Twee patienten met hypertensie ‘De patient met hypertensie’ Normaal, compliant vaatstelsel Arteriele stijfheid, Athero/arteriolosclerose Laag risico op HVZ Hoog risico op HVZ Behandeling? Behandeling, maar niet perse op streefwaarde Look for cause Look for effect RAS dependent ‘hoog renine HT’ Volume dependent ‘laag renine HT’ Een jonge patient met hypertensie 42 jarige vrouw verwezen met hypertensie 165/105 mmHg Laatste tijd vaak hoofdpijn, ‘gejaagd’. Rookt 5 sig dd FA: HT + bij moeder ~40 jr, 1 zus bij nefroloog (reden?) Med: oraal anticonceptivum Intox: spor. drop, verder - LO: Nl., BMI 28, BP 172/106 li ~ re, pols 92 r/a, art. fem. palp. Lab.: K 3.6 mmol/l, kreat 76 umol/l Urine: microalb./kreat 13.5 mg/mmol ECG: geen LVH Een patient met hypertensie Hypertensie (symptomatisch ?) met microalbuminurie bij overgewicht en positieve familie-anamnese Differentiaal diagnose ? Essentieel Anticonceptiepil Parenchymateuze nierziekte Hyperthyreoidie Primair hyperaldosteronisme Feochromocytoom Renovasculair Coarctatio Essentiele hypertensie: 2 + 2 Multifactoriele aandoening veroorzaakt door: I. complex genetische predispositie (enkele zeldzame monogenetische varianten) + II. omgevingsfactoren (calorieën/zout, stress, alcohol,...) III. leeftijdsgerelateerde toename vaatwandstijfheid + IV. afname aantal nefronen Bloeddruk en overgewicht Wild, S. H et al. BMJ 2006;333:1009-1011 Anticonceptiepil • • • • • • OAC: ∆ bloeddruk +6/3 mmHg ±1% matig-ernstige HT; na maanden/ jaren RR op HT: 1.8 (1.5-2.3) oestrogenen: ↑ angiotensinogeen in de lever stoppen OAC: effect op bloeddruk na 3 mnd weg progestagenen alleen, Mirena spiraal Nurses Health Study, Circulation 1996;94:483-489 Hyper & hypothyreoidie • Hypothyreoidie - odds ratio HT 2.5-3.0 - prevalentie 3% polikliniek - in normale range geen associatie tussen THS en bloeddruk • Hyperthyreoidie - associatie T3 ~ afw. HD circulatie - systolische HT bij jonge pnten Streeten, Hypertension 1988: 78 Hyper & hypothyreoidie Circulation 2007:1725 Vervolg casus Wat zou je doen ? Oraal anticonceptivum stop Sediment: geen afw. Echo-nieren: normale vorm en grootte van de nieren bdz. Lab: TSH 1.0 mE/l feo-diagnostiek ? Na 2 maanden: bloeddruk 168/102 mmHg Verdere diagnostiek ? Wie komt in aanmerking voor verder onderzoek naar sec. oorzaken ? 1. potentieel diagnostische clue (PDC) uit anamnese, lich. ond., standaard lab. onderzoek 2. therapieresistente of maligne hypertensie 3. jonge patienten (<30 jr) met HT zonder duid. aanwijsbare oorzaak (obesitas, belaste FA HT*) * bij sterk positieve FA voor HT op jonge leeftijd denk aan zeldzame genetische vormen Kans op genezing Trinquart L, Hypertension 2010 Outcome of APA following surgery: Age < 44 jr OR 6.2 for cure vs Age ≥ 44 jr Celen O, Arch Surgery 1996 Kans op iets bijzonders Bij FA ++: PRA, aldosteron Bij FA - + 0 clues: EAI directe angiografie Vervolg casus N<0.6 nmol/L N<3.26 umol/24 uur Blood vessel DHPG 98% 7% NE 93% NE COMT NE NMN 40% NMN 60% 16% NE DHPG 44% EPI MN 90% MN 10% COMT Adrenal medulla 99% EPI Extraneuronal Sympathetic neuron Klinische verdenking 24-uurs urine metanefrines of plasma metanefrines Indien normaal tumor uitgesloten < 4x stijging v. bovengrens tumor mogelijk Sterke stijging >4 x v. bovengrens tumor waarschijnlijk herhalen plasma of urine metanefrines normaal tumor uitgesloten