Toespraak op landelijke dag GGG 4 en 11 september

1
Toespraak op landelijke dag GGG 2010 in Hoogeveen (4 sep) en Gouda (11 sep) – ds. J. de Kok
Jezus in het Johannesevangelie
Het Johannesevangelie en haar actualiteit
Mijn ontdekking van het johannes evangelie als zoeker
 Enthousiasme van Arjan, mijn vraag: hoe leer ik Jezus kennen, ga het johannesevangelie lezen
 Ontdekkingen: zoveel waar ik nog nooit over had horen preken, Jezus was zo liefdevol voor de
mensen, Ik had het gevoel dat ik Hem voor het eerst leerde kennen
 Enkele teksten die mij raakten
o Johannes 2:23-25 Toen Jezus op Pesach in Jeruzalem was, kwamen veel mensen tot geloof
in zijn naam, omdat ze de wondertekenen zagen die hij deed. Maar Jezus had geen
vertrouwen in hen, omdat hij hen allemaal kende, en niemand hoefde hem iets over de
mens te vertellen, want hij wist zelf wat er in een mens omgaat.
o Johannes 7:5 Ook zijn broers geloofden namelijk niet in hem. (idee: had ik maar in zijn tijd
geleefd, eigen situatie thuis)
o Johannes 16:24 Tot nu toe hebben jullie niets in mijn naam gevraagd, maar vraag het en
je zult het ontvangen.
o Doorlezen in Handelingen: wat moeten wij doen om behouden te worden. Bekeert u, vraag
om vergeving der zonden door de doop en ontvang de Heilige Geest. Het Johannes
evangelie heeft mij hier voor klaargemaakt.
 Mijn gebed en verlangen is dat deze studie andere zoekers mogen helpen om Jezus te vinden.
Wonderen en de diepere betekenis daarvan
 Wonderbaarlijke genezingen in onze tijd. Goddank
 Gezien alle kritiek vraagt dit om overdenking. Ook wapenen tegen een doorslaan
 Teken karakter van wonderen: Teken van Gods kracht en liefde, van Zijn koninkrijk. Niet opgaan in
de wonderen op zichzelf: zelfs teken van ongeloof. Johannes 6:26 Waarachtig u zoekt mij niet omdat u
tekenen hebt gezien, maar omdat u brood gegeten hebt en verzadigd bent. (niet gericht op koninkrijk
en geloof, maar op eigen buik, eigen behoeftebevrediging. Kan ook gericht op spectakel zijn)
 Doorboren naar de diepere betekenis: voorbeeld: wonderbare spijziging: ik ben het levende brood. U
moet geen moeite doen voor voedsel dat vergaat, maar voor voedsel dat niet vergaat en eeuwig leven
geeft. Geloof in Hem die Hij u gezonden heeft. Dat wij zelf ook gericht zijn op dat wat blijft en niet op
onze eigen behoeftebevrediging. Investeren in Gods Woord geeft een blijvende bevrediging en kracht
die niets of niemand in deze wereld kan geven.
 Voorbeeld: genezing van blindgeborene. Het gaat Jezus maar niet om het letterlijk openen van de
ogen. Het gaat hem nog veel meer om de opening van onze ogen voor wie God is en wie Hij zelf is.
Johannes 9:39 Jezus zei: ‘Ik ben in de wereld gekomen om het oordeel te vellen. Dan zullen zij die
niet zien, zien en zij die zien zullen blind worden. Laten we bidden dat ook het komende seizoen dat
onze eigen ogen open gaan voor wie Jezus werkelijk is en dat ook bij anderen de ogen geopend wordt.
 Voorbeeld van diepgang van wonder: bruiloft te kana: een absurd wonder als je niet dieper kijkt.
Waarom als eerste wonder, Wijn als symbool voor vreugde, water als symbool voor Gods Woord en
zijn Geest. Verhouding 1e wijn en 2e wijn (verhouding oude en nieuwe testament). Toegepast: de
verdieping in Gods Woord kan nieuwe vreugde geven. Misschien nog meer dan je al had. Je hebt het
nooit gehad met Christus: het beste bewaard hij voor het laatste!!!
