Waarom is onze elektriciteitsfactuur zo duur

De elektriciteitsfactuur
Ziet u het licht nog ?
Inhoudstafel:
1) Vooraf
a) vaststelling : elektriciteitsprijs stijgt
b) wie doet wat op de energiemarkt
c ) Uw elektricteitsfactuur
2 ) Context en beleidskeuzes
a) Klimaatplan 20-20-20 en doelen België
b) Focus op energiesector
3) Factuurstijging door :
a ) Groene Stroomcertificaten ( GSC )
b) Nieuwe hoogspanningslijnen
c) Offshore -windmolenparken
d) Btw -tarieven : van 21 % naar 6% en omgekeerd
e) Vennootschapbelastingen : betaald door consument
f) Het Prosumententarief
g) Afschaf gratis stroom en ...
4 ) Besluit
a) de (r) evolutie in het stroomlandschap zet zich
door
b ) aanpak
1 Vooraf
a) vaststelling : elektriciteitsprijs stijgt
b) wie doet wat op de energiemarkt
c ) Uw elektricteitsfactuur
Evolutie Elektriciteitsprijs Vlaanderen 2010-2016
De energiemarkt : wie doet wat ?
Spelers op de elektriciteitsmarkt
1 ) Wie vervoert de elektriciteit (en aardgas)?
Voor elektriciteit staat Elia System Operator als beheerder van het transmissienet
voor elektriciteit in voor het transport van de elektriciteit, vanuit de productiecentrales,
via het hoogspanningsnet, naar de distributienetbeheerders en de grote industriële
verbruikers.
2 ) Wie verdeelt de elektriciteit (en aardgas )onder de woningen?
De distributienetbeheerders (DNB's) verdelen de energie onder de woningen.
=> Vlaanderen : Eandis , Infrax
Spelers op de elektriciteitsmarkt ...
3) Wie verkoopt u de elektriciteit (en aardgas )dat u verbruikt?
De leveranciers
zijn de ondernemingen die onderhandelen over de aankoop van elektriciteit en
aardgas bij de (elektriciteits)producenten en (aardgas)invoerders en ze doorverkopen aan Belgische
klanten
=> Vlaanderen:
Engie /Eni /Ecopower/EDF Luminus /Essent Belgium /Lampiris...
4) De rol van de regulatoren: Gewestelijk en Federaal
De regulatoren zijn openbare instellingen die toezien op de goede werking van de elektriciteitsen gasmarkt.
Federaal = CREG
=> Vlaanderen : Vreg
=> Brussel : Brugel
=> Wallonië : CWaPE
Componenten Energiefactuur
Componenten elektriciteitsfactuur.
900
800
700
600
1 Blauw :Elektriciteitskost
500
400
300
275
250
240
245
250
2 Oranje : Distributiekost
200
100
0
2012
2013
2014
2015
2016
3 Geel : Taksen+heffingen
2 Context en beleidskeuzes
Elektriciteitslandschap bijna 100 jaar
ongewijzigd
Opwarming aarde
Europese Unie Kyotoprotocol → strijd tegen
de broeikasgassen:TEGEN 2020
Tegen 2020 : 20-20-20
20 % minder broeikasgassen
20 % Energie uit duurzame bronnen
20 % meer Energie -efficiëntie
Kyoto
Europa :
– Leading continent
– Pionier van de nieuwe groene E-technologieën
– Groene Technologieën die later (duur)
verkopen aan China ,Amerika...
– Eerste Limburgse Klimaattop :19/09/2016
Vermogen vs technologie
Oorsprong Groene energie
Geïnstalleerd vermogen per technologie per provincie
Evolutie co2 uitstoot België
Limburg : Doelstelling CO2 uitstoot
Evolutie CO2 uitstoot per sector België ivg met 1990
Omslag naar Groene Energie
Europa kiest radicaal voor groene energie
– Eu zet de doelen uit:
– Elke lidstaat bepaalt hoe doel te bereiken
– Elk land : 20-20-20 tegen 2020 maar ...
