4.6 Inzichtelijke omgang met wetenschap en techniek 1ste leerjaar 2de leerjaar Wetenschap en ethiek ° dierenproeven en vivisectie - van ratten tot chimpansees - alternatieven * weefselculturen * computermodellen * mensen? - verantwoording *cosmetica * geneeskunde ° analoge thema’s om ethische grenzen te bespreken Techniek en ethiek ° oorlog - wapenwedloop * kernwapens * oorlog in de ruimte * oorlogstuig - van mosterdgas en napalm * chemische oorlog * biologische oorlog - verantwoording? ° analoge thema’s om mogelijkheden en gevaren te bespreken Wetenschap en ethiek ° genetische manipulatie - toepassingen * planten * dieren * mensen - verantwoording * voedselindustrie * geneeskunde ° analoge thema’s om ethische grenzen te bespreken Techniek en ethiek ° energie - kerncentrales * kernafval - fossiele grondstoffen * schaarste - alternatieve energiebronnen * zonne-energie * windenergie - verantwoording? ° analoge thema’s om mogelijkheden en gevaren te bespreken 3de leerjaar 4de leerjaar Wetenschap en ethiek ° geneeskunde - geneeskundige experimenten * vrijwillige proefpersonen * onvrijwillige proefpersonen * het gebruik van menselijke embryo’s - het scheiden van Siamese tweelingen - het klonen van mensen ° analoge thema’s over - doel en functie van wetenschap - grenzen vrij onderzoek Wetenschap en ethiek ° psychiatrie - therapieën * aversietherapieën * hersenchirurgie * medicatie - gedragsmakers * gevangenen hersenspoelen * medicatie voor “moeilijke” leerlingen? ° analoge thema’s - doel en functie van wetenschap - grenzen vrij onderzoek Techniek en ethiek ° informatica - robotisering * zegen of vloek? - computertechnologie * wordt de computer slimmer dan de mens? - informatisering van de maatschappij * privacy * misdaadbestrijding * Big Brother ° analoge thema’s met aandacht voor: - mogelijkheden en gevaren - vooruitgang? Techniek en ethiek ° biotechnologie - genetische manipulatie * rasveredeling * transgene soorten * klonen van dieren - massaproductie * dieren * gewassen ° analoge thema’s met aandacht voor: - mogelijkheden en gevaren - vooruitgang? 5de leerjaar Wetenschap en ethiek ° geneeskunde - commerciële geneeskunde * orgaandiefstal * transgene soorten * esthetische chirurgie - “ideologische” geneeskunde * geneeskunde voor het volk * artsen in dienst van een regime - beperkingen van vrij onderzoek wegens onethische experimenten ? Techniek en ethiek ° biomechanica en cybernetica - de bionische mens - de “menselijke” robot - artificiële intelligentie: kunnen computers beslissen ? * in de rechtspraak * bij morele dilemma’s 6de leerjaar Wetenschap en ethiek ° wetenschap algemeen - theoretische beschouwingen * mag alles wat kan ? * heiligt het doel de middelen ? * is de mens de maat van alle dingen ? - wetenschapsfilosofie (kennismaking) * Wiener Kreis * Karl Popper * Thomas Kuhn * Bruno Latour Techniek en ethiek ° de digitale maatschappij - cyberspace * surfen, wappen, chatten en communicatiefrustratie * contacten via het internet: een verrijking of juist een verschraling ?