Gif in bont - Vier Voeters

Gif in bont –
Nieuwe studie toont de gevaren van bont aan
Achtergrondinformatie: Gevaarlijke chemicaliën in bontproducten
De bontkleding die verkocht wordt in Nederland, Duitsland, Engeland en andere Europese
landen is over het algemeen slecht voor de menselijke gezondheid. Jassen, kragen, capuchons
of sjaals bevatten vaak hoge concentraties gevaarlijke chemicaliën. Dit staat in het rapport ‘Gif
in Bont’ dat de internationale dierenwelzijnsorganisatie VIER VOETERS in samenwerking met
EcoAid voor het tweede achtereenvolgende jaar publiceert.
In meer dan 35 bontproducten werden vervuilende stoffen ontdekt die kanker, allergieën,
zenuwbeschadigingen, slijmvliesirritaties of afwijkingen aan de hormonen en
voortplantingsorganen veroorzaken. Deze giftige stoffen zijn afkomstig van de chemicaliën die
tijdens de bontverwerking gebruikt worden voor het looien, conserveren, schoonmaken en
verven van het bont. Restanten zoals formaldehyde, alkylfenolen, zware metalen en
polycyclische aromatische koolwaterstoffen blijven lange tijd in het bont aanwezig en brengen
zowel de gezondheid van consumenten als van werknemers van de detailhandel in gevaar.
Hierbij weerlegt het onderzoek de bewering van de bontindustrie dat bont een natuurlijk
product is.
Bont getest op gevaarlijke stoffen
Dit jaar werden bontproducten (zoals jassen, mutsen en capuchonvoeringen) afkomstig uit
Nederland, Duitsland, Engeland, Oostenrijk, Zwitserland, Roemenië en Bulgarije onderzocht. De
producten waren afkomstig van internationale modemerken zoals Gucci, Burberry en Max
Mara en van grote modeketens. Het bont was afkomstig van nertsen, wasbeerhonden en
vossen, soorten die veelal op pelsdierfokkerijen worden gehouden. In twee gevallen was het
bont afkomstig van een zeehond of beverrat.
Laboratorium analyse van een bontproduct op het Bremer Umweltinstitut
1
Criteria en controles ontbreken
Het is redelijk bekend dat er veel schadelijke chemicaliën voorkomen in leer en textiel.
Daarentegen is er een gebrek aan belangrijke informatie over de chemische vervuiling van
bont. Bont wordt zelden door autoriteiten onderzocht. Daarom werd in het onlangs
gepubliceerde rapport elk van de chemicaliën dat in een bontproduct werd ontdekt,
onderworpen aan een driedubbele evaluatie: volgens een zelfopgelegd criterium, volgens
vrijwillige criteria van de leer- en textielindustrie en, indien aanwezig, volgens de plaatselijke
wetten.
Bont bevat gevaarlijke chemische cocktails
Een totaal van 15 gevaarlijke stoffen en chemische classificaties werden ontdekt in het
laboratorium, zoals formaldehyde, alkylfenolethoxylaten en polycyclische aromatische
koolwaterstoffen (PAK’s). De meerderheid van de onderzochte monsters was zo vervuild door
gevaarlijke chemicaliën dat gezondheidsrisico’s voor consumenten en werknemers niet konden
worden uitgesloten. Sterk vervuilde producten brachten nog meer gezondheidsrisico’s met zich
mee.
De vervuiling die in het in 2011 onderzochte bont werd aangetoond is gestegen ten opzichte
van 2010:
34% is “zeer zwaar vervuild, zeer gevaarlijk voor de gezondheid” (classificatie 4)
83% is “zwaar vervuild, gevaarlijk voor de gezondheid (classificatie 3)
3% is “vervuild, niet aan te bevelen” (classificatie 2)
0% is “zonder bezwaar” (classificatie 1)
In 12 gevallen was de vervuiling van het bont zo sterk dat VIER VOETERS een aanklacht heeft
ingediend bij de betreffende autoriteiten.
Kinderjas het meest giftig
Het meest vervuilde kledingstuk was een kinderjas van het
Italiaanse merk DIADORA, die was gekocht in Oostenrijk. De
voering van de capuchon, die van wasbeerhond was gemaakt,
bevatte zowel de hoogste concentratie formaldehyde als de
meeste NPEO’s (alkylfenolethoxylaten) van het hele onderzoek.
De waarden waren zo hoog dat het jack op basis van Europese
wettelijke richtlijnen niet verkocht had mogen worden.
2
De meest voorkomende en gevaarlijkste substanties
Formaldehyde
Formaldehyde kan gemakkelijk worden ingeademd, is
kankerverwekkend en kan tot allergieën leiden. Bij de
bontproducten was het één van de vaakst ontdekte
chemicaliën en werd het in hoge concentraties
gevonden. De hoogste waarde was 550 mg/kg, wat
aanzienlijk hoger is dan de maximumwaarde die in
2010 in bont werd gemeten (450 mg/kg). 74% van de
monsters was zwaar tot zeer zwaar vervuild.
Alkylfenolethoxylaten
Met een soortgelijke werking als oestrogeen, kunnen
deze stoffen het menselijk hormoonsysteem verstoren.
Deze chemicaliën werden in alle bontproducten ontdekt,
94% was zwaar tot zeer zwaar vervuild. De gevonden
concentraties waren vanaf 2500 mg/kg en stonden zo
boven aan de gemeten residuwaarden. Het gebruik van
alkylfenolethoxylaten is verboden in de EU. Wanneer
producten in de EU bewerkt worden, mogen ze een
maximum van 1000 mg/kg bevatten. Voor 14% van de monsters bestaat het vermoeden dat de
wet wordt overtreden.
Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
17% van het bont was zwaar vervuild met
kankerverwekkende polycyclische aromatische
koolwaterstoffen (PAK’s).
Andere gevaarlijke stoffen
In veel van de monsters werden verdere gevaarlijke stoffen ontdekt in zorgwekkend hoge
concentraties, zoals zware metalen, amines, conserveringsmiddelen, chloorparaffines en
organische verbindingen. Zelfs het internationaal verboden pesticide DDT werd gevonden in
een nertsmuts die in Zwitserland was gekocht.
3
VIER VOETERS en EcoAid bevelen het volgende aan:
Consumenten doen er goed aan bontproducten te vermijden, niet alleen vanwege het
dierenleed dat met bontproducten gepaard gaat, maar ook vanwege hun eigen gezondheid.
VIER VOETERS vraagt van overheid en bedrijfsleven:
Een Europees verbod op de productie van bont en de handel daarin, en een verbod op
de invoer van bontproducten.
Geen gebruik van schadelijke chemicaliën in het productieproces van bont, of tenminste
het voldoen aan wettelijke grenzen, regelgevende benchmarks en standaarden.
Wettelijke grenzen aan chemicaliën in bontproducten en consistent toezicht daarop
door de autoriteiten.
Verplichte etikettering van alle bontproducten met duidelijke informatie over de
diersoorten, herkomst en de fokcondities.
Verdere informatie
Het rapport ‘Gif in bont 2011’en deze korte factsheet kunnen gratis worden gedownload op
www.vier-voeters.nl.
© VIER PFOTEN/Farmwatch
© VIER PFOTEN/R&D
4
© VIER PFOTEN/Farmwatch