België : 15% reductie broeikasgas
13% hernieuwbare Energie
Klein,volgebouwd , dichtbevolkt land
Energie -intensieve industrie
Zeer hoge verkeerslast ( Logistieke draaischijf Eu )
Vlaamse regering stimuleert ...
Omslag naar Groene Energie ...
Energie-reductie /Energie-efficiëntie ?
Niet bindend voor de lidstaten !!Niet afdwingbaar
Stijgend verbruik !!
Stijgend verbruik...
Uitbouw van het nieuwe Energiesysteem : Bakken geld!!
Vooral het Elektriciteitsnetwerk
Elektriciteit is na warmteproductie de
belangrijkste Energie -vorm van de industrielanden die
elk jaar stijgt
> pc's,>smartfoons,> elek-auto's,>elektronische
Toestellen, > servers …
Koken kost geld
Kiezen voor Groene stroom is
– niet alleen zonnepanelen leggen
– niet alleen windturbines bouwen
Maar ook :
Aanpassing onderliggende structuur :
–
Nieuwe hoog-,midden-,laagspanningslijnen
– Dynamische slimme besturingssystemen
– Nieuwe opslagtechnieken voor overschotten GS
Een heel zware prijsdruk op de Elektriciteitsfactuur !
3 Factuurstijging door :
a ) Groene Stroomcertificaten ( GSC )
I : 2002 : kiezen voor Groene stroomcertificaten
II: Grote rush op GSC=> systeem ontploft
III: Afbouw GSC
IV: Blokkering tarieven distributienetbeheerders
V : Invoering Turteltaks
Invoering peperdure Groene Stroom
Vlaanderen 2002 :( Min . S. Stevaert)
- Systeem van de Groenstroomcertificaten (GSC)
- 1GSC/Megawattuur ( = 1000 kwh)
– Zonnepanelen : Minimaal 450€/GSC x 20 j
– Windmolens ,biomassa ,ea : lagere min prijs/certificaat
– Leveranciers ( aan-en verkoop van stroom ) moeten
Verplichte hoeveelheid GSC kopen !
– De markt bepaalt de prijs :
* te kort aan GSC : Prijsstijging
* overschot aan GSC : Prijsdaling ( tot zelfs 1 € !! )
– Dus : te groot risico voor particuliere als
industriële investeerders in GS Installaties !
Invoering peperdure Groene Stroom..
Daarom → Waarborg Vlaamse
overheid:
– 1) minimumprijs GS-Certificaat
– 2) verplicht opkopen van de GSC door
de distributienetbeheerders ( Eandis,
Infrax ) aan de minimumprijs indien
de GSC niet op de markt verkocht
geraakten
Mecanisme groenestroomcertificaten
Invoering peperdure Groene Stroom...
Gevolg :
– Risico voor investeerders verviel
– Overheid heeft de vrijheid de min.prijs GSC op te
trekken of te doen dalen
– GSC wegen niet op de begroting vermits ze aan
de klanten werden doorgerekend,via de
stroomleveranciers die de GSC – prijs doorrekende
in hun stroomprijs !! of de netbeheerders die de
verplicht opgekochte GSC verwerkte in de
distributienettarieven
Invoering peperdure Groene Stroom..
redenering Overheid :
maak de min.prijs GSC hoog genoeg , dan springen er
genoeg partijen op de groene stroom .
Geen oeverloze parlementaire discussie , financiële
last van de subsidies kwam niet in de begroting , wel
in de stroomfactuur .
Onze stroomfactuur werd als het ware een
alternatieve belastingsbrief .
Aantal meldingen van nieuwe Zonnepanelen
Invoering peperdure Groene Stroom...
Maar :gebrek aan parlementaire controle!
Gevaar :
1)Willekeurige verhogingen van de prijs GSC
( niet bij
de zonnepanelen wél bij de andere groene technologiëen )
2)Systeem kan ontploffen :
– indien min.prijs GSC te hoog → rush naar
GS-installaties én de totale massa van uit te
keren GS-Certificaten ondraaglijk duur maken !
