VerslagCollectieOverlegSMH Datum:20maart2017 Locatie:NationaalMonumentKampVught,Lunettenlaan600,Vught Aanwezig: NationaalBevrijdingsmuseum,Groesbeek:RenseHavinga AnneFrankStichting:TeresiendaSilva(geenlid) VerzetsmuseumAmsterdam:FilipBloemenKarlienMetz NationaalMilitairMuseum:MathieuWillemsen(geenlid,wileventueelwel) NMKampAmersfoort:PierredenOsenHansBudzelaar JoodsHistorischMuseum:LonnieStegink NIOD:KarolienVerbrugge(geenlid,welPlatformWO2lid) HCKampWesterbork:GuidoAbuys NMKampVught:JeroenvandenEijndeenBrigittedeKok OnderduikmuseumAalten:GerdaBrethouwer NetwerkOorlogsbronnen:TessaFree(plaatsvervangerPuckHuitsing) SMH:AnnetteSchauttenMistyZonneveld(verslag) 1.Opening Jeroenheetiedereenwelkom.Annetteverteltdaterdriekerndoelenzijnvandaag: • Kennisopdoenm.b.t.WetWapensenMunitieenNetwerkOorlogsbronnend.m.v. lezingen; • Uitwisselinghuidigestandvanzakenm.b.t.iederseigencollectie; • OvereenkomenhoewevoortaanhetCollectieOverleggaanvormgeven. Erwordennogtweeonderwerpenaangedragenalsagendapunten: • Hetproject‘NietWeggooien’; • Hoegajealsinstellingommethetbeheervaneenhistorischeplek?Erwordt beslotenhiervooreenapartebijeenkomstteorganiserenmetdebetrokkenendie hiermeetemakenhebben.Daarbijwordtonderscheidgemaakttussenmuseadie gehuisvestzijnineenhistorischpandenmusea/herinneringscentrawaarvoorhun locatiehetuitgangspuntisvoorhunbestaanenactiviteiten. 2.Rondjeeigencollectie Elkeaanwezigeverteltwaarzijninstellingmomenteelmeebezigisopcollectiegebied.Veel ontdubbelen/opschonen,anderzijdsookuitgebreiderverzamelen (nieuwcollectioneringsbeleid),digitaliserenvannamen,beeldmateriaal, objecten(eigen/gedeeldedatabases),ooggetuigenverhalen(oralhistory), verbouwingen/nieuwbouw. Mathieu:HetNMMheefteenenormafstotingsprojectachterderug.Op24 aprilorganiserenNMMsamenmetdeMuseumverenigingeengrootsymposiumoveronze ervaringenhiermee.Alleaanwezigenzijnvanhartewelkom. 3.LezingdoorMathieu:WetWapensenMunitie MathieubeheertalsconservatorvanhetNMMo.a.devuurwapencollectievanverledentot heden.OokishijlidvanICOMAM,deICOMafdelingvoorwapens. VorigeweekiseropEuropeesniveauennieuwevuurwapenrichtlijnvastgesteld,dus binnenkortzalerookeennieuweWetWapensenMunitiekomeninNederland.Dehuidige wetheeftwatgebreken.Eriseenplatformopgerichtvoorlegaalvuurwapenbezitters (verzamelaarsverenigingen,handelaren,jagers,bedrijvendieleveren aandefilmindustrie,etc.)DaarinheeftMathieunuookzitting.Momenteeldoethij datnamenshetNMM,maarhijwilditgraagnamensallemuseadoen.NMMtrekhierinal opmetOorlogsmuseumOverloon. Museazijnnuhelaasnognietopgenomenindewet.DeWO2wapenszijnb.v.in beslaggenomendoorPolitieUtrecht.Eendeelisletterlijkvernietigd,ookunieke stukken.StrevenisdatindewetopgenomenwordtdatdoordeMuseumverenigingerkende museawapensmogenverzamelen.HetNMMheeftzowelwerkzamealsonklaargemaakte