LITERATUURLIJST Vocvo-bibliotheek Reserveren via ludwine

LITERATUURLIJST
Vocvo-bibliotheek
Reserveren via
[email protected]
Literatuurlijst
Mediawijsheid  achtergrond informatie
Inhoud
Artikel
p. 1
Achtergrondliteratuur
p. 7
E-document
p. 22
Website
p. 28
Leermiddelen
p. 331
Een selectie van documenten aanwezig in de Vocvo-bibliotheek.
Artikels en e-documenten kun je opvragen – we sturen deze digitaal door.
Artikel
* artikel
De hele wereld in je klas : werken met actualiteit in je Nt2-klas
I. Plichart
2012
Vocvobib: 12
In: Les. - Jrg. 30 (2012), nr. 176 ; p. 8-10
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Artikel\12\De hele wereld.pdf
In de Nt2-klas is de wereld altijd aanwezig, gewoon omdat de leerlingen of cursisten een erg
verschillende achtergrond hebben. Gooi daar nog een krant of ander nieuwsmedium bij, en voor je het
weet beginnen er gesprekken waar je met moeite een einde aan maakt. Actualiteit maakt immers veel
los bij cursisten. Als jij als docent goed in de hand houdt waar je naartoe wilt, is actualiteit een uiterst
interessante invalshoek voor tal van lessen. Vanuit de ervaring van de Vlaamse Wablieft-krant, reikt
Ilona Plichart je in dit artikel een aantal tips en ervaringen aan.
* artikel
Computergebruik in de school, een kwestie van mediadidactiek of mediapedagogiek?
Sven Kommer, Willy Meeus
2001
1
In: Schokla. - Jrg. 43 (2001-2002) nr. 171 (oktober) ; p. 2-6
In dit artikel maken de schrijvers duidelijk dat er zich 2 grote stromingen voor de omgang met media
onderscheiden, die eveneens voor de omgang met computers gelden. Die stromingen zijn enerzijds
de mediadidactiek, die vooral geïnteresseerd is in de vraag hoe de verschillende media ingezet
kunnen worden om het onderwijsleerproces te optimaliseren, en anderzijds de mediapedagogiek, die
de media zelf, evenals het gebruik ervan, tot studievoorwerp maakt. Maar bij deze stromingen tekenen
zich ook verschillende breuklijnen terzake.
* artikel
Minister Van Hengel op bezoek bij Centrum voor Basiseducatie Brussel
Kathy De Winter
2004
Isbn: 07794924
In: Van A tot Z. - Jrg. 12 (2004), nr. 3 (september), p. 4
Naar aanleiding van de Internationale Dag van de Geletterdheid, op woensdag 8 september jl, bracht
minister Guy Van Hengel, bevoegd voor onderwijs, beroepsopleiding en begroting, daags tevoren een
bezoek aan Brusselleer, het Brusselse Centrum voor Basiseducatie. Brusselleer maakte van de
gelegenheid gebruik om de nieuwe ICT-klas en het openleercentrum in de kijker te zetten. De minister
schetste in zijn toespraak de evolutie van de basiseducatie in Brussel en de inspanningen van de
Vlaamse Gemeenschapscommissie op het vlak van geletterdheid.
* artikel
WAI-NOT
Eric Beke
Plantyn
2004
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 38
In: Schoolleiding en -begeleiding 2. - ICT en onderwijsvernieuwing. - Afl. 7, september 2004. onderwijs en leren. - p. 45-60
E-mailen en surfen: kan dit ook voor kinderen en jongeren met ernstige leer- en leesproblemen, voor
kinderen met een verstandelijke handicap? Het is duidelijk dat de ICT belangrijke
toepassingsgebieden kent voor deze doelgroep. Om dit medium ten volle te benutten, moeten echter
aanpassingen op maat gebeuren. Het project WAI-NOT stelt via hun projectwebsite veel informatie
beschikbaar over deze thematiek. Daarnaast werkte WAI- NOT aan een internetspeeltuin die
toegankelijk is voor kinderen en jongeren met een verstandelijke handicap. Meer dan een bezoekje
waard!!
* artikel
Geluid als vertrekpunt voor het actief en creatief leren omgaan met ICT
Martine Huvenne
Plantyn
2007
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 38
In: Schoolleiding en -begeleiding 2. - ICT en onderwijsvernieuwing. - Afl. 16, december 2007. onderwijs en leren. - p. 15-44.
Geluid is een ideaal vertrekpunt om in de klas rond te werken. Het biedt de mogelijkheden om bij de
leerlingen creatieve, sociale en communicatieve competenties te stimuleren. Audiovisuele media die
voorhanden zijn zorgen voor een tal van mogelijkheden: leerlingen krijgen bijvoorbeeld de opdracht
om geluiden op te nemen, te monteren, te bewerken, bij een beeld te voegen,... Op die manier werken
ze uiteraard ook aan hun ICT-competenties. Een artikel dat zowel een kader schetst voor het werken
rond geluid, als concrete oefeningen aanreikt voor in de klas.
2
* artikel
Meester, mag het iets meer zijn? : of van smal naar breed geletterd
Luc Mertens
Plantyn
2007
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 38
In: Schoolleiding en -begeleiding 2. - ICT en onderwijsvernieuwing. - Afl. 16, december 2007. maatschappelijke uitdaging. - p. 45-62.
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\artikel\38\Meester mag het.pdf
Met de ontwikkeling van de moderne informatie- en communicatietechnologie wordt er stilaan op een
andere manier met kennis omgegaan. Waar de kennisdistributie vroeger vooral geënt was op de
traditionele geletterdheid, zorgen nieuwe ontwikkelingen voor veel meer en diverse mogelijkheden om
kennis op te bouwen en te verspreiden. Dit is niet enkel een technisch verhaal, ook een visie op wat
kennis is verandert hiermee. Maar is ons onderwijs wel mee met deze nieuwe evoluties? De auteur
van deze bijdrage betoogt dat ons huidige onderwijs onvoldoende aansluiting vindt bij de nieuwe
ideeën en technologieën rond kennisdistributie. Een artikel dat aanzet tot reflectie.
* artikel
Hoe 'ondraaglijk licht' zijn mediasmarte jongeren ? Reflecties over een meer eigentijds
onderwijs
Dirk Gombeir
Plantyn
2009
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 38
In: Schoolleiding en -begeleiding 2. - ICT en onderwijsvernieuwing. - Afl. 20, december 2009. maatschappelijke uitdagingen. - p. 1-28
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Artikel\38\Hoe ondraaglijk licht.map
Welke naam past bij de nieuwe generatie jongeren? Zappers, podcasters, bloggers, mediasmarties,
generatie Einstein....?
Hoe we deze jongeren, geboren en getogen in een multimediale leefwereld, ook noemen, het
onderwijs dient rekening te houden met een gewijzigde beginsituatie. Gaan mediasmarte jongeren
'anders' om met kennis en leren? Zijn ze inderdaad alert, vinnig en gevat zoals wordt beweerd? Of
leren ze net veel oppervlakkiger dan vroeger zonder interesse en feitenkennis en met zo weinig
mogelijk inspanningen voor alles wat tussen de schoolmuren gebeurt? Dit artikel probeert krijtlijnen uit
te zetten voor een meer eigentijds onderwijs op maat van zijn 'nieuwe' doelpubliek. Het resultaat is
een 'meanderende' bijdrage die doet nadenken over een 'didactiek' voor de 21ste eeuw.
* artikel
Het ideaal en de praktijk : wat vraagt goede e-learning van een docent? Oprit 1
A. Berntsen
2009
Vocvobib: 22
In: Les. - Jrg. 27 (2009), nr. 159 ; p. 20-22
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\artikel\22\Het ideaal.pdf
In het 'materialennummer' 159 stuurt Les docenten Nt2 ook de virtuele snelweg op. Van een
competente docent Nt2 mag immers ook mediawijsheid verwacht worden en goede inzet van de
computer als onderdeel van het Nt2-leerproces. In dit artikel bieden we u de verschillende opritten om
op deze snelweg 'in te voegen'. En we voegen een afrit toe! De 1ste oprit: een expert aan het woord
over goede e-learning. De 2de oprit: Nt2-cursisten over hun inburgeringscursus die de inzet van de
computer in het leerproces als extra stimulerend ervaren. Oprit 3: alfacursisten achter de computer?
Jazeker, zo blijkt uit de ervaringen van ANt2-docenten over hun favoriete sites in de alfaklas. Oprit 4:
3
diverse aanbevolen sites uit het werkveld voor diverse Nt2-leerders. Een afrit: een nieuw leermiddel
Nieuwe Start: het kan ook zonder computer.
* artikel
Internationaal samenwerken via Web 2.0-toepassingen - blog als veelzijdige communicatietool
Bart Verswijvel
Plantyn
2010
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 38
In: Schoolleiding en -begeleiding 2. - ICT en onderwijsvernieuwing. - Afl. 24, december 2010. onderwijs en leren. - p. 1-22
De leerlingen van nu groeien op met Web 2.0. Het zijn internetters, podcasters, bloggers,
twitteraars,... noem maar op. Digitale (communicatie)vaardigheden behoren straks tot de
basiscompetenties van iedere lerende. Het internet en de nieuwe media hebben de wereld ook dichter
bij gebracht. Sociale media scoren goed en brengen mensen samen. In het onderwijsveld voelt men
aan dat deze nieuwe interactievormen hoe dan ook een plaats moeten krijgen op school. Maar
leerkrachten weten niet goed hoe ze die complex nieuwe wereld zinvol kunnen integreren in de
klaspraktijk. Dit artikel presenteert een mogelijke organisatievorm voor het opzetten van een virtuele
samenwerking tussen leerlingen, al dan niet in Europees verband. Het eTwinningproject
CreativeCommons staat hier in de picture. Dit project wil samenwerking tot stand brengen, via een
blog, tussen een Belgische en een Spaanse secundaire school. De auteur bespreekt heel wat tools
die je bij zo'n project kunt inzetten. Uitgangspunt is dat Web2.0-tools gratis zijn en dat je geen ICTspecialist moet zijn om ze te gebruiken!
* artikel
Simulatie : de invloed van en op de media
Sofie Legon, Wil Meeus
Plantyn
2011
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Begeleid zelfstandig leren. - Afl. 27, januari 2011. - klaspraktijk. - p. 1-24
Een communicatieproces wordt beïnvloed door sociale, economische, politieke en culturele factoren.