Maar : in 2002 amper GS-installaties en dus amper
GSC op de markt .Leveranciers hadden er veel nodig .
Ze werden opgekocht aan hoge prijzen
Evolutie kostprijs zonnepanelen
Systeem ontploft.
1 ) GS-installaties werden betaalbaar
2) Rush naar GS-installatie door “kleine man “
3) Superinvestering : zonnepanelen: 450€/GSCx20j
4) Grote Industriële spelers : daken vol zonnepanelen
5) Op kosten van alle elektriciteitsverbruikers!ook zonder ZP
6) Markt overspoeld door GSCertificaten
7) Niemand raakt ze aan de straatstenen kwijt
8) Dus : distributienetbeheerders Infrax en Eandis verplicht
tot opkopen van de peperdure GSCertificaten aan de
min.prijs van 450€.
Systeem ontploft..
2009:
– Distributienetbeheerders slaan alarm
– Verhoging distributienettarieven( om de 10 tallen
miljoenen aan opgekochte GSC te verrekenen aan
hun klanten )
– Ingreep Peeters I :( Min van E : H.Crevits ).
Verlaging GSC : vanaf 2010 → 350 €/GSC naar 10€
tegen 2020 .
Aantal verkochte GSC
12
10
8
Kolom 1
Kolom 2
Kolom 3
6
4
2
0
Rij 1
Rij 2
Rij 3
Rij 4
Systeem ontploft...GSC verdwijnen
Maar :
1) Ingreep Peeters I te laat .
2) GSC van 350 € gaf meer rendement dan eentje van
450€ : kostprijs van de GS –installatie was goedkoper geworden → .Stormloop nr zonnepanelen !
3) Peeters II :7/2009-7/2014: Min. van E : F.Van den Bossche .
Versnelt uitlooppad GSC van Mw Crevits :tegen
2014 geen GSC meer !! ( 6j eerder dan Crevits had
uitgetekend !)
4) Door trage politieke besluitvorming → Oververhitte systeem te
laat gestopt.
Netbeheerders moeten overtollige GSC opkopen en
kondigen weerom tariefverhogingen aan
VERLOOP GROENE STROOMCERTIFICATEN
Datum Ingebruikname
2006-2009
2010
< 01/07/2011
<01/10/2011
<01/01/2012
<01/04/2012
<01/07/2012
<01/01/2013
2013
2014
2015
>2016
€/1000 Kwh
Gedurende
450
350
330
20 jaar
300
270
250
230
210
190
150
15 jaar
110
90
Systeem ontploft...GSC verdwijnen
Maar :
1) Ingreep Peeters I te laat .
2) GSC van 350 € gaf meer rendement dan eentje van
450€ : kostprijs van de GS –installatie was goedkoper geworden → .Stormloop nr zonnepanelen !
3) Peeters II : Min. van E : F.Van den Bossche .
Versnelt uitlooppad GSC van van Crevits :tegen
2014 geen GSC meer !! ( 6j eerder dan Crevits had
uitgetekend !)
4) Door trage politieke besluitvorming → Oververhitte systeem te
laat gestopt.
Netbeheerders moeten overtollige GSC opkopen en
kondigen weerom tariefverhogingen aan
Van stroomleverancier veranderen.
2011-2014 :
*J.Vande Lanotte , Federaal Min. economie en Consumentenzaken,
1) dwingt Electrabel tot verlaging van de kunstmatig hoge
stroomprijs .
2) blokkeert de prijs van elektriciteit .
3) consument kan gemakkelijker van stroomleverancier
veranderen .
4 ) strijd voor de goedkoopste stroom barst los .
5) maar distributiekosten op stroomfactuur exploderen !
6) Creg : voorstel drastische verhoging distributietarieven .
7) Politiek schrikt van de voorgestelde tariefverhoging en voert
niet uit .
