Preek “Wie zonder zonde is, mag de eerste steen naar de zondaar

Preek
“Wie zonder zonde is, mag de eerste steen naar de zondaar
gooien!” Dat zei Jezus, toen ze met die vrouw bij hem kwamen.
Ze hadden haar betrapt op overspel. Naar de man en zijn aandeel
in deze zaak ging hun aandacht niet uit. De vrouw was opgepakt
en de mensen stonden klaar om haar te stenigen. Sommigen van
hen hadden al een paar flinke keien in de hand.
Wie zijn toch die mensen die als eersten klaar staan om de straf te
voltrekken? Wie zijn toch die felle en luidruchtige aanklagers?
Zijn dat niet diegenen die zelf ook al menige scheve schaats
gereden hebben? Die het hardst roepen, zijn zij soms bezig hun
eigen geweten te overschreeuwen? Hebben ze zelf altijd wel zo'n
schone handen? Zo vraagt Jezus.
Een katholiek die niet meer bij de kerk wil horen, kan een brief
schrijven naar de parochie waar hij gedoopt is. Hij kan vragen om
in zijn doopregister de aantekening te maken dat hij zich niet meer
als katholiek beschouwt. Een dergelijk verzoek heb ik in de 37
jaar dat ik priester ben maar heel sporadisch gehad. Maar ineens,
verleden jaar, was er een aantal. Dat was toen een of andere
bisschop de moord op 6 miljoen joden, zigeuners en
homoseksuelen ontkende. De paus floot hem terug, maar het
kwaad was al geschied. En nou onlangs weer. Een Brabantse
pastoor had iemand publiekelijk weggestuurd van de tafel van
Jezus. De man die hij de communie weigerde leefde naar hoe hij
geschapen was. Hij hield van een vriend. Het is een achterhaalde
opvatting dat zo iemand een ziekte heeft of moreel niet goed
handelt. Dat heeft de psychologie ons intussen geleerd. In onze
parochie zijn er vele gezinnen waar een van de kinderen zo is.
Vorig jaar kwam zo een jonge man bij me om zich te laten
uitschrijven. Dat doet me pijn, omdat zij vaak degenen zijn die het
christelijk geloof heel serieus nemen. Zij kunnen niet tegen
onrecht of discriminatie.
De kerk is opnieuw in opspraak. Mensen nemen het de kerk
kwalijk dat ze het leed van slachtoffers van seksueel misbruik
door haar bedienaren niet heeft gezien of met de mantel van de
liefde probeerde te bedekken. De paus heeft vandaag schuld
bekend en spijt betuigd aan de katholieken van Ierland. Het blijkt
vaker voorgekomen te zijn. Zo komt nu aan het licht. En ik denk
dat het nog wel voorkomt. Ook buiten de kerk. Op scholen, in
verenigingen, in huizen en bedrijven. Je hoort er geregeld van.
Maar het wordt de kerk nu erg kwalijk genomen. Terecht. Want
zij wordt gezien als degene die het eerst klaar staat om zondaars
aan te klagen. Zij sprak en spreekt nog altijd mensen aan op hun
schuld, hun moreel gedrag. Ze weigert de communie aan iemand
die niet naar haar normen leeft. En daarom, omdat de kerk zich de
rol heeft aangemeten van degene die anderen de maat neemt,
daarom verwacht men van haar dat ze zonder zonde is. En dat
blijkt nu niet het geval.
Zou de kerk eindelijk leren van haar fouten? Ik bid ervoor!
Dat ze eens opnieuw nadenkt of het verplichtend karakter van het
celibaat wel altijd zo heilzaam is. Of mensen die niet naar haar
normen leven wel altijd zo moreel verkeerd leven. Ik bid dat ze
barmhartig kan zijn jegens mensen met hun tekorten. En de hand
in eigen boezem steekt.
Want we mogen niet behoren tot degenen die de eerste steen
willen gooien, maar we moeten aan de kant van Jezus staan die de
zondaar, die tot inkeer komt, telkens opnieuw nieuwe kansen
geeft. Amen.
Opening
Vandaag begint de lente. Nieuw leven is aan het ontkiemen. De
lente komt met haar belofte van toekomst en nieuw begin. De
lezingen van vandaag vertellen van dezelfde belofte. Een volk in
ballingschap kan huiswaarts keren. “Denk niet meer aan het
verleden. Ik begin iets nieuws. Ziet ge het niet?” Zegt God.
En een veroordeelde gaat vrij uit. Terwijl zij die oordelen ook niet
zonder schuld blijken. Jezus geeft nieuw leven een kans.
Voorbede
Voor mensen die worden zwart gemaakt,
die zich met de vinger nagewezen voelen.
Dat zij mensen als Jezus mogen ontmoeten. Laat ons bidden.
Voor ons allen, dat we voorzichtig zijn in ons oordelen.
Dat ons oordeel niet voortkomt uit angst of afgunst,
maar uit liefde. Laat ons bidden.
Voor mensen die met elkaar verbonden zijn in liefde en
vriendschap. Dat ze elkaar geborgenheid bieden tot de dood.
Dat ze elkaar niet te gemakkelijk laten vallen. Laat ons bidden.
Voor echtgenoten die niet meer samen door het leven gaan,
die van elkaar vervreemd zijn.
Voor hen en voor hun kinderen. Laat ons bidden.
Intentie
Goede God, wij bidden U dat liefde onze diepste drijfveer mag
zijn. Dat ons spreken en zwijgen de geest van Jezus ademt.
Dat we nooit de eerste steen gooien naar een ander en ook niet de
tweede en de derde. Dat vragen we U door Jezus onze Heer.
Amen.