Oorlog en vrede in tijdvak 10 (1950 – nu) Overzicht Tijdvak 10 Na de Tweede Wereld Oorlog Verenigde Naties Alleen twee supermachten : Verenigde Staten (democratisch) en Sovjet Unie (communistisch) Beiden waren bang dat de ander zijn politieke systeem zouden uitbreiden (Angst voor Communisme!) waardoor ze wantrouwig waren Koude Oorlog Dekolonisatie Afrikaanse en Aziatische kolonies kregen hun onafhankelijkheid. Nieuwe problemen: armoede, ongeletterdheid, tropische ziektes. Westerse en Centraal Europese landen gingen een economische en politieke gemeenschap vormen Europese Unie Verbetering economie door de bevolkingsgroei, de beschikking over goedkope energie en de vooruitgang in de wetenschap en technologie. Informatietechnologie: plaatjes konden bewegen, geluid kon worden opgenomen, TV en radio kon worden uitgezonden. Redenen voor oorlog Na WOII bleven de VS en Rusland over als grootmachten. Ze hadden beiden kernwapens en waren bang dat de ander de wereld zou gaan overnemen. Een directe oorlog zou erg bloederig worden en dus vochten ze kleinere losse oorlogen uit (bijv. Korea in 1950). Er werden ook oorlogen gevoerd om groepen met een andere overtuiging op afstand te houden, uit angst dat de grootmachten hun invloed zouden verliezen (bijv. VS tegen moslimextremisme). De koloniën die tot aan WOII waren gesticht begonnen zich van hun bezetters af te scheiden. Dit heet dekolonisatie en ook hierdoor braken oorlogen uit (bijv. Indonesië). Een andere vorm van oorlogen werd om grondstoffen gevoerd – voornamelijk macht over grote voorraden olie of aardgas (bijv. Irak viel Kuweit binnen rond 1990). Nationalisme speelde ook een rol, maar dan een andere soort vergeleken met WO I en II. Hitler wilde alle Duitsers bij elkaar hebben – middelpuntzoekend nationalisme – terwijl nu juist mensen hun eigen stukjes land wilden en hier oorlog om gingen voeren – middelpuntvliedend nationalisme (bijv. Joegoslavië rond 1990). Een laatste reden voor oorlog is een verschil in godsdienst. In de laatste 10 tot 20 jaar is dit voornamelijk tegen het moslimextremisme gericht. Manier van oorlog voeren Verschillend per jaartal. Koude Oorlog: Sovjet-Unie tegen Amerika, dreigoorlog, proxy-oorlog (indirecte oorlog) Later in de Koude Oorlog: guerrilla-tactieken ontwikkelen, nu nog in gebruik (kleine groeperingen tegen grotere legers, onorthodoxe tactieken) Vandaag de dag: voornamelijk preventieve oorlog, tegen dictators en terroristische groeperingen. ‘Normale’ legers zijn ver ontwikkeld, vliegtuigen worden veel gebruikt, schepen veel minder Vernieuwingen t.o.v. vorige tijdvak Veel ontwikkelingen, weinig nieuwe uitvindingen Vliegtuigen: verder ontwikkeld, grote bommenwerpers (B-52), stealthtechnologie (B2), onbemande vliegtuigjes Tanks: beter bewapend en bepantserd, sneller en wendbaarder Wapens: veel nieuwe wapens in de Koude Oorlog, vervolgens veel vernieuwingen met nieuwe technieken Vredesinitiatieven De internationale organisatie Verenigde Naties was opgericht in 1945 na de WW2. Deze organisatie, met 192 lidstaten, richt zich op mensenrechten, veiligheid en het stimuleren van de wereldeconomie. De vredesmacht is een speciaal onderdeel van de VN dat werd opgericht in 1948. Ze zorgen dat de conflicten tussen landen niet verder escaleren of ze proberen het zelfs te voorkomen. De vredesmacht is op 63 VN missies geweest. Voorbeeld Oorlog: Koreaanse Oorlog Sinds 1910 bezet door Japan, na 2e Wereld Oorlog gesplitst. Grens = 38 breedtegraad Noord-Korea Sovjet Unie (en China) Zuid-Korea Verenigde Naties (vooral Verenigde Staten) Het was de bedoeling Noord en Zuid bij elkaar te houden (gezamelijke verkiezingen) maar dit was moeilijk dus Noord-Korea kreeg een communistisch bestuur en Zuid-Korea een meer democratisch bestuur. Noord-Korea viel Zuid-Korea binnen en al snel was bijna alles bezet behalve een klein plaatsje Busan helemaal in het zuiden. De bevelhebber MacArthur zorgde ervoor dat Zuid-Korea hun land weer terug kreeg. 1951 – Vredesonderhandelingen Ging niet goed, ze werden telkens gestaakt o Na Stalin’s dood (1953) gingen de onderhandelingen verder en werd er een wapenstilstand gekozen. o Nog steeds geen officieel vredesverdrag getekend. Voorbeeld van een persoon George Walker Bush werd geboren op 6 juli 1946. Hij werd in 2001, net zoals zijn vader, president van Amerika. Na de aanslag op 11 september 2001 begon Bush zich te focussen op het Midden-Oosten. Zo waren er twee invasies in Afghanistan en Irak tijdens zijn presidentschap. Dit was allemaal onder het mom van oorlog tegen het terrorisme (War on Terror). Dat is de strijd die Amerika voert tegen het terrorisme. George Bush is sinds 2009 geen president meer van Amerika.