OCR Document

Een afspraak met de dood
Er was eens een man in de kracht van zijn leven, die op een middag werd bezocht door de
dood.
'Ik kom om me vast voor te stellen,' zei de dood, 'Ik ben de dood, aangenaam.'
'Je komt me toch niet halen?' vroeg de man verschrikt. 'Ik ben nog sterk en snel, ik ben
nog in de bloei van mijn leven. Ik heb vrouwen kinderen om voor te zorgen en ik moet nog
een heleboel doen.'
De dood knikte begrijpend. 'Dat weet ik, en pas als het je tijd is zal ik komen om je mee
te nemen.'
'Dat is niet nodig,' zei de man. 'Als het mijn tijd is, dan kom ik zelf naar je toe, dat zal je
de tocht besparen.'
De dood glimlachte. 'Als iedereen dat zou doen, zou dat inderdaad veel werk schelen.
Goed, laten we afspreken dat jij naar mij toekomt als je klaar bent met je leven.'
De man haalde opgelucht adem en wilde al afscheid nemen. 'Maar dan moet ik natuurlijk
wel zeker weten dat je ook
komt,' dacht de dood hardop.
'Je hebt mijn woord,' zei de man.
'Ja, je woord... je woord... Weet je wat: IK neem een onderpand mee, dat je terugkrijgt
zodra je bij me bent.'
De man wilde niet tegenspreken en ging akkoord, zij het niet van harte.
'Ik zal iets kleins meenemen. Een stukje van je lichaamskracht. Een klein beetje maar, dat
lijkt me wel voldoende.'
Hij raakte de man even met zijn koude hand aan, en meteen voelde die zich iets minder
vitaal.
1
De dood groette hem vriendelijk en vertrok. Tien jaar later kwam de dood weer langs, en
de man was verbaasd hem te zien.
'Hoe gaat het?' vroeg de dood belangstellend.
'Ik red me wel, dank je,' zei de man beleefd. 'Waar heb ik de eer aan te danken?'
'Ik moest toch nog een keer langskomen,' sprak de dood, 'want waar ik vorige keer mee
thuiskwam was net iets te weinig om zeker te weten dat je me zelf komt opzoeken als je
tijd daar is. Ik moet toch echt nog iets van je meenemen.'
'Had je al iets in gedachten?' 'Ja, eigenlijk wel,' zei de dood.
'Ik dacht aan het kloppen van je hart.'
'Dat vind ik wat veel.' zei de man. 'Mijn kinderen zijn het huis uit, maar ik heb nog steeds
mijn vrouwen mijn werk is nog altijd niet voltooid. Ik kom echt zoals beloofd.'
'Goed dan.' zei de dood. 'Dit keer neem ik alleen wat haar en wat tanden mee, dat moet
ook wel genoeg zijn.' Hij raakte hem weer even aan en nam de genoemde zaken mee. De
man was echter blij dat hij het kloppen van zijn hart had mogen behouden, en klaagde
niet. De dood wenste hem nog een prettige avond verder en ging weer zijns weegs.
Weer tien jaar later kwam de dood voor de derde keer langs, dit keer laat op de avond.
'Het spijt me echt,' zei hij, 'maar ik moet nog iets van je meenemen. Als ik zie hoe goed
je je aanpast ben ik toch niet zo zeker dat je onze afspraak wel zult nakomen.'De man
knikte begrijpend. Na enig onderhandelen nam de dood het licht uit zijn ogen mee.
Toen de dood weer tien jaar later midden in de nacht langskwam herkende de man hem
aan zijn stem.
'Ik ben gekomen om je linkerbeen en een stukje van je geheugen mee te nemen,' zei de
dood. 'Maar dat laatste is niet zo erg, want je krijgt er levendige herinneringen voor
terug, opdat je onze afspraak niet vergeet.'
De man dacht even na en vroeg: 'Krijg ik alles wel terug?' 'Zodra je me komt opzoeken,
ligt alles voor je klaar,' glim
lachte de dood.
'Ik voel dat mijn tijd bijna gekomen is,' zei de man. 'Ik pak mijn spullen en als je even
wacht ga ik meteen met je mee.'
'Dat is goed,' zei de dood. Hij wachtte tot de man klaar was, en nam hem mee naar zijn
rijk.
2
Wat vertelt dit verhaal over sterven?
Mensen sterven twee maal: sociaal en fysiek. Leg uit.
Sociale dood =
Fysieke dood =
Is de dood het einde in dit sprookje? Welk beeld zit hierachter?
Welke beelden leven in onze cultuur rond dood en verrijzenis? Hoe kan je die beelden uitleggen?
3
Heeft de wetenschap een eensluidend antwoord op deze vragen?
Hoe kijken de verschillende wereldreligies aan tegen de dood? Hieronder vind je een overzicht..
Wat sluit het dichtst aan bij jouw overtuiging? Waarom?
Een holistische benadering van de wereldgodsdiensten
Religie
Jodendom
Jahweh God
geeft zich te
kennen in de
Godsbeeld geschiedenis en
sluit een
verbond met
Israël.
Christendom
Jezus leert
ons God
kennen als
liefdevolle
vader, abba.
God is drie in
één,
relationeel in
wezen.
Islam
Allah, absolute
transcendentie,
almachtig en
alwetend.
Hindoeïsme Boeddhisme
Brahman
Geen god
4
Wereldbeeld
Lineair. De
wereld is
geschapen door
God.
Lineair. De
wereld is
geschapen
door God.
Lineair. De
wereld is
geschapen door
God.
cyclisch,
samsara,
karma.
cyclisch,
samsara,
karma
Anatman:
niet-zelf.
Onwillige,
ondergeschikte,
mens als
onderworpen.
