Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van

Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van
de duurzame ontwikkeling
van Eindhoven
HOE ZORGEN WE ER MET ZIJN ALLEN VOOR DAT WE IN EINDHOVEN,
PRETTIGER, GEZONDER EN LANGER KUNNEN LEVEN?
Resultaten van de bijeenkomsten van het Congrestival 040
HET VERSNELLEN VAN DE
DUURZAME ONTWIKKELING VAN EINDHOVEN
Hoe zorgen we er met zijn allen voor dat we in Eindhoven,
prettiger, gezonder en langer kunnen leven?
Het versnellen van
de duurzame ontwikkeling
van Eindhoven
COLOFON
Dit is een uitgave van de Gemeente Eindhoven.
HOE ZORGEN WE ER MET ZIJN ALLEN VOOR DAT WE IN EINDHOVEN,
PRETTIGER, GEZONDER EN LANGER KUNNEN LEVEN?
De ideeën, ambities en actieplannen die beschreven zijn in dit boekje zijn het resultaat van het
Congrestival 040 en zijn tot stand gekomen met inbreng van allen die hieraan hebben meegedaan.
Wij zijn groot voorstander van het delen van deze resultaten.
Productie en tekst
Maartje Essens, gemeente Eindhoven
Bart Brouwers, auteur op e52
Resultaten van de bijeenkomsten van het Congrestival 040
Cartoons
Geert Gratama, Studio Geert Gratama
Tekeningen, foto’s en opmaak
Rolf Resink, KaapZ
meedoen is de kunst
Inhoudsopgave
CONGRESTIVAL 040
9
Voorwoord13
Het proces
Duurzaamheidscafé brengt ideeën bij elkaar
Voor 2020 moet aandeel duurzame energie in Brabant verdubbeld zijn
Het eerste Duurzaamheidscafé
De Werkateliers
Dag van de Duurzaamheid levert reeks van initiatieven op
15
17
19
21
37
47
Acties
Gevormde actiegroepen
Actie 1: Duurzame Daken
Actie 2: LAVA (Leuke Alternatieven Voor Aardgas)
Actie 3: Commitment onder bewoners Actie 4: Energieloket Energieneutraal wonen
Actie 5: Het verhaal van duurzaam Eindhoven
Actie 6: Voedsel aan de basis
Actie 7: Duurzame bedrijven-koplopers 51
53
55
57
59
61
63
65
67
Hoe nu verder
Volgende stappen
De regiegroep
69
71
73
Dank
75
Congrestival 040
Versnelling in duurzaamheid voor Eindhoven,
waarom is dat nodig?
Er gebeurt al veel op het gebied van duurzaamheid. Er zijn buurtmoestuinen, honderden
daken met zonnepanelen en isolatieprojecten. Bedrijven zijn bezig met duurzaam
ondernemen en de gemeente heeft een uitgebreid programma Duurzame Ontwikkeling.
Prachtig allemaal, maar het is niet genoeg. We moeten verbreden, versnellen en verbinden.
Activiteiten beter op elkaar afstemmen, zodat ze elkaar kunnen versterken. Dát vooral is
het doel van het Congrestival 040.
Redenen genoeg voor een extra inspanning. Het gaat om een gezonde en duurzame
omgeving voor de generaties na ons. Ook voor onszelf bepaalt de kwaliteit van de
directe omgeving voor een belangrijk deel ons leefgenot, onze gezondheid en zelfs onze
levensduur. Duurzaamheid loont dus direct.
040 GOED BEZIG
De gemeenteraad heeft in 2015 een motie aangenomen om het duurzaamheidsstreven
concreter te maken. Dat leidde tot een reeks van maatregelen op diverse deelterreinen
en eind 2016 ook tot een Eindhovense invulling van het klimaatplan. Dat is goed nieuws.
Maar er is meer. Zoveel mogelijk lopende initiatieven worden verzameld en gedeeld op
www.040goedbezig.nl.
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 9
GROEP EINDHOVENAREN
Hartstikke mooi, maar zoals gezegd: nog lang niet genoeg. Om die reden heeft een
enthousiaste en ondernemende groep mensen uit de regio Eindhoven die met elkaar
verbonden zijn door hun betrokkenheid bij de realisatie van een duurzaam Eindhoven het
startschot gegeven voor de versnellingsopgave duurzaamheid.