Metanefrines blijven verhoogd Clonidinetest Supressie van NA (of NMN) tumor uitgesloten Geen supressie van NA (of NMN) tumor waarschijnlijk Beeldvorming Screening voor hyperaldosteronisme Prevalentie primair hyperaldosteronisme 0.5 % to 2 % in ongeselecteerde hypertensieven ~ 5% na verwijzing Hypokaliemie in 50-80 % aanwezig (normaal kalium in 20-50 % !) Kans op genezing hypertensie en in geval bijnierhyperplasie spironolacton of eplerenon (for men) effectiever Hyperaldosteronisme - natriumretentie AGT renine + ATI + ATII + aldosteron ACE plasma aldosterone plasma renin kaliumverlies increased decreased Primary hyperaldosteronism increased increased Secondary hyperaldosteronism decreased decreased Pseudohyperaldosteronism Initiële test ‘s ochtends, zittend - kalium, natrium (evt. bicarbonaat) - plasma aldosteron - plasma renine Aldosterone/Renin Ratio (ARR) (activiteit of concentratie) Alfa-blokkers en/of NDP/lang werkende DP calciumblokkers Normaal kalium, stop oestrogenen, GEEN drop/zoethout Stop kaliumsparende diuretica en beta blokkers ≥ 4 weken, ACE/ARB>2 weken Drop of zoethoutthee Cholesterol Pregnenolon Progesteron 17a-OH-pregnenolon 11-deoxycorticosteron Corticosteron ALDOSTERON 17a-OH-progesteron glycerizinezuur - 11-deoxycortisol CORTISOL 11- hydroxysteroid dehydrogenase MR CORTISON Non suppressibility with NaCl load Sens Zout bel. test 96% Spec 93% NaCl capsules 3 x 2 gram 3 dagen Aldosteron-excretie urine > 39 nmol/24 hr Na-uitscheiding > 200 mmol/24 hr Primair hyperaldosteronisme Aldosteron prod. adenoom • genezing 30-60 %, beter >90% mutatie KCNJ5 (40%) = kalium efflux → calcium influx → aldosteron productie Scholl, Nat Genet 2013; Choi M, Science 2011; Scholl, PNAS 2011 Bilaterale bijnierhyperplasie • Spironolacton of eplerenon (for men) effective Vervolg casus Lab: PRA 0.5 ngA1/ml/hr, aldosteron 0.30 nmol/l, ratio <0.7 Urine: Natrium 245 mmol/24 uur, Kalium 45 mmol/24 uur Conclusie ? Verder beleid ? Behandelen? CBO 2011 Misclassificatie • Test karakteristieken van 2 bloeddruk metingen tijdens 2 visites voor diagnose hypertensie • PPV~ 10-50% op diagnose hypertensie Marshall, BMJ 2010/Med Dec Making 2006 Life-time risk Lloyd-Jones, JAMA 2012 NICE richtlijn • NICE guideline: behandelen als ABPM bij ≥ 150/95 mmHg en bij 135/85-150/95 mmHg ~ CVR/TOD NICE 2011 Hoe behandelen? Cambridge schema Jong, West-Europees 1: Oud, Afrikaans A (of B) C (of D) A+C 2: 3: Resistente HT A+C A+C + D 4: E = Evaluatie E(plerenon) 5: Beta blokker / Alfa blokker Dickerson J. & Brown M., Lancet 1999 Kaplan Meier for Primary Endpoint Cumulative event rate ACEI / HCTZ 20% Risk Reduction 650 CCB / ACEI 526 p = 0 .0002 Time to 1st CV morbidity/mortality (days) HR (95% CI): 0.80 (0.72, 0.90) INTERIM RESULTS Mar 08 Samenvatting • Hypertensie bij jong= zoeken naar uitlokkende/ wegneembare factoren obv PDC’s (anamnese, lich. ond., lab.), evt. PRA, aldosteron. • Bij de behandeling rekening houden met slechte voorspellende waarde spreekuurmeting en afwegen korte vs lange termijn risico. • Gezien slechte predictieve waarde spreekuurmeting ~ behandelen obv ABPM Een wat oudere hypertensieve diabeet 65 jarige man, verwezen door cardioloog ivm hypertensie. Bekend met coronarialijden (NYHA II/IV) en diabetes mellitus type 2. Med. metoprolol ZOC 100 mg, HCTZ 12.5 mg, lisinopril 20 