PowerPoint-presentatie

HUISELIJK GEWELD IN
STRAFRECHTELIJK
PERSPECTIEF
Pascale Bruinen,
officier van justitie
DEFINITIE HUISELIJK GEWELD
•
•
•
•
•
•
•
•
•
GEWELD IN DE RELATIONELE SFEER:
LICHAMELIJKE EN SEKSUELE GEWELDPLEGING
BELAGING
BEDREIGING
VERNIELING
KINDER- EN OUDERENMISHANDELING
EERGERELATEERD GEWELD
VROUWELIJKE GENITALE VERMINKING
HUWELIJKSDWANG
HUISELIJK GEWELD HEEFT EIGEN
DYNAMIEK
• HET BLIJFT VAAK LANG VERBORGEN
• SLACHTOFFERS ZIJN SOMS OOK DADERS EN
ANDERSOM (1/3 SLACHTOFFERS = OOK DADERS)
• SLACHTOFFERS EN DADERS BLIJVEN VAAK OOK NA HET
GEWELD BIJ ELKAAR (CYCLUS VAN
GEWELD/AFHANKELIJKHEID)
• HUISELIJK GEWELDZAKEN ZIJN BEWIJSTECHNISCH
COMPLEX IVM LANGE DUUR EN
ONTBREKEN/INTREKKEN AANGIFTE
• HET KOMT IN ALLE LAGEN VAN DE BEVOLKING VOOR
• DE IMPACT VAN HUISELIJK GEWELD IS ENORM
GEVOLGEN HUISELIJK GEWELD
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
PIJN
LETSEL
PSYCHISCHE PROBLEMEN
BEROEP OP (GEESTELIJKE) GEZONDHEIDSZORG
ONGEWENSTE ZWANGERSCHAPPEN
HUISVERBODEN (ZO’N 56 PER WEEK)
GEDWONGEN VERHUIZINGEN (> 40%)
VERSLAVING (IN 25% IS ALCOHOL IN HET SPEL)
SCHOOLUITVAL/VERZUIM (25%)
ARBEIDSONGESCHIKTHEID
BAANVERLIES ( 1 OP 7)
SLACHTOFFERS DIE LATER ZELF DADER WORDEN
ZELFMOORD(POGINGEN)
MOORD/DOODSLAG (1/3 VAN HET TOTAAL)
CIJFERS VAN HUISELIJK GEWELD IN
NEDERLAND
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ELKE MAAND STERFT 1 KIND OF VOLWASSENE DOOR HUISELIJK GEWELD (MAAR IN
2012 MAAKTE HUISELIJK GEWELD 52 DODELIJKE SLACHTOFFERS)
DE POLITIE RUKT GEMIDDELD ELKE 10 MINUTEN UIT VOOR HUISELIJK GEWELD
GEMIDDELD ZIJN ER 35 EERDERE INCIDENTEN VOORDAT VROUW AANGIFTE DOET
SCHATTINGEN VAN HET TOTAAL AANTAL HUISELIJK GEWELDZAKEN LOPEN UITEEN
VAN RUIM 500.000 (POLITIE) TOT 1 MILJOEN (VEILIG THUIS)
200.000 à 230.000 PERSONEN ERVAREN ERNSTIG OF HERHAALD HUISELIJK
GEWELD
KINDERMISHANDELING GEBEURT MEER DAN 119.000 KEER PER JAAR (IN IEDERE
SCHOOLKLAS VAN 30 LEERLINGEN WORDT GEMIDDELD 1 KIND MISHANDELD)
ZO’N 200.000 OUDEREN (> 65 JR) WORDEN SLACHTOFFER
ERNSTIG FYSIEK GEWELD VAN MANNEN JEGENS (EX-)VROUWEN KOST JAARLIJKS
280 MILJOEN EURO
ARBEIDSVERZUIM KOST WERKGEVERS TUSSEN DE 74 EN 192 MILJOEN EURO PER
JAAR
MELDCODE HUISELIJK GEWELD EN
KINDERMISHANDELING
• IN WERKING SINDS 1 JULI 2013
• GELDT O.A. VOOR DE GEZONDHEIDSZORG
• REGELT VERPLICHTING OM MELDCODE TE GEBRUIKEN
BIJ VERMOEDENS HUISELIJK
GEWELD/KINDERMISHANDELING
• ACHTERGROND: SIGNALERINGSROL HULPVERLENERS
• DOEL: SNELLER EN ADEQUATER INGRIJPEN BIJ
VERMOEDENS HUISELIJK
GEWELD/KINDERMISHANDELING. PROFESSIONALS
MET MELDCODE GRIJPEN DRIE KEER VAKER IN DAN DIE
ZONDER MELDCODE!