Mary-Ann Schreurs, Laurens Schwiebert, Michael van Hulst, Berend Aanraad,
Bart Brouwers, Rik Thijs, Thomas Reijnaerts en Vanessa Silvertand hebben een reeks
bijeenkomsten georganiseerd om bestaande en nieuwe initiatieven te inventariseren, te
koppelen en uit te breiden. De groep werkt op eigen kracht maar wel in samenspraak met
zowel de gemeente als met alle individuele initiatieven. In welke stappen dit is gedaan en
wat de opbrengst daarvan is, lees je in dit boekje.
Informatie is ook te vinden op www.040GoedBezig.nl/congrestival040.
Projecten, nieuws, blogs zijn te volgen via dit platform en iedereen kan zich hierbij
aansluiten. Ook via social media: twitter en facebook kun je terecht met vragen/
opmerkingen. Ten slotte is er de mogelijkheid om je aan te melden voor de nieuwsbrief.
10 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 11
Voorwoord
“Ieder van ons wil de wereld duurzaam maken. En dat zal ook moeten. Anders gaan we een
sombere toekomst tegemoet. Het goede nieuws is dat onze tijd ook genoeg mogelijkheden
biedt om de hele wereld duurzaam te maken. Maar tussen droom en daad... Vandaar het
Congrestival 040.
Als katalysator om met elkaar Eindhoven duurzaam te maken. Om te beginnen. Eigen
ambities verwezenlijken in onze gezamenlijke queeste en anderen vinden die je daar bij
helpen. Dat is de manier waarop wij het in Eindhoven samen doen. Er ligt een fantastische
opgave. Als gemeente het alleen moet doen lukt het niet. Wij gaan een man op de maan
zetten!”
Mary-Ann Schreurs
Wethouder van Innovatie en Design, Duurzaamheid en Cultuur gemeente Eindhoven
12 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 13
Het proces
14 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 15
Duurzaamheidscafé brengt ideeën bij elkaar
Hoe meer slimme groene ideeën, des te groter de kans dat Eindhoven daadwerkelijk
stappen kan zetten op het gebied van duurzaamheid. Het gaat om het verbinden van
activiteiten. Om die reden is er op 19 september in de Fontys Sporthogeschool een
Duurzaamheidscafé georganiseerd. Rond verschillende thema’s is zoveel mogelijk inbreng
uit de bevolking opgehaald.
Het duurzaamheidsstreven is geen nieuw onderwerp voor Eindhoven. Dat blijkt wel uit
de honderden initiatieven die er al zijn in het bedrijfsleven, bij verenigingen en onder
inwoners zelf. Het Duurzaamheidscafé deed dienst als plek waar al die bestaande ideeën
bij elkaar gebracht werden. Uit de thema’s die op 19 september aan bod kwamen, bleek al
dat duurzaamheid meer is dan zonnepanelen en energiebesparing. Voor elk thema was een
aparte tafel ingericht en belangstellenden hebben hun ideeën ingebracht of getoetst. Elk
thema had een eigen inleider. De tafels:
1. Voedsel aan de basis: André Cools
2. Circulaire economie: Jules Hinssen
3. Sociale duurzaamheid als perspectief van de zorgzame samenleving: Wieteke Brocken
4. Duurzame inrichting en ontwikkeling van het stedelijk gebied: Lucas Zoutendijk
5. Energie in de gebouwde omgeving: Joop Ketelaers
6. Energie bij bedrijven: Bart van der Cammen
7. Verkeer & Vervoer: Erik van Hal
8. Productie van duurzame energie en opslag van energie: Laetitia Ouillet
9. Energie & Samenleving: Jalila Essaidi
10. Duurzame Daken: Ellen Wilms
16 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 17
Voor 2020 moet aandeel duurzame energie in Brabant
verdubbeld zijn
De provincie Brabant wil dat binnen vier jaar 14% van de Brabantse energie duurzaam
wordt opgewekt. Nu is dat nog 7. “Veel Brabanders willen aan de slag met duurzame
energie”, aldus gedeputeerde Anne-Marie Spierings (Energie). Zij volgt de Eindhovense
aanpak op de voet en heeft haar doelen verder toegelicht.
“Met slimme investeringen kun je energie en geld besparen en samen maken wij het
verschil voor het klimaat”, zei Spierings. “We moeten alle zeilen bijzetten om onze
doelstelling te behalen, van de industrie, het verkeer, de landbouw tot aan de Brabantse
inwoners. Maar het grote aantal Brabanders dat aan de slag wil met energie besparen en
duurzaam opwekken geeft mij vertrouwen dat we onze doelen kunnen halen.”