mg, Ascal, simvastatine, metformine Bloeddruk 170/75 mmHg liggend,154/73 mmHg staand na 1. min. Lab.: K 4.0 mmol/l, kreat 140 umol/l , glucose 8 mmol/l, HbA1C 52 mmol/mol. ECG: SR, doorgemaakt OWI ?, geen LVH Urine: micralb/kreat 12.8 mg/mmol. Differentiaal diagnose Geisoleerde systolische hypertensie bij DM type 2 met micro- en macrovasculaire schade Differentiaal diagnose ? Essentieel +/- witte jas effect ? Renovasculair Autonome dysfunctie Wat zou je doen ? ABM, 96% geslaagde metingen, slaap: slecht DagGem: 163/76 mmHg, NachtGem: 182/85 mmHg Reversed Dip Niet dippen of reverse dippen • Slapeloosheid, OSAS • Diabetes mellitus, nierinsufficientie, hartfalen • Ouderen of van Afrikaanse afkomst • Secundaire hypertensie: Cushing, Conn, NAS • Autonomoom falen: m. Parkinson, bij diabetes Dipping status en CV risk Verdecchia, Hypertension 2012 65 jarige man, verwezen door cardioloog ivm hypertensie. Bekend met coronarialijden (NYHA II/IV) en diabetes mellitus type 2. Med. metoprolol ZOC 100 mg, HCTZ 12.5 mg, lisinopril 20 mg, Ascal, simvastatine, metformine Bloeddruk 170/75 mmHg liggend,154/73 mmHg staand na 1. min. Lab.: K 4.0 mmol/l, kreat 140 umol/l , glucose 8 mmol/l, HbA1C 52 mmol/mol. ECG: SR, doorgemaakt OWI ?, geen LVH Urine: micralb/kreat 25.6 mg/mmol. ABPM:DagGem: 163/76 mmHg, NachtGem: 182/85 mmHg Natriumbeperking 14 consecutive pnts referred with RHT Age 49±13 jaar, 60% male, 53% white UNa 240+/-70 mmol/24 hrs (normal 100 mmol/ 24 hrs) 12 pnts with RHT Low salt (50 mmol/24 hrs) ∆ 20 mmHg High salt (250 mmol/24 hrs) ∆ 10 mmHg Pimenta, Hypertension 2009:475 MR antagonists • Lower PRA, but not aldosterone predicts BP response ~ volume overload R amlodipine 10 mg ~ enkeloedeem ~ Lerdip 20 mg R Lasix retard 60 mg icm spironolacton 25 mg Med. metoprolol ZOC 100 mg, Lasix ret. 60 mg, lisinopril 20 mg, spironolacton 25 mg, Lerdip 20 mg, Ascal, simvastatine Geen bijw. of orthostase. Spreekuur 154/70 mmHg liggend -130/65 mmHg staand ABPM:DagGem: 138/68 mmHg, NachtGem: 125/70 mmHg Lab. K 4.5 mmol/L, kreat 175 umol/L. Urine: microalb./kreat 8.5 mg/mmol. Cardiovascular events according to increasing difference between ambulatory and office BP Verdecchia, P. et al., Hypertension 1997 ACCORD ROADMAP ALTITUDE Age 62 58 65 GFR 92 85 52 Baseline BP 139/76 136/80 135/74 Microalb/kreat 14 mg/g 4 mg/g 200 mg/g Retinopathy 49% ? 37% CVD% 34 30 (almost all CAD) 48 Target BP 119/64 126/74 133/73 Outcome Geen verschil in HVZ Minder microalbuminurie Geen verschil in HVZ Verhoogd risico op overlijden door HVZ Samenvatting • Hypertensie bij ouderen/hoog CVR • Vaak volume afhankelijk ~ niet dippen (CD>>AB) • Bij diabetes: vaker resistent (CAVE autonome dysfunctie) • Lower ≠ better: accepteer microalb. indien target bereikt (<140/90 mmHg bij HVZ/DM en <150-160 mmHg bij 70+ zonder HVZ/DM) Welke screening ? • Bij laag-onderdrukt renine/PRA + meetbaar aldosteron direct zoutbelastingstest. 