• IN 2018 VOLGT EVALUATIE
STAPPENPLAN MELDCODE
• STAP 1: SIGNALEN IN KAART BRENGEN
• STAP 2: COLLEGIAAL OVERLEG, RAADPLEGEN VEILIG THUIS OF
DESKUNDIGE OP GEBIED VAN LETSELDUIDING (DESNOODS O.B.V.
ANONIEME PATIENTGEGEVENS)
• STAP 3: GESPREK MET BETROKKENE(N), TENZIJ VEILIGHEIDSRISICO
OF DREIGEND VERLIES VERTROUWENSBAND
• STAP 4: WEGEN VAN HUISELIJK GEWELD OF
KINDERMISHANDELING. BIJ TWIJFEL MOET VEILIG THUIS OM
ADVIES GEVRAAGD WORDEN
• STAP 5: BESLUIT NEMEN OM OF ZELF HULP TE ORGANISEREN OF
MELDING TE DOEN BIJ VEILIG THUIS. INDIEN MEN ZELF GEEN OF
ONVOLDOENDE HULP KAN BIEDEN MOET MELDING WORDEN
GEDAAN ZODAT GEWELD STOPT EN HULP OP GANG KOMT. HIERBIJ
VERSTREKT MELDER WEL DE PATIENTGEGEVENS.
MELDING EN DAN?
• VEILIG THUIS NEEMT ONDERZOEK OVER:
GESPREK OUDERS EN BEROEPSKRACHTEN
• KEUZE TUSSEN VRIJWILLIGE HULPVERLENING
OF MELDING BIJ RAAD VOOR DE
KINDERBESCHERMING EN/OF INFORMEREN
POLITIE
MELDRECHT VERSUS BEROEPSGEHEIM
• BEROEPSGEHEIM: ZWIJGPLICHT (IEDEREEN)
EN VERSCHONINGSRECHT (IN RECHTE)
• WAARHEIDSVINDING OP ZICHZELF GEEN
REDEN OM BEROEPSGEHEIM TE DOORBREKEN
• DOORBREKING BIJ TOESTEMMING,
WETTELIJKE SPREEKPLICHT OF CONFLICT VAN
PLICHTEN (DOOR VRIJGEVEN INFORMATIE
AAN POLITIE/JUSTITIE WORDT ERNSTIGE
SCHADE PATIENT/ANDEREN VOORKOMEN)
VIJF VRAGEN
• IS MAXIMALE GEPROBEERD OM TOESTEMMING TE
KRIJGEN?
• VERKEERT ARTS IN GEWETENSNOOD DOOR
HANDHAVEN ZWIJGPLICHT?
• IS DOORBREKING ENIGE WEG OM PROBLEEM OP TE
LOSSEN?
• LEVERT HANDHAVEN ZWIJGPLICHT VOOR PATIENT OF
ANDER ERNSTIGE SCHADE OP?
• IS HET VRIJWEL ZEKER DAT SCHADE DOOR
DOORBREKING KAN WORDEN VOORKOMEN OF
BEPERKT?
