Tijdens het voorbije schooljaar hebben we een hele

Extra-Muros 2005-2006
Opleiding Toeristische Gids
Elishout Avondschool COOVI
Naam: Fabienne Boom
E. Gryzonlaan 1
Leerjaar: 1e jaar
1070 Brussel
Kwotering Inhoud:
Kwotering Voordracht:
Datum voordracht: 20/05/2006
Thema: OOSTENDE
Onderwerp: DE SYNAGOGE
Structuur voordracht:
-
Wat is een synagoge ?
Van tempel naar synagoge
Beschrijving synagoge Oostende
Wat betekent sabbat ?
Wie is Jood ?
Bekende Joodse personaliteiten
Slot : Indien je meer wil weten ……
Bronvermelding:
- DOUGLAS CHARING : JODENDOM, Ontdek de geschiedenis, het geloof en de
cultuur die aan de basis liggen van de moderne joodse wereld ; Collectie
Ooggetuigen Standaard uitgeverij ISBN 90 45 90048 3
- CHAIM POTOK : Une Histoire du Peuple juif Des origines à nos jours – originele
titel : Wanderings ; éditions Ramsay, Paris , 1996 Agora, Pocket nr 184 ; ISBN 2266-07663-9
- http://cultuur.oostende.be/product/91/default.aspx?_vs=0_N&id=2281
- Joodse sporen in Oostende, tentoonstellingscatalogus, Oostende, 2000
- Norman Solomon : Licht op Jodendom; Servire Basisreeks; ISBN 90-6325-571-3
- BRIAN de BREFFNY : De Synagoge in ballingschap en diaspora; Uitgeverij W.
Gaade b.v. Amerongen 1979; ISBN 90-6017-833-5
http://www.israelinfo.nl/davidster.htm
Via de media worden we bijna dagelijks geconfronteerd met het wel en wee in Israël
en Palestina. De geschiedenis van het Jodendom draait om een volk dat door de
geschiedenis heen gedwongen werd om in ballingschap te leven. Dat is de reden
waarom we praktisch in alle landen van de wereld Joodse gemeenschappen
aantreffen. Dus hier ook in Oostende. We staan hier voor een Joods gebedshuis.
Deze synagoge ziet er momenteel wat verloederd uit maar ik heb uit goede bron
vernomen dat er restauratiewerken gepland zijn.
WAT IS EEN SYNAGOGE ?
“Synagoge” is een Grieks woord en betekent “huis van samenkomst”: het is een plek
om te bidden en te leren. In het Jiddisch ook SJOEL genoemd, van het Duitse
SCHULE = school. Voor de Joden bestaat er een nauw verband tussen gebed en het
bestuderen van de TORA = wet. Het is een perkamenten boekrol. Het heilige boek
van de Joden, omvat de 5 boeken (Pentateuch), met 613 wetten. Komt overeen met
ons O.T.
VAN TEMPEL NAAR SYNAGOGE
- De eerste tempel was de tempel van SALOMO, zoon van David, gebouwd op de
Tempelberg in JERUZALEM en verwoest door de Babyloniërs.
- De tweede tempel werd verwoest in 70 na Christus door de Romeinen.
Toen de 2de tempel werd verwoest ontwikkelden de rabbijnen (RABBI = meester)
het idee van een bedehuis om de godsdienst levend te houden in de diaspora. De
synagoge is eigenlijk gegroeid uit de tempel.
Architectuur: Er bestaat geen vaste Joodse stijl. Vaak weerspiegelt de
architectuur de cultuur van het land waarin de sjoel wordt gebouwd. Wel wordt de
binnenkant overal op dezelfde manier ingedeeld.
Het interieur is altijd een herinnering aan de tempel van Jeruzalem.
SYNAGOGE OOSTENDE
Waarom een synagoge in Oostende? Een synagoge voor zomergasten.
Ten tijde van de Belle Epoque was Oostende een mondaine badplaats met
internationale allures. Hier kwamen dus ook vele Joodse toeristen. Opdat deze
mensen, tijdens de zomermaanden, hun geloof zouden kunnen beleven werd er
besloten een synagoge neer te poten.
De synagoge dateert van 1911. Beschermd monument sinds 2002
EXTERIEUR
Op een kleine oppervlakte (350 m²) creëerde de joodse architect Joseph de Lange
een gebedsruimte voor 150 personen in eclectische stijl (overwegend Romaans). Hij
inspireerde zich op de Duitse synagoge architectuur. De voorgevel is een verkleinde
kopie van de synagoge van Frankfurt die tijdens de Kristalnacht (november 1938) in
brand werd gestoken.
Het portiek rust op tien zuilen, symbolen voor de tien geboden. Friezen, kapitelen
en casementen met gestileerd blad- en rankwerk sieren de gevel. De synagoge heeft
een prachtig brandglasraam = wapenschild van David (oogt van binnen heel mooi).
INTERIEUR = (eenbeukig afgesloten door kleine absis met halfronde nis)
Zoals ik reeds zei komen in alle synagogen ter wereld dezelfde elementen terug :
- De ARK of de ARON : een kast of een nis aan de oostkant = tegen een muur
die naar Jeruzalem wijst. Hierin worden de TORAROLLEN bewaard
- de BIMA = een verhoog dat centraal staat in het schip. Het is de lessenaar
van waarop de TORA wordt gelezen.
- de MENORA = Hebreeuws voor kandelaar, 7-armig of 8-armig (Chanoeka =
feest van het licht). Is een dominant symbool
- De SJOFAR = ramshoorn = een eenvoudig instrument, bazuin
- DAVIDSTER = MAGEN DAVID (Hebreeuws)
Daar het vandaag SABBAT is kunnen we spijtig genoeg het sobere maar mooie
interieur niet bekijken.
WAT BETEKENT SABBAT ?
SABBAT is de joodse rustdag. Deze gaat elke vrijdagavond in bij zonsondergang, als
de SHABBAT-kaarsen worden aangestoken en loopt door tot de avond van de dag
daarna. De sabbat wordt beschouwd als een wekelijkse verering van God. Ook een
dag waarop de Joden de tijd nemen voor zichzelf en voor anderen.
WAT IS EEN JOOD ?
Een Jood is iemand die geboren is uit een Joodse moeder.
De term JOOD (Hebreeuw JEHOUDI) is afkomstig van de naam JUDA. Dus een lid
van de stam van Juda. Stamvader =Abraham
Het jodendom bestaat al ruim 4000 jaar en is een van de oudste wereld
godsdiensten. De synagoge van Oostende telt 60 leden en wordt gerund door een
chazzan.
BEKENDE JOODSE PERSONALITEITEN
Het Joodse genie in de Westerse wereld is verbluffend en manifesteert zich op
vele terreinen :
Marc Chagall (1887-1985) : schilder - Yehudi Menuhin : 1916-1999 : musicus
Sigmund Freud (1856-1939) - Henry Kissinger - Yitzhak Rabin (Nobelprijswinnaar)
Steven Spielberg : filmregisseur - Levi Strauss : jeans - Helena Rubinstein :
cosmetica - André Citroën : autoconstructeur - Adriano Olivetti (typmachines)
Spinoza : filosoof – en ja zelfs Karl Marx – grondlegger communisme
SLOT
De Joodse geschiedenis is boeiend. Wie hierover meer wil weten moet beslist het
boek “Wanderings” van Chaïm Potok, een Joods-Amerikaans schrijver en rabbijn,
lezen. Potok geeft hierin een beschrijving van de Joodse geschiedenis, vanaf
Abraham tot heden – een echte aanrader !