2 liter NaCl 0.9% in 4 uur Na-uitscheiding > 200 mmol/24 hr R NaCl capsules 3x 2 gram 3 dagen plasma aldosteron <235 pmol/L urine aldo. >39 nmol=14 ugr/24 hr Sens 72% Sens 96% Spec 91% Spec 93% Adrenal venous sampling Aldosterone / cortisol (A/C right/ A/C left) 222 / 17.1 13.0 8.49 / 18.4 0.47 3.70 / 1.05 3.50 -continuous ACTH administration -selectivity: cortav/cortperif>3 -lateralisation: A/C ratio L-R or R-L>4 Courtesy of Jaap Deinum AVS of CT 38 artikelen, 950 pat. ? Terecht geopereerd (67%) * Terecht niet geopereerd* 24.8% 37.4% Unilaterale aldosteronproduktie = adenoom, volgens CT-scan 19.1% 3.9% Had geopereerd moeten worden* Onterecht geopereerd (33%) * *: terecht/onterecht indien AVS juist Kempers et al. 2009 Welke ratio ? Aldosterone/Renin Ratio (ARR) aldosterone renin ARR ng/dl ng/ml/hr <20 nmol/L nmol/L/hr <0.71 nmol/L mE/L <0.091 AVS of CT ? • Onterecht niet geopereerd: MRA • Onterecht geopereerd ? N=40 patienten met APA zonder lateralisatie Sukor N, JCEM 2009 Prevalentie nierarteriestenose: een metaanalyse van 40.125 patienten 40 Bilateral Unilateral 35 30 25 20 15 10 5 De Mast et al. PA D C H F A A A H T R ef /S ev +H T D M F ES R C VA A G C er ly El d H yp er t en s io n 0 Streefwaarde:Ontarget Ramipril Telmisartan Combination N Age % females 8576 66.4 27.2 8542 66.4 26.3 8502 66.5 26.5 % CAD % Stroke/TIA 74.4 21.0 74.5 20.6 74.7 20.9 36.7 141.8/82.1 38.0 141.7/82.1 37.9 141.9/82.1 73.7 73.6 73.4 % Diabetes BP GFR Ontarget, NEJM 2008; Lancet 2008 Ontarget: time to first CVE Bloeddruk Ramipril Telmisartan Combination 136/78 135/77 134/76 Ontarget, NEJM 2008; Lancet 2008 MRA bij diabeten met RHT • N=119 pnten met DM2 en >130/80 mmHg bij ABPM • Spironolacton 25 mg → 50 mg als BP≠130/80 mmHg. • ABPM voor en na (16 weken) • Hyperkaliemie: discontinuatie in 1, dosisreductie in 3 Oxlund, ESH 2013 ACCORD ROADMAP ALTITUDE Age 62 58 65 GFR 92 85 52 Baseline BP 139/76 136/80 135/74 Microalb/kreat 14 mg/g 4 mg/g 200 mg/g Retinopathy 49% ? 37% CVD% 34 30 (almost all CAD) 48 Target BP 119/64 126/74 133/73 Outcome No difference in CV events Reduction in microalbuminuria Tendency to increased CVE (p=0.12 for PE) Decreased risk of non-fatal stroke No differences in composite endpoint Increased risk of death from CVE Stopped prematurely for futility Diastolic BP and risk of MI/Stroke Messerli, Ann Intern Med 2006: 884 HYVET Trial: Outcomes Blood pressure in the Intention-to-Treat Population 180 Target BP <150/80 mmHg 170 Blood Pressure (mmHg) 160 150 140 Placebo 130 120 Indapamide SR +/perindopril I 110 100 90 80 70 0 1 2 3 4 5 Follow-up (years) Copyleft Clinical Trial Results. You Must Redistribute Slides N Engl J Med 2008;358/ACC 2008 HYVET Trial: Outcomes Main Fatal and Nonfatal End Points in the Intention-to-Treat Population Fatal stroke NNT 60 All cause mortality NNT 20 N Engl J Med 2008;358/ACC 2008 HYVET Trial: Outcomes Blood pressure in the Intention-to-Treat Population 180 Target BP 150/80 mmHg 170 Blood Pressure (mmHg) 160 150 140 Placebo 130 120 Indapamide SR +/perindopril I 110 100 90 80 70 0 1 2 3 4 5 Follow-up (years) Copyleft Clinical Trial Results. You Must Redistribute Slides N Engl J Med 2008;358/ACC 2008 Beslisboom PRA en aldosteron plasma renine onderdrukt/laag hoog plasma aldosteron laag -high-renin hypertension -nierarteriestenose -maligne hypertensie -reninoom - drop/zoethoutthee - hypercortisolisme - teveel deoxycortison - Liddle syndroom - AME - Gordon’s syndrome hoog - low renin hypertension - APA/ bijnierhyperplasie - GRA HYVET Trial: Outcomes Main Fatal and Nonfatal End Points in the Intention-to-Treat Population Fatal stroke NNT 60 All cause mortality NNT 20 N Engl J Med 2008;358/ACC 2008 Diastolic BP and risk of MI/Stroke Messerli, Ann Intern Med 2006: 884 Cambridge