Hoe kun je die — vaak ingewikkelde — mechanismen beter duidelijk maken aan je leerlingen dan
door ze erin onder te dompelen? In deze casus wordt een werkvorm beschreven waardoor leerlingen
leren hoe de media beïnvloeden en beïnvloed worden. De leerlingen nemen verschillende rollen op
zich en voeren allerlei opdrachten uit. Op die manier ervaren ze de dynamiek van de invloed van en
op de media aan den lijve.
* artikel
Media-mania
Sigrid De Backer, Wil Meeus
Plantyn
2011
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Begeleid zelfstandig leren. - Afl. 27, januari 2011. - klaspraktijk. - p. 1-24
De Media-maniaspel, dat in dit artikel uitgebreid en heel concreet wordt beschreven, heeft als doel
leerlingen kennis te laten maken met verschillende theorieën over de invloed van de massamedia op
de samenleving. Ze spelen een spel waarin zij kennismaken met de agendasettings en een spel rond
de kennisklooftheorie. Verder wordt er de nodige aandacht besteed aan de cultivatietheorie en de
aanhaaktheorie. Als leerkracht kun je dus zelf kiezen wat voor jouw klas het beste past. Elke theorie
4
wordt gevolgd door een nabespreking, waarbij wordt gewerkt aan een kritische houding van de
leerlingen t.a.v. deze theorieën.
* artikel
Teaching with tech : ict in het vreemdetalenonderwijs in de VS
Aafke Moons
2011
Vocvobib: 38
In: Cos. - Jrg. 29 (2012), nr. 1; p. 12-13
Voor ict kijkt de wereld naar de VS. Apple veroorzaakt hypes met innovatieve producten. Ook op het
gebied van sociale media domineren Amerikaanse bedrijven.
* artikel
WAI - NOT : internet voor kinderen, jongeren en volwassenen met een mentale beperking
Tanja Maes, Jan Dekelver
Plantyn
2011
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 38
In: Schoolleiding en -begeleiding 2. - ICT en onderwijsvernieuwing. - Afl. 27, oktober 2011. - onderwijs
en leren. - p. 1-24
Digitale inclusie versterkt sociale inclusie. Gelukkig is ICT in de meeste scholen al ingeburgerd. Maar
in het buitengewoon onderwijs is dat (nog) niet zo vanzelfsprekend. Voor kinderen en jongeren met
een mentale beperking is het internet immers vaak een gebruiksonvriendelijk of zelfs gevaarlijk. En
voor kinderen die niet kunnen lezen en schrijven, is internet ook niet erg toegankelijk. WAI-NOT geeft
deze doelgroepen een veilig en uiterst gebruiksvriendelijk alternatief, waarvoor je zelfs niet moet
kunnen lezen en schrijven. WAI-NOT biedt namelijk een afgesloten browsel met enkele modules die
kinderen en jongeren het meest gebruiken: chatten, mailen, netwerken, muziek, spelletjes,.....en wordt
al op veel scholen gebruikt in de lespraktijk. Dit project bewijst dat internet heel wat te bieden heeft,
ook voor mensen met een mentale beperking!
* artikel
eLab, inspirerend centrum voor onderwijsprofessionals
Theo Louwers
2011
Vocvobib: 38
In: Cos. - Jrg. 29 (2012), nr. 3; p. 12-13
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\artikel\38\eLab.pdf
Een omgeving waar je als leerkracht alle noviteiten op het gebied van ict en sociale media kunt
ervaren en deze toch als middel voor beter onderwijs leert toepassen? Het eLab in Breda biedt die
mogelijkheid.
* artikel
Mediawijsheid is nooit af
K. Segers, J. Bauwens
2012
Vocvobib: 19
In: Welwijs. - jrg. 23 (2012) nr. 1, p. 9-13
De kunst van op een zinvolle manier om te gaan met de alomtegenwoordige media noemen we
mediawijsheid of mediageletterdheid. Omdat media ons dagelijks omringen, hebben kinderen,
jongeren, volwassenen en ouderen drie vaardigheden broodnodig: media kennen, begrijpen en zelf
creëren.
5
* artikel
Gevraagd : m/v met reclamewijsheid - richtlijnen en hulpmiddelen voor reclameopvoeding op
school - Aanpak
Wil Meeus
Leerrijk-Plantyn nv
2012
17 p.
Vocvobib: 11
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\artikel\11\Gevraagd.pdf
Dit artikel maakt gebruik van materiaal dat is aangeleverd in het kader van een leeronderzoek van
studenten in de lerarenopleiding (Aouni et al., 2012). Er wordt nagegaan in welke mate het Vlaamse
onderwijs inzet op het bevorderen van de reclamewijsheid van kinderen en jongeren. Daarnaast wordt
het resultaat gerapporteerd van een internetzoektocht naar bestaande pakketten voor
reclameopvoeding. De resultaten leiden tot aanbevelingen betreffende het didactisch materiaal voor
reclameopvoeding binnen het Vlaamse onderwijs.
* artikel
Blogs, wiki's en google docs : sociale media en het taakgericht taalonderwijs
N. de Jong
2012
Vocvobib: 12
In: Les. - Jrg. 30 (2012), nr. 179 ; p. 3-5
Sociale media zijn inmiddels helemaal verweven met het (digitale) leven. Velen hebben een account
bij Facebook, LinkedIn of Hyves of lezen wel eens een blog of informatie op Wikipedia. Sociale media
zijn echter ook goed in te zetten voor het taalonderwijs, met name het taalgericht vakonderwijs. Nel de
Jong over mogelijkheden en beperkingen.
* artikel
An exploration of differences in mathematics attainment among immigrant pupils in 18 OECD
countries
Marina Shapira
Isbn: 1474-9041
Vocvobib: 08
In: European Educational Research Journal - EERJ. - 2012 Vol. 11 (1), p. 68-95
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\artikel\08\An exploration of differences.pdf
This article presents findings from a comparative study of sources of educational disadvantage of
immigrant children across 18 OECD countries, which is based the data from the 2006 Programme for
International Student Assessment (PISA). The findings show that disadvantaged family background
and lack of host-country-specific cultural capital account for a large part of the attainment gap between
immigrants and their non-migrant peers. The findings also show that school characteristics in terms of
their size, quality of teachers and educational resources contribute to the understanding of the further
part of the immigrant performance gap. Moreover, school characteristics mediate between the
immigrant students' family characteristics and their attainment, by reinforcing or diminishing the impact
of the family characteristics. Furthermore, the institutional characteristics of immigration countries,
such as type of education provision, type of welfare provision and type of immigration policy, also play
a part in producing and maintaining educational disadvantage of immigrant pupils, by affecting the
attainment level and mediating between the individual- and school-level characteristics and pupils'
attainment. It was found that the first generation of immigrant children perform particularly well in
countries with a liberal type of welfare regime, more standardised educational systems and more
selective immigration policies; there was also some evidence that institutional factors shape
educational attainment of the second generation of immigrant children in a way which more closely
resembles that of the children from non-immigrant backgrounds--the former perform better in countries
with a more inclusive (social-democratic) type of welfare provision, but also in countries with less
differentiated and more standardised educational systems.
6
* artikel
Game over ? - Hoe games ons blijven(d) uitdagen tot leren … - Visie
Jeroen Bourgonjon, Ronald Soetaert
Leerrijk-Plantyn nv
2012
14 p.
Vocvobib: 11
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\artikel\11\Game over.pdf
In de conceptnota ‘Mediawijsheid’ wijzen Vlaams minister van Jeugd en Onderwijs Pascal Smet en
Vlaams minister van Media Ingrid Lieten op het belang van videogames voor de jeugdcultuur en het
onderwijs. Sterker nog, ze noemen educatieve games een belangrijke uitdaging voor het
onderwijsbeleid. Voor veel leerkrachten die niet vertrouwd zijn met het fenomeen videogames, roept
deze boodschap een aantal vragen op. Waarom zouden games een plaats in het onderwijs
verdienen? En hoe ziet een les met games er nu eigenlijk uit? In dit beschouwend artikel gaan we
dieper in op de verschillende redenen waarom games aandacht verdienen vanuit een cultureel en
pedagogisch perspectief. We geven voorbeelden hoe diverse types games gebruikt kunnen worden in
de klaspraktijk en we doorprikken een aantal mythes.
Achtergrondliteratuur
* boek
Massacommunicatie en de media : themamateriaal sociale kennis en vaardigheden
Marleen Curvers
Landelijk studie- en ontwikkelingscentrum volwasseneneducatie (SVE)
1989
154 p.
Isbn: 90-5003-052-1
Aanwinstnr.: 91-581
Vocvobib: MO_media
Met adressen, bijl. en lit. opg.
Begeleidersreeks basiseducatie
Massacommunicatie is openbare communicatie. Dat wil zeggen: iedereen kan in principe kennis
nemen van boodschappen die uitgezonden worden. Massamedia zijn kanalen die gebruikt worden om
boodschappen naar groepen mensen uit te zenden, zoals kranten, tijdschriften, radio en televisie.
Maar ook puzzels, stickers, monsters, asbakken en shirtjes worden tot de massamedia gerekend. We
worden overspoeld met gegevens en berichten. Massamedia, met name televisie, zijn de belangrijkste
bronnen van informatie voor veel mensen. Vooral voor lager-opgeleiden spelen ze een grote rol in de
vrijetijdsbesteding. Een belangrijk doel in de basiseducatie is kritisch met informatie leren omgaan en
deze gebruiken. Dat vraagt ook kennis van het communicatieproces zoals het in de
massacommunicatie speelt. Hoe en door wie wordt dat proces in gang gezet? Wat doen de media met
ons en wat doen wij met de media? Dit themamateriaal beperkt zich tot pers en omroep en het
communicatieproces dat via de media in gang gezet wordt. Dit boek is geschreven voor educatieve
werkers die het thema 'massacommunicatie en de media' in de cursus aan de orde willen stellen. Het
is bedoeld als een ideeënboek om uit te putten op relevante momenten in de taal- of rekenlessen,
maar ook om materiaal uit te selecteren voor een langlopend thema. Het lesmateriaal is voor de
deelnemers uit die cursussen.
* boek
De geletterde samenleving
red. Kees van Rees & Ludo Verhoeven
Eburon
cop. 1993
237 p.