2
Syncretisme en Jezus als de enige weg
 In onze tijd staat de belijdenis van Jezus als de enige weg tot God onder druk. Men wil ons doen
geloven dat je dat niet meer kunt blijven zeggen in een wereld waar zoveel andere godsdiensten zijn.
Vergeten wordt dat Jezus begonnen in een wereld vol afgoderij. Juist Johannes werd geconfronteerd
met de gnostiek in zijn tijd (een soort new age beweging waarin Jezus alleen maar een kennisleraar is
en geen verlosser van onze zonden). In het gesprek met de islam zal dit ook telkens terug komen.
 Velen willen ons doen geloven dat je buiten Jezus om ook God wel kunt leren kennen. Maar op grond
van het evangelie kunnen we daar niet in meegaan. Het getuigenis van Johannes over Jezus wapent
ons tegen de aanvallen op de uniciteit van Jezus. Hij heeft immers gezegd: ik ben de weg de waarheid
en het leven, niemand komt tot de Vader dan door mij.
 Hij zegt dat de wereld Zijn boodschap niet kan vatten omdat ze de geest der waarheid niet hebben.
Want ze kennen Jezus niet. Maar degene die Jezus kennen kunnen de geest der waarheid
ontvangen en leven uit de waarheid. (Johannes 14:17)
 Johannes 20:31 Dit alles heb ik geschreven opdat u gelooft dat Jezus de messias is, de Zoon van God
en opdat u door te geloven leeft door zijn naam.
Maar kun je dit nog wel verkondigen in onze tijd?
De vijandschap tegen Jezus als Hij duidelijk wordt in Johannes 6
 Jezus verkondigt dat Hij het levende brood is. En dat Hij leefde voordat Abraham er was en zo zijn
godheid verkondigt. Wie in Mij gelooft, heeft eeuwig leven.
 De joden (religieuzen in onze tijd van allerlei snit): zij protesteren (wie denkt hij eigenlijk wel niet dat
hij is. Hedendaagse variant: wie denk jij dat je bent als je durft te beweren dat Jezus de enige weg tot
God is) en discussiëren met elkaar (eindeloos redeneren en elkaar kietelen, vandaag via boeken en TV,
christenen die Jezus als de enige weg zien in de hoek zetten van fundamentalisten en intolerant,
mensen met oogkleppen die nog leven in de middeleeuwen). Uiteindelijk willen ze Jezus stenigen: als
je doorgaat met Hem te volgen en te verkondigen zal er een onredelijk verzet komen dat zich op
allerlei manieren kan uiten (laster, buitensluiting, gevangenis, moord). De zogenaamd tolerante
mensen verdragen de boodschap van Jezus als enige weg tot God niet. Toen niet en nu niet.
 De leerlingen van Jezus. De mensen die sympathiek tegenover Jezus staan en ook bij Hem willen
horen. Zij vinden dat Jezus z’n boodschap wat moet afzwakken. We moeten wat meer rekening
houden met de gevoelens van anderen. Ze ergeren zich aan de radicaliteit van Jezus boodschap.
Vandaag is het ook zo dat veel mensen die Jezus willen volgen menen dat we de boodschap van Jezus
wat lievelijker moeten brengen. Niet te veel over Jezus als de enige weg. Niet te veel over de
noodzaak van bekering en het oordeel van God. Als we ons een beetje aanpassen, zullen we niemand
voor het hoofd stoten.
 Jezus prikt er door heen: ergeren jullie je? Hij past de boodschap niet aan, maar wijst op het belang
van de Heilige Geest om Hem echt te begrijpen. En dan gaan velen weg.
 Jezus raakt niet in paniek. Hij weet dat Zijn Vader door zal gaan. Hij stelt zelfs de vraag: willen jullie
ook niet weggaan?
