Voedingsbeleid Gezonde voeding en de wijze waarop hier mee wordt om gegaan is van groot belang voor de groei en ontwikkeling van (jonge) kinderen. De richtlijnen van het consultatiebureau en het voedingscentrum worden als leidraad voor het voedingsbeleid gebruikt, daarnaast werken we met de Rapley-methode om kinderen te laten wennen en omgaan met voeding, en hanteren we onze eigen “tafel-regels” die tot stand zijn gekomen vanuit onze eigen bevindingen, gecombineerd met de Rapley-methode. We houden rekening met bijzondere voeding in geval van dieet, allergie, geloofsovertuiging etc. Wensen en ideeën van ouders zijn altijd welkom. Indien mogelijk en wenselijk zullen de ideeën opgenomen worden in het geldende voedingsbeleid. Algemeen Kinderopvang Op ús Pleats vindt het erg belangrijk om de zelfstandigheid te stimuleren en kinderen zelf keuzes te laten maken. Daarbij wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van het kind. De normale eet en drink momenten (2x fruit en 1x lunch) vinden altijd gezamenlijk plaats aan tafel. Tussendoor, zeker bij warm weer, wordt er extra drinken aangeboden. Dit gaat naar behoefte van het kind en hoeft niet gezamenlijk plaats te vinden, maar wel altijd zittend aan tafel. Het voedingsbeleid geldt voor zowel de dagopvang, als de buitenschoolse opvang, waarbij de kinderen van de buitenschoolse opvang later op de dag zullen instromen. Gezonde voeding Het lichaam heeft energie nodig om te functioneren en bij kinderen om te groeien. Als de hoeveelheid energie (calorieën) die wordt ingenomen, in balans blijft met wat er voor het functioneren en groeien wordt verbruikt, houdt het lichaam een gezond gewicht. Gezonde voeding bevat voldoende goede voedingsstoffen, die nodig zijn om het lichaam gezond te houden, zoals: -voldoende groente en fruit -voldoende vezels -weinig zout -zo min mogelijk verzadigd vet -water Rapley-methode De Rapley-methode - in het Engels ook wel baby-led weaning genoemd - is het introduceren van vast voedsel aan een baby door hem/haar uit te dagen te onderzoeken, experimenteren en activiteiten na te apen. De methode wordt in Nederland genoemd naar onderzoekster Gill Rapley. Zij constateerde dat baby's goed in staat zijn om zelf te besluiten wanneer ze met vast voedsel beginnen, mits ze de gelegenheid daartoe krijgen. En dat het veel gemakkelijker is om vast voedsel te introduceren als de controle aan de baby wordt overgegeven. De meeste kinderen zijn met zes maanden in staat om te zitten, iets vast te houden en naar het mondje te brengen. Kortom, alle ingrediënten om het zelf te kunnen zijn aanwezig. Verder is het belangrijk dat een kind niet afleert om naar zijn eigen lichaam te luisteren. Vol is vol. Verder is het vooral leerzaam en leuk; je kind voelt de verschillende structuren en texturen van voedsel met zijn handje. Het zal waarschijnlijk minder snel gaan en meer geklieder veroorzaken. Het kan dat het kind door deze methode minder eet van het vaste voedsel dan met gladde papjes, maar bedenk dan dat hij of zij het op het eigen tempo doet en we op deze manier kindvolgend bezig zijn. Hapklare stukken Het kind is motorisch in staat om te kauwen, dus vast voedsel is ook wat dat betreft geen punt. Sterker, om een bepaalde vaardigheid eigen te maken is het belangrijk dat wanneer de ontwikkeling van het kind zover is, er ook ruimte tot oefenen geboden moet worden. Met het voeren van gepureerd voedsel op een lepeltje mist het kind deze ruimte. Verder kunnen kinderen in het begin geen