wapens.NMMheeftverzochthetwapenvanPimFortuynindecollectieop tekunnennemen.Datverzoekisafgewezen,maardaarnakreeghetRijksmuseumhetwel. Devraagkomtop:bijwiehoorteenstukthuis?Somszijnermeerderebelanghebbende musea.AlsrijksmuseummoethijallesviadedatabasevanRCEaanbiedenbijafstoting,zelfs alshijaleenmuseumheeftdathetoverwilnemen.DeOfficiervanJustitiekaneenwapen toewijzenaaneencultureleinstelling,maarerzijngeenduidelijkerichtlijnenvoor.Het exposerenvanvuurwapensisnietperwetgeregeld.Hetissterkafhankelijkvandelokale politiefunctionaris.PolitieenJustitiezijnbangvooreen‘aanzuigendewerking’bijandere musea,datelkprivémuseumeenwapenwilhebben.InBelgiëisgeregelddatenkelemusea mogenschouwenalseenwapeninbeslagwordtgenomen.OpEuropeesniveauishet onklaarmakene.d.voormuseavaakvrijgesteld. Brigitte:Watgebeurtermeteenwapenalshetbijhunaangebodenwordt enzijweigerenhet?Vaakgaathetdanverloren.Rense:alsiemandeenwapen bijhunaanbiedt,nemenzijhetaanenleverenhetinbijdepolitiemethetverzoek hetweerterugtegevennaonderzoek.Daarmoetjedanechtachteraanblijvenzitten,maar hetkomtmeestalwelgoed.Guido:HCKWheefthetwapenvan kampcommandantGemmeker,metwapenvergunning.Binneneenwetswijzigingzullenook eisengesteldwordenaanhoejewapensbewaarte.d.Mathieuverwachtnietdatdaarveel ingaatveranderen.HetiswelnuttigomdeMuseumverenigingachterjetekrijgen.Een criteriummoetwelzijndateenmuseumeenofficieelgeregistreerdmuseumis. Omdemuseagoedinhetoverlegvanhetplatformlegaalvuurwapenbezitterste kunnenvertegenwoordigenwilMathieudeervaringenvananderenweten.Zowordtgesteld dathetbelangrijkisderegelstestandaardiseren.DeErfgoedinspectiemoetbenaderd wordenoverhetvernietigenvanwapensdoordepolitie.Ishetgeenoptieomsamenmetde Erfgoedinspectiedepolitietevragendewapensnabeslagleggingnietgelijkte vernietigen?Museawillenwapensaankunnennemenalsdiegeschonkenworden,endeze danaandepolitiekunnenoverdragenenindienmogelijkterugkrijgen.Erwordtbeslotendat MathieudeSMH-ledenmagvertegenwoordigen,metnametervoorkomingdatspullen vernietigdwordendieprimairtotonscultureelerfgoedbehoren.Mathieukoppeltterug naarSMH(Annette),dieiedereenopdehoogtehoudt.Alsmuseategenproblemen aanlopeni.h.k.v.vandeWetWapensenMunitie,meldenzijditzelfdirectbijMathieu.Als Mathieueenstukgaatschrijven,kandatineenSMH-vergaderingbesprokenworden,dan kandeSMHaanvullingendoen. VerdergeeftMathieunogaandathijvanuitdeNMM-collectieookafentoe collegesgeeftaanpolitiemensenoverhetomgaanmetvuurwapens.Indienanderen hiervoorbelangstellinghebbenmogenzijookaanwezigzijn. Anderedingendiespelenbijdemuseazijn:asbest,radioactiviteitenverboden medicijnenindecollectie.Erwordtbeslotendat‘veiligheid’eengoedonderwerpisvooreen volgendCollectieOverleg.Annette/Mistyzaldenamen,instellingenencontactgegevensvan alleaanwezigenonderlingverspreiden.