8) Vande lanotte :legt verrekening van de GS-Certificaten stil
maar niet de uitbetaling !!
Van stroomleverancier veranderen..
9) van 2012 tot en met 2014 : Blokkering van de distributienettarieven.
10) Verrekening van de GSC wordt stilgelegd doch niet de
uitbetaling
Gevolg :
Vloed van GS-Certificaten begint zich op te stapelen
Kostprijs : 2 Miljard Euro
Wie dicht het gat van 2 Miljard ?.
Bourgois I ( Min v. E : A.Turtelboom )
Oktober 2015 :
– Puin ruimen met nieuwe heffing : “Turteltaks”
– 100 €/j/gemiddeld gezin gedurende 5 jaar .
– Klanten > 5000 kwh/j elektriciteitsverbruik → tot 770 €.
Heffing : over de verrekening GSC van 2012/2013/2014!
(04 Mei 2016 : Bart Tommelein ( Open VLD ) vervangt Mw A.Turtelboom als
minister van Financiëen en Energie Vlaamse Gemeenschap .)
Wie dicht het gat van 2 Miljard ?..
Vanaf 01/2015 :
De andere Certificaatkosten van zonnecellen,windmolens op
land,biomassa en andere groene technologieën opnieuw doorgerekend
op onze stroomfactuur .
Maar ook :
Investeringen van Infrax en Eandis ( onderhoud en
modernisering van hun stroomnetten )--> Meteen verhoging
van de zoveelste distributienettarieven .
3 Factuurstijging door …
b) Nieuwe hoogspanningslijnen
c) Offshore -windmolenparken
d) Btw -tarieven : van 21 % naar 6% en omgekeerd
e) Vennootschapbelastingen : doorgerekend aan de
consument
f) Het Prosumententarief
g) Afschaf gratis stroom en …
En wat met de Hoogspanningslijnen ?.
Elia = Beheerder Hoogspanningslijnen(HSL)
– onderhoud en drastische uitbreiding van HSL
– Nieuwe superHSL naar Duitsland en GB .
– Dure technologieën om stroom beter over de netten te
kunnen sturen .( dwarsregeltransformatoren )
– Gevaar voor stroomtekort : opvoering van de inspanningen =
stroomsnelwegen nodig en importeren van uit het buitenland .
3 HS-lijnen :
– De Alegro-lijn naar Duitsland
– De Nemo-lijn , onder zee, naar Engeland
– De Stevin-lijn : Off-shorestroom naar binnenland
Ook deze kost zal in onze factuur verrekend worden !
Hoogspanningslijnen : Stevin Trace
Wie betaalt de Offshore-windmolenparken ?
-Offshore parken : ook ondersteund met GS-Certificaten .
-Elia : verrekent die steun in de transmissienettarieven
van onze factuur ., ook kosten van onderhoud en
nieuwe hoogspanningslijnen zijn hierin vervat .
Transmissienettarieven : Hoeveel ?
Offshore-parken = Federale materie .
2010 : 0,94 €/j /gemiddeld gezin voor de 1 ste 6 windmolens
01/01/2015 : +14,39€/j/ gemiddeld gezin : 180 windmolens .
Die kosten blijven jaar na jaar toenemen met een momentum rond 2030
en uitdovend rond 2040 .Totaal subsidies betaald in 2040 door
Belgische gezinnen,kmo's en bedrijven : 16 miljard € aan subsidies
Offshore windmolenparken België
Wie betaalt het hogere BTW-tarief ?.
01/04/2014:
J.Vande lanotte : verlaagt BTW naar 6%
( consumentenprijzen onder controle te houden )
01/09/2015 :
Michel I : particulieren betalen opnieuw 21 % BTW
een belastingsverhoging via onze stroomfactuur !
Vennootschapsbelastingen op onze stroomfactuur ?