• VIJF MAAL JA: DOORBREKING TOEGESTAAN
KLOOF TUSSEN MEDISCHE WERELD EN
DIE VAN POLITIE/JUSTITIE
• WE BEGRIJPEN ELKAAR NOG NIET OPTIMAAL
• ACHTERHAALD BEELD: “PLEGERS KOMEN ALTIJD IN DE
GEVANGENIS EN DAT IS SLECHT VOOR GEZIN”. LANGE
GEVANGENISSTRAF OF TBS ECHTER ALLEEN IN DE
ERNSTIGSTE GEVALLEN
• IN WERKELIJKHEID STREVEN WE NAAR BETEKENISVOLLE
INTERVENTIE: MEESTAL SCHORSING VOORLOPIGE
HECHTENIS ONDER VOORWAARDEN EN/OF OPLEGGEN
WERKSTRAFFEN IN COMBINATIE MET VOORWAARDELIJKE
STRAFFEN (TOEZICHT RECLASSERING, VERPLICHTE
CURSUSSEN/BEHANDELING, STRAAT/CONTACTVERBOD,
VERBOD WERKEN MET MINDERJARIGEN/OUDEREN E.D.)
BELANG VAN Z.S.M. MELDEN/POLITIEBEMOEIENIS
• VOORKOMEN VAN ESCALATIE/RECIDIVE
• OM SIGNAAL AF TE GEVEN (ZEKER NAAR KINDEREN) DAT DIT FOUT
GEDRAG IS (NORMHANDHAVING)
• VOORKOMEN VAN GEVOEL VAN ONAANTASTBAARHEID PLEGER
(GEVAARLIJK)
• OM (VERPLICHTE) HULPVERLENING TE ORGANISEREN, BV DOOR
HUISVERBOD
• POLITIE HEEFT SCHAT AAN INFORMATIE DIE NOODZAKELIJK IS OM
DE CORRECTE WEGING TE KUNNEN DOEN VAN STAP 4 MELDCODE
• ZO WORDT HET GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID
• KANS OP SUCCESVOLLE STRAFRECHTELIJKE VERVOLGING GROTER
INDIEN WEINIG TIJD VERLOREN GAAT EN GETUIGEN EN VERDACHTE
NIET AL ZIJN GEWAARSCHUWD/BEINVLOED/BEVRAAGD (ZEKER BIJ
ZEDENDELICTEN)
NUT EN NOODZAAK FORENSISCH
BEWIJS
• OFFICIER MOET BEWIJZEN/WAARHEIDSVINDING
• VOOR KINDERMISHANDELINGSZAKEN (B.V.
SHAKEN BABY’S) EN DODELIJK OF ZWAAR
LICHAMELIJK LETSEL MEDISCHE STUKKEN
NOODZAKELIJK IVM CAUSALITEIT
• MEDISCHE INFO LEESBAAR EN IN VOOR LEKEN
BEGRIJPELIJKE TAAL!
• FORENSISCH ARTS ALS LINKING PIN TUSSEN
MEDICI EN POLITIE/JUSTITIE
CONCLUSIE
• MET MELDCODE OP GOEDE WEG (83% ARTSEN IS GOED
BEKEND ERMEE EN 70% VINDT HET HUN
VERANTWOORDELIJKHEID OM TE HANDELEN BIJ
VERMOEDENS)
• WEERSTAND BIJ HULPVERLENERS OM POLITIE/JUSTITIE TE
BETREKKEN GEBASEERD OP ACHTERHAALD BEELD
• HULPVERLENERS EN POLITIE/JUSTITIE: GEDEELD BELANG
OM GEWELD TE STOPPEN EN HULP TE VERLENEN
• T.B.V. CORRECTE BEWIJSGARING EN VOORKOMING
RECIDIVE OPROEP OM MEER EN SNELLER TE MELDEN
ZODAT POLITIE EN JUSTITIE VAKER WORDEN
INGESCHAKELD BIJ VERMOEDENS VAN HUISELIJK GEWELD
EN KINDERMISHANDELING