Wat heb je geleerd? - CBS de Verbindingsweg

3
Een tijd vol strijd
Wat heb je geleerd?
De l6e eeuw
De 16e eeuw is de tijd van ontdekkers en
hervormers. Nederland hoort dan bij Spanje.
Karel V is koning van hel Spaanse rijk. Er is
één kerk, de katholieke kerk. Maar er is veel
krítiek op de kerk, vooral op de handel in
aflaatbrieven. Luther en Calvijn willen de
kerk hervormen.
Er komt een opstand tegen de kerk en de
koning. In 1566 worden kerken en klooster
vernield. Dat heet de Beeldenstorm. Filips II
is dan de nieuwe koning van Spanje. Hij
stuurt een leger onder aanvoering van hertog
Alva om de opstandelingen te straffen.
Willem van Oranje
Willem van Oranje wordt de leider van de
Opstand. Hij wil de Nederlanden bevrijden en
begint een oorlog. Die oorlog zal tachtig jaar
duren. Filips II wordt afgezet als koning en
Nederland wordt een republiek: de Republiek
der Zeven Verenigde Nederlanden.
De 17e eeuw
In de 17e eeuw is de Republiek een rijk en
machtig land, dat overal op de wereld handel
drijft. Voor de handel in Azië wordt de
Verenigde Oost-Indische Compagnie
opgericht, en voor de handel in Amerika en
Afrika de West-Indische Compagnie.
Ondertussen is er nog steeds oorlog met
Spanje. Pas in 1648 komt er vrede.
Begrippen
de aflaatbrief
Een aflaatbrief is een brief van de kerk waarin
staat dat iemand geen straf meer krijgt voor
zijn zonden.
de Beeldenstom
De Beeldenstorm is de naam voor de
vernielingen in de katholieke kerken. Alle
beelden en ramen zijn toen kapotgeslagen.
©
blad 1 van 2
de hagenpreek
Een hagenpreek is een kerkdienst in de open
lucht.
de hervormer
Een hervormer is iemand die de katholieke
kerk wil veranderen. Luther en Calvijn zijn
hervormers,
de kaapvaart
De kaapvaart is het kapen (het stelen) van
schepen.
de katholieke kerk
De katholieke kerk was vroeger de enige
christelijke kerk.
de paus
De paus is her hoofd van de katholieke kerk.
de republiek
Een republiek is een land dat geen koning
heeft, maar een president,
de stadhouder
Een stadhouder is iemand die door de koning
is aangesteld om een gebied voor hem te
besturen.
de Tachtigjarige oorlog
De Tachtigjarige oorlog is de tijd dat
Nederland in oorlog was met Spanje. De
oorlog begint met een opstand tegen de
Spaanse koning in 1568. De oorlog eindigt in
1648.
het turfschip
Een tufschip is een schip volgeladen met turf.
Turf wordt gebruikt als brandstof voor
kachels.
de Verenigde Oost-Indische Compagnie
(VOC)
De Verenigde Oost-Indische Compagnie is
een machtige onderneming die handel drijft
met Azië.
SPEURTOCHT 7
3
Een tijd vol strijd
Wat heb je geleerd?
de watergeuzen
Watergeuzen zijn opstandelingen die op de
vlucht zijn voor Alva. Ze hebben kleine
bootjes en leven van de zeeroverij.
de zilvervloot
De zilvervloot is de naam voor Spaanse
schepen die goud en zilver uit Zuid-Amerika
halen en naar Spanje brengen,
de West-Indische Compagnie (WIC)
De West-Indische compagnie is een
onderneming die handelt in Afrika en
Amerika.
©
blad 2 van 2
SPEURTOCHT 7