Isbn: 90-5166-345-5
Aanwinstnr.: 95-510
7
Vocvobib: 19
Met lit. opg. en noten
Reading Association in the Netherlands (RAiN ; 3)
Geletterdheid is in de moderne samenleving een belangrijke voorwaarde voor informatieverwerking.
De kwestie die in 'De geletterde samenleving' centraal staat is in hoeverre geschreven taal in onze
samenleving optimaal functioneert. In het eerste deel wordt deze vraag toegespitst op het thema
'geletterdheid in het sociaal verkeer'. Daarbij gaat het om het gebruik van boeken in het gezin, het
gebruik van teksten in een bedrijf, en het gebruik van schrift bij overheidsvoorlichting. Het tweede deel
is gewijd aan 'geletterdheid en mediagebruik'. Daarbij o.a. aandacht voor de relatie lezen/televisie. Het
derde deel behandelt de relatie 'onderwijs en geletterdheid'. Aan het einde van de basisschool blijken
tal van kinderen 'functioneel ongeletterd' : ze beschikken niet over de vereiste kennis en vaardigheden
om te participeren in activiteiten waarin geletterdheid normaal verondersteld wordt.
* boek
Digitale vaardigheden : geletterdheid in de informatiesamenleving
Jan Steyaert
Rathenau Instituut
2000
84 p.
Isbn: 9034638979
Aanwinstnr.: 01-276
Vocvobib: 19
Met lit. lijst en bijl. - Programma informatie- en communicatie- technologie
Werkdocument ; 76
In dit boek analyseert J. Steyaert welke vaardigheden nodig zijn om volwaardig deel te kunnen nemen
aan de kennissamenleving. Hij beschrijft hoe deze vaardigheden zich verhouden tot de nieuwe
technologie en waar nu precies onze aandacht naar zou moeten uitgaan om geen kloof te laten
tussen digitaal geletterden en ongeletterden. Hij gaat hierbij ook in op de zogenaamde 'Big Six', een
kader dat ontwikkeld is door Eisenberg en Berkowitz. Zij gaan uit van verschillende fasen van
informatiegebruik, beginnend bij de omschrijving van de taak en eindigend in de evaluatie van het
proces.
* boek
De symbolische samenleving : een exploratie van de nieuwe sociale en culturele ruimtes
Mark Elchardus, Ignace Glorieux (red.)
Lannoo
2003
421 p.
Isbn: 9020950460
Aanwinstnr.: 03-236
Vocvobib: 43
Met bibliogr.
Dat in onze samenleving alle zekerheden in rook zijn opgegaan, dat lijkt de nieuwe , grote zekerheid.
Dit boek, ontstaan in de schoot van de werkgroep TOR, onderzoekt de nieuwe relatienetwerken in
Vlaanderen die zo tot stand gekomen zijn.
Inhoudsopgave
- Op in rook? 7
- Informele ontmoetingen Over de sociale ruimte van jongeren 31
- Esthetica voor gevorderden Over smaken en mediavoorkeuren 53
- Hoe vrij is de vrije tijd? Over de symbolische structuren 85
- Solitaire of tikkerke kus? Over formele participatie bij jongeren 109
- Cultuur met de paplepel ingegoten? Over de overdracht 127
- Sociaal gebabbel Het verband tussen sociale interactie 151
- Participatie als hefboom Publieke participatie en de verdeling 175
- Studeren is voor mietjes Een analyse van de genderverschillen 215
8
- Cultuurpraktijk van de ouders en de schoolloopbaan 241
- Hoe links is de kleine man in Vlaanderen? 263
- De ontsluiering van de solidariteitsgevoelens 293
- Bruce Arnold JeanClaude et les autres 315
- Autochtone en allochtone paden in de Vlaamse massacultuur 337
* boek
Nieuwe geletterdheid, nieuwe leerwegen?
Jan Berenst, H. Hacquebord, N. van der Schaaf (red.)
Eburon
2000
87 p.
Isbn: 9051667507
Aanwinstnr.: 04-207
Vocvobib: 19
Met bibliogr.
RAiN ; 9
De computer is niet meer weg te denken in onze maatschappij. Ook in het onderwijs en in de educatie
wordt de computer inmiddels op grote schaal gebruikt. Wat betekent dit voor mensen die niet
vertrouwd zijn met de computer en met name voor diegenen die moeite hebben met het gewone lezen
en schrijven? Is er sprake van een nieuwe geletterdheid?
In deze bundel zijn theoretische en meer praktische artikelen opgenomen die ingaan op deze
thematiek van nieuwe geletterdheid. Hierbij wordt in het bijzonder gekeken naar de onderwijskundige
en didactische gevolgen ervan en naar de nieuwe leerwegen die een gevolg zijn van de nieuwe
media, zoals de computer als tekstverwerker, e-mail, het Internet en de mogelijkheden van multimedia
in het onderwijs. 'Nieuwe geletterdheid, nieuwe leerwegen?' is bestemd voor iedereen die werkt in de
BVE, zowel met autochtone als met allochtone cursisten.
De redacteuren hebben in 1998 een congres met dezelfde titel georganiseerd aan de Rijksuniversiteit
van Groningen in samenwerking met een aantal ROC's. Van dit congres vormt dit boek de neerslag.
* boek
Informatica : juridische aspecten : een overzicht
Herald De Muynck
Lannoo
2004
148 p.
Isbn: 9020956663
Aanwinstnr.: 04-282
Vocvobib: 38
Met bijl.
Dit boek biedt een vlot leesbare kennismaking met de voornaamste juridische aspecten waarmee we
geconfronteerd worden bij het - al dan niet professioneel - gebruik van de diverse
informaticatoepassingen.
Er worden vele, uiteenlopende onderwerpen behandeld, zoals: privacywetgeving, softwarepiraterij,
auteursrechten, domeinnamenregistratie, hyperlinks, spam en cookies, datamanipulatie, digitale
handtekening, aansprakelijkheid van tussenpersonen, gedragscodes i.v.m. internetgebruik door
werknemers, elektronische boekhoudinggegevens, ...
Er wordt niet alleen verwezen naar de Belgische wetgeving en strafwetgeving maar ook de diverse
Europese richtlijnen komen aan bod. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een aanduiding van de
bronnen: wetteksten, literatuur en internetsites.
Het boek is een onmisbare informatiebron voor de grote groep van informatici (programmeurs,
ontwikkelaars van websites, beheerders van netwerken en van computercentra, enz.) maar ook voor
elke informaticagebruiker die de juridische basisprincipes wenst te kennen van de computeromgeving
waar hij dagelijks mee geconfronteerd wordt. Het is eveneens geschikt voor gebruik in de
informaticaopleidingen.
9
* boek
ICT-geletterdheid bij kansengroepen : eindrapport ESF-project
Saskia Buyckx, Luk Luts, Goele Van Roy
Centrum Basiseducatie Leuven
2004
42 bl.
Aanwinstnr.: 05-93
Vocvobib: 19
Doelstelling 3 - zwaartepunt 6. - Met bijl.
Dit is het eindverslag van een ESF-project dat tussen 2002 en 2004 gelopen heeft op Open School
Leuven.
In dit project werden allerlei strategieën en methodieken ontwikkeld om:
- de instroom van cursisten in de opleidingen NT1 en wiskunde te verbeteren;
- ICT als leermiddel te integreren in de opleidingen NT1 en wiskunde;
- de sleutelcompetentie 'Omgaan met informatietechnologie' te integreren in de verschillende
opleidingen van het centrum;
- anderstaligen te bedienen met een aangepaste PC cursus.
* boek
Etnocommunicatie : communiceren met een multicultureel publiek
Ingrid Tiggelovend
Gelijke Kansen in Vlaanderen
2005
60 p.
Aanwinstnr.: 05-178
Vocvobib: 43
Met bibliogr.
Deze brochure is het resultaat van een zoektocht naar communicatiemethoden om beter met
allochtone doelgroepen te communiceren.
Het eerste deel van de brochure is eerder theoretisch opgevat: Communiceert de non-profit met
allochtonen? Wat is etnocommunicatie? Allochtonen: wie zijn ze?
Het tweede deel is veeleer praktisch en wordt geïllustreerd met ervaringen van betrokkenen:
- Structureel werken;
- Een beter begrip van de media;
- Schriftelijk communiceren;
- Mondeling communiceren;
- De communicatie beter plannen.
Vele methoden en tips zijn ook van toepassing op autochtone doelgroepen. Voor allochtonen zijn ze
extra belangrijk en daarom zet de auteur ze ook extra in de verf.
* boek
Over de drempel : toegankelijke communicatie en informatie voor doelgroepen met een
handicap
Leen Haesaert
Vanden Broele
2006
162 p.
Isbn: 109095842913
Aanwinstnr.: 06-139
Vocvobib: 16
Met bibliogr.
Memori-reeks
Minstens 1 op 10 mensen heeft een beperking of een handicap. Met de vergrijzende maatschappij zal
deze verhouding stijgen en zullen steeds meer mensen specifieke hindernissen voor deelname aan
de informatiesamenleving ondervinden. Volwaardig burgerschap kan hierdoor in het gedrang komen.
10
Een overheid, instelling of organisatie moet het daarom als een dwingende realiteit zien om
uitsluitingsprocessen of (informatie)monopolies te doorbreken vanuit een gelijkekansen- en
diversiteitbeleid. Werk maken van een aangepaste communicatiehouding is niet alleen een
verantwoorde inspanning maar veeleer een contract met de toekomst.
Dit handboek wil de lezer over de specifieke drempels leren die verschillende doelgroepen met een
handicap, waaronder een steeds groter wordende groep senioren, ervaren bij informatieverwerving en
hem of haar over de drempel halen om aangepast te communiceren met deze doelgroepen. Het werk
beschrijft de aandachtspunten om de mondelinge, schriftelijke, audiovisuele of digitale communicatie
integraal toegankelijk te maken voor mensen met beperkingen. Het biedt bovendien contactadressen
van externe ervaringsdeskundigen die hierbij kunnen helpen. De voorbeelden van goede praktijken
moeten de creativiteit van de lezer prikkelen en kunnen leiden tot nieuwe communicatietoepassingen.
Over de drempel richt zich tot communicatieambtenaren, PR- of mediaverantwoordelijken,
webbouwers, beleidspersonen en receptionisten van overheidsinstellingen, non-profit organisaties of
bedrijven. Ook wie geregeld wat schrijft of organiseert voor een vereniging, wie student of docent is in
een communicatie- of webdesignopleiding, wie in een ziekenhuis, revalidatiecentrum of
verzorgingstehuis werkt of wie geregeld de contactpersoon is voor mensen met een handicap kan aan
deze publicatie iets hebben.
