Samenvatting Regio in beeld 2016

Samenvatting
Regio in beeld 2016
Noordoost-Brabant
Samenvatting
Aantal banen neemt toe, echter niet in collectieve sector
In Noordoost-Brabant groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd) in 2016 en 2017 met
respectievelijk 0,9% en 0,6% tot 297.100 eind 2017. Tijdens de voorbije crisisjaren hebben structurele
ontwikkelingen op de arbeidsmarkt plaatsgevonden.
• Grote sectoren in Noordoost-Brabant zijn zorg
& welzijn, industrie, overige zakelijke diensten
en detailhandel.
• De werkgelegenheid groeit in de meeste
sectoren. Grote groeiers zijn overige zakelijke
diensten, groothandel en bouwnijverheid.
Werkgelegenheidskrimp is er in industrie, financiële diensten en landbouw. Deze laatste twee
sectoren zijn betrekkelijk klein van omvang.
Ook krimpt de werkgelegenheid in zorg &
welzijn, openbaar bestuur en onderwijs.
• Landelijk groeit het aantal banen in Nederland
sterker dan in Noordoost-Brabant.
Zorg en welzijn
Industrie
Ov. zakelijke diensten
Detailhandel
Groothandel
Onderwijs
Bouwnijverheid
Openbaar bestuur
Spec. zakelijke diensten
Horeca
Vervoer en opslag
Overige diensten
ICT
Financiële diensten
Landbouw
0
20.000
40.000
60.000
Aantal banen, 2017
Bron: UWV
Trends in de ontwikkeling van de werkgelegenheid
Een aantal trends speelt een rol op de arbeidsmarkt zoals flexibilisering, toename van het aantal
zelfstandigen, vergrijzing en veranderingen in kwalificaties van functies. De leeftijdsopbouw van
werknemers is een relevant gegeven. Door vergrijzing en verhoging van de pensioenleeftijd neemt de
participatie van ouderen toe. Een hoog aandeel 50-plussers betekent dat er meer vervangingsvraag te
verwachten is. Voor de groep 60-plussers speelt dat binnen afzienbare tijd. Onderwijs en openbaar
bestuur zijn sectoren met een hoog aandeel oudere werknemers. In absolute aantallen zijn er veel 50plussers in zorg & welzijn werkzaam, en juist weinig in horeca, detailhandel en uitzendbedrijven.
• Door de voortzetting van de flexibiliseringstrend neemt het aantal banen van zelfstandigen sneller toe dan het aantal werknemers.
• In totaal zijn er in Noordoost-Brabant bijna
52.000 zelfstandigen.
• Sectoren met een groot aandeel zelfstandigen
zijn de landbouw, bouwnijverheid en veel
vormen van zakelijke diensten.
• In de landbouw werken traditioneel veel zelfstandigen, maar de economische ruimte voor
toetreders lijkt beperkt. In bijvoorbeeld de
bouwnijverheid is de afgelopen jaren het aantal
zelfstandigen wel fors gegroeid.
Landbouw
Overige diensten
Bouwnijverheid
Spec. zakelijke diensten
ICT
Horeca
Ov. zakelijke diensten
Detailhandel
Financiële diensten
Zorg en welzijn
Onderwijs
Groothandel
Vervoer en opslag
Industrie
Openbaar bestuur
Totaal
0%
25%
50%
75%
Aandeel zelfstandigen, 2013-2014
Bron: CBS, bewerking ROA
Regio in beeld 2016 Samenvatting Noordoost-Brabant
1
Aantal vacatures neemt toe
In 2015 en 2016 neemt het aantal ontstane vacatures toe. De toename van vacatures vindt in vrijwel alle
sectoren plaats. Uitzonderingen zijn landbouw en zorg & welzijn. In de horeca is het aantal vacatures
relatief het meest toegenomen.
• In 2015/2016 zijn er bijna 35.000 vacatures
ontstaan.
• In 2012/2013 en 2013/2014 daalt het aantal
ontstane vacatures. In de jaren daarna neemt
het aantal ontstane vacatures weer toe.
• In 2015/2016 zijn er bijna 10.000 vacatures
meer ontstaan dan in 2011/2012.
• UWV verwacht dat in 2016 en 2017 het aantal
ontstane vacatures verder toeneemt.