schema Jong, West-Europees 1: Oud, Afrikaans A (of B) C (of D) A+C 2: 3: Resistente HT A+C A+C + D 4: E = Evaluatie Add: E(plerenone) 5: Beta blokker / Alfa blokker Laragh et al. Textbook Hypertension Volume 1. Cambridge schema Jong, West-Europees 1: A (of B) Oud, Afrikaans C (of D) Dickerson J. & Brown M., Lancet 1999 Oslo studie • RCT in 785 mannen 40-49 jaar met bloeddruk 150-179 mmHg, behandeld voor 5 jaar Bloeddruk >160/100 mmHg: ARR ∆7-8% ~ NNT = 13 in 5 jaar Helgeland, Am J Med 1980 ‘Essentieel’ vs Secundair Trinquart L, Hypertension 2010 Outcome of APA following surgery: Age < 44 jr OR 6.2 for cure vs Age ≥ 44 jr Celen O, Arch Surgery 1996 Ontarget: Baseline Characteristics Ramipril Telmisartan Combination N Age % females 8576 66.4 27.2 8542 66.4 26.3 8502 66.5 26.5 % CAD % Stroke/TIA 74.4 21.0 74.5 20.6 74.7 20.9 36.7 141.8/82.1 38.0 141.7/82.1 37.9 141.9/82.1 73.7 73.6 73.4 % Diabetes BP GFR Ontarget, NEJM 2008; Lancet 2008 Ontarget: time to first CVE Bloeddruk Ramipril Telmisartan Combination 136/78 135/77 134/76 Ontarget, NEJM 2008; Lancet 2008 ACCORD ROADMAP ALTITUDE Age 62 58 65 GFR 92 85 52 Baseline BP 139/76 136/80 135/74 Microalb/kreat 14 mg/g 4 mg/g 200 mg/g Retinopathy 49% ? 37% CVD% 34 30 (almost all CAD) 48 Target BP 119/64 126/74 133/73 Outcome No difference in CV events Reduction in microalbuminuria Tendency to increased CVE (p=0.12 for PE) Decreased risk of non-fatal stroke No differences in composite endpoint Increased risk of death from CVE Stopped prematurely for futility Systolic Blood Pressure Over Time ACEI / HCTZ N=5733 CCB / ACEI mm Hg N=5713 130mmHg Difference of 0.7 mmHg p<0.05* 129.3 mmHg Month Patients 5731 5709 5387 5377 5206 5154 4999 4980 *Mean values are taken at 30 months F/U visit DBP: 71.1 DBP: 72.8 4804 4831 4285 4286 2520 2594 1045 1075 Hypertensie en CVR 8x 8 7 6 CV sterfte 5 4x 4 3 2 2x 1 0 120/80 140/90 160/100 SBP/DBP (mm Hg) Chobanian AV et al. JAMA. 2003;289:2560-2572. Lewington S et al. Lancet. 2002;360:1903-1913. 180/110 Kaplan Meier for Primary Endpoint Cumulative event rate ACEI / HCTZ 20% Risk Reduction 650 CCB / ACEI 526 p = 0 .0002 Time to 1st CV morbidity/mortality (days) HR (95% CI): 0.80 (0.72, 0.90) INTERIM RESULTS Mar 08 Protocol to avoid contrast nephropathy • eGFR<45 ml/min of eGFR<60 ml/min + diabetes of 2 of meer RF (leeftijd>70 jr, CHF, atherosclerosis) • Day of contrast no diuretics, NSAID’s and other nephrotoxic medication • Sodiumbicarbonate iv (1,4%) 1 uur (3 ml/kg/hr) before, continue 1 ml/kg/hr during and up to 6 hr after contrast • Serumkreatinine 24 hr post contrast Monogenetische varianten • HT jonge leeftijd met positieve familie anamnese • 6 vormen, waarvan 5 invloed op NaCl transport in de nier • Afwijkend PRA (laag/onderdrukt), aldosteron (laag, behalve in GRA) Witte Jas hypertensie en witte jas effect Witte jas effect Witte jas hypertensie Nurse: r = 0.60; Self (home): r = 0.75 BMJ 2002;325:254 Prevalentie WCH: data > 5000 pnten Dolan E, BP Monit. 