Volgens een onderzoek van PON in opdracht van de provincie Noord-Brabant wil een op
de drie Brabanders duurzame energie opwekken of energie besparen met zijn straat- of
buurtbewoners. Bijna de helft van alle Brabanders is volgens PON bereid eigen geld te
investeren in energiebesparing of duurzame energie. De bereidheid om het initiatief te
nemen om met de buurt aan de slag te gaan, is echter laag (4%).
“Dat legt een zware opgave bij bestaande energiecoöperaties om buurtbewoners te
bereiken en te adviseren.”
Anne-Marie Spierings,
gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant.
18 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 19
Het eerste Duurzaamheidscafé
Het eerste Eindhovense Duurzaamheidscafé trekt op 19 september ruim 120 deelnemers.
In tien verschillende groepen zijn deze mensen met elkaar in gesprek over een duurzamere
stad. Dat gebeurde door eerst te bespreken wat er al is, daar vervolgens dromen aan te
koppelen om uiteindelijk uit te komen bij een aantal concrete suggesties voor een groep
experts die daar de week erop, tijdens de Werkateliers, mee aan de slag kunnen.
VERKENNEN EN VERBREDEN
In de eerste ronde worden er 10 thema’s verder verkend. In kleine groepjes worden
intensieve gesprekken gevoerd. Vragen die worden gesteld: Waarom is dit thema relevant
en belangrijk voor Eindhoven? Welke aspecten spelen een rol bij dit thema? Wat gebeurt er
al op dit vlak? en Wie zijn er al mee bezig? Na afloop worden de resultaten plenair gedeeld.
DROMEN
In de volgende ronde dromen de deelnemers over de te bereiken doelen. Wat willen we
bereiken in Eindhoven en wanneer zou dat gerealiseerd moeten zijn?
20 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 21
HOE GAAN WE DAT AANPAKKEN?
De laatste ronde wordt gesproken over de aanpak. Wat hebben we nodig om het voor
elkaar te krijgen en wie hebben we daar voor nodig? Ook deze resultaten worden weer
plenair gedeeld.
22 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 23
“De eerste focus van bedrijven is om winst te maken, en bij de meeste instellingen (of het
nou in de Zorg of het Onderwijs is) spelen de financiën een grote rol.” Aldus Bart van der
Cammen.
De kunst is dan ook om projecten te doen die zowel goed zijn voor het milieu als voor
de organisatie die aan het project deelneemt. Energie die niet wordt gebruikt is de
belangrijkste – en soms ondergewaardeerde – bron van duurzame energie, heeft Van der
Cammen gemerkt. “Het kan al door eenvoudige aanpassingen te doen zoals een betere
afstelling van machines of het aanbrengen van tijdschakelaars of bewegingssensoren.
Op het gebied van verlichting kan veel met nieuwe technologie – zoals LED verlichting
– worden gedaan. Isolatie en hoog rendement verwarming en ketels zouden standaard
moeten worden.”
“Veel bedrijven hebben grote oppervlaktes waarop panelen kunnen worden geplaatst. Als
dat gecombineerd wordt met een partij die verstand heeft van energie en zonnepanelen,
en een installateur, dan hebben we een totaaloplossing die werkt en voor alle partijen van
voordeel is.”
“De uitdaging is ook om met elkaar nieuwe-business concepten te ontwerpen, aangezien
het commercieel minder gunstig is als er minder verbruikt wordt. Ruileconomie of betalen
voor gebruik in plaats van bezit zijn oplossingen die dan om de hoek komen kijken.”
24 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 25
“Het moet allemaal veel sneller”, vindt Joop Ketelaers. En daarin staat hij niet alleen.
“De raad heeft in februari de klimaatverordening vastgesteld: 95 procent minder CO2
uitstoot en 100 procent duurzame opgewekte energie in Eindhoven in 2050. Als het
allemaal lukt stoot de stad in 2030 55 procent minder CO2 uit. Grote uitdaging is wel hoe
we de gebouweigenaren en gebruikers hierin kunnen meenemen.” Particuliere eigenaar/
bewoners, bedrijven, maatschappelijk vastgoed en zorginstellingen zijn volgens Ketelaers
nog nauwelijks aangehaakt.