[Symbol]actieAnnetteenMisty. 4.LezingdoorTessaFree:NetwerkOorlogsbronnen Digitaliserenisnietheteinde,hetgaatookomhetdigitaalbeschikbaarmaken,online plaatsen. ErfgoedvandeOorlog2007-2010washetuitgangspuntvoorhetNetwerkOorlogsbronnen. DaarnaishetCoördinatiepuntWO2opgerichtvoorhetbeheervanallewebsitese.d.Het huidigeNetwerkOorlogsbronneniseendeelnemersnetwerk.Wezijnvorigemaand begonnenmeteeneersteschilvanvijftiginstellingenuittenodigenomhundeelnamevast teleggenineenovereenkomst.NOBisgeenrechtspersoon,maarwordtgefaciliteerddoor hetNIOD. NOBkoppeltalledatabasesaanelkaar.Vanuitdiekern/portalverrijkenen standaardiserendemedewerkersvanNOBhetmateriaalenleverendatookweerterugnaar deafzonderlijkedatabases.Dedoelgroepisineersteinstantiedeinstellingenzelf.Erzijn ongeveer400instellingenmeteencollectieoverWO2enerisweinigdigitaalbeschikbaar. Iedereenwerktinverschillendesystemen,beschrijftzakenanders,etc.Datisdegrootste moeilijkheiddiekomtkijkenalsjeallesaanelkaarwiltkoppelen.Daarnaastzijnernog websitesuithetprojectErfgoedvandeOorlog,dienunietmeerbeheerdworden. Enderechtenvanbronnenzijnlangnietaltijdduidelijk. NOBwilverbeterdedigitaletoegang,samenwerkingbevorderen,werelden verbinden,gebruikstimuleren.Deprojectendielopenengaanlopenzorgensamenvoor meerduidelijkheid. Mensenzoekenopwie,wat,waar,wanneer.Metbetrekkingtothet‘waar’,is hetgeocoderenvanoorlogsbronneninmiddelsgebeurd.(N.Holland,Noord-Holland,etc. leidennuallemaaltothetzelfdezoekresultaat.) Eenthesaurusiseenhiërarchischgestructureerdebegrippenlijst.Jekunthiermee labelsaanbronnenhangen.Danhebjegeenlastmeervandeverschillendewijzenvan beschrijven.EriseenthesaurusontwikkelddoorhetNOBopbasisvandeNIOD-collectie.De thesaurivanandereinstellingenwordenhieraangekoppeld.Daarbijwordentermeninbeide richtingenovergenomenenaanelkaargelinkt.NOBneemtcontactopmetalleinstellingen omdezekoppelingentebewerkstelligen.BijvoorbeeldmethetFriesVerzetsmuseumenNM KampVughtishetrecentgekoppeld.Foutebeschrijvingenbijfoto’swordennatuurlijkook zoovergenomen.Daarligteentaakvoordebeheerder/eigenaarvandeeigencollectie.De databaseswordendoorzoekbaargemaaktviaGoogle. Eenanderprojectis‘personenportalWO2’.Datwordteensamenvoegingvantwaalf instellingendielijstenhebbenvantransporten,kampgevangenene.d.Erzittensoms verschilleninschrijfwijzevannamen,overlijdensdatae.d.Jekrijgthiermeemeer duidelijkheidoverderoutedieeenpersoonheeftafgelegd.Erzitveeluitzoekwerkaan enprivacyiseenpunt. Project:crowdsourcingKampVught.NIODheeftdeoriginelekampadministratie. 