 Les voor ons: duidelijk blijven en ontspannen blijven. Gods werk gaat door, ook al lopen veel mensen
weg. Het is pijnlijk, maar ook goed om mensen te laten gaan en erop te vertrouwen dat God zelf
mensen naar zich toetrekt. Jezus smeekte ook niet of ze bij ze bleven. Hij daagde eerder uit met de
woorden: moeten jullie ook niet gaan? Als mensen net als Petrus ontdekken dat bij Hem woorden van
eeuwig leven zijn, dan zullen ze wel blijven of weer terugkomen of ergens anders het heil in Christus
zoeken. Daar kun je van verzekerd zijn.
 De werkelijkheid dat niet iedereen open staat voor het licht van het evangelie (Johannes 3:19-21) Dit
is het oordeel: het licht kwam in de wereld en de mensen hielden meer van de duisternis dan van
3
het licht, want hun daden waren slecht. Wie kwaad doet, haat het licht; hij schuwt het licht
omdat anders zijn daden bekend worden. Maar wie oprecht handelt zoekt het licht op, zodat
zichtbaar wordt dat God werkzaam is in alles wat hij doet.
Het belang van het doen van Gods Woord
 Ontdekking van de waarheid door het doen van de waarheid (Johannes 7:17 Wie er naar streeft te
doen wat God wil, zal weten of mijn leer van God komt of dat ik namens mijzelf spreek). Daar
waar Gods Woord niet in praktijk gebracht wordt ontstaat twijfel. Daar waar het in praktijk gebracht
wordt ontdek je steeds meer hoe waar het is wat Jezus zegt en wat Hij belooft. Voorbeeld:
handoplegging en vervulling met de Heilige Geest.
 Niet aanpassen aan je omgeving en de verlangens van anderen. Maar dicht bij Jezus blijven dat is pas
vruchtbaar. Door te groeien in de waarheid en de liefde zal je steeds bruikbaarder zijn voor de Here
God. Johannes 15:5 Jezus zegt: Indien iemand in mij blijft en ik in Hem zal hij veel vrucht
dragen. Ergens anders zegt Hij: wie dorst heeft kome tot mij en stromen van levend water zullen uit
z’n binnenste vloeien. Vanuit de intimiteit van Gods liefde stroomt jouw leven en dat van anderen over
van Gods zegen. Zo worden mensen aangeraakt en aangetrokken naar Jezus toe.
 Door gehoorzaamheid groeit er intimiteit: Johannes 15:14 Jullie zijn mijn vrienden wanneer je doet
wat ik zeg. Openheid van Jezus die oproept tot liefde voor elkaar. Door liefdevolle toewijding
openbaart de Heer steeds meer van zichzelf Johannes 14:21 Wie mijn geboden kent en zich eraan
houdt, heeft mij lief. Wie mij liefheeft zal de liefde van mijn Vader en mij ontvangen, en ik zal
mij aan hem bekendmaken (openbaren). Voorbeeld visioen van reizen door heel Nederland. (17
jaar) van stromen uit Drachtstercompagnie (25 jaar), Ik zie uit naar wat de Heer gaat doen de komende
tijd. Veel is niet duidelijk. Maar ik zoek de Here en vertrouw erop dat Hij zal openbaren wat nodig is.
Het is zo goed om dit soort intiemere openbaringen van de Here Jezus te delen met elkaar in de groep.
Het doet je sterker beseffen dat Hij de levende Heer is die je leidt in het leven van alle dag.
Het belang van de kleine groep belicht vanuit de drieéénheid
God is een God van gemeenschap. Daarom wil Hij dat wij in gemeenschap met elkaar leven. En dat beleef je
vooral in een kleine intieme groep. Je zou kunnen zeggen dat de kleine groepen die liefdevol en persoonlijk
met elkaar omgaan een uitdrukking zijn van het wezen van God.
Jezus bidt voor zijn kleine groep, de 11 discipelen en in hen voor heel zijn kerk: Laat hen allen één zijn,
Vader. Zoals u in mij bent en ik in u, laat hen zo ook in ons zijn, opdat de wereld gelooft dat u mij hebt
gezonden. Ik heb hen laten delen in de grootheid die u mijn gegeven hebt, opdat zij één zijn, zoals wij:
ik in hen en u in mij. Dan zullen ze volkomen één zijn en zal de wereld begrijpen dat u mij hebt
gezonden, en dat u hen liefhad, zoals u mij liefhad.