Een interessante ontwikkeling in dat verband is de digitalisering van 4500 woningen in
Eckart Vaartbroek met ‘WoonConnect’. “Hiermee geven we bewoners inzicht in de kwaliteit
van hun woning en de invloed van hun gedrag op de woonlasten en uitstoot van CO2. We
zetten de bewoners aan de knoppen van hun eigen woning en woonomgeving. Energie is
hier een onderdeel van. Bewoners kunnen hiermee ook verbeterwensen aan woning en
woonomgeving kenbaar maken. Zo halen we op wat er speelt en leeft bij bewoners en in de
wijk. Waardevolle data voor ons als gemeente en voor de markt.”
“Het gaat er bij de ontwikkelingen op het gebied van duurzame energie(opslag) niet om of
de techniek het aan gaat kunnen, het gaat om de infrastructuur eromheen”, aldus
Leatitia Ouillet. “Mijn stelling is dat 90% van de pilots die er op dit moment in Nederland
worden gedaan voornamelijk gedaan worden omdat de regelgeving of omstandigheden
niet geschikt zijn; niet omdat wij bang zijn dat een zonnepaneel en een elektrische auto
ruzie in de meterkast gaan maken. Een maatschappelijke relevante energietransitie
bereiken wij als wij nú in alle initiatieven werk maken van de hordes die nog in de weg
staan.”
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 27
“Minder slecht” is niet meer genoeg. Het moet gewoon beter, vindt Jules Hinssen.
“Daarvoor biedt de Circulaire Economie alle kansen. In het kort komt het er op neer dat
we deelsystemen van natuur en economie weer verbinden tot een betere economie. Een
waardige economie zou je kunnen zeggen. Economie is mensenwerk.”
Het komt er op aan dat we de natuur weer weten te verbinden met economie. “Mijn
persoonlijke droom is dat we benoemen wat we waardevol vinden. En daar werk van
maken. Zo verbinden we heel praktisch de natuurlijke omgeving met economie.” Ook
Fontys kan daarbij helpen. “Ik zou een ondersteunende Academy voor Circulaire Economie
fantastisch vinden. Fontys werkt op dit moment een minor CE uit – zeer inspirerend. Ik wil
dat graag met groepen in Eindhoven delen en leren wat werkt en niet werkt.”
28 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
De auto is nog steeds dominant. En dat moet anders, zegt Erik Van Hal. “De meeste ritten
van, naar en binnen Eindhoven worden gemaakt met de auto (ca 55%), de fiets neemt
25% voor zijn rekening, voetgangers 12% en het ov is hekkesluiter met 8%. Binnen de
stad doet de fiets het beter (40%), maar de auto is nog steeds mede dominant (ook 40%).
Uiteindelijk resultaat: veel blik op straat (rijdend of stilstaand), luchtkwaliteitsproblemen,
verkeersonveiligheid, onaantrekkelijkheid van de openbare ruimte, veel verhard
oppervlak.” Voor een goede bijdrage aan een gezonde en aantrekkelijke stad is er nog slag
te slaan.
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 29
De aanwezigheid van groen in de stad heeft verschillende voordelen. Het is goed voor
diersoorten, goed voor hittevermindering, goed voor betere opname van hemelwater,
en ook voor de vastgoedwaarde van je huis. Kortom, mens, dier en plant moeten in
‘Natuurgebied Eindhoven’ zoveel mogelijk in balans zijn. Zowel over het hele gebied als per
woning” aldus Lucas Zoutendijk. Hij is er van overtuigd dat de kwaliteit van de openbare
ruimte toeneemt naarmate er meer groen is. “De leefbaarheid en de gezondheid van
bewoners neemt toe. Door het integreren van meer groen in stedelijk gebied neemt ook
het hitte-eiland in de stad af en wordt hemelwater beter en sneller opgenomen in de grond
waardoor het rioolsysteem wordt ontlast.”
Door circulaire economie en stadslandbouw met elkaar te verbinden kan de lokale
kringloop gesloten worden én komen er kansen voor innovatieve nieuwe producten,
diensten en concepten op basis van voedsel en organische stromen, zegt André Cools.
“Dat is niet alleen economisch interessant: het staat ook heel dicht bij de mens en maakt
daarmee het thema van de circulaire stad op een herkenbare manier zichtbaar voor het
publiek.”
