Politieke stromingen

Politieke stromingen
1. Politieke stromingen
In Nederland worden regelmatig verkiezingen gehouden.
Tijdens verkiezingen kies je volksvertegenwoordigers. Je
stemt op de persoon die jou mag vertegenwoordigen in
de politiek. De mensen op wie je kunt stemmen, zijn
allemaal lid van een politieke partij. Een politieke partij is
een organisatie van mensen die ongeveer hetzelfde
denken over hoe de samenleving moet worden ingericht.
Je stemt dus zowel op een persoon als op de politieke
partij waar die persoon bij hoort. Je kunt bij verkiezingen
kiezen uit verschillende politieke partijen. Elke politieke
partij heeft andere plannen om problemen in de
samenleving op te lossen.
Uitgangspunten
De manier waarop een politieke partij naar de samenleving kijkt, is gebaseerd op de
politieke stroming waar de partij uit voortkomt. Een politieke stroming bestaat uit een groep
mensen met hetzelfde idee over hoe de ideale samenleving eruit zou moeten zien. In
Nederland bestaan drie grote politieke stromingen: het liberalisme, het socialisme en het
confessionalisme. Vrijwel alle politieke partijen in Nederland zijn op een van deze drie
politieke stromingen gebaseerd. Sommige politieke partijen bevatten kenmerken van
verschillende politieke stromingen. In Nederland kan iedereen inspraak hebben in politieke
besluiten die worden genomen. Inspraak hebben, betekent dat je mag mee praten en dat
je je mening mag geven over problemen en kwesties En de samenleving. Er zijn
verschillende manieren waarop je inspraak kunt hebben, je kunt bijvoorbeeld stemmen
tijdens verkiezingen, actievoeren of de media inschakelen.
Het liberalisme
Het liberalisme is een politieke stroming waarbinnen individuele en
economische vrijheid heel belangrijk zijn. Liberalen vinden dat mensen
zich in alle vrijheid moeten kunnen ontwikkelen. Als iedereen goed voor
zichzelf zorgt, wordt de samenleving daar beter van, denken liberalen.
Liberalen vinden daarom dat de overheid zich zo min mogelijk met de
burgers en de economie moet bemoeien. De overheid moet
terughoudend zijn. De VVD is momenteel de belangrijkste liberale
politieke partij in Nederland.
Het socialisme
Het socialisme is een politieke stroming met als uitgangspunt gelijkheid
van alle mensen. Volgens socialisten moet de overheid actief ingrijpen in
de samenleving om ervoor te zorgen dat mensen gelijke kansen krijgen.
Oorspronkelijk was het socialisme een revolutionaire beweging.
Socialisten wilden een revolutie teweegbrengen die ervoor zou zorgen
dat het volk aan de macht kwam. Iedereen zou dan kunnen
meebeslissen.Uit het socialisme is de sociaaldemocratie voortgekomen.
Sociaaldemocratie is een politieke stroming die via geleidelijke
hervorming ervoor wil zorgen dat mensen gelijke kansen krijgen.
Sociaaldemocraten willen de positie van de armen in de samenleving verbeteren en zijn
voorstander van inkomensverdeling: de rijken moeten naar verhouding meer belasting
betalen. Met dat belastinggeld moeten de armen worden geholpen. De Partij van de Arbeid
(PvdA) is een sociaaldemocratische partij in Nederland.
1
Politieke stromingen
De SP is van oorsprong socialistisch. Tegenwoordig streeft de SP geen
revolutie meer na, maar probeert de partij via hervorming te zorgen voor
meer gelijkheid. De SP wordt daarom vaak tot de sociaaldemocratische
partijen gerekend.
Het confessionalisme
Het confessionalisme is een politieke stroming die uitgaat van een geloofsbelijdenis.
Confessionelen baseren hun opvattingen op de waarden die in hun godsdienst gelden.
Een van de stromingen binnen het confessionalisme is de christendemocratie. De
standpunten binnen de christendemocratie zijn van oorsprong gebaseerd op de Bijbel en
het christendom. Belangrijke uitgangspunten binnen de christendemocratie zijn
naastenliefde, rentmeesterschap en gespreide verantwoordelijkheid. Naastenliefde houdt
in datje een ander lief moet hebben als jezelf. Rentmeesterschap houdt in dat mensen de
plicht hebben om te zorgen dat de aarde goed wordt doorgegeven aan de volgende
generatie. Met gespreide verantwoordelijkheid bedoelen christendemocraten dat de
overheid zich niet overal mee moet bemoeien, maar bepaalde beslissingen aan de
samenleving over moet laten.
Soevereiniteit in eigen kring
Christendemocraten gaan uit van het principe van soevereiniteit in eigen kring.
