Integriteitstoezicht BES door De Nederlandsche Bank (DNB) BES Seminar, Curaçao 30 maart 2010 Mr M.Y. Ridderikhof (Marijn) DNB - Toezicht - Expertisecentrum Integriteit Inhoud • Integriteits- en AML/CFT-toezicht • Missie, randvoorwaarden / uitgangspunten en • Toezichtsstrategie • Integere en beheerste bedrijfsvoering • ‘Risk based approach’ • Onderzoeken • AML/CFT vereisten • Handhavingsbeleid Integriteitstoezicht DNB • Integriteitstoezicht in brede zin op grond van: - Wet toezicht bank en kredietwezen BES (‘Wtbk BES’) - Wet toezicht Trustwezen BES (‘Wtt BES’) en - Wet toezicht Verzekeringsbedrijf BES (‘Wtv BES’) • Instellingen onder integriteitstoezicht DNB: - banken - levensverzekeraars - trustkantoren - geldtransactiekantoren • Integriteitsrisico’s: witwassen, terrorismefinanciering / proliferatie financiering, fraude, benadeling derden, voorwetenschap en overige integriteitsrisico’s AML/CFT-toezicht DNB • AML/CFT-toezicht door DNB op grond van: - Wet Identificatie bij Dienstverlening BES (‘Wid BES’) - Wet Melding Ongebruikelijke Transacties BES (‘Wet MOT BES’) • Instellingen onder AML/CFT-toezicht van DNB: - banken - levensverzekeraars - trustkantoren - geldtransactiekantoren - casino’s - creditcardmaatschappijen Missie DNB (overgangsperiode) • Instellingen zijn bekend met de integriteits- en AML/CFTregelgeving • Instellingen hebben zicht op inherente integriteitsrisico’s (met name betreffende witwassen/TF) • Organisatie en beheersingskader (beleid, procedures en maatregelen) zijn door de instellingen opgezet en geïmplementeerd • Effectief integriteitstoezicht is door DNB opgezet, gericht op voorlichting en correctie. Randvoorwaarden / uitgangspunten • Inpassing in breder integriteitstoezicht (banken, levensverzekeraars, trust- en geldtransactiekantoren) • Inzicht in toetredingsissues (vrijstellingen en daaraan gekoppelde toezichtsrelaties) • Inzet evenredig aan schaalgrootte van de instellingen en de risico’s • Effectieve meldverhouding van de instelling met FIU NL en samenwerking DNB – FIU NL • Relatie met BNA • Relatie met de instellingen (al voorafgaande aan 10/10/10) Toezichtsstrategie • DNB presenteert zich als de nieuwe toezichthouder en geeft voorlichting aan de instellingen betreffende het hernieuwde kader voor de BES • DNB vormt zich een volledig beeld van: - de sectoren - de organisatie, opzet, bestaan en werking van AML/CFTbeheersingskader van de instellingen • DNB bouwt de relatie met BNA verder uit • DNB bouwt nadere kennis op van lokale omstandigheden Organisatie • Toezicht vanuit bestaande fysieke organisatie DNB (geen vaste aanwezigheid op BES) • Toezichtsbezoeken aantal malen per jaar Wettelijke eisen integriteit • Wtbk, Wtt en Wtv: integere en beheerste bedrijfsvoering [regelgeving nog in ontwikkeling]: - procedures en maatregelen - voorkomen belangenverstrengeling - omgang met incidenten - screening werknemers - cliëntacceptatie ‘Risk based approach’ (RBA) • Geen universeel geaccepteerde RBA-methodologie. Echter, een RBA bevat ten minste: - integrale risk assessment (elke activiteit/business line) - specifieke risicoanalyse van iedere cliënt/product combinatie - categorisering ML/TF risico’s - adequate maatregelen ter voorkoming ML/TF - maatregelen moeten equivalent zijn aan risico profiel (hogere risico’s vereisen meer maatregelen) - organiseren van kwalitatief goede oordeelsvorming - regelmatige update Onderzoeken integriteitstoezicht • Globaal richt een onderzoek zich op vaststellen van opzet, bestaan en werking van beheersingskader integriteit (AML/CFT). Aandacht voor: - doelstellingen en strategie van de instelling - formuleren en implementeren beleidsuitgangspunten en -normen - risicoanalyse en indeling van cliënten in risicogroepen - opgestelde procedures en genomen maatregelen - toetsing, beoordeling en bijstelling beleid, maatregelen en procedures Wettelijke eisen AML/CFT: Wid (1) • Art. 2: identificatie vereisten - identificatie van alle cliënten - identificatie van uiteindelijk belanghebbende(n) - doel en aard van de zakelijke relatie vaststellen - inzicht in eigendoms- en zeggenschapsstructuur cliënt (bij rechtspersoon) - verscherpt cliëntenonderzoek o.g.v. nadere Regeling (bijvoorbeeld PEP’s) • Art. 3: identificatie d.m.v. bepaalde documenten Wettelijke eisen AML/CFT: Wid (2) • Art. 5: tijdstip identificatie - vaststellen identiteit cliënt voor dienstverlening • Art. 5a: ‘ongoing due diligence’ - voortdurende controle op relatie en uit te voeren transacties - om te verzekeren dat deze overeenkomen met kennis die instelling heeft van de cliënt en zijn risicoprofiel • Art. 6 en 7: bewaren cliëntgegevens - voor in ieder geval 5 jaar • Art. 8: geen dienstverlening zonder identificatie Wettelijke eisen AML/CFT: Wet MOT • Art. 10: meldplicht - (voorgenomen) ongebruikelijke transacties moeten worden gemeld aan FIU NL • Art. 11 en de Besluiten Indicatoren ongebruikelijke transacties BES: - objectieve indicatoren ter beoordeling ongebruikelijke karakter - bewaarplicht relevante gegevens (5 jaar) • Art. 15a : training/opleiding medewerkers - werknemers moeten bekend zijn met Wet MOT en moeten ongebruikelijke transacties kunnen herkennen Handhavingsbeleid • Art. 8b Wid BES en art. 24 Wet MOT BES: mogelijkheid opleggen van een geldboete • Art. 23 Wet MOT BES: mogelijkheid geven van een aanwijzing • Bij constatering niet-naleving: in principe correctie door voorlichting en normoverdragend gesprek (naar mate de schending grover is wordt toepassing sancties duidelijk wel overwogen) Contactgegevens en informatiebronnen website: www.dnb.nl email: [email protected]