25.000kaartenovergevangenen.Vragendiespelenzijn:Welkegegevenshaaljeuitzo’n kaart?Wantzezienerallemaalandersuit.Enwelkevoorwaardenmoetjeopstellenvoor vrijwilligersdieeraankunnenwerken? ErisvoorhetNOBnugeldt/mjuni2019endeintentieiserookvoordedriejaar daarna.HetgeldkomtvanuitVWS,VfondsenVSBfonds. Ineersteinstantieisditalleenvoordeinstellingen,nognietvoorhetgrotepubliek. Tweedewereldoorlog.nliseenwebsitevanPlatformWO2,diewelbedoeldisnaarhetgrote publiek. ‘WO2opendatadepot’,hetbeschikbaarstellenvanrechtenvrijebronnen,iseen projectwaarnogmeegestartmoetworden.‘OorlogsbronnenGelderland’isookeennieuw project.Terbevorderingvandeontwikkelingvandesectorwordtkennisgedeeld,nietalleen achterafmaarjuistooktussentijds. Oproep:wieheeftmateriaal(archiefmateriaal,geschrevenofgedrukt,geen beeldmateriaal)datgeschiktisvoorMetamorfoze?StuurhetnaarNOB.Zijkijkenofereen clusteraanvraaggedaankanwordenmetbijv.hetthema‘verzet’.Hetideehierachterisom kleineclubjestekanstegevenmeetedoenaanzo’naanvraagdiezezelfnietzouden kunnendoen.Aanwezigenreageren:Zo’nvraagmoetbeterafgebakend,meerSMART geformuleerd,wordenzodatdeinstellingenerwatmeekunnen. JeroenverteltdatvoordesubsidieaanvraagvanuitSMHvoordeelnameaanhet NetwerkOorlogsbronnenereentoekenningisvanhetMondriaanfonds,maar datvfondshetvoordetweedemaalheeftafgewezen.Dezetweedeafwijzingsbriefligtbij alleSMH-directeuren.Debijdragenvandediverseinstellingenzijnheelverschillend,erzou watmeeruniformiteitmoetenzijnvoorzo’naanvraag. 5.Update‘Nietweggooien’ Guidovertelt:In2003isditprojectbegonnenvanuithetCollectieOverleg.Erwas debehoefteommensenbewusttemaken:alsjeietshebt,brenghetaanbijeenmuseum, vraagadvies.Enook,alsmensenietsaandragenbijhet‘verkeerde’museum,dathetwel wordtaangenomenendemuseadanhetdoorgeleidennaardejuisteplek. Iedereencommuniceerdeditvanuitzijneigennetwerk.Deregionaleperswasdaarvaakwel bijbetrokken.Dewebsiteisaleenjaarofdrienietmeergeüpdatet.Hetaannemenen verderdoorgevenvandeobjectenlooptnogsteeds.InIsraëlisiemanddiedaareen vergelijkbareactieopwilzetten.Daarspreektdetweede/derdegeneratiedetaalvaakniet meer,waardoorzedocumentennietopwaardekunnenschatten.Guidoheefthemdaar adviesovergegeven.Hijzalnogterugkoppelen,maarkijkteerstoferinIsraëldraagvlaken financieringvooris.HierinNederlandheefthetookbestveelopgeleverd,erisveel aangeleverd.Hetgeeftookaanleidingomtepratenoverdingendiemensenhebben meegemaakt.Wehebbenzelfsnudatwenogdingenbinnenkrijgenvanmensendiealjaren teruginhetkadervandezeactiehebbenbedachtdatzehetaanonszoudengeven. Verschillendeaanwezigengevenaandatdeactiehenveelheeftopgeleverd,maardelaatste jarenminder.Zekerwanneerzezelfextraaandachteraangeven,enwanneerdepersdit oppakt,komterveelreactie. Noteerdecontactgegevensvandeaandrager.Mochtjedanietsaannemenenhetis nietvoorjouengeenandermuseumwilhet,dankunjedeaandragervragenofzehetterug willenofdathetnaar…mag.Eenschenkersovereenkomstisnodig,omdatjezakenals auteursrechtmoetregelen. Hoekanhetverdernu?Dewebsiteendebeveiligingmoetenwordengeüpdateen