In de stad zijn al tegen de 50 stadslandbouw initiatieven actief waar betrokken inwoners
en duurzame ondernemers en instanties aan de slag zijn met stadslandbouw. “Een goede
ontwikkeling en er mag wat mij betreft veel meer gebeuren!”
30 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 31
“Eindhoven is voornamelijk een industrial design- en techniekstad. Eindhoven is daarom
de plek bij uitstek om slimme combinaties te maken waarin technische met creatieve
oplossingen worden gecombineerd om vraagstukken een duurzame invulling te geven.
In tal van creatieve broedplaatsen die de stad te bieden heeft krijgen mensen de kans
om te participeren. Nieuwe concepten om zorg voor elkaar, eigen kracht, samen leven,
zelfredzaamheid, onafhankelijkheid in relatie te brengen met techniek, natuur,
educatie, cultuur, design en economie krijgen hier vorm. En daar draag ik graag aan bij”,
zegt Wieteke Brocken.
Je kunt mest helemaal ontleden en de cellulose die daaruit ontstaat inzetten voor nieuwe
producten uit biomateriaal. Op deze manier wordt mest direct omgezet in bioplastic,
biotextiel en biopapier. Daarmee is het een kans voor de circulaire economie. “De
agrarische sector is in staat aan alle internationale afspraken te voldoen, zonder hun
investering (de koeien) kwijt te raken en en passant te zorgen voor duurzame grondstof
voor de maakindustrie. En hoe bijzonder dat ook al lijkt, daar zal het niet bij blijven, want
de mogelijkheden zijn oneindig”, aldus Jalila Essaïdi.
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 33
34 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 35
De Werkateliers
De Werkateliers van 28 en 29 september is stap 2: zo’n vijftig experts gaan met de voorzet
uit het Duurzaamheidscafé de diepte in. Centraal blijft de vraag: “Wat gaan we doen om de
duurzame ontwikkeling van Eindhoven te versnellen?“
Directeur Charles Esche van Het Van Abbemuseum zorgde in zijn inleiding voor de nodige
extra inspiratie, waarna de deelnemers de belangrijkste thema’s voor het Werkatelier
mochten benoemen. De verzamelde interesse van de betrokken deelnemers bleek uit
te gaan naar energiemanagement, duurzaam gebruik van daken en het creëren van
commitment onder inwoners. Eén groep is aan de slag met de vraag hoe het verhaal
van duurzaam Eindhoven een eigen leven kan gaan leiden: hoe kan Eindhoven zich
onderscheiden en hoe kan dat verhaal vervolgens gaan helpen om daar met nog meer
mensen structureel een bijdrage aan te leveren.
36 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 37
MUSEUM
Gidsen van het museum hebben een
korte rondleiding voorbereid met als
thema duurzaamheid.
38 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 39
VERDIEPEN
De resultaten van 19 september hangen aan de wand. Aan de deelnemers wordt gevraagd
deze aan te vullen. Vervolgens gaat iedereen aan de slag met dat onderwerp dat ze willen
verdiepen en verder willen uitwerken.
40 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 41
RESULTATEN
Aan het einde van de tweede dag worden de resultaten van de verschillende groepen
gepresenteerd. Maandag 10 oktober wordt in het Duurzaamheidscafé alles nog een keer
gepresenteerd voor iedereen die belangstellend is.
42 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 43
44 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 45
Dag van de Duurzaamheid levert reeks van initiatieven op
Negen pitches en een veelvoud aan concrete plannen. Dat is de oogst van de bijdragen
tijdens de Dag van de Duurzaamheid op 10 oktober 2016. Van lokale voedselproductie, via
groene daken tot energiemanagement in het woonhuis. Veel van de groepen zijn in het
kader van Congrestival 040 sinds 19 september bezig met de voorbereidingen.
Dat geldt ook voor het initiatief ‘Het Grote Verhaal’, een inbreng van Suzanne Wacanno
(the Natural Step), Rik Thijs (GroenLinks Eindhoven) en Maaike Veenbrink. Zij betogen dat
het tijd wordt om het woord duurzaamheid maar te vergeten en te vervangen door kreten
die wel tot de verbeelding spreken. Rik Thijs: “Wat we willen is een afvalloze, gezonde,
groene, adaptieve, inclusieve, veilige, bereikbare, gezellige en sportieve stad.”