* boek
Project geletterdheid : Geletterdheid als sleutel tot verder leren. Jaarrapport. Projectjaar 200506
2006
122 p.
Aanwinstnr.: 06-227
Vocvobib: 06
Met bijl.
Dit is het jaarrapport 2005-2006 van het experimenteel project Brug tussen Centrum
Volwassenenonderwijs en Centrum Basiseducatie ‘ Geletterdheid als sleutel tot verder leren’.
De interne stuurgroep:
Lut Lippeveld directeur CVO De Oranjerie
Tine Vanreusel coördinator van CBE Hageland
Ben Naten adjunct-directeur CVO De Oranjerie
Katja Scheel onderzoeker van het project
Veerle Bammens cursistenbegeleider van het project
* boek
Zonder omwegen : een kwalitatief onderzoek naar het bereik van Nederlandstalige cursisten
voor taal en rekenen
Goele Leyder
6 centra basiseducatie (CBE) van de provincie Antwerpen
2006
106 p.
Aanwinstnr.: 06-229
Vocvobib: 13
Ingebonden map
Zonder omwegen is een publicatie van de zes Antwerpse centra voor basiseducatie. Voor wie zich
interesseert in het bereiken van cursisten in centra voor basiseducatie, biedt dit rapport interessante
gegevens.
Uit gesprekken met cursisten en uit publicaties over promotievoering voor moeilijk bereikbare
doelgroepen blijkt dat de doelgroep zélf heel wat informatie kan leveren om de promotie beter te laten
verlopen. Als ervaringsdeskundigen weten zij immers beter dan wie ook hoe iemand van de doelgroep
te benaderen.
De zes centra voor basiseducatie van de provincie Antwerpen vonden het daarom belangrijk om onze
doelgroep te bevragen. Het resultaat van de bevraging is het rapport Zonder omwegen: een kwalitatief
onderzoek naar het bereik van Nederlandstalige cursisten voor taal en rekenen. Het rapport bevat
11
nuttige informatie over informatiebehoeften van onze doelgroep, tips en ideeën over mediagebruik,
communicatieproducten en -strategieën.
De verkregen informatie kan gebruikt worden in de basiseducatie, maar we denken dat ze ook nuttig
kan zijn voor andere diensten en sectoren. Daarom kozen we ervoor om informatie uit het rapport te
gebruiken als basis om een folder te maken voor onze intermediaire partners, met als titel U bent
belangrijk voor ons. Het onderzoek en de folder kwamen tot stand met de financiële steun van de
provincie Antwerpen.
* boek
E-cultuur : bouwstenen voor praktijk en beleid
Hoofstukken : E-cultuur en onderwijs en Lexicon
Dirk De Wit, Debbie Esmans
2006
Aanwinstnr.: 07-347
Vocvobib: 38
Het maken, verspreiden, bewaren en participeren aan cultuur verandert onder invloed van de
informatie-en communicatietechnologie. Deze wijzigingen omschrijven we als e-cultuur. Welke
mogelijkheden bieden deze nieuwe technieken en praktijken voor cultuurparticipatie en –
communicatie? Hoe kan je er op inzetten om je publiek dichter bij je organisatie te betrekken? En wat
kan de rol zijn van de overheid in dit verhaal? Debbie Esmans en Dirk De Wit belichten deze boeiende
materie met aandacht voor zowel het ruimere kader waarbinnen een integraal e-cultuurbeleid tot stand
kan komen als het belang ervan voor de cultuursector. Doorspekt met praktijkvoorbeelden. Dit alles
gebaseerd op inzichten uit het beleidsvoorbereidend traject dat in 2005 in het kader van de
beleidsnota Cultuur 2004-2009 werd opgestart door het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media.
Samen met het Digitaal Platform van de steunpunten IAK en IBK maakten ze werk van een
beleidsvoorbereidende tekst die resulteerde in de publicatie ‘E-cultuur. Bouwstenen voor praktijk en
beleid’.
* boek
Een opstap naar actief burgerschap : 'de kracht van je stem' als basis voor de MO - module
burgerschap (M BE 034)
Stefan Paredis
Karel de Grote-Hogeschool (KdG)
2006
53 bl.
Aanwinstnr.: 08-112
Vocvobib: MO_lesmateriaal_per_module
Met literatuurlijst en bijlagen. - CBE Halle
[Specialisatiedossier Voortgezette lerarenopleiding basiseducatie (VoBe)]
Eindwerk van Stefan Paredis, educatief medewerker in het CBE Halle-Pajottenland.
Begeleid door Kris Van den Bremt (Educatieve Dienst Vlaams Parlement) en Ann Jaques (VOBE).
- Visie
- Achtergronden van de module Burgerschap
- Inhoudelijke principes
- Didactische principes
- Publiek
- De Kracht van je Stem
- Situering van de module Burgerschap
- De opleiding MO - Maatschappelijk Participeren
- Instapvereisten
- De sleutelcompetenties
- Ontwikkelingsdoelen van de module Burgerschap
- Democratische vormen van bestuur
- Multiculturele samenleving
- Media
- Screening van lesmateriaal
12
* boek
Project Geletterdheid screenen en plaatsen van cursisten ICT in een passend leertraject (intern
document)
cvo de oranjerie, cbe Hageland
2008
25 p.
Aanwinstnr.: 08-276
Vocvobib: 06
Het adequaat kunnen screenen van basiscompetenties en geletterdheidsvaardigheden vóór de start
van een opleiding met als doel een initiële oriëntering van de kandidaat-cursisten onafhankelijk van
hun scholingsgraad was een belangrijke doelstelling in het project geletterdheid. Namelijk omdat
cursisten ondanks hun lage scholingsgraad bijvoorbeeld door beroepservaring of nascholing een
voldoende hoog geletterdheidsniveau zouden kunnen bereiken, en andersom mensen met een hoger
scholingsgraad voor bepaalde opleidingen zoals bijvoorbeeld ICT-initiatie of de startercursussen
Engels en Frans de basiscompetenties kunnen missen.
Tijdens het project werden verschillende procedures uitgewerkt voor de modules ‘Initiatie in de
informatica’ omdat deze modules in beide centra werden ingericht en hier in beide centra een erg
heterogene groep wat betreft basiscompetenties vertegenwoordigd was
* boek
Project Geletterdheid beschrijving van geïntegreerde of duale trajecten in samenwerking
tussen CVO en CBE (intern document)
cvo de oranjerie, cbe Hageland
2008
8 p.
Aanwinstnr.: 08-279
Vocvobib: 06
Een van de vragen aan de projectpartners was de beschrijving van geïntegreerde of duale trajecten
die als samenwerkingsverband tussen een CVO en een CBE kunnen worden georganiseerd.
De projectpartners vertrokken voor geïntegreerde trajecten van volgende definitie:
In een geïntegreerd opleidingstraject combineert de cursist het leren van een bepaald beroep of het
deelnemen aan een opleidingstraject met het verwerven van de basiscompetenties taal, wiskunde en
ICT die nodig zijn om te slagen in een bepaalde opleiding.
* boek
Meso focus 64 : conflicten en mediation in schoolorganisaties
Sjoerd Karsten
Kluwer
2007
92 p.
Isbn: 9789013044584
Aanwinstnr.: 08-438
Vocvobib: 30
Meso focus : over schoolorganisatie en onderwijsmanagement : algemeen
Conflictvrije organisaties bestaan eigenlijk niet. Waar mensen met elkaar samenwerken en
samenleven, zoals in scholen het geval is, zullen er conflicten zijn. Recente veranderingen, zoals de
toegenomen culturele diversiteit onder leerlingen en leraren, schaalvergroting, vergrote autonomie en
versterking van het management en teamvorming, hebben de nauwe verwevenheid tussen conflict en
organisatie alleen nog maar versterkt.
Deze Meso focus gaat over conflicten in en rond scholen en over mediation, een bijzondere manier
om met conflicten om te gaan. De kern van mediation is dat de personen die een conflict hebben
samen, onder begeleiding van een onpartijdige derde, de mediator, proberen tot een bevredigende
oplossing te komen.
In deze Meso focus geeft een aantal deskundigen en ervaren mediators inzicht in de verschillende
soorten conflicten die zich in scholen kunnen voordoen: arbeidsconflicten, teamconflicten, conflicten
13
tussen leerlingen en conflicten tussen ouders en school. Bovendien schetsen zij wat mediation kan
doen aan herstel van communicatie en vertrouwen tussen de betrokkenen.
Met deze Meso focus beogen de auteurs een bijdrage te leveren aan het binnen scholen op een
systematische wijze nadenken over conflicten en conflicthantering. Dit is in het belang van een prettig
en stimulerend werkklimaat, goede condities voor het leren, een veilige school waar leerlingen,
personeel en ouders zich thuis voelen. Dit vereist een schoolbeleid op het gebied van
conflicthantering. De verschillende vormen van mediation kunnen daarbij belangrijke instrumenten
zijn.
* boek
Meso focus 71 : maar dit geheel terzijde - artikelen, columns en andere bijdragen over
innovatie, professionaliteit, schoolontwikkeling, nascholing, netwerken, onderwijsbeleid en politiek
Arie Olthof, Wilma Cornelisse, Jan Hoogendoorn
Kluwer
2008
151 p.
Isbn: 9789013059984
Aanwinstnr.: 08-439
Vocvobib: 30
Meso focus : over schoolorganisatie en onderwijsmanagement : algemeen
Professionalisering van leraren en schoolleiders, onderwijsvernieuwing, leren in netwerken, de relatie
tussen onderwijs, media en overheid: een breed palet van thema's waaraan Pieter Leenheer als
lerarenopleider, nascholer, netwerkcoördinator, redacteur, auteur, columnist en tekenaar op de hem
kenmerkende manier heeft gewerkt en werkt. Ter gelegenheid van Pieters zeventigste verjaardag
heeft een aantal mensen waarmee hij in de afgelopen 40 jaar heeft samengewerkt, hun licht laten
schijnen over deze thema's.
Het resultaat, een liber amicorum voor Pieter Leenheer, is een gevarieerd geheel, zowel naar de
thema's die worden aangesneden als naar de vorm waarin dat gebeurt. Alhoewel een vriendenboek
primair de geadresseerde tot ‘doelgroep' heeft, willen we het door middel van deze Meso focus een
bredere verspreiding geven, omdat we van mening zijn dat de bijdragen relevant zijn voor een groter
publiek dat betrokken is bij het leren van leerlingen, van leraren, van schoolleiders en van scholen.