afficheszorgenvoornieuwelan.Erwarentoenpartijendieweldeelwildennemen,maar geenlidwarenvanhetCollectieOverleg.Willenalleaanwezigendatsamenoppakkenen dusookdekostendaarvansamendragen?Dewebsiteheeft5.000tot6.000bezoekersper jaar.Tweedewereldoorlog.nliseenwebsitedievanuithetPlatformWO2doorhetNationaal Comitéwordtbijgehouden.Ishetmogelijkdaareenlinkmeeteleggen?Iedereeniswel ervooromditprojectvoorttezetten.Hetzithemindepraktischevertaalslag,watis haalbaar?Depublieksmomentenmoetenwordengecommuniceerd:3mei(ennietookhalf augustus).AnnetteneemthetmeenaarhetbestuuroverlegvandeSMH.[Symbol]Actie Annette.AnnettelegtnogevencontactmetGuidooverhetbeheervandewebsite.Guido laatAnnettewetenhoeveelditongeveerzoukosten.[Symbol]ActieGuido.Watzouer andersmoetenindewebsite?DievraagzullenAnnetteenMistyuitzetten.[Symbol]Actie AnnetteenMisty.DaarbijmoeterwelaangedachtwordendatbijNietWeggooienmeer partijenaangeslotenzijndanbijdeSMH. 6.Project‘Verzet’ Gerda:HetbestuurvanhetPlatformWO2beslistopditmomentoverhetproject‘Verzet’, themajaar2018.Hetideeisommeertewerkenmetthemajaren.2019/2020wordt waarschijnlijk‘DeKunstvanVrijheid’.AchtinstellingenvanSMHbrengeneen tentoonstellingmethetthemaVerzet.Vanafmorgenisduidelijkofdeinitiatieveninhet basisprogrammawordenondersteund.Daarnaastkunnenanderepartijenmeedoen,dat wordtpraktischondersteundvanuitSMH.Alsjenietalsubsidiekrijgtvoorhetthemajaar, kunjebijvfondsenVWSeenaanvraagdoen.Vfondsheefthiereenbedragvoorbeschikbaar enbijVWSzouditvanuithunvrijeruimtekunnenkomen.Erkomteencentraleorganisatie voorhetproject,ookopmarketinggebied.Jekuntjouwactiviteitookaandragenhiervoor. DitkomtallemaalopTweedewereldoorlog.nl.Detrekkervanditprojectis Gerda.LiberationRouteisgevraagdomdecommunicatietedoenhiervoor. Verderiserhetproject‘100foto’s’,n.a.v.detentoonstelling‘100voorwerpen’ destijdsinRotterdam.Ditzalweldecentraalzijnenwellichtpuurdigitaal,datisnogniet uitgewerkt.Datisweleenprojectdatjullievanuitcollectiebeheerzalinteresseren.Datzal startenin2017enzichtbaarwordenvoorpubliekin2019. Rondje:watdoetiedereenmet‘Verzet’? Groesbeek:tentoonstellingcommunistischverzetinNederlandenDuitslandin2018. AnneFrankSt.:AFSmoetnogpratenoverdenieuwbouwinrichting,wordt nogmeegenomenofAFSietsmethetthemaverzetdoet. VerzetsmuseumA’dam:aanslagopbevolkingsregister27maart2018,75jaargeleden. NMM:1968tentoonstelling. NMKA:niets. JHM:HollandscheSchouwburg,crèche.Reddersvanjoodsekinderen.Zezijnnubezighet NationaalHolocaustMuseumteontwikkelen.Volgendemaandexpositieovermensenuitde buurt. NIOD:erwordenonderzoeksprojectenontwikkeld, NMKV:vooralbetrokkenbij100foto’s,dusminderopverzetgericht.Zezoudenweliets willendoenn.a.v.hunboek‘Moed’. HCKW:voorbereidingnieuwbouw:experimenterenmetexpo’svoorkinderen.Nuexponog overBewakersvanKampWesterbork.Opheffingjoodsewerkkampen75jaargeleden. Onderduikmuseum:verzet,ondergedokenmannen,lintjes.Samenmet Oorlogsgravenstichtingwillenzemeteengroep‘verhalenvangers’nagaanwiedemensen diegefusilleerdzijnwarenenwatzehebbengedaan. 