Éénheid door delen van de grootheid/heerlijkheid die je hebt mogen ontvangen van de Vader
Éenheid door het delen van de liefde die je hebt ontvangen van de Vader.
Het getuigenis van onderlinge liefde: de wereld zal begrijpen dat U mij gezonden hebt.
Zoals de Vader Zoon en Heilige Geest elkaar eren, zo mogen wij leren om elkaar te eren en de andere
hoger te achten dan onszelf.
 Zoals de Vader Zoon en de Heilige Geest samenwerken en elkaar aanvullen, zo mogen wij
samenwerken als groep en elkaar aanvullen om zo iets van de volheid van God te laten zien.
 Zoals de Vader de zoon alles laat zien wat in zijn hart is, zo mogen wij leren om aan elkaar alles te
laten zien wat in ons hart is.
Lessen voor de kleine groep belicht vanuit Jezus omgang met zijn groep
(Johannes 13-17)
4
De drieeenheid is het fundament waarop onze groep gebouwd is. En van Jezus mogen we leren hoe wij met
onze kleine groep om mogen gaan als gespreksleider of deelnemer
Joh. 13-17 vertelt ons allerlei facetten van hoe Jezus in zijn kleine groep functioneerde:
 Hij had hen tot het einde toe lief (13:1). Hoe houdt je het vol in een groep als gespreksleider. Ik weet nu
zo langzamerhand wel wat iedereen denkt. Hoe voorkom je dat je op elkaar uitgekeken raakt. De liefde, is
het geheim. De liefde verveelt nooit, maar heeft altijd weer interesse en begrip voor die ander. De liefde
maakt dat dezelfde handeling niet verveelt maar juist diepe waarde voor je krijgt (voorbeeld van
koffiedrinken samen). Daarom is de liefde zo belangrijk. Zonder haar kunnen wij niet vruchtbaar zijn. En
zeker niet in een groep. Jezus had lief tot het einde. Dat viel niet mee. Zijn discipelen waren niet zo
makkelijk. Jezus zuchtte wel eens: hoe lang moet ik nog bij jullie blijven. En wat was Hij soms ook
teleurgesteld in hen: konden jullie niet één uur met Mij waken. Toen het erop aankwam waren ze er niet.
En toch, toch had Hij hen lief tot het einde. Wat een uitdaging voor ons. Ook wij zullen merken dat het
niet altijd eenvoudig is om een groep te begeleiden. Niet zozeer om de ingewikkeldheid van de stof als
wel om het feit de je met mensen te maken hebt. Verschillende karakters. Verschillende belevingen van
geloof. En je zult ook best wel eens teleurgesteld zijn in de discipelen en zuchtten. Maar heb je ook lief tot
het einde. Dat was het geheim van Jezus. Het geheim dat zijn discipelen toch tot zegen konden zijn, omdat
ze die onvoorwaardelijke liefde van de Heer hadden leren kennen. Dat is ook het geheim van de groep die
u mag leiden. Liefhebben tot het einde. En als je dat weet, besef je ook dat je dat niet uit jezelf kunt. Dan
heb je die liefde van de Here Jezus in je hart nodig
 Hij diende hen (voetwassing). Niet op zichzelf gericht zoals discipelen (wie is de eerste van ons).
Leiderschap is dienen. Iemand die bij mij kwam: deze groep is niet van mij niveau! Wat bedoel je
daarmee? Ze weten nog niet zoveel als ik en hun beleving is wat oppervlakkig. Stel dat de Here Jezus dat
gezegd had, en Hij had het kunnen zeggen. Hij had kunnen zeggen dat zijn discipelen niet van zijn niveau
waren. Ze maakten nog ruzie over wie het belangrijkste was. Ze hadden er niets van begrepen. Vader zet
mij in een groep van niveau. Jezus had niveau. En dat liet Hij zien door zich ten dienste van de anderen te
stellen. Zijn niveau uitte zich niet in zelfverheffing boven de ander, zelfvernedering ten dienste van de
ander. Hebt u het gevoel dat de groep nog niet zo ver is als u. Dien hen met wat God u gegeven heeft. Het
is u gegeven om anderen mee te verrijken. De Here Jezus heeft u niet gegeven om het op te potten. Sterker
nog. Hij wil dat u het doorgeeft opdat Hij u nog meer kan geven. Verschil met steeds meer oppotten (je zit
vol, geen behoefte meer) en doorstromen (je verlangt telkens weer naar nieuwe kracht en krijgt die ook).
