PowerPoint-presentatie - Vrije Universiteit Amsterdam

advertisement
Opgeblazen Ego’s en Opvoeding
hoe narcisten tot bloei komen
Sander Thomaes
PI Research Duivendrecht
Vrije Universiteit Amsterdam
Elizabeth
• 11 jaar
• Tevreden met de persoon die ze is
• Zelfbeeld is verankerd in realiteit (school,
piano, vrienden)
• Niet goed in sport, maar dit beïnvloedt haar
gevoel van eigenwaarde nauwelijks
• Stevig zelfbeeld dat niet snel wordt
ondermijnd
Sarah
•
•
•
•
•
11 jaar
Ziet zichzelf als speciaal en superieur persoon
Maar zelfbeeld doet onecht aan
Indruk maken op anderen, opscheppen
Tegelijk gevoelig voor negatieve oordelen van
anderen
• Emotionele, soms vijandige reacties op kritiek
Verschil in zelfbeeld
Elizabeth: realistisch, stevig verankerd
zelfbeeld
Sarah: onrealistisch, opgeblazen, en
kwetsbaar zelfbeeld. Narcistisch?
Narcisme bij kinderen en jongeren
• Normaal persoonlijkheidskenmerk, geen
stoornis
• 2 centrale kenmerken:
-Positief over zichzelf
-Negatief over anderen
Narcisme bij kinderen en jongeren
Goed te meten:
– zonder mij zou onze klas veel minder
leuk zijn
– kinderen zoals ik verdienen iets
extra’s
– ik ben een voorbeeld voor anderen
Narcisme bij kinderen en jongeren
•
•
•
•
•
•
•
Niet tevreden, wel beter dan anderen
Anderen domineren
Indruk maken, bewondering afdwingen
Kwetsbaar zelfbeeld
Emotioneel labiel
Weinig empathie
Agressief in reactie op ego-bedreiging
Zelfwaarderingscultuur
• California Task Force: Zelfwaardering
als “Sociaal Vaccin”
• Afspiegeling van Westerse
zelfwaarderingscultuur
• Zo’n cultuur beinvloedt opvoeding
Zelfwaarderingscultuur
• Nog maar de vraag hoe je gezonde
zelfgevoelens in de opvoeding moet
stimuleren
IK! lifestyle voor dreumessen
Alledaagse opvoedpraktijken
• Prestaties linken aan waarde van kind
als persoon
• Vergelijken met andere kinderen
• Negeren van dingen die kind (nog) niet
zo goed kan
Zou dit narcisme kunnen voeden?
Onderzoek laat zien dat…
• Narcisme het meeste voorkomt in
culturen die individualisme,
onafhankelijkheid en competitiviteit
benadrukken
• Huidige generaties zijn meer narcistisch
dan vorige
• “Overwaardering” door ouders leidt tot
narcisme
• Mijn ouders plaatsten mij op een
voetstuk
• Mijn ouders geloofden dat ik bijzondere
talenten en mogelijkheden had
• Mijn ouders prezen mij voor bijna alles
wat ik deed
• Mijn ouders bekritiseerden mij
nauwelijks
Gezonde zelfgevoelens (Kernis, 2003)
• Positieve zelfgevoelens die op
natuurlijke manier ontstaan door te
voldoen aan ontwikkelingstaken
• Bewustzijn van eigen competenties,
zowel sterke als minder sterke
• Open en accepterende benadering van
negatieve informatie over het zelf
• Eerlijke presentatie aan anderen
Take home message
• Laat zowel goede als minder goede
eigenschappen bespreekbaar zijn
• Waardeer uw kind voor de persoon die
het is, en laat waardering niet
afhankelijk zijn van prestaties
• Stel realistische (geen opgeblazen)
verwachtingen
• Vermijd vergelijkingen met anderen
Meewerken aan onderzoek?
[email protected]
Download