7.Watzijndebehoeftesi.h.k.v.eenCollectieOverleg? Naeenuitwisselingvanbehoefteswordthetvolgendebesloten:HetCollectieOverlegzal weeropstructurelebasisgaanplaatsvindenenweleensperhalfjaar.Debelangrijkste doelendaarbijzijnkennisdelingenuitwisselingwaterbijeeniederspeelt.Iedereen heeftexpertiseinhuisendaarnaastzoudenexternedeskundigeningehuurdkunnenworden omeenlezingtegeven.Elkebijeenkomstzaleenthemabehelzen,zodatditvoorafdoor iedereenvoorbereidkanworden.(Bijvoorbeeldafstoting,privacygevoeligeinformatie, veiligheid.)Sommigethema’skunnengoedsamenmetdeMuseumverenigingopgepakt worden.Daarnaastzijnerprojectendiesteedsmeteenstandvanzakenzoudenmoeten terugkomen:NOB,Metamorfoze,projectenzoalsVerzeten100foto’s.Erisgeenbehoefte omsamennieuwerichtlijnenoptestellenm.b.t.collectiebeheer. AandeenekantvertegenwoordigtSMHdeleden,maarSMHheeftookdetaakom bredertekijkennaaranderespelersendaareenbijdrageleverenaan deskundigheidsbevordering.Daaromwordterbeslotendatdeochtendinbeperkte kringkanzijnendatindemiddageenspecifiekthemabehandeldzalworden,waarbijper themabekekenzalwordenofdaarbijeenbrederegroepkanwordenuitgenodigd.Inde beperktegroepzitten:alleSMH-leden,NIOD,AnneFrankStichting,Oorlogs-en verzetsmuseumGroningen,VerzetsmuseumZuid-Holland,MuseumBronbeekenhet NationaalMilitairMuseum.Hetverslagzalwelsteedsgedeeldwordenmetdekleinere instellingen.AnnetteblijftvoorzittervanhetCollectieOverleg. HetSMH-bestuurenAnnettehebbenbeidebehoefteaangoedcontactmetde collectiemedewerkers.Brigitte,RenseenMathieubiedenzichaanalssparringpartners. VolgendekeergaathetOverlegplaatsvindenbijhetNMM,o.a.meteentourdoor hetnieuwedepot.Hetthemahangtdaarmeesamen.Wellichtkandanookkorthet educatiefWO2materiaalvanhetNMMbekekenworden.DeSMH-tourinhetnajaarkanook eencollectieinsteekhebben. Hetnajaarvan2018iseenmooimomentombijdeAnneFrankStichtinglangstekomen methetCollectieOverlegi.v.m.dedanafgerondenieuwbouw. 8.Rondvraag Annettedoeteenoproepjeominputteleverenvoordenieuwsbrief. Jeroengeeftaandathijvoortaangraagbinnenditoverlegzaken alsdigitaliseringsprojectenzouwillenvoorleggen,lieverdanopdirecteursniveau. Volgendoverleg:woensdag6september2017bijhetNMM(locatieondervoorbehoud). Thema:depot(o.a.veiligheid). 9.Actielijst Datumoplijst Actie Verantwoordelijke(n) 20-03-2017 Namen,instellingenencontactgegevensvanalle Annette+Misty aanwezigenonderlingverspreiden. 20-03-2017 AanSMH-bestuurvoorleggen:website‘Niet Annette Weggooien’updaten? 20-03-2017 Annettevertellen:kostenupdatewebsite‘Niet Guido Weggooien’ 20-03-2017 Navraagdoen:watmoetverandereninwebsite Annette+Misty ‘NietWeggooien’