* boek
Media zakboekje - editie 2009
Wolters Kluwer Belgium
2009
468 p.
Isbn: 9789046521526
Aanwinstnr.: 09-206
Vocvobib: 37
INHOUD
- Documentatie – Documentatiecentra - Foto-agentschappen – Persknipselbureaus
- Informatie – Ambassades – Overheid – Europees – Federaal - Gemeenschappen en
gewesten – Provincies – Gemeenten - Vertegenwoordiging Europese Unie – Organisaties –
Internationaal – Interprofessioneel – Levensbeschouwelijk - Politieke partijen
- Journalisten
- Media – Dagbladen – Persagentschappen – Radio – Televisie – Tijdschriften
- Professioneel – Adviesraden - Beroepsverenigingen
Het Media Zakboekje bundelt adressen, telefoon- en faxnummers, e-mailadressen van
- journalisten – persattachés – voorlichtingsdiensten - dag- en weekbladen – beroepsverenigingen documentatiecentra, ...
Al deze gegevens hebben betrekking op Vlaanderen, Wallonië en Brussel: het zakboekje is dan ook
een tweetalige uitgave.
Met het Mediazakboekje leidt u uw PR-campagnes moeiteloos in de juiste banen.
14
* boek
Maak mij wat wijs : media kennen, begrijpen en zelf creëren
Katia Segers, Joke Bauwens
Lannoo Campus
2010
240 p.
Isbn: 9789020989496
Aanwinstnr.: 10-193
Vocvobib: 37
- De media: venster op de wereld, link met andere mensen, bron van informatie, vertier en sociaal
contact. Media zijn er altijd en overal. Maar hoe halen we er het beste uit? Hoe om te gaan met de
alomtegenwoordige media?
- Inzet van het boek: werken aan mediageletterdheid, op verschillende terreinen.
De kunst van op een zinvolle manier om te gaan met de alomtegenwoordige media noemen we
mediageletterdheid. Omdat media ons dagelijks omringen, zijn drie vaardigheden broodnodig: media
kennen, media begrijpen en zelf media creëren.
Onder het eerste verstaan we de vaardigheden om de wegwijzers in onze informatiesamenleving te
lezen en zonder handleiding te kunnen hanteren. Media begrijpen slaat op de kritische omgang met
de media: hoe functioneren ze, hoe werken ze op ons in en wat hebben ze ons te bieden? Onder zelf
media creëren rekenen we alle vaardigheden die ons in staat moeten stellen om actief mee te bouwen
aan media en de verspreiding van informatie en om de media te gebruiken voor onze zelfexpressie.
Maak mij wat wijs wil de meervoudigheid van mediageletterdheid in kaart brengen en inzichten geven
voor een zorgvuldige omgang met de media die ons leven sturen. Kunnen wij kinderen en jongeren,
die opgroeien met de digitale media, nog iets leren? Kunnen ouderen iets van jongeren leren in hun
omgang met de media? Welke kunst moet je verstaan om televisie te kijken en reclame te begrijpen?
Zijn wij het gebruik van de oude gedrukte media, zoals het boek en de krant, verleerd? Met jong en
oud voor ogen, besteedt dit boek aandacht aan de problemen van toegang tot de media (digitale
kloof), gebruik en kennis begrip van de media, en zelf creëren van de media.
* boek
De vierde onmacht : journalisten, politici en critici over media en journalistiek
Frank Thevissen (red.)
Uitgeverij Van Halewyck
2010
480 p.
Isbn: 9789461310231
Aanwinstnr.: 10-207
Vocvobib: 37
'De achteruitgang van ons vak komt ook doordat we alleen nog maar bereid en in staat zijn om het
liefst zo vrolijk mogelijk naar onszelf te kijken. Journalistieke formules moeten vooral heel erg leuk zijn.
Harde journalistiek mag eigenlijk niet meer, want dat wordt niet gewaardeerd. Uiteindelijk kun je
nergens meer terecht als je hard bent geweest.' - Fons de Poel, Nederlands journalist
In 2009 riep The Guardian-journalist Nick Davies op tot een wedergeboorte van het eerzame vak van
journalist. De meeste journalisten zijn fatsoenlijke mensen, maar een paar bad guys hebben onze
reputatie verknald', verklaarde hij aan de Volkskrant.
Belangenverstrengeling die de berichtgeving over de openbare omroep beïnvloedt, de vele
misvattingen over de teloorgang van de gedrukte media, faits divers en pulp die het nieuws
overwoekeren, de censuur van elke 'onbetamelijke mening': het is slechts een kleine greep uit wat er
allemaal misgaat in de wereld van de media.
Over deze en nog vele andere misstanden gaat De vierde onmacht, een verzamelwerk waarin 22
spraakmakende ... en gezaghebbende auteurs de toestand van onze media en de journalistiek in
Vlaanderen scherp op de korrel nemen. Journalisten, politici, academici en mediawatchers laten de
lezer binnen in de achterkamers van de media, de plekken waar personaliteiten worden gemaakt en
gekraakt, waar nepnieuws wordt geproduceerd en informatie geruisloos verdwijnt of verpulvert tot
desinformatie.
15
Dit boek is een vervolg op Media & journalistiek in Vlaanderen. Kritisch doorgelicht . Een actuele
verkenningstocht die een nieuwe reeks onthullende feiten en verhelderende inzichten aan het licht
brengt. Ook de mediakritiek zelf wordt in deze bundel kritisch aangepakt.
De vierde onmacht toont niet alleen dat de media machtig zijn, maar ook dat ze dagelijks
geconfronteerd worden met hun onmacht als sterke, onafhankelijke vierde macht op te treden.
* boek
Beleidsnota armoedebestrijding
Ingrid Lieten, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding
Departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid. Afdeling Stafdienst van de Vlaamse
Regering. Gelijke Kansen in Vlaanderen
2010
21 p.
Aanwinstnr.: 11-032
Vocvobib: 44
In de beleidsnota Armoedebestrijding staan de plannen van Vlaams minister Ingrid Lieten om
armoede aan te pakken. Minister Lieten spreekt in haar beleidsnota over verstaanbare communicatie.
Ze vindt het belangrijk dat mensen informatie van de overheid vinden en begrijpen. Daarom brengt ze
een brochure uit waarin haar plannen verstaanbaar worden uitgelegd.
* boek
En nu online... : sociale media voor professionals, organisaties en facilitatoren
Joitske Hulsebosch, Sibrenne Wagenaar
Bohn Stafleu Van Loghum
2010
290 p.
Isbn: 9789031386079
Aanwinstnr.: 11-208
Vocvobib: 38
We kunnen er niet meer omheen. Sociale media zijn er en zullen invloed hebben op onze manier van
werken en leren. Hoe kun je als professional en als organisatie goed gebruik maken van sociale
media? Welke mogelijkheden bieden sociale media om effectiever te werken in netwerken? Wat
betekent dit voor organisaties en managers? En hoe kunnen sociale media een ondersteunende rol
vervullen in formele en informele leerprocessen?
Dit boek gaat in op deze vragen en is interessant voor iedereen die wil weten wat je nu zelf met
sociale media kunt en hoe je meer strategisch in deze wereld kunt participeren. Met als doel om zelf,
in een team of als organisatie, online te leren. Ook als je wilt weten óf je je er wel in moet willen
verdiepen. In dit boek worden sociale media niet bekeken vanuit een marketing- of
communicatieperspectief, maar vanuit het perspectief van collectief leren.
Het boek bestaat uit drie delen.
1. Gebruik van sociale media in je eigen werk als professional.
2. Sociale media bij het werken als team of lerende organisatie.
3. Het faciliteren van online leren.
'En nu online...Sociale media voor professionals, organisaties en facilitatoren' laat zien hoe sociale
media werken. Dit wordt uitgebreid geïllustreerd aan de hand van praktijkvoorbeelden en -verhalen.
* boek
Handboek webredactie
Corona de Wert, Geert Poort
Thema
2010
240 p.
Isbn: 9789058712202
Aanwinstnr.: 11-237
Vocvobib: 37
16
De allernieuwste inzichten en theorieën over webredactie.
Hoe zorg ik voor een succesvolle website? Hoe organiseer ik een soepelwerkende webredactie? Hoe
pak ik zoekmachinemarketing efficiënt aan? Dit zijn maar een paar van de essentiële vragen waarop
je in dit Handboek Webredactie antwoord krijgt.
Webbezoekers verleiden en vasthouden vraagt nogal wat, veel meer dan een gelikte online
presentatie en flitsende content. Daarom is het belangrijk om eerst na te denken over de
uitgangspunten van de site. Zijn die helder, dan kun je beargumenteerde beslissingen nemen over
bijvoorbeeld webstructuur, tone of voice van teksten, SEO, usability, en contentsoorten.
Dit Handboek webredactie vertelt je alles wat je hierover moet weten. Het is hét hulpmiddel voor
iedereen die een website onderhoudt of ontwikkelt. Alle belangrijke webonderwerpen komen aan bod:
strategie, structuur, schrijven voor het web en schrijven voor zoekmachines, audiovisuele content,
testen van usability, internetrecht, social media, en nog veel meer. Op de Nederlandse markt bestaat
geen completer boek over webredactie dan dit.
Als aanvulling op het boek is een speciale site ontwikkeld: www.handboekwebredactie.com . Daarop
vind je tips, adviezen, en geregelde updates van alle links uit het boek.
* boek
Mediageletterdheid in een digitale wereld
Marie-Anne Moreas, Jan Pickery (red.)
Studiedienst van de Vlaamse Regering
2011
141 p.
Aanwinstnr.: 11-243
Vocvobib: 38
(SVR-Studie 2011/1 )
De SCV-survey is een jaarlijkse survey bij een representatieve steekproef van Nederlandstalige
inwoners van het Vlaamse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De survey peilt naar
waarden, opvattingen en overtuigingen van Vlamingen met betrekking tot maatschappelijk- en
beleidsrelevante thema’s. In 2010 bevatte de SCV-survey een uitgebreide module over media- en
ICT-bezit en -gebruik. Naar aanleiding van de aandacht voor het thema mediageletterdheid in het
beleid en in de SCV-survey vormde de Studiedienst van de Vlaamse Regering een
onderzoeksnetwerk met Vlaamse universiteiten om de surveygegevens te analyseren. Het boek bevat
het resultaat van die gezamenlijke onderzoeksinspanningen en presenteert vijf artikels over de
verschillende aspecten van mediageletterdheid in Vlaanderen. Die artikels werden zowel geschreven
door medewerkers van de Studiedienst van de Vlaamse Regering als door onderzoekers van de
verschillende Vlaamse universiteiten.
