaat reageren op actuele zaken 11 PUBLIC AFFAIRS STRATEGIE Weten hoe je het spel speelt 12 VERANDERSTRATEGIE Mensen willen wel veranderen, niet veranderd worden Bepaal de richtlijnen voor de communicatie Creëer een gevoel van urgentie Bepaal de doelgroepen Veranker de verandering Implementeer de communicatie Stap 1 Creëer een gevoel van urgentie • Waarom Wat is de huidige situatie en waarom moet die veranderen? • Waarheen Wat is de gewenste situatie en wat levert dat op? • Hoe Wat moeten we doen om daar te komen? Stap 2 Bepaal de doelgroepen • Wie zijn de enthousiaste en betrokken veranderaars • Bij wie zijn welke weerstanden te verwachten. ( weerstand is niet altijd slecht) Probleem Kan niet Weet niet Wil niet Deugt niet Competenties Strategie Commitment Belang Trainen en coachen Participatie Betekenis geven Gebrek Oplossing Perspectief bieden Stap 3 Bepaal de richtlijnen voor de communicatie 1. Blijf de boodschap herhalen en ga redundantie niet uit de weg. 2. Gebruik verschillende online en offline media en stem ze op elkaar af. 3. Face-to-face communicatie is essentieel om mensen te overtuigen. 4. Opinieleiders zijn bepalend voor het veranderen van een houding. 5. Directe leidinggevende zijn de meest effectieve bron van informatie voor medewerkers. Stap 4 Implementeer de communicatie Adviseur Het communicatieproces ondersteunen Facilitator Bijeenkomsten organiseren en overlegsessie plannen en creatieve werkvormen bedenken Coach Managers communicatiever maken, spiegelen, vragen stellen Producent Middelen maken Stap 5 Veranker de communicatie “Culture eats Strategy for breakfast” – Peter Drucker