2004 Witte jas hypertensie • Thuis bloeddrukmeten (compliantie !) • Ambulante bloeddrukmeting (gouden standaard) Compliantie Patients remaining on therapy at 1 year (%) 100 80 64 58 60 50 43 40 38 20 0 Ang II receptor antagonists ACE inhibitors Bloom BS. Clin Ther 1998; 20 671-681 Calcium channel blockers ß-blockers Diuretic Hoe weet je of iemand compliant is ? • Vriendelijk naar informeren • Pillen laten meenemen en tellen • Apotheek bellen • Pols ~ beta blockers, kalium ~ diuretica (thiazides en kaliumsparend), uraat ~ lis diuretica, PRA ~ renine blokkers, ACE ~ ACE remmers • Stop alle medicatie, evalueer effect en begin opnieuw • Meet serumspiegels van anti-hypertensiva Ongunstige life-style • Overgewicht: per 10 kg gewicht ∆ 6 /4 mmHg • Te veel alcohol (> 4 IE/dd) 2 liter 10 liter Overmatig zoutgebruik • In populaties met weinig zoutgebruik (<50 gr/24 uur) komt HT niet voor • Het gemiddelde NL dieet bevat 150-200 mmol zout • Vermindering van de hoeveelheid zout met 75 mmol/ 24 uur geeft een gemiddelde RR verlaging van 5/3 mmHg, maar kent grote individuele verschillen • Werking ACE-remmers/ARB en diuretica enorm afhankelijk van hoeveelheid zoutinname. Middelen die de bloeddruk verhogen Raise Blood Pressure Interfere With Therapy Anabole steroiden Yes No Patient Caffeine Yes No Patient Cocaine Yes Yes Patient Ethanol Yes No Patient Nicotine Yes No Patient Orale anticonceptiva Yes Yes Patient Sympathomimetica Yes No Patient or clinician Yes Patient or clinician Substance Nonsteroidal antiinflammatory agents Yes Source of Substance Middelen die de bloeddruk verhogen Raise Blood Pressure Interfere With Therapy Source of Substance Chlorpromazine Yes No Clinician Corticosteroiden Yes Yes Clinician Cyclosporine Yes No Clinician Erythropoietine Yes No Clinician Tricyclische antidepressiva Yes No Clinician Substance Secondary hypertension after referral Sinclair Anderson Omura 1987 1994 2003 Aantal pat 3783 4429 1020 Prim HT (%) 92 90 91 Renale HT (%) 5.6 1.8 excl Renovasc HT (%) 0.7 3.3 0.5 Prim hyperaldo (%) 0.3 1.4 6.0 S. van Cushing (%) 0.1 0.6 2.0 Feochromocytoom (%) 0.1 0.3 0.6 Obstructive sleep apnoea ? Initial screening test for PA Considerations: No spironolactone, no beta blockers (stop >6 weeks) ACE, ARB and HCT: ↑ PRA, +/- aldosterone (stop >2 weeks) CCB and alfa-blockers: no influence Try to get normal potassium concentrations ! 3. HT under 30 with no apparent cause No apparent cause: no adiposity, DM, renal disease Work-up as in “every hypertensive patient” and “therapy resistant hypertension” + family history HT: ARR (+ FMD) - family history HT: ARR + FMD How to check adherence ? • Ask about compliance (in a nice way) • Pill count • Contact local pharmacy • Stop all medication and evaluate effect • Pulse rate ~ beta blockers, potassium ~ thiazides and urate ~ loop diuretics • Measure serum levels of anti-hypertensive drugs Primary hyperaldosteronism ? Causes: prev (%) – aldosterone producing adenoma 64 – idiopathic hyperaldosteronism 32 – apparent mineralocorticoid excess <2 – glucocorticoid-remediable aldosteronism <2 – aldosterone-prod adrenocortical carcinoma 1 – assoc. with other endocrine diseases <1 Causes of refractory hypertension • Poor compliance and adherence to therapy • White coat hypertension/effect • Continued intake of drugs that raise blood pressure • Unsuspected secondary cause Effect of revascularization on blood pressure • may improve blood pressure control and therefore CV risk Van Jaarsveld, NEJM 2000 Who should be screened for PA ? Prevalence of primary aldosteronism 0.5 % to 2 % in unselected hypertensive patients (rare) Hypokalemia present in 50-80 % (normal potassium in 20-50 % !)