Webadres http://publicaties.vlaanderen.be/
* boek
Meso focus 82 : ict-toepassingen in de didactiek van het voortgezet onderwijs - mogelijkheden
en beperkingen
Math van Loo, Robert-Jan Simons, Antione van den Beemt, Jan Jeukendrup
Kluwer
2011
80 p.
Isbn: 9789013097856
Aanwinstnr.: 11-257
Vocvobib: 30
Meso focus : onderwijs
De toepassing van ict in het onderwijs komt pas sinds kort en nog enigszins traag op gang. Zowel in
het vo als mbo, zijn opvallende voortrekkers, interessante pilots en veelbelovende voorbeeldprojecten
te zien, maar het grootste deel van de scholen benut nog maar een gering deel van de voordelen die
ict kunnen bieden voor het onderwijs. Zijn er kansen die worden gemist? En vooral, zijn er ervaringen
waarvan geleerd kan worden?
17
In deze Meso focus deelt Math van Loo de inzichten opgedaan tijdens een aantal pilots in vo-scholen
waarbij ict ingezet werd om het onderwijs beter te maken. Wat zijn kritische succesfactoren gebleken
en welke interventies waren behulpzaam?
Rondom dit centrale hoofdstuk zijn verdiepingsbijdragen opgenomen. Math van Loo en Robert-Jan
Simons introduceren de stelling dat ict kan helpen bij het aanpakken van een aantal klassieke
onderwijsproblemen. Antoine van den Beemt werkt deze stelling verder uit met het onderscheiden van
vier typen gebruikers van sociale media en het doen van suggesties hoe in het onderwijs recht
gedaan kan worden aan deze diversiteit. Veel scholen werken met een elektronische leeromgeving,
maar de indruk bestaat dat die vooral administratief wordt ingezet. Bert Jeukendrup en Math van Loo
evalueren met het oog op de focus van deze Meso focus daarom juist de onderwijskundige
mogelijkheden van de drie meest gebruikte ELO’s.
Een hele praktische blik op wat ict onderwijskundig op hun scholen heeft betekend, vertellen vier ictvernieuwers, daartoe bevraagd door Marjolijn van Someren.
Omdat de rol van de schoolleiding bij onderwijsontwikkelingen (en dus ook die van ict in het onderwijs)
cruciaal is, krijgt die speciale aandacht. Waar die rol precies uit bestaat beschrijft Robert-Jan Simons
in het slothoofdstuk, waarin hij o.a. de uitkomsten van een aantal recente studies vertaalt in
praktische handvatten.
* boek
Communicatie op school : haalbare ideeën voor een sterk verhaal
Ann Van Driessche
Politeia
2011
152 p.
Isbn: 978-2-509-01118-3
Aanwinstnr.: 12-020
Vocvobib: 37
Wie werkt in een school ziet het elke dag gebeuren: communicatie die goed loopt, maar ook
communicatie die moeizaam of ronduit slecht verloopt. Communiceren in een schoolcontext is
bovendien een heel complex gegeven. Leerlingen, schoolteam, ouders, externe stakeholders , …
iedereen verwacht een aangepaste vorm van communicatie.
Over communiceren werden al boekenplanken vol geschreven. Hoog tijd voor een boek dat zich
specifiek op het onderwijs richt! Doeltreffende communicatie is tenslotte een essentiële indicator van
beleidvoerend vermogen en dus van kwaliteitsvol onderwijs.
Communicatie op school wil scholen op weg helpen om hun eigen communicatiebeleid te
ontwikkelen. Tegelijkertijd is het een praktische handleiding bij de communicatie met verschillende
doelgroepen en in verschillende situaties. Alles is immers communicatie: van de aankleding van de
speelplaats over het taalgebruik in brieven tot de manier waarop de secretariaatsmedewerker de
telefoon opneemt.
Dit boek maakt duidelijk dat een goede communicatie voeren voor elke school een haalbare kaart is.
U vindt er geen theoretische traktaten maar wel concrete informatie waarmee u meteen aan de slag
kunt. Zodat u het sterk verhaal dat u schrijft met de school op een sterke manier naar buiten kunt
brengen.
Auteur van Communicatie op school is Ann Van Driessche, communicatiedirecteur GO!
* boek
Handboek Nieuwe Media : digitale technologieën begrijpen en gebruiken
Piet Bakker, Tom Bakker
Kluwer
2011
250 p.
Isbn: 978901309167
Aanwinstnr.: 12-059
Vocvobib: 37
18
0Bing, Blogger, Chrome, Digg, Dropbox, Facebook, Foursquare, Google, HootSuite, iPad, Picasa,
Prezi, RSS, Skype, Tumblr, Twitter, Vimeo, Wordpress, XML... Door de grote hoeveelheid digitale
bomen loop je de kans het zicht op het complete communicatiebos te verliezen.
Voor mensen die beroepshalve met communicatie en informatie te maken hebben, is het belangrijk
om op de hoogte te zijn van de meest actuele en relevante ontwikkelingen op dat terrein. Het gaat
hierbij niet alleen over social media of web 2.0 - ook het zoeken, beheren en publiceren van informatie
is voor professionals ingrijpend veranderd. Wie de mogelijkheden van nieuwe media kent en gebruikt,
haalt het beste uit zijn organisatie, bereikt zijn doelgroepen en blijft zijn concurrenten voor.
Het 'Handboek Nieuwe Media' geeft in twaalf hoofdstukken inzicht in de praktijk van Twitter,
communities, blogs, ! tablets, browsers, foto, video, audio, user-generated content, Google, RSS en
databases.
* boek
Social media voor interne communicatie : twitteren op je werk
Huib Koeleman
Kluwer
2011
234 p.
Isbn: 9789013093049
Aanwinstnr.: 12-060
Vocvobib: 37
Iedereen heeft een mening over Twitteren! Dé nieuwe vorm om met vrienden te communiceren. Maar
heeft het ook voor interne communicatie mogelijkheden? Huib Koeleman, specialist interne
communicatie, denkt in zijn vierde boek van wel. In "Twitteren op je werk; Social media voor interne
communicatie" komen allerlei social media aan de orde die mogelijkheden bieden voor kennis
uitwisseling en communicatie binnen organisaties, zoals social network als Hyves en Facebook en de
kennisplatforms zoals Wiki's. Hierbij komen verschillende voorbeelden voorbij, van Madonna tot
Maxime Verhagen, van Google tot Achmea.
De lezer van dit boek krijgt ook zicht op de mogelijkheden die social media bieden voor een nieuwe
stijl van communiceren: transparant, simpel, snel, participatief, direct, altijd bereikbaar zijn, niet
hiërarchisch en overal.
De social media passen bij de medewerker 2.0! en bij het zogenaamde "nieuwe werken". Ook de
veranderende rol van de afdeling communicatie wordt behandeld, van controleur in luisteraar. Zal het
persoonlijke vormen van communicatie vervangen? Nooit! Maar communicatiemensen zullen deze
vormen moeten kennen. En na het lezen van dit boek ken je ze.
Als je al een tijdje van plan was je te verdiepen in de 2.0 Media, lees dan dit boek. In een paar uur ben
je weer helemaal bij. Het is niet geschreven voor ICT-deskundigen maar voor communicatiemensen,
managers en mensen die op de hoogte willen blijven van nieuwe ontwikkelingen in hun organisatie.
"Twitteren op je werk" is een goede aanvulling op Huib Koeleman's standaardwerk "Interne
communicatie als managementinstrument".
En als je daarna de smaak te pakken hebt, is er recente informatie beschikbaar op de bijbehorende
websites.
In deze gewijzigde herdruk is het boek geactu! aliseerd en aangevuld met een stappenplan voor het
invoeren van social media, de zin en onzin van netiquette, een handige handleiding voor beginnende
twitteraars en praktijkcases van Philips, Unilever, het Kadaster en de gemeente Amsterdam.
* boek
De conversation company
Steven Van Belleghem
Lannoo Campus/Van Duuren Management
2012
251 p.
Isbn: 9789081516334
Aanwinstnr.: 12-110
Vocvobib: 37
19
Enkele jaren geleden bestond Twitter niet, had Facebook slechts een paar miljoen gebruikers en was
er nog geen sprake van mobiel internet. De wereld is de voorbije jaren structureel veranderd. Dat zal
niemand nog betwisten. Veel bedrijven hebben ondertussen hun eerste stappen in de wereld van de
sociale media gezet. Toch slagen ze er nog niet in om hun conversatiepotentieel volledig te benutten.
Conversation Manager Steven Van Belleghem reikt een handleiding aan om uw bedrijf om te vormen
tot een Conversation Company waar klanten en medewerkers uw potentiële woordvoerders zijn. Aan
de basis ligt een open, authentieke en positieve bedrijfscultuur. Bovendien moet een Conversation
Company slim inzetten op sociale media en de vier C's - customer experience, conversatie, content en
collaboratie - goed managen om het conversatiepotentieel te optimaliseren.
Na het succes van De Conversation Manager brengt Steven Van Belleghem een verhaal over
bedrijfscultuur, het herverbinden van medewerkers met klanten en hoe sociale media daarbij kunnen
helpen. In De Conversation Company ontdekt u hoe u de klant in de boardroom brengt en zijn
feedback ook echt kunt gebruiken.
* boek
Digitale didactiek : kennisontwikkeling voor de onderwijspraktijk
Lies Sercu, Sarah Van Pee
Acco
2012
100 p.
Isbn: 9789033488085
Aanwinstnr.: 12-182
Vocvobib: 38
Praktijkgerichte literatuurstudies onderwijsonderzoek
Een belangrijke verwachting ten aanzien van het onderwijs van vandaag is dat het digitaal geletterde
jonge mensen zou afleveren. Dit boek wil leraren, lerarenopleiders en directieleden ondersteunen bij
het opmaken van een stand van zaken en het plannen van toekomstgerichte acties ter zake.