Het 'ik' is een
naam: een
verzonnen
constructie
die niet
overeenkomt
met wat er
werkelijk aan
de hand is.
Imago dei.
Imago dei.
Climax van de
schepping,
vrijheid.
Climax van de
schepping,
vrijheid.
Heilsvisie
Torah + eindtijdelijke
Schepping +
verrijzenis
Christus:
einde der
tijden, laatste
oordeel,
nieuwe
schepping +
verrijzenis
Volledige
overgave aan
Allah:
eindtijdelijke
schepping +
verrijzenis.
Moksha:
Einde van de
cyclus van
hergeboorte.
Nirvana:
Einde van de
cyclus van
hergeboorte.
Leven na
de dood
Hemel/ hel
(vagevuur)
Hemel,
vagevuur, hel
Hemel,
vagevuur, hel
Reïncarnatie
Reïncarnatie
Mensbeeld
De 10
De 10 geboden
geboden (zie
uit Exodus en
jodendom).
Deuteronomium.
Leef
Algemeen gebod
uit Leviticus:
"Gij zult uw
naaste
liefhebben als
uzelf."
Er is geen
rangorde in de
geboden, alles
moet worden
nageleefd.
Uitbreiding
begrip
"naaste" uit
Leviticus tot
nietvolksgenoten.
Relativering
van de Joodse
wetten en
verbreding in
de Bergrede
(Mattheus).
Atman
Algemeen: het
goede doen
(wel afwijzing
alcohol en
kanspelen).
Volg
Sterk
gevoelen van
bepaald door algemeen
het dharma. medeleven
met mens,
Respecteer
mensheid en
De 5 zuilen zijn: de regels
schepping.
1. reciteren
van de kaste
belijdenis
en volg
Schakel
2. dagelijks
plicht tot
verlangens
ritueel gebed
liefdadigheid uit.
3. verplichte
na.
Er gelden
armenbijdrage
Koester
geen
4. vasten =
geen
beperkingen
ramadan
verlangens.
door het
5. bedevaart
kastenstelsel.
Mekka
5
De westerse invulling van oosterse religieuze concepten
"Het Westen raakt gewend aan de idee van wedergeboorte. Dat blijkt uit
de talrijke groepjes die de vorige levens trachten te achterhalen. Het is
bijzonder grappig dat de geïnteresseerden zich meestal herinneren dat
zij in een vorig leven een Egyptisch priester of een Tibetaans Lama
waren!"
"Als je het aan je klasgenoten vraagt, zullen de meesten zeggen dat ze
in reïncarnatie geloven. Ik weet niet of je daar al eens goed bij stil
gestaan hebt. Een christen uit de derde eeuw, Irenaeus van Lyon, vindt
dat wie in reïncarnatie gelooft, consequent moet zijn en dus geen vlees
mag eten, want je bent misschien je overgrootvader aan het oppeuzelen.
Het idee van reïncarnatie vind ik helemaal niet aangenaam. Je bent dan
maar een nummer in de rij. Vroeger was je Jan, nu Stijn en volgende
keer Mieke. Maar je bent zeker niet jezelf!"
"Moet men al zijn bezittingen opgeven om gehechtheid te bestrijden?
Vaak wordt de grote meester Naropa geciteerd, die eens heeft gezegd: 'Zoon, niet de
verschijnselen zelf zijn rampzalig, maar de gehechtheid eraan.'
Als men niet meer aan goederen gehecht is, dan kan het bezit ervan geen negatieve resultaten
meer opleveren. Bezittingen hoeven niet te worden opgegeven. Ze kunnen gebruikt worden en
zelfs goed verzorgd worden. Alleen is het beter er niet aan gehecht te zijn."
(Bron: LAMA KARTA, Inleiding tot het boeddhisme, Kunchab publicaties schoten, 1994)

Wat zou er in je leven veranderen mocht je in reïncarnatie geloven én consequent willen
handelen?
Het hiernumaals versus het hiernamaals
De thematiek van het leven na de dood en de religieuze voorstelling
van het hiernamaals kan een weerstand oproepen tegen religie en
de kritische vraag oproepen of religies zich niet beter zouden richten
op het hiernumaals.
Gelooft u in een leven voor de dood ?
Minstens 73 miljoen kinderen werken als slaafjes in tapijtweverijen,
steenbakkerijen, textielarbeiders. Ze plukken thee, poetsen
schoenen of raken in de prostitutie verzeild.
6
In 1995 stierven in de derde wereld 13 miljoen kinderen jonger dan 5 jaar. De grote meerderheid
had met eenvoudige middelen gered kunnen worden.
Op dezelfde wereld verdienen 358 superrijke families samen evenveel als 2 miljard mensen.
Op dezelfde wereld krijgen basketvedetten als Michael Jordan 800 miljoen fr. per jaar om reclame
te maken voor sportschoenen van Nike.
De arbeidsters die in Indonesië deze Nike-schoenen maken, krijgen 54 fr. voor een werkdag van 10
uur. Ook hun kinderen moeten werken om te overleven.
11.11.11 LEGT ZICH NIET NEER BIJ DEZE FEITEN.
De vrouwen in de Nike-fabrieken trouwens ook niet. Zij organiseren zich en voeren actie voor
eerlijke lonen. De bewoners van de krottenwijken van Lima en de boeren op de heuvels va Kivu...
overal zijn groepen te vinden die werken aan verandering, die een leven willen voor hun kinderen.
11.11.11 steunt hun strijd. Van kleine projecten tot grote politieke acties. Herverdelen. Er is
genoeg voor iedereen.
11.11.11 GELOOFT IN EEN LEVEN VOOR DE DOOD
Op welke manier legt men hier het verband tussen ‘verrijzenis’ en sociale rechtvaardigheid?
7