Michel I : op zoek naar evenwichtigere begroting
Legt vennootschapsbelasting op aan Intercommunales .( IC)
Distributienetbeheerders (DNB ) , verenigd onder Infrax en Eandis , zitten
ook in de Intercommunales . DNB kregen toestemming die belastingen
door te rekenen aan hun klanten.
+/- 11 €/gezin !
De stroomfactuur= Belastingsbrief die geen
belastingsbrief heet .
Op 10 maanden steeg de stroomfactuur van een gezin met 3
kinderen met 28,67%: van 19,25cent per KWH op
31/12/2014 naar 24,77 % op 31/10/2015 .
Het prosumententarief .
Bezitter van een zonnecelleninstallatie?
Vanaf 01/08/2015 :
Het prosumententarief = een kost voor het intensief én dubbel gebruik van
het net , verrekend via de stroomfactuur .
Gezin met 3 kinderen, met een kleine zonnepanelen installatie(3,8 KVA) :
+
314,13 € /j ( btwi 21 % )
Gezinnen betalen meer stroom
>01/2016 : 100kwh stroom en 100
kwh/gezinslid afgeschaft : +100€/j
( gezin met 3 kinderen)
> begin '16: Verhoging distributietarief:+12€/j
> 03/2016 : Turteltaks : +100€/j
Factuur stijgt op 1 jaar met > 104 % !
+Verwachte kosten die zullen doorgerekend :
– transmissienettarief:
( GSC van Offshore windmolenpark +
Investeringen in hoogspanningsnet Nemo , Stevin ...)
– Slimme netten,met -meters:oude
meters zullen worden vervangen
–…
Het kan anders :
De Energiewende in Duitsland:
Duitse Overheid kiest radicaal voor Groene Stroom
-Sluit haar kerncentrales !!
-Communiceert duidelijk haar project naar bevolking
Gevolg :
Duitse stroomfacturen voor gezinnen: duurste van Europa maar
krijgt economie niet stuk!!Omdat Duitsland zijn industrie
beschermt tegen de kosten van de Energiewende .
Indien project lukt : flexibel,supermodern,zuinig en
duurzaam energiemodel !
Besluit :
Aan de huidige (r)evolutie i/h stroomlandschap valt niet te
ontkomen , dus ook niet aan de stijgende kosten voor
electriciteit .
Aandacht voor :
– de mensen in armoede in onze samenleving
– kosten fair en naar draagkracht te verdelen
Hoe ?
==> : via de echte belastingsbrief , niet via stroomfactuur
Dank u voor uw aandacht
!
Wat kan jij , wat kunnen wij doen om onze
elektriciteitsfactuur te laten dalen en
bijdragen aan de 20-20-20
klimaatdoelstelling ?
Mijn bijdrage aan Klimaatplan Limburg ?
1) Wat kan ik zelf ondernemen ?
– consuminderen van E : isoleren,verbruik doen dalen
Maandelijks Verbruik noteren : meten is weten !
– Doel formuleren :10 % minder elektriciteit op 1 jaar
– Investeren in Groene Energie : windmolens..
– Zelf Elektriciteit opwekken : zonnepanelen ?
– Groen vervoer : Koningin fiets ipv Koning auto
– Instanties raadplegen : bijv Duwolim : 0% of 2 %
energie lening
– Kiezen voor groene stroom bij je leverancier
.
Bronnen :
– Dhr . Luc Pauwels : energiespecialist VRT Nieuws . Artikel “ wie
verdient er aan uw factuur “
– Vlaams Energieagentschap
– Vreg : Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt
– ELIA :netbeheerder van het Belgische hoogspanningsnet
– Creg : federale regulator van de elektriciteits- en aardgasmarkt in
België
– Belgian Offshore Platform:verenigt de belangrijkste partners die
investeren in hernieuwbare (wind)energie- productie op de Belgische
Noordzee.
– Ecopower : Energieleverancier.
– Klimaat.be : Belgische Federale site voor een betrouwbare
informatie over klimaatverandering
– www.Duwolim.be : duurzaam wonen Limburg