Hoofdstuk 6: De aardrotatie (rotatie om de as) 1. Schijnbeweging en werkelijkheid (info 2) 1.1 Schijnbeweging => schijnbeweging van de zon 50° NB Dagboog = zon gaat op in het oosten en onder in het westen + culminatiehoogte = zonhoogte info 1: beweging van de sterren aan de noordelijke sterrenhemel. 1ster in het midden: poolster (bijna gelegen in de hemelnoordpool), sterren bewegen hier rond. Link met geocentrisme: begrijpelijk alles wordt verklaard, alles beweegt (schijnbeweging) => aarde centraal 1.2 Werkelijke beweging - - rotatie om de as van west naar oost (info 3 p 69) kijken we naar de noordpool? Tegen wijzerzin kijken we naar de zuidpool? Wijzerzin rotatiesnelheid? 24u om zijn as opmerking: - hoe bepalen we de rotatiesnelheid op 1 punt? 2πr 24u - snelst: evenaar - traagst: polen (0km/u) 2.Gevolgen van de aardrotatie 2.1 Plaatsbepaling - nullijnen: x-as = evenaar (=> grootste cirkel) y-as = nulmeridiaan (Meridiaan van Greenwich) - breedteligging van een punt: - bepaald door breedtecirkels (=parallel) = de cirkel die een punt beschrijft bij rotatie van de aarde om zijn as (West-Oost-richting) => gaan van 0°=evenaar tot 90°NB(ZB)=de polen - lengteligging van een punt: - bepaald door lengtecirkels (=meridiaan) = de halve cirkel beschreven door een punt gaande van de noordpool tot de zuidpool (Noord-Zuid-richting) => gaan van 0°= nulmeridiaan tot 180°WL(OL) - aardas: as van de rotatie en verbindt Noord- en Zuidpool met elkaar 2.2 De afwisseling van dag en nacht belangrijkste gevolg! Reden: door de rotatie van de aarde Gevolg: afspraken nodig voor uurregeling en plaatsbepaling 2.3 Het tijdsverschil op aarde - belichting van de aarde gezien vanuit de ruimte a: opkomen van de zon b: voormiddag c: middag d: namiddag e: ondergaan van de zon f-g-h: nacht 2.4 De vorm van de aarde - de straal van de aarde is niet overal gelijk (info 8) reden: Middelpuntvliedende kracht 2.5 De afbuiging van de winden - op het noordelijk halfrond: afbuiging naar rechts - op het zuidelijk halfrond: afbuiging naar links (info 9) => door het verschil in snelheid: vb.: lucht van evenaar naar polen -> lucht geraakt voorop