40.000
35.000
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
11/12
12/13
13/14
14/15
15/16
Bron: UWV
• De sector met de meeste vacatures in
Noordoost-Brabant is detailhandel. In 2015/
2016 ontstonden in deze sector 7.000 vacatures.
• Voor laagopgeleiden ontstaan de meeste
vacatures in detailhandel, zakelijke diensten en
horeca.
• Voor middelbaar opgeleiden zijn er veel
vacatures in zorg & welzijn, detailhandel, industrie, zakelijke diensten en groothandel.
• Hoogopgeleiden vinden vooral veel vacatures in
zakelijke diensten, onderwijs en zorg & welzijn.
Detailhandel
Zorg en welzijn
Industrie
Groothandel
Ov. zakelijke diensten
Horeca
Spec. zakelijke diensten
Onderwijs
Vervoer en opslag
Bouwnijverheid
ICT
Financiële diensten
Overige diensten
Openbaar bestuur
Landbouw
0
2.000
4.000
6.000
8.000
Ontstane vacatures, 2015/2016
Bron: UWV
Top 10 openstaande vacatures naar beroep
1
Software- en applicatieontwikkelaars
2
Transportplanners en logistiek medewerkers
3
Vrachtwagenchauffeurs
4
Callcentermedewerkers outbound en overige verkopers
5
Elektriciens en elektronicamonteurs
6
Hulpkrachten bouw en industrie
7
Adviseurs marketing, public relations en sales
8
Machinemonteurs
9
Ingenieurs (geen elektrotechniek)
10
• In de tabel is te zien voor welke tien beroepen
gemiddeld de meeste vacatures op werk.nl
openstonden, gedurende de eerste helft van
2016. In Noordoost-Brabant was de vraag naar
software- en applicatieontwikkelaars het
grootst.
• Deze vacatures waren niet alleen uit de ICT
sector afkomstig, maar uit diverse sectoren
zoals de gespecialiseerde zakelijke diensten en
groot- en detailhandel.
• Voor ICT-beroepen wordt in de periode 20152020 de grootste uitbreidingsvraag voorzien.
Technici bouwkunde en natuur
Bron: UWV
Regio in beeld 2016 Samenvatting Noordoost-Brabant
2
Aantal nieuwe WW-uitkeringen daalt
Aan de instroom in de WW is te zien dat het beroep op de WW terugloopt. In de eerste helft van 2016
werden minder nieuwe WW-uitkeringen verstrekt dan in dezelfde periode vorig jaar. De daling in
Noordoost-Brabant was sterker dan gemiddeld in Nederland.
Oss
Grave
Landerd
Cuijk
s H ertogenbosch
Vught
SintM ichielsgestel
Haaren
Bernheze
Uden
M ill en
Sin t Hubert
Sch ijndel
Veghel
Boxtel
Boekel
Sin t Anthonis
Boxm eer
Sint-Oedenrode
Bron: UWV
Instroom WW jan t/m juni 2016 naar beroepsgroep
1
Hulpkrachten bouw en industrie
2
Verkoopmedewerkers detailhandel
3
Laders, lossers en vakkenvullers
4
Receptionisten en telefonisten
5
Secretaresses
6
Callcentermedewerkers outbound en overige verkopers
7
Schoonmakers
8
Boekhoudkundig medewerkers
9
Administratief medewerkers
10
Transportplanners en logistiek medewerkers
• In de tabel is de top tien van beroepen
weergegeven met de hoogste instroom in de
WW.
• Het gaat vooral om technisch personeel zoals
hulpkrachten bouw & industrie. Ook administratief personeel stroomt vaak de WW in,
zoals receptionisten, secretaresses, boekhoudkundig en administratief medewerkers.
• Beroepen in techniek en logistiek zijn conjunctuurgevoelig en daar trekt momenteel de
markt aan. Op termijn blijven deze functies
kansrijk. Voor administratief personeel geldt
dat er op termijn functies verdwijnen door
digitalisering.
Bron: UWV
Noordoost-Brabant
Aantal Wajong
Aantal
Aandeel
8.810
Geslacht
Man
5.020
57%
Vrouw
3.780
43%
Leeftijd
<25 jaar
2.210
25%
25-35 jaar
2.800
32%
35-45 jaar
1.470
17%
45-55 jaar
1.340
15%
990
11%
55 jaar of ouder
Wajong-percentage
2,2%
• In Noordoost-Brabant zijn er 8.800 Wajongers.