Om dat in de goede richting te duwen belooft het drietal niet alleen het volgende
Duurzaamheidscafé te organiseren, maar ook daarbuiten voor de verbinding te gaan
zorgen tussen alle gepresenteerde initiatieven. “Het grote verhaal moet gevolgd kunnen
worden, anders haken mensen af. Dus gaan we bloggen, vloggen en de straat op om dat
verhaal te vertellen. Zodat iedereen straks weet wat hij kan verwachten. En kan bijdragen.”
46 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 47
48 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 49
Acties
50 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 51
Dag van de Duurzaamheid met toekomstmarkt en
zeepkistpitches
Op 10 oktober geeft Eindhoven invulling aan de Dag van de Duurzaamheid met een
marktplaats vol duurzame activiteiten van Eindhovense en regionale projecten, eten en
drinken van lokale producenten, de film ‘Tomorrow’ over de beste aanpak voor de gevolgen
van klimaatverandering, en zeven ‘zeepkistpitches’ van concrete initiatieven die Eindhoven
toekomstbestendiger moeten maken. De zeepkistpitches die gebaseerd zijn op de ideeën
en plannen uit het Duurzaamheidscafé en de Werkateliers worden hier voor de ‘gewone’
Eindhovenaar gepresenteerd. Ook wethouder Mary-Ann Schreurs (Gemeente Eindhoven)
en gedeputeerde Anne-Marie Spierings (provincie Noord-Brabant) delen hun passie voor
het verder verduurzamen van Eindhoven en Brabant.
ACTIES
De plannen en initiatieven uit het Duurzaamheidscafé en de Werkateliers zijn te volgen via
www.040GoedBezig.nl. Iedereen die zich verbonden voelt kan zich hierbij aansluiten.
52 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 53
Actie 1: Duurzame Daken
Dit collectief pleit voor meer duurzame daken (groen en of voorzien van zonnepanelen)
omdat het niet alleen zonne-energie levert, maar ook een isolerend effect heeft. Hierdoor is
er minder energie nodig om de gebouwen op te warmen of af te koelen. Bovendien vangen
groene daken regenwater op, wat problemen met de afvoer van het water vermindert.
Ook zijn groene daken goed voor vogels, die zo meer plaatsen hebben om te schuilen in
de binnenstad. In Eindhoven zijn daken genoeg die hiervoor uitstekend geschikt zijn.
“Met duurzame (groene) daken kunnen we bijdragen aan de ambities van de stad en de
klimaatafspraken die er mondiaal gemaakt zijn in Parijs”, zeggen Ellen Wilms en Hein
Veltmaat. In andere landen zijn groene daken inmiddels (deels) verplicht zoals in Frankrijk,
Canada, Denemarken, Belgie, Duitsland, Spanje, Italië en Australië.
Wil je meer weten of je aansluiten bij dit collectief? neem dan contact op via
[email protected] of [email protected]
Begin 2017 maakt dit collectief de verdere plannen bekend.
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 55
Actie 2: LAVA (Leuke Alternatieven Voor Aardgas)
De gebouwde omgeving is verantwoordelijk voor meer dan de helft van de CO2-emissies
in Eindhoven. Onder die gebouwde omgeving vallen dan niet alleen de woningen maar
ook utiliteitsgebouwen (instellingen, organisaties) en de bedrijfsgebouwen van de
dienstverlenende bedrijven. De transitie van energiebronnen (van fossiel naar duurzaam)
is noodzakelijk. Er worden maatregelen getroffen die bestaan enerzijds uit het opstellen
van een aantal plannen van aanpak voor specifieke sectoren en anderzijds uit concrete
maatregelen die direct leiden tot reductie van de CO2-uitstoot. Het opstellen in 2017 van
een plan van aanpak voor aardgasloze gebouwde omgeving (warmteplan) is een van
maatregelen. Wil je meer weten of je bijdrage leveren? Neem dan contact op met
Alfredo Verboom: [email protected].