prakje of een erwtje zelf oppakken. Daarom wordt aangeraden vuistgrote stukken aan te bieden. Verslikken Verslikken gebeurt als je tegelijkertijd kauwt en ademt. Je verslikt je het snelst als je onverwacht iets achter in je keel krijgt. Dit is het gemakkelijkst met vloeibare dingen, of eigenlijk met alles wat we opzuigen. Jonge baby's die gewend zijn aan zuigen, doen dat ook met vloeibaar voedsel op een lepel. Zij doen dit niet met vast voedsel dat zij het zelf in hun mond stoppen en niet kunnen opzuigen. Baby’s Babys hebben veelal een vast voedingsschema. Kinderopvang Op ús Pleats streeft er naar de voeding en voedingsgewoontes van thuis zoveel mogelijk en indien haalbaar door te laten lopen op de kinderopvang. Dit houdt in dat op de groep de voedingstijden en gewoontes van het kind, in overleg met de ouder(s), gevolgd zullen worden. Flesvoeding wordt door de ouders niet-aangemaakt aangeleverd. Het is mogelijk om afgekolfde moedermelk mee te geven. Deze zal in de koeling bewaard worden en het flesje zal in de flessenwarmer gewarmd worden. Het is ook mogelijk dat moeder langskomt om het kind zelf te voeden aan de borst. In overleg met de ouder(s) zal op het moment dat het kind er aan toe is de voeding van het kind uitgebreid worden met een fruithapje en/of groentehapje. De overstap naar vaste voeding gaat geleidelijk volgens de rapley-methode en in overleg met de ouder(s). Voedingsschema Algemeen Bij kinderopvang Op ús Pleats werken we niet met een strak tijdsschema, maar wel met een terugkomend dagritme. In dit dagritme zijn verschillende eet en drink momenten opgenomen. Tijdens deze momenten besteden we veel aandacht aan het sociale aspect, zoals veel aandacht geven aan elkaar en luisteren naar elkaar. Het is belangrijk dat de sfeer goed is, omdat kinderen dan geneigd zijn beter te eten en eten als iets positiefs te zien. Het voedingsschema geldt voor zowel de dagopvang als de buitenschoolse opvang, waarbij de kinderen van de buitenschoolse opvang later op de dag instromen. Tussendoor wordt er altijd drinken aan de kinderen aangeboden, dit kan zijn; water, sap, rooibosthee (met of zonder melk), sterk verdunde siroop bestaande uit alleen natuurlijke ingrediënten en geen toegevoegde kleurstoffen. Ontbijt Van de energie en voedingsstoffen die kinderen dagelijks nodig hebben, halen ze 10 tot 15% uit het ochtendmaal. Als je ontbijt, krijg jemeer vitaminen en mineralen binnen. Kinderen die consequent de eerste maaltijd van de dag overslaan, krijgen minder voedingsstoffen binnen dan nodig is voor een gezond lichaam en dat tekort lopen ze niet meer in. Wij gaan er vanuit dat de kinderen voordat de dag bij kinderopvang Op ús Pleats begint hebben ontbeten. Voor de erg vroege vogels bieden we de mogelijkheid om voor 8 uur hun, van huis meegenomen, brood op te eten. Fruit Wanneer alle kinderen aanwezig zijn en na een moment van vrij spelen wordt er fruit geserveerd met thee (met of zonder melk). De pedagogisch medewerker bereidt maximaal 4 verschillende soorten (seizoens) fruit in stukjes en serveert dit op een dienblad in verschillende schaaltjes. Wanneer de kinderen hebben plaatsgenomen aan tafel, gaat het dienblad rond. Hierbij prikken de kinderen met hun vork een stukje fruit naar keuze en schuiven daarna het dienblad naar het volgende kind. Op deze manier worden kinderen geleerd op elkaar te wachten, keuzes te maken, nieuwe smaken te proeven en wordt geholpen de motoriek beter te ontwikkelen. Hele jonge kinderen krijgen verschillende