Het boek bestaat uit twee delen. Eerst rapporteert het
op basis van een studie van de
wetenschappelijke literatuur van de laatste 10 jaar over een aantal belangrijke factoren die mee het
succes of het falen van de integratie van ICT in het onderwijs bepalen. Vervolgens hertaalt het die
inhouden in handzame reflectiewijzers en illustreert ze met voorbeelden uit de onderwijspraktijk. Beide
delen samen bieden een inleiding tot de digitale didactiek, die zowel onderwijsonderzoekers als
leraren, lerarenopleiders en directies zal kunnen bekoren.
Lies Sercu is professor in taalverwerving en taaldidactiek aan de KU Leuven (Faculteit Letteren).
Tevens is ze voorzitter van de KU Leuven-stuurgroep Vakdidactisch onderzoek en coördinator van de
onderzoekseenheid Taal & Onderwijs
Sarah Van Pee werkte als wetenschappelijk medewerker mee aan deze publicatie. Als master in de
taal- en letterkunde werkt ze momenteel als lerares Latijn in het Heilig-Hartinstituut, secundair
onderwijs in Heverlee (Leuven).
* boek
Ten steps to complex learning : a systematic approach to four-component instructional design
Jeroen Van Merrienboer, Paul A. Kirschner
Routledge
2012
320 p.
Isbn: 978-0-415-80796-8
Aanwinstnr.: 12-189
Vocvobib: 25
Ten Steps to Complex Learning presents a path from a training problem to a training solution in a way
that students, practitioners (both instructional designers and teachers), and researchers can
understand and easily use. Practitioners can use this book as a reference guide to support their
design of courses, materials, or environments for complex learning. Students in the field of
instructional design can use this book to broaden their knowledge of the design of training programs
for complex learning.
20
Now fully revised to incorporate the most current research in the field, this second edition of Ten Steps
to Complex Learning includes user-friendly examples and case studies, and demonstrates the
application of the Ten Steps in relation to the design of serious games, learning networks, social
media, and new developments in educational neuroscience.
:Preface. A New Approach to Instruction. Four Blueprint Components. Ten Steps. Step 1: Design
Learning Tasks. Step 2: Sequence Task Classes. Step 3: Set Performance Objectives. Step 4: Design
Supportive Information. Step 5: Analyze Cognitive Strategies. Step 6: Analyze Mental Models. Step 7:
Design Procedural Information. Step 8: Analyze Cognitive Rules. Step 9: Analyze Prerequisite
Knowledge. Step 10: Design Part-Task Practice. Use of Media. Self-Directed Learning. Closing
Remarks.
Jeroen J. G. van Merriënboer (1959) is professor of Learning and Instruction at Maastricht University,
The Netherlands, where he is heading the research program of the Graduate School of Health
Professions Education (SHE). He has published over 150 scientific articles in the areas of learning and
instruction and medical education.
Paul A. Kirschner (1951) is professor of Educational Psychology, Program Chair of the Learning and
Cognition program and Coordinator of Research at the Centre for Learning Sciences and
Technologies (CELSTEC) at the Open University of the Netherlands, and Scientific Director of the
Netherlands Laboratory for Lifelong Learning (NeLLL).
Webadres: http://www.tensteps.info
* boek
Lerende netwerken in perspectief
Carine Drijkoningen
Acco
2012
120 p.
Isbn: 9789033489570
Aanwinstnr.: 12-219
Vocvobib: 31
Dit boek situeert lerende netwerken in de huidige context van organisatie- en talentontwikkeling.
Diepgaand leren gebeurt tussen de oren én tussen de neuzen, in verbinding met anderen. Het boek
breekt een lans voor lerende netwerken en communities of practice als uitgelezen middel hiertoe. Het
vormt een provocatie ten opzichte van traditionele opleidingen en social media en houdt een pleidooi
voor lerende netwerken als aanvulling voor individuele coaching. Naast kritische succesfactoren en
hefbomen, wordt een concreet stappenplan aangereikt voor de opstart van een lerend netwerk.
:De kern van het boek wordt gevormd door een 50-tal praktische handvaten voor de begeleiding van
lerende netwerken. Deze methodieken zijn allen uitgetest en worden hapklaar beschreven (in het
kort, hun opbrengst, de aanpak voor de begeleider, tips en varianten). Ze zijn niet alleen van nut bij de
begeleiding van lerende netwerken, maar ook bij de begeleiding van werkgroepen, projectgroepen,
e.a. (in principe telkens wanneer mensen samen komen om te leren…). Ook de methodieken
worden in perspectief geplaatst, waarbij elk type methodiek wordt gewogen ten opzichte van de
groepsdynamische fase en leerfase waarin de groep zich bevindt.
De beschreven methodieken horen thuis in de rugzak van elke groepsbegeleider (consultant, trainer,
leerkracht, ...). Met online materiaal.
* boek
De jeugd is tegenwoordig - Sociaal - eenzaam - lui - cool - braaf - slim - rebels
Pedro De Bruyckere, Bert Smits
LannooCampus, Van Duuren Media
2012
200 p.
Isbn: 9789020998481
Aanwinstnr.: 12-220
Vocvobib: 43
De mythes over de nieuwe generatie jongeren ontkracht.
21
Feit. De nieuwe jongeren zijn anders. Maar zijn ze slimmer en sneller? Of zijn ze liever lui dan moe?
Zijn ze traditioneler of net weer niet?
In hun toegankelijke en spitse stijl hangen Pedro De Bruyckere en Bert Smits een herkenbaar beeld
op van de jongere van nu.
Alles wat werknemers, leerkrachten en ouders moeten weten over de nieuwe generatie jongeren.
Compleet met tips en aanbevelingen
Pedro De Bruyckere is pedagoog en onderzoeker aan de Arteveldehogeschool. Hij is een
veelgevraagd spreker over jongeren en jongerencultuur.
Bert Smits is sociaal pedagoog en als zelfstandig adviseur verbonden aan Kessels & Smit, The
Learning Company. Daarnaast is hij als lector en onderzoeker verbonden aan Groep T.
E-document
* E_document
Mediageletterdheid in een digitale wereld
Marie-Anne Moreas, Jan Pickery (red.)
Studiedienst van de Vlaamse Regering
2011
141 p.
Vocvobib: 19
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\19\Mediageletterdheid.pdf
(SVR-Studie 2011/1 )
De SCV-survey is een jaarlijkse survey bij een representatieve steekproef van Nederlandstalige
inwoners van het Vlaamse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De survey peilt naar
waarden, opvattingen en overtuigingen van Vlamingen met betrekking tot maatschappelijk- en
beleidsrelevante thema’s. In 2010 bevatte de SCV-survey een uitgebreide module over media- en
ICT-bezit en -gebruik. Naar aanleiding van de aandacht voor het thema mediageletterdheid in het
beleid en in de SCV-survey vormde de Studiedienst van de Vlaamse Regering een
onderzoeksnetwerk met Vlaamse universiteiten om de surveygegevens te analyseren. Het boek bevat
het resultaat van die gezamenlijke onderzoeksinspanningen en presenteert vijf artikels over de
verschillende aspecten van mediageletterdheid in Vlaanderen. Die artikels werden zowel geschreven
door medewerkers van de Studiedienst van de Vlaamse Regering als door onderzoekers van de
verschillende Vlaamse universiteiten.
* E_document
Project Geletterdheid beschrijving van geïntegreerde of duale trajecten in samenwerking
tussen CVO en CBE (intern document)
cvo de oranjerie, cbe Hageland
2008
Vocvobib: 19
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\19\Project Geletterdheid beschrijving.doc
Een van de vragen aan de projectpartners was de beschrijving van geïntegreerde of duale trajecten
die als samenwerkingsverband tussen een CVO en een CBE kunnen worden georganiseerd.
De projectpartners vertrokken voor geïntegreerde trajecten van volgende definitie:
In een geïntegreerd opleidingstraject combineert de cursist het leren van een bepaald beroep of het
deelnemen aan een opleidingstraject met het verwerven van de basiscompetenties taal, wiskunde en
ICT die nodig zijn om te slagen in een bepaalde opleiding.
* E_document
Zonder omwegen : een kwalitatief onderzoek naar het bereik van Nederlandstalige cursisten
voor taal en rekenen
Goele Leyder
6 centra basiseducatie (CBE) van de provincie Antwerpen
2006
22
106 p.
Vocvobib: 13
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\13\Zonder omwegen.pdf
Zonder omwegen is een publicatie van de zes Antwerpse centra voor basiseducatie. Voor wie zich
interesseert in het bereiken van cursisten in centra voor basiseducatie, biedt dit rapport interessante
gegevens.
Uit gesprekken met cursisten en uit publicaties over promotievoering voor moeilijk bereikbare
doelgroepen blijkt dat de doelgroep zélf heel wat informatie kan leveren om de promotie beter te laten
verlopen. Als ervaringsdeskundigen weten zij immers beter dan wie ook hoe iemand van de doelgroep
te benaderen.
De zes centra voor basiseducatie van de provincie Antwerpen vonden het daarom belangrijk om onze
doelgroep te bevragen. Het resultaat van de bevraging is het rapport Zonder omwegen: een kwalitatief
onderzoek naar het bereik van Nederlandstalige cursisten voor taal en rekenen. Het rapport bevat
nuttige informatie over informatiebehoeften van onze doelgroep, tips en ideeën over mediagebruik,
communicatieproducten en -strategieën.
De verkregen informatie kan gebruikt worden in de basiseducatie, maar we denken dat ze ook nuttig
kan zijn voor andere diensten en sectoren. Daarom kozen we ervoor om informatie uit het rapport te
gebruiken als basis om een folder te maken voor onze intermediaire partners, met als titel U bent
belangrijk voor ons. Het onderzoek en de folder kwamen tot stand met de financiële steun van de
provincie Antwerpen.
* E_document
Aanbevelingen bij het gebruik van sociale media : Gids voor de federale communicatoren
FOD Kanselarij van de Eerste Minister
2011
106 p.
Vocvobib: 38
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\38\Aanbevelingen.pdf
COMM Collection ; 21
Facebook, Twitter, LinkedIn… Wat startte als een hype, groeit stilaan uit tot een vaste waarde in het
dagelijkse leven. Een maatschappij zonder sociale media is bijna niet meer in te denken. Foto- en
filmsites voorzien ons van de meest actuele beelden die gewenst of ongewenst de hele wereld
bereiken. ‘Breaking news’ vernemen we sneller via microblogs dan via kranten of nieuwssites.