Ja maar zult u zeggen, ik moet toch ook opgeladen worden. Daarvoor heeft u toch uw persoonlijk
gebedsleven, vorm anders een gebedsduo, ga naar de toerustingavond. Ontvangen en geven. Daar wordt
ons leven door gekenmerkt. In het geven ontvangen wij en wij ontvangen om te geven. We moeten er
alleen op letten dat er een goede balans is in ons leven. Zorg dus ook voor momenten van ontvangen.
 Voorspelt verraad en verloochening. Hij kent de pijnlijke kant van het groepsgebeuren. Geen romantiek.
Je kunt je verschrikkelijk vergissen in mensen. En soms heb je wel door dat iemands motieven niet zuiver
zijn. Wat dan te doen. Jezus bleef liefdevol tot het einde (stuk brood al teken van liefde). Eigen ervaring:
 Hij wijst hen erop waar ze heengaan: het hemels Vaderhuis. Zo moeten wij ook telkens voor ogen
houden waar we vandaan komen en waar we heengaan. Dat voorkomt dat bijzaken de overhand krijgen.
We leven van genade. Groep is een voorproef van het verblijven in het hemels Vaderhuis. Dat mag onze
manier van omgaan nu al bepalen. Niet hoe houdt ik het vol, maar hoe kom ik tot een diepere relatie met
die ander.
 Ik ben de wijnstok, gij zijt de ranken (Joh. 15:5) De wijnstok leert ons dat wij persoonlijk en als groep
met Christus verbonden moeten zijn en Zijn Woord door ons en de groep heen moet stromen willen we
vrucht kunnen dragen. De GGG is geen babbelgroep. Het is ook geen bijbelstudie groep, maar een
gemeenschapsgroep. En om die gemeenschap met God en elkaar te versterken is Gods Woord nodig.
Luisteren naar Gods Woord, maar ook Gods Woord doen (praktijk). Het Woord van God moet telkens
weer aan bod komen. Daar gaat een zuiverende werking vanuit zoals de Here Jezus zegt: Gij zijt rein om
het woord dat ik tot u gesproken heb. Het houdt je bij de les en voorkomt dat eigen ideetjes de overhand
5



gaan krijgen. Laten we bij de eenvoud van Jezus Woord blijven. Dan gaat er kracht van ons leven en onze
groep uit. Dan kan Hij door ons stromen en geeft Hij vrucht.
Jezus noemt hen vrienden. Dit blijkt uit de openheid die Hij naar hen toe had (omdat ik alles wat ik van
de Vader gehoord heb u heb bekendgemaakt). Zien wij elkaar als vrienden, zijn wij open naar elkaar toe
of hebben wij geheimen.
Jezus spreekt over vervolging maar ook over de Trooster. Heeft de hardheid van de werkelijkheid en
de trooster een plek in ons groepsgebeuren. Is daar een gezond evenwicht. Gevaar van zweven aan de ene
kant en ondergaan in de problemen aan de andere kant (zoeken naar een goede balans)
Het hogepriesterlijk gebed
 Jezus bidt voor zichzelf,
 voor de discipelen
 voor hen die tot geloof komen.
Het Johannes evangelie: Een geweldige en krachtige boodschap.
Wat een uitdaging om daar mee aan de slag te gaan het komende jaar. Jullie zijn gelukkig te prijzen dat je
daar je tijd in gaat investeren. Dat legt je geen windeieren. Nee dan verzamel schatten met
eeuwigheidswaarde.