Begin en eind van een woord - FC

advertisement
Begin en eind van een woord
Twijfel je aan de laatste letter? Maak dan een woord langer. Je hoort dan aan de
uitspraak op welke letter het woord eindigt.
•
•
•
•
•
schrob
hond
feest
hard
slecht
p of b?
d of t?
d of t?
d of t?
d of t?
=>
=>
=>
=>
=>
schrobben
honden
feesten
harde
slechte
Je hoort een b.
Je hoort een d.
Je hoort een t.
Je hoort een d.
Je hoort een t.
Een voorvoegsel wordt in verschillende woorden op dezelfde manier geschreven, ook als
je het in de uitspraak niet hoort. Als je twijfelt, haal dan het woord uit elkaar en kijk wat
de laatste letter van het voorvoegsel is en wat de eerste letter van het volgende deel van
het woord is.
• ontnemen
1 of 2 t?
=>
ont eindigt op t
nemen begint met n
=> 1 t
• onttrekken
1 of 2 t?
=>
ont eindigt op t
trekken begint met t
=> 2 t
Een achtervoegsel wordt in verschillende woorden op dezelfde manier geschreven, ook
als je het in de uitspraak niet hoort. Als je twijfelt, haal dan het woord uit elkaar en kijk
wat de eerste letter van het achtervoegsel en de laatste letter van het vorige deel van
het woord is.
• behaaglijk
1 of 2 l?
=>
behaag eindigt op g
lijk begint met l
=> 1 l
• onmiddellijk
1 of 2 l?
=>
onmiddel eindigt op l
lijk begint met l
=> 2 l
c of k
c wordt gebruikt in woorden die afgeleid zijn van andere talen, bijvoorbeeld:
commissie, comité. Je schrijft k in woorden die al met een k geschreven werden,
bijvoorbeeld: kopie, kopij.
ng of nk
Als je ng hoort, schrijf je dit ook.
• toegang, drang, zing
Als je ngk hoort, schrijf je nk.
• dank, afhankeljk
Tussen -n en -s
Kijk altijd naar het eerste woord van de samenstelling (= een woord dat bestaat uit
twee of meer woorden). Is dit een zelfstandig naamwoord dat in het meervoud eindigt
op en? Dan krijgt het eerste woord van de samenstelling een tussenletter n.
• boekenkast
• hondenhok
• brievenbus
Deze regel geldt in de nieuwste spelling ook voor de volgende woorden:
•
•
•
•
•
naar hartenlust
paddenstoel
pierenbad
paardenbloem
kattenkruid
Als het linkerdeel van een samenstelling al eindigt op en, schrijf je dat ook in een
samenstelling:
• dronkenlap
• dronkenman
Je schrijft geen tussen -n als:
- het eerste deel van een samenstelling verwijst naar een persoon of zaak die uniek is.
• zonneschijn (er is maar één zon)
• koninginnedag (er is maar één koningin)
(let op: koninginnensoep en koninginnenrit schrijf je wel met een n omdat deze
woorden niets met de koningin te maken hebben)
- het eerste deel van het woord de betekenis van het tweede deel versterkt
• boordevol
• apetrots
• beregoed
(het is niet gewoon vol, maar heel erg vol)
(je bent niet gewoon trots, maar heel erg trots)
(het is niet gewoon goed maar heel erg goed)
- je van het eerste deel van het woord niet meer weet waar dit vandaan komt
• bolleboos
• schattebout
- het eerste deel een zelfstandig naamwoord is dat geen meervoud heeft
• tarwebrood (je zegt niet: tarwen)
• rijstepap
(je zegt niet: rijsten)
- het eerste deel een zelfstandig naamwoord is dat in het meervoud op n én s kan
eindigen
• secretaresseblad (secretaresses / secretaressen)
• aktetas (akten / aktes)
- als het woord op loos eindigt (dit geldt niet voor wezenloos)
• besluiteloos
• ideeëloos
• stateloos
We schrijven een s in een samengesteld woord, als je de s kunt horen
• Stationsplein
• regeringsverklaring
Let op! Als het tweede woord in een samenstelling met een s begint, dan horen we de s
niet. Je schrijft de s wel
• Stationsstraat
Download