Het merendeel is man en jonger dan 35 jaar.
• Het aantal werkende Wajongers neemt toe,
vooral bij reguliere werkgevers. Het aandeel
werkende Wajongers daalt echter. Dit komt
doordat het totale aantal Wajongers sneller
steeg dan het aantal werkenden onder hen.
• Om Wajongers aan het werk te krijgen en
houden blijven inspanningen en investeringen
nodig in de vorm van bijvoorbeeld loondispensatie en jobcoaches.
• Factoren die arbeidsparticipatie bevorderen
zijn een sterke sociale cohesie in de regio,
sterke betrokkenheid van professionals en
ouders en samenwerkingsbereidheid tussen
diverse partijen.
Bron: UWV
Regio in beeld 2016 Samenvatting Noordoost-Brabant
3
Gemiddelde arbeidsmarktspanning in Noordoost-Brabant; krapte in specifieke beroepen
De arbeidsmarkt in Noordoost-Brabant wordt minder ruim door een toename van openstaande vacatures
en een afnemend aantal kortdurend werkzoekenden. Momenteel is er een gemiddelde arbeidsmarktspanning.
• De arbeidsmarkt in Noordoost-Brabant is
minder ruim dan landelijk. In totaal zijn er
ongeveer evenveel vacatures als werkzoezeer
zeer
krap
gem.
ruim
krap
ruim
kenden en is er een gemiddelde arbeidsmarktspanning. Over het algemeen is er een krappe
Totaal
arbeidsmarkt voor beroepen op wetenschapICT
pelijk niveau.
Openbaar bestuur
•
Er is een krappe arbeidsmarkt voor
Dienstverlenend
informaticaberoepen en beroepen in openbaar
Commercieel
bestuur. Deze beroepen zijn vooral voor
Zorg en welzijn
hoogopgeleiden.
Transport en logistiek
• Voor technische beroepen lijken er geen grote
Economisch en admin.
knelpunten, maar dit beeld vertekent. Er zijn
Managers
vooral in de techniek, maar ook in ICT en zorg,
Technisch
beroepen waar er knelpunten zijn. Het gaat
Agrarisch
hoofdzakelijk om beroepen op middelbaar,
Pedagogisch
hoger en wetenschappelijk niveau. Alleen in
Creatief en taalkundig
techniek (dakdekker, CNC-machinebediener) en
-4 -3 -2 -1 0
1
2
3
4
transport (vrachtwagenchauffeur) laten beroeBron: UWV
pen op laag niveau krapte zien.
Naar verwachting ontstaan de komende jaren voor werkgevers meer knelpunten in een brede range van
technische beroepen. Ook gaan werkgevers knelpunten ervaren in het vinden van ICT-personeel,
onderwijs, managementfuncties en op economisch gebied op hoog beroepsniveau. Voor administratieve,
dienstverlenende en commerciële beroepen worden nauwelijks knelpunten verwacht.
Scholing vergroot kansen
Het volgen van opleidingen en cursussen kan de kansen op werk voor werkzoekenden vergroten. Het
ministerie van SZW heeft daarvoor een pakket aan maatregelen vastgesteld zoals scholingsvouchers,
Brug-WW en sectorplannen. Een verbeterde aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt is wenselijk.
Opleiding
Arbeidsmarktperspectief
Totaal Mbo 2/3
Matig
Totaal Mbo 4
Matig
Totaal Hbo
Redelijk
Totaal Wo
Goed
Totaal
Redelijk
Bron: UWV
• ROA heeft een inschatting gemaakt van de
toekomstige arbeidsmarktperspectieven naar
opleiding.
• Op totaalniveau zijn de toekomstperspectieven
redelijk. De beste perspectieven zijn er voor
wo’ers en hbo’ers opgeleid in techniek,
onderwijs en landbouw/natuur. Voor economische en zorgopleidingen op mbo niveau zijn
de perspectieven minder gunstig.