soorten fruit in vuistgrote stukken volgens de Rapley-methode, daarnaast krijgen ze ook een vork om mee te oefenen. Wanneer het fruit en de thee op is of de kinderen verzadigd zijn mag 1 kind uit de groep met wat lekkers rond, dit kan zijn; een plakje ontbijtkoek, biscuitje of stukje krentenbrood. Het betreffende kind maakt deze keuze. Broodmaaltijd De broodmaaltijd bestaat uit tarwebrood met margarine en beleg en sap of halfvolle melk. De eerste boterham kan belegd worden met gezonde producten zoals: -jong belegen kaas -kruidenkaas -beenham -casselerrib -kipfilet Voor de volgende boterhammen wordt het beleg uitgebreid met eventueel: -jam (diverse smaken) -sandwichspread -smeerkaas -pindakaas -appelstroop -honing (vanaf 18 maanden) Wanneer er teveel keuze op tafel is wordt het voor jonge kinderen erg lastig kiezen, daarom bepaalt de pedagogisch medewerker, eventueel met de kinderen die helpen tafeldekken welke soorten beleg op tafel komt. Eventueel worden hierbij groentes uit eigen tuin geserveerd als: sla, komkommer of tomaat. Af en toe komt er ook ei of knakworst op tafel. De pedagogisch medewerker let er op dat een kind niet continu hetzelfde beleg kiest, zodat er voldoende variatie is. Kinderopvang Op ús Pleats vindt het erg belangrijk dat de kinderen gestimuleerd worden zoveel mogelijk zelf te doen zoals hun ontwikkeling dit toe laat. De kinderen krijgen naast hun bord allemaal een (kindvriendelijk) mes en worden uitgedaagd en gestimuleerd om hun eigen brood te smeren, waarbij de pedagogisch medewerker slechts ondersteuning geeft en de kinderen stimuleert om zo nodig elkaar te helpen . Zeker bij de kinderen van de buitenschoolse opvang stimuleren we nog extra dat ze elkaar helpen. Alleen bij hele jonge kinderen wordt het brood in stukjes gesneden, omdat wij van mening zijn dat oudere kinderen uitstekend in staat zijn zelf te kunnen eten en happen wanneer zij deze ruimte krijgen. Volgens de Rapley-methode, worden etensproducten in vuistklare stukken geserveerd, echte mag het brood wel klein gesneden worden. Onze ervaring is dat jonge kinderen zich minder snel verslikken in een hap brood die zij zelf hebben genomen dan in een, door ons bepaald, hapklaar stuk en daarom wijken wij hierin iets af van deze methode. Fruit ’s Middags wordt er weer fruit aangeboden aan de kinderen. Ditmaal mogen de kinderen 1 stuk fruit kiezen en wordt dit ter plekke aan tafel bereid. De voorkeur heeft om dit heel of in grote parten te serveren, bij hele jonge kinderen weer in vuistgrote stukken. Ook nu weer wordt er thee geserveerd. De kinderen van de buitenschoolse opvang eten fruit direct na schooltijd, wanneer de groep compleet is. Deze kinderen mogen suiker (met mate!) door de thee. Ook is er voor deze kinderen na het fruit nog wat lekkers, zoals; biscuitje, stukje krentenbrood of een plakje ontbijtkoek. Na-middag eetmoment Aan het eind van de middag is er nog 1, vrijblijvend, eetmoment voor de kinderen. Dit wordt bereid door de pedagogisch medewerker. De pedagogisch medewerker maakt dan een keuze uit: -rijstwafel, met en zonder jam -crackers, met en zonder appelstroop of smeerkaas -krentenbrood, met en zonder boter -ontbijtkoek, met en zonder boter -rauwkost, als komkommer, radijs, wortel e.d. Hierbij wordt drinken aangeboden. Koken Het gebeurt heel regelmatig dat de kinderen met de pedagogisch medewerker groente uit de moestuin heeft gehaald, gewassen en bereid. Deze gerechten zullen dan bij, en niet als vervanging van, de lunch worden geserveerd.