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 57
Actie 3: Commitment onder bewoners
Energie040 is een Eindhovense vereniging zonder winstoogmerk waarbij vrijwilligers hun
straat-, buurt- en stadsgenoten helpen om energie te besparen en ze bestaat uit honderden
actieve leden. Er wordt vanuit dit collectief op diverse fronten aan de weg getimmerd. Via
infoavonden, lezingen, concrete zonnepanelen acties etc. En er is aansluiting gezocht bij
het onderwijs. Meer informatie over energie040 en de acties om de betrokkenheid op het
gebied van duurzaamheid te vergoten? Neem dan contact op met Gé de Jong:
[email protected] of neem een kijkje op de website http://040energie.nl/
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 59
Actie 4: Energieloket Energieneutraal wonen
De actiegroep die pleit voor het opzetten van een energieloket, heeft aansluiting gezocht
bij SlimWonen+. Dit is een energieloket gesteund door de overheid, zonder winstoogmerk,
gericht op een energieneutraal Eindhoven. Mede initiatiefnemer is 040 energie. Doel
is in lijn met de doelen van 040energie en de gemeente Eindhoven om zoveel mogelijk
woningen energiezuinig of zelfs energieneutraal te maken. Goed voor het milieu en de
portemonnee. Het meeste voordeel halen inwoners uit SlimWonen+ op het moment zij ook
lid worden van 040energie. Dan kunnen zij namelijk aanvullend gratis advies ontvangen,
alle bijeenkomsten van 040energie bijwonen en ontvangen zij extra korting bij de
040energie acties.
Meer info hierover is te vinden op www.slimwonenplus.nl/gemeente/eindhoven/
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 61
Actie 5: Het verhaal van duurzaam Eindhoven
Een leefbare stad is een aantrekkelijke stad. De stad moet er mooier door worden en we
moeten er ook zichtbaarder door worden in de rest van de wereld. Deze actiegroep wil
duurzaamheid onderdeel laten uitmaken van de identiteit van deze stad. Hierbij zoekt de
groep aansluiting bij de initiatieven in de stad en zoekt actief samenwerking met bestaande
partijen om krachten te bundelen. De sleutel hiervoor wordt ander andere gezocht in
(Social) marketing.
Wil je hier actief aan bijdragen, richt je dan tot Rik Thijs. [email protected].
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 63
Actie 6: Voedsel aan de basis
Proeftuin040 probeert van stadslandbouw in Eindhoven een integraal onderdeel te
maken van de stad, juist omdat het zoveel positieve effecten heeft. Er wordt onder andere
zichtbaar gemaakt op www.proeftuin040.nl wordt zichtbaar gemaakt wat er (mogelijk) is.
En door samen met stadslandbouwers, gemeente en andere partijen in de regio (verbinding
stad-platteland), te kijken waar het beter kan. Wil je meer weten over wat ze doen en
waarom? Neem contact op via [email protected]
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 65
Actie 7: Duurzame bedrijven-koplopers
De oprichting van een Duurzaamheidsorganisatie (regio) Eindhoven (DOE) zal in 2017
een feit zijn. Het wordt een publiek/private onderneming binnen Regio Eindhoven, die
samen met ondernemers, onderwijs en overheid invulling geeft aan energiebesparing en
collectieve duurzame energieopwekking in en rondom de stad. Het doel is, aan de hand van
bestaande en nieuw te identificeren business-cases concrete projecten te ontwikkelen, die
bijdragen aan energiebesparing en grootschalige duurzame energievoorziening en -afname
in de regio. Informatie hierover is op te vragen via Michael van Hulst:
[email protected]
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 67
Hoe nu verder
68 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 69
Volgende stappen
Ondernemers, inwoners van Eindhoven, ambtenaren en bestuurders hebben
(gezamenlijke) verbetervoorstellen gedaan én omgezet in acties. Alle deelnemers tijdens
het Duurzaamheidscafé en in de Werkateliers hebben zich direct of indirect verbonden
aan de opgave om versnelling te brengen in de duurzame ontwikkeling. Om dit ‘vliegwiel’
in beweging te houden, volgt de Regiegroep de ontwikkelingen met belangstelling. Het
platform www.040goedbezig.nl wordt als medium ingezet zodat iedereen op de hoogte kan
blijven. Dit platform biedt tevens de mogelijkheid om je aan te sluiten bij initiatieven of zelf
een initiatief te starten.
70 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 71
De regiegroep
Mary-Ann Schreurs
Laurens Schwiebert
Michael van Hulst
Berend Aanraad
Bart Brouwers
Rik Thijs
Thomas Reijnaerts
Vanessa Silvertand
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 73
Dank
Een woord van dank wordt gericht aan elke deelnemer aan het Congrestival 040 en
iedereen die zich op enige wijze hieraan heeft verbonden met een idee, plan of actie.
74 - Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven
Het versnellen van de duurzame ontwikkeling van Eindhoven - 75