Kansen buiten de regio
Werkzoekenden kunnen niet alleen hun kansen vergroten door te kijken naar alternatieve beroepen en
het volgen van scholing. Zij kunnen, net als werkgevers, ook hun zoekgebied uitbreiden. NoordoostBrabant heeft een positief pendelsaldo, dat wil zeggen dat er meer mensen in Noordoost-Brabant komen
werken dan dat er inwoners van Noordoost-Brabant elders werken.
Waar werken inwoners van NoordoostBrabant
4%
2%
Waar wonen werkenden in Noordoost-Brabant
Noordoost-Brabant
9%
4%
Zuidoost-Brabant
4%
3%
Noordoost-Brabant
10%
Midden-Brabant
4%
Midden-Brabant
6%
Rijk van Nijmegen
75%
Zuidoost-Brabant
6%
73%
Rijk van Nijmegen
Midden-Utrecht
Helmond-De Peel
Overig
Overig
Bron: CBS, bewerking UWV
Regio in beeld 2016 Samenvatting Noordoost-Brabant
4
•
•
•
Een deel van de werkenden in Noordoost-Brabant komt uit Midden-Brabant, Zuidoost-Brabant, Rijk
van Nijmegen en Helmond-De Peel.
Omgekeerd werkt een deel van de inwoners van Noordoost-Brabant in regio’s als Zuidoost- en
Midden-Brabant, Rijk van Nijmegen en Midden-Utrecht.
Kansen voor werkzoekenden op het vinden van werk worden groter als ze ook buiten NoordoostBrabant zoeken naar werk.
Uitdagingen voor de toekomst
De economische recessie zorgde de afgelopen jaren voor een ruime tot zeer ruime arbeidsmarkt in
Noordoost-Brabant. Nu de crisis voorbij is en de economie zich goed herstelt, vertoont ook de
arbeidsmarkt steeds meer tekenen van herstel. Het aantal werkenden neemt toe, evenals het aantal
banen en het aantal vacatures, en de instroom in de WW neemt af. Door het economische herstel is de
arbeidsmarkt in Noordoost-Brabant niet langer ruim, maar kan deze nu getypeerd worden als gemiddeld.
De arbeidsmarkt van na de recessie is echter een andere dan die van voor de recessie. Niet alle sectoren
profiteren van het herstel. Daarnaast is de arbeidsmarkt vooral veel flexibeler geworden, het aantal
zzp’ers en flexwerkers was nog nooit zo hoog als nu. Ouderen, laagopgeleiden en arbeidsgehandicapten
hebben moeite zich staande te houden in deze veranderende arbeidsmarkt. Eisen die werkgevers stellen,
matchen lang niet altijd met de wensen en capaciteiten van werkzoekenden en deze mismatch lijkt alleen
maar groter te worden.
Het herstel van de regionale economie vraagt dus om een goede focus op de aansluiting tussen vraag en
aanbod en het overbruggen van de afstand tussen vraag en aanbod (beroepen, opleidingen,
competenties) is een van de grootste uitdagingen in de huidige arbeidsmarkt.
In Noordoost-Brabant zijn er diverse initiatieven tot samenwerking, zoals AgriFood Capital en het
Werkgeversservicepunt Noordoost-Brabant.
Regio in beeld 2016 Samenvatting Noordoost-Brabant
5
Colofon
Regio in Beeld
Regio in Beeld is een jaarlijkse uitgave van UWV
Auteur
Nicole van der Goorbergh
Inlichtingen
[email protected]
Redactieadres
UWV
Afdeling Arbeidsmarktinformatie en -advies
Postbus 58285
1040 HG Amsterdam
Eindredactie
Suzanne IJzerman
Roelof van der Velde
Regio samenstelling
De arbeidsmarktregio Noordoost-Brabant is het werkgebied van UWV ’s-Hertogenbosch. De gemeenten
Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren, Landerd, Mill en Sint Hubert, Oss, ’sHertogenbosch, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Uden, Veghel en Vught
maken deel uit van deze arbeidsmarktregio.
Disclaimer
Meer informatie is te vinden op www.werk.nl/arbeidsmarktinformatie.
Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, echter uitsluitend met bronvermelding.
Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.
UWV © 2016
Regio in beeld 2016 Samenvatting Noordoost-Brabant
6
Einde rapport
Regio in beeld 2016 Samenvatting Noordoost-Brabant
7