Werkwijzer Hoe begeleid ik een cliënt bij de ademhaling? Checklist Hoe begeleid bij de ademhaling? Door te ademhalen adem je zuurstof (uit de lucht) in en het koolzuur (uit je lichaam) adem je weer uit. Je lichaam heeft zuurstof nodig om te functioneren. Je moet dus ademhalen om te blijven leven. Een goede ademhaling is daarom belangrijk. Soms lukt het een cliënt niet om goed adem te halen. Jij moet hier dan bij helpen. Voorbereiden 1. Raadpleeg het zorgplan. 2. Informeer de cliënt . 3. Zet klaar wat je nodig hebt. 4. Was je handen. Doen 5. Begeleid de cliënt bij de ademhaling. 6. Help de cliënt bij het hoesten. 7. Begeleid de cliënt bij hyperventilatie. Nakijken 8. Ruim alles op en maak schoon. 9. Was je handen. 10. Rapporteer in het zorgplan © 2009 | Noordhoff Uitgevers bv 1 Werkwijzer Hoe begeleid ik een cliënt bij het op hoesten van sputum? Tips en aandachtspunten Hoe begeleid bij de ademhaling? Door te ademhalen adem je zuurstof (uit de lucht) in en het koolzuur (uit je lichaam) adem je weer uit. Je lichaam heeft zuurstof nodig om te functioneren. Je moet dus ademhalen om te blijven leven. Een goede ademhaling is daarom belangrijk. Soms lukt het een cliënt niet om goed adem te halen. Jij moet hier dan bij helpen. Voorbereiden 1. Raadpleeg het zorgplan. - Wat is er bekend over deze cliënt en de ademhaling? - Wat zou de oorzaak van de ademhalingsproblemen kunnen zijn? 2. Informeer de cliënt . - Vertel de cliënt hoe je hem gaat ondersteunen tijdens het ademhalen. - Vertel wat je gaat doen. Bijvoorbeeld: ik begeleid u met hoesten zodat het slijm uit de luchtwegen gaat. Hierdoor kunt u weer beter ademen. 3. - Zet klaar wat je nodig hebt. Stoel Tissues Eventueel een bakje om slijm in op te vangen Eventueel plastic zakje wanneer de cliënt hyperventileert 4. Was je handen - Was je handen voordat je de cliënt gaat helpen. © 2009 | Noordhoff Uitgevers bv 2 Doen 5. Begeleid de cliënt bij de ademhaling - Vraag de cliënt plaats te nemen op de stoel. - Laat de cliënt goed recht op zitten. - Kijk of de cliënt met de buik ademt. Tip: Dit kan je als volgt zien: de buik zet uit wanneer de cliënt inademt en trekt in wanneer de cliënt uitademt. - Als de cliënt niet met de buik en door de neus ademt vertel dan hoe hij dit moet doen. o Wanneer je in ademt zet je de buik uit. o Als je uit ademt trek je de buik in. o Adem door de neus. Hierdoor verwarmt en zuivert de lucht, waardoor stof tegen gehouden wordt. - Laat de cliënt zich ontspannen en rustig adem halen - Vraag de cliënt hoe het gaat. 6. Help de cliënt bij het hoesten - Help de cliënt rechtop zitten. Door recht op te zitten kan de cliënt beter ademhalen - Stimuleer de cliënt om te hoesten. Laat de cliënt flink ademhalen. Dat prikkelt de luchtwegen waardoor hij moet hoesten. - Laat de cliënt een tissue voor de mond houden tijdens het hoesten. Door hoesten worden veel bacteriën verspreid. - Vervang het eventuele slijm dat de cliënt op hoest op in het bakje. - Controleer het opgehoeste slijm op bijzonderheden zoals bloedsporen. - Meld eventuele bijzonderheden aan je leidinggevende en rapporteer het in het zorgplan. - Vraag de cliënt hoe de ademhaling nu is. Moet de cliënt nog meer hoesten? 7. - - Begeleid de cliënt bij hyperventilatie. Vraag de cliënt plaats te nemen op de stoel. Laat de cliënt goed recht op zitten. Vertel de cliënt dat het belangrijk is dat hij rustig moet gaan ademhalen. Vraag de cliënt zich te ontspannen (dat is heel moeilijk) Geef de cliënt een plasticzakje en laat hem hier tijdje door heen ademhalen. o Hij blaast lucht in het zakje. o De uitgeblazen lucht ademt hij weer in. o Laat de cliënt dit herhalen tot dat de ademhaling weer gewoon is. Vraag de cliënt hoe het gaat. Vraag hoe hij zich voelt. © 2009 | Noordhoff Uitgevers bv 3 Nakijken 8. - Ruim alles op en maak schoon Ruim de gebruikte materialen op. Eventueel het bakje, waar het slijm in is gespuugd, schoonmaken. Gooi de gebruikte tissues weg. 9. Was je handen. Voordat je gaat rapporteren en weg gaat was je de handen. 10. Rapporteer in het zorgplan - Rapporteer bijzonderheden over de ademhaling. © 2009 | Noordhoff Uitgevers bv 4