Moore - Studio Socrates
advertisement
Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Welkom! Meta-ethiek: G.E. Moore (1873-1958) 1903 1912 Wat betekent ‘goed’? • Wat is meta-ethiek (herhaling) • ‘Goed’ verkeerd begrepen • Is ‘goed’ een onzinbegrip • Wat is ‘goed’? Meta-ethiek ? Ethiek Moraal ? Moraal Handelingen die binnen een maatschappelijke context als correct en wenselijk worden gezien De heersende opvattingen, gewoonten en gebruiken Ethiek: wetenschap die de moraal onderzoekt ? ? ? Moraal Normatieve ethiek: Wat is een goede moraal? Descriptieve ethiek: Wat is de feitelijke moraal? Toegepaste ethiek: Wat zou de moraal moeten zijn bij deze specifieke kwestie? Mag je de Holocaust ontkennen? Mag je iemand die wil sterven helpen sterven? Moeten we ingrijpen in Syrië of Mali? Wat is goed handelen? Mag je vrouwen weigeren in een politieke partij? Moet je aardig blijven tegen misdadigers? Mag je slimme mensen kweken? Mag je vals spelen als iedereen dat doet? Mag je veel geld verdienen ten koste van anderen? Meta-ethiek: Reflectie over • het karakter • de oorsprong • en de betekenis van ethische concepten Zijn ethische begrippen verwijzingen naar objecten? Wat is een morele uitspraak voor soort taal? Waar komen ideeën over goed en kwaad vandaan? Wat is ethiek? Is moraal aangeboren of aangeleerd? Wat is de betekenis van het begrip ‘goed’? Wanneer is een ethische claim gerechtvaardigd? Meta-meta-ethische vraag: Wat is het belang van meta-ethiek? - Is ethiek onzin? - Evalueren methoden voor ethisch onderzoek - Elkaar begrijpen Problemen en meningsverschillen: Doordat we vragen beantwoorden zonder dat we weten welke vraag we precies willen beantwoorden. ‘Goed’ verkeerd begrepen ≠ Is wat natuurlijk is ook automatisch ethisch juist? Naturalistische drogreden! Naturalistische drogreden! - Giftige planten - Sociaal Darwinisme -Vlees eten - Homoseksualiteitsverbod Sociaal darwinisme De sterkeren moeten overleven Ten koste van de zwakkeren Zo kan de maatschappij zich naar hogere stadia ontwikkelen. Het open vraag argument Is wat natuurlijk is goed? Is de sterkste goed? Is wat plezierig is goed? Is wat we begeren goed? Begeer niet wat een ander toebehoort. ‘Natuurlijk’ en ‘goed’ zijn niet ‘identiek hetzelfde’. Ethische uitspraken ≠ waarneembare uitspraken. Het regent! Je mag niet slaan! A-priori = voorafgaand aan de zintuiglijke waarnemingen A-postiori = kennis afgeleid van de ervaring Goed = Niet kwantificeerbaar Niet zintuiglijk te ervaren Kritiek op utilisme Goede handeling ≠ nuttige handeling Goed ≠ meetbaar door feiten in de wereld Is ‘goed’ een onzin begrip? Waar of onwaar? Het regent! Je mag niet slaan! Ethisch anti-realisme Er bestaat geen onafhankelijk standpunt om Morele uitspraken te doen. Deze uitspraak is niet waar of onwaar. Je mag niet slaan! Relatief Mag je liegen? Subjectief Boe/Hoera theorie Morele uitspraken zijn slechts aanbevelingen. Boe!! Moore: Ethisch realisme Er bestaat een juiste morele handelswijze. Deze overstijgt persoonlijke voorkeuren. De Holocaust is moreel verwerpelijk Moore: Goed bestaat maar is ondefinieerbaar 'De tao waarover men kan spreken, is niet de eeuwige tao.‘ (Dao de Jing) Morele waarheid 1 Want God bestaat 2 Want dat blijkt uit de waarneembare wereld 3 Zijn feiten die op zichzelf bestaan 1 Is iets goed omdat God dat goed vindt, of vindt God iets goed omdat het goed is? Morele feiten zijn intrinsiek goed We kunnen goed intuïtief (her)kennen A-priori = voorafgaand aan de zintuiglijke waarnemingen A-postiori = kennis afgeleid van de ervaring We moeten handelen om het goede te bereiken Dus toch een gevolgethicus! Moore: we moeten zo handelen dat we het a-priori goede bewerkstelligen Er bestaan vele ‘goeden’ Najaarscursus: Tien filosofische dilemma's Klassieke vragen in actuele contexten • Mag ik mijn belofte breken om iemand te helpen? • Mag je embryo’s gebruiken voor technologisch onderzoek? Dilemma’s zijn het begin van elk filosoferen. Ze dwingen ons ertoe achterliggende conflicten en tegenspraken volledig onder ogen te zien. Huishoudelijke mededelingen Hartelijk dank!! • • • Dit was de laatste keer Ik heb genoten van jullie! Wil je mij verder helpen? Geef de proeffolder door Geef een reactie op de cursus Vertel op het werk over StudioSocrates Essay inleveren voor 30 april. Certificaten zijn er al. Ethiek Waarden & normen kritisch bekeken Tot ziens!