Soevereiniteit in eigen kring betekent dat burgers en organisaties zoveel mogelijk zelf over
allerlei zaken moeten kunnen beslissen. Het gezin, de economie, de kerk en het onderwijs
zijn soeverein in eigen kring
In Nederland behoren het CDA, de ChristenUnie en de SCP tot het confessionalisme.
Overige politieke stromingen
Er zijn ook politieke partijen waarvan de opvattingen niet direct voortkomen uit een van de
drie grote politieke stromingen.
D66 is een partij die ernaar streeft om Nederland democratischer te maken.
De partijleden zijn bijvoorbeeld voorstander van het referendum en de
gekozen burgemeester. D66 heeft zowel sociaaldemocratische als liberale
standpunten. Zo vindt de partij dat ieder mens zich in alle vrijheid moet
kunnen ontwikkelen. Maar de partij vindt ook dat de overheid de taak heeft
om te zorgen voor goed onderwijs.
Groen Links heeft sociaaldemocratische standpunten, zoals gelijke kansen
voor iedereen en een eerlijkere verdeling van inkomen. Daarnaast zet
Groen-Links zich in voor het behoud van het milieu.
2
Politieke stromingen
Links en Rechts
Er zijn ook politieke partijen die hun standpunten opstellen aan de hand van actuele
gevoelens en opvattingen die onder de bevolking leven. Dit noem je populisme. Populisten
zetten zich vaak af tegen de politici die aan de macht zijn. Vaak hebben populisten een
duidelijke en sterke leider die grote groepen in de samenleving aanspreekt. In Nederland
wordt de PVV door veel mensen gezien als een populistische partij.
De politieke visie van een politicus of politieke partij wordt vaak aangeduid met de termen
links en rechts. Linkse en rechtse politieke stromingen gaan uit van verschillende waarden
en hebben daarom een andere visie op de inrichting van de samenleving.
Linkse politieke partijen vinden de waarde gelijkheid heel belangrijk. Ze vinden dat de
overheid zich actief met de samenleving moet bemoeien. De overheid moet opkomen voor
de zwakkeren in de samenleving en ervoor zorgen dat mensen gelijke kansen hebben.
Voor rechtse politieke partijen is de waarde vrijheid heel belangrijk. Rechtse politieke
partijen vinden dat de overheid zich zo min mogelijk met de samenleving moet bemoeien.
De overheid mag de vrijheid van burgers niet beperken. Als er problemen zijn in de
samenleving, moeten burgers in eerste instantie zelf initiatief en verantwoordelijkheid
nemen.
Progressief en conservatief
Politieke stromingen en partijen kun je ook omschrijven als progressief of conservatief.
Progressief betekent dat je de samenleving wilt verbeteren door te vernieuwen.
Progressieve partijen zijn gericht op vooruitgang. Conservatief betekent dat je de
samenleving wilt houden zoals deze is of dat je de samenleving wilt terugbrengen naar hoe
de samenleving vroeger was. Conservatieve partijen wijzen grote veranderingen vaak af.
Wat conservatief en progressief is, hangt af van het land en van de tijd. Daarnaast hebben
politieke partijen soms een progressief idee over het ene onderwerp en juist een
conservatief idee over een ander onderwerp. Een partij kan zich bijvoorbeeld inzetten voor
het progressieve idee van het gebruik van nieuwe energiebronnen, maar kan tegelijkertijd
het conservatieve standpunt hebben dat het gezin centraal moet blijven staan in de
samenleving.
3
Politieke stromingen
Kennischeck
Christendemocratie Een politieke stroming die van oorsprong is gebaseerd op de
Bijbel en het christendom.
Confessionalisme
Een politieke stroming die uitgaat van een geloofsbelijdenis.
Conservatief
De opvatting dat je de samenleving wilt houden zoals deze is
of dat je de samenleving wilt terugbrengen naar hoe de
samenleving vroeger was.
Liberalisme
Een politieke stroming waarbinnen individuele en economische
vrijheid heel belangrijk zijn.
Politieke partij
Een organisatie van mensen die ongeveer hetzelfde denkt
over hoe de samenleving ingericht moet worden.
Politieke stroming
Een groep mensen die ongeveer hetzelfde idee heeft over hoe
de ideale samenleving eruit zou moeten zien.
Populisme
Een politieke stroming die inspeelt op de gevoelens en
opvattingen die op dat moment onder de bevolking leven.
Progressief
De opvatting dat je de samenleving wilt verbeteren door te
vernieuwen.
Sociaaldemocratie Een politieke stroming die via geleidelijke hervorming ervoor
wil zorgen dat mensen gelijke kansen krijgen en de welvaart
verdeeld wordt.
Socialisme
Een politieke stroming die gelijkheid van alle mensen als
uitgangspunt heeft.
4