Ook de interactie tussen mensen verloopt dankzij de sociale media veel sneller en minder
gecontroleerd. De opkomst van sociale media zorgt voor een nieuwe dynamiek in het medialandschap
en voor grote uitdagingen bij overheidscommunicatie.
Deze brochure is een hulpmiddel voor de federale communicator bij het gebruik van sociale media.
* E_document
The Skills for Life survey : A national needs and impact survey of literacy, numeracy and ICT
skills
Joel Williams
Dept. for Education and Skills
2003
302 p.
Vocvobib: 19
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\19\The Skills.pdf
Basic skills tests (based on the National Standards for adult basic skills) were carried out between
June 2002 and May 2003, on a sample of over eight thousand adults normally resident in England.
The tests were combined with a background questionnaire (social survey). This report provides many
detailed statistics but some of the the main findings are noted below. 44 per cent of the respondents
achieved Level 2 or above in the literacy assessment, but 16 per cent were classified at Entry level 3.
In the numeracy test, 25 per cent achieved Level 2 or above, but 47 per cent were classified at Entry
level 3 or below. Overall, 47 per cent were classified at Entry level 3 or below, in either literacy or
numeracy, and only 18 per cent achieved Level 2 or above for both literacy and numeracy.
23
* E_document
Advies - conceptnota mediawijsheid
VLOR
2012
12 p.
Vocvobib: 10
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\10\Advies conceptnota mediawijsheid.pdf
AR-AR-ADV-022
De Vlor vindt het terecht dat de overheid het thema mediawijsheid hoog op de agenda plaatst. Haar
conceptnota bevat een goede beginanalyse van wat er leeft op het vlak van mediawijsheid. De raad
pleit er voor om nog andere beleidsdomeinen te betrekken en wil zelf bij de verdere uitwerking
betrokken worden.
De nota geeft een visie op de omgang met media en de verwachtingen ten aanzien van de
verschillende actoren. Daarnaast geeft hij de krachtlijnen van het mediawijsheidsbeleid, met aandacht
voor:
¬ stroomlijnen en afstemmen van het mediawijsheidsbeleid;
¬ competentieontwikkeling;
¬ gelijke kansen vanuit een e-inclusieve benadering;
¬ een veilige en verantwoorde mediaomgeving.
Ten slotte beantwoordt de nota de vraag naar welke concrete acties en maatregelen de overheid al
uitvoert en naar initiatieven
* E_document
Project Geletterdheid : Screenen en plaatsen van cursisten ICT in een passend leertraject
(intern document)
cvo de oranjerie, cbe Hageland
2008
25 p.
Vocvobib: 19
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\19\Project Geletterdheid Screenen.doc
Het adequaat kunnen screenen van basiscompetenties en geletterdheidsvaardigheden vóór de start
van een opleiding met als doel een initiële oriëntering van de kandidaat-cursisten onafhankelijk van
hun scholingsgraad was een belangrijke doelstelling in het project geletterdheid. Namelijk omdat
cursisten ondanks hun lage scholingsgraad bijvoorbeeld door beroepservaring of nascholing een
voldoende hoog geletterdheidsniveau zouden kunnen bereiken, en andersom mensen met een hoger
scholingsgraad voor bepaalde opleidingen zoals bijvoorbeeld ICT-initiatie of de startercursussen
Engels en Frans de basiscompetenties kunnen missen.
Tijdens het project werden verschillende procedures uitgewerkt voor de modules ‘Initiatie in de
informatica’ omdat deze modules in beide centra werden ingericht en hier in beide centra een erg
heterogene groep wat betreft basiscompetenties vertegenwoordigd was
* E_document
Gelijke Kansen, Gelijke Kinderen, Gelijke Klassen ? - Early Tracking in het onderwijs
Prof. dr. Wouter Duyck, Prof. dr. Frederik Anseel
ITINERA INSTITUTE Discussion Paper
2012
32 p.
Vocvobib: 02
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\2\Gelijke Kansen.pdf
Prof. dr. Wouter DU YCK, Prof. dr. Frederik ANSEEL - Universiteit Gent
In de eerste helft van 2012 woedde in de Vlaamse media een hevig debat omtrent op til staande en
verregaande hervormingsplannen voor het secundair onderwijs. Het is typerend voor het
onderwijsveld dat een dergelijk plan tot veel commotie leidt. Het zijn immers niet enkel de
professionals (leraren en beleidsmakers) die de concrete gevolgen van onderwijsbeleid ervaren, maar
tevens alle (potentiële) Vlaamse ouders en kinderen. Bovendien is het zo dat het onderwijs de plaats
24
is waar onze grijze cellen zich optimaal moeten kunnen ontwikkelen. Dat is niet enkel belangrijk voor
de persoonlijke ontwikkeling, maar ook voor een geavanceerde economie zoals de onze, zodat elke
onderwijshervorming ook vanuit macro– economisch perspectief uiterst belangrijk wordt, want
bepalend voor onze toekomstige economische en sociale welvaart. Het onderwijs verdient dan ook de
aandacht die het kreeg.
* E_document
Nieuwe manieren van leren
Timothy Vermeir
2011
5 p.
Vocvobib: 22
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\document\22\Nieuwe manieren.pdf
Artikel in Peoplesphere nr.65 - juli 2012 - p. 22-27
De tijd dat leren gebeurde door allemaal samen in een klaslokaal te zitten en te luisteren naar een
expert die kwam uitleggen hoe de vork precies aan de steel zat, ligt achter ons. Vandaag leren we via
sociale media, doen we aan blended learning, en komt wat we moeten weten zonder dralen op onze
smartphone of tablet terecht. Toch?
* E_document
Leren in een digitale wereld : uitdagingen voor het onderwijs
Prof. dr. F.L.J.M. Brand-Gruwel
Open Universiteit Nederland
2012
40 p.
Vocvobib: 38
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\document\38\Leren in een digitale wereld.pdf
We leven in een digitale wereld. Met de komst van internet hebben we toegang tot een immense
hoeveelheid informatie en via ‘social media' kunnen we gemakkelijk met elkaar communiceren. Wat is
de invloed van met name de cognitieve processen, de persoonlijke kenmerken en de
omgevingsfactoren op de wijze waarop mensen met informatie omgaan en op de wijze waarop
onderwijs kan bijdragen aan de ontwikkeling van deze vaardigheden? In haar oratie bij de
aanvaarding van haar benoeming tot hoogleraar Learning Sciences bij het Education & Training
Institute, Centre for Learning Sciences & Technologies aan de Open Universiteit schonk prof. dr.
Saskia Brand-Gruwel hier aandacht aan. In de rede presenteerde ze een model met factoren die van
belang zijn voor het leren in een digitale wereld. In het onderwijs kunnen allerlei digitale middelen
worden ingezet om het leren van leerlingen en studenten te stimuleren en leerprestaties te verbeteren.
Maar wat betekent het om te leren in een digitale wereld? Wat zijn op pedagogisch-didactisch niveau
de uitdagingen voor de docent? Hoe kunnen ‘best practices' ten aanzien van dit leren worden vertaald
in schoolbrede innovaties?
* E_document
Reconstructing the Teaching of Language : a view informed by the problems of traditional
literacy in a digital age
Ronald Soetaert, Bart Bonamie
2006
26 p.
Vocvobib: 19
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\19\Reconstructing the Teaching.pdf
Artikel uit Journal of Information Techology for Teacher Education
In the authors’ work at the University of Ghent they focus on the problem of cultural literacy in a digital
age. In the first part of this article they confront the reader with recent complaints about our
postmodern culture, mainly inspired by a back-to-basics movement. In the second part they consider
or ‘problematise’ literacy in a postmodern and post-print society. In the third part they focus on
25
‘language and literature’ in a digital age – questioning the profession of language and literature
teachers today. In the fourth part they try to describe how digital screens change our attitude towards
books, culture and education in general, and writing and reading in particular. Changes in technology
influence how we consider literacy in general and our ideas about learning and teaching in particular.
In the fifth part they describe different new roles for teachers which have been influenced and even
created by the digital revolution. From their educational viewpoint, the authors suggest a new kind of
literacy is needed, starting from the fact that literacy is always constructed – situated – in a particular
context. The discussion about the progress or the decline of our literacy should be situated in a
historical, contextual framework. A historical perspective teaches us that literacy is a process rather
than a product. When we know where our concepts of literacy come from, and how they are
embedded in a cultural context, we will be able to understand how it evolves. Only such an
understanding can provide an adequate basis for discussing the issues of language teaching and
teacher training with new technologies and media.
* E_document
Wegwijs doorheen de steunpunten : steunpuntenforum
Departement Economie, Wetenschap en Innovatie
2012
152 p.
Vocvobib: 01
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\1\Wegwijs doorheen de steunpunten.pdf
De publicatie is bedoeld om geïnteresseerden, zonder voorkennis van het programma, een overzicht
te bieden van het onderzoek van de verschillende Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek.
Informatie die anders bij elk steunpunt afzonderlijk moet worden gezocht.
Steunpunt Armoede
Steunpunt Bestuurlijke Organisatie, Slagkrachtige overheid
Steunpunt Buitenlands Beleid, Internationaal Ondernemen en
Steunpunt Cultuur
Steunpunt Duurzaam Materialenbeheer
Steunpunt Fiscaliteit en Begroting
Steunpunt Gelijkekansenbeleid
Steunpunt Goederen- en Personenvervoer
Steunpunt Verkeersveiligheid
Steunpunt Inburgering en Integratie
Steunpunt Jeugdonderzoeksplatform
Steunpunt Media
Steunpunt Milieu en Gezondheid
Steunpunt Ondernemen en Regionale Economie
Steunpunt Ruimte
Steunpunt Sport
Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen
Steunpunt Transities voor Duurzame Ontwikkeling
Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Steunpunt Werk en Sociale Economie
Steunpunt Wonen
* E_document
2012 Reclamewijsheid bij kinderen en jongeren
Verolien Cauberghe, Patrick De Pelsmacker, Liselot Hudders, Katarina Panic, Karl Destoop
Vlaamse Overheid
2012
287 p.
Vocvobib: 37
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\37\2012 Reclamewijsheid.pdf
Dit project werd uitgevoerd door Universiteit Gent (Vakgroep Communicatiewetenschappen), in
opdracht van Vlaams ministerie van Cultuur, Jeugd, Sport en Media.
26
Vorige week werd er een nieuw rapport rond reclamewijsheid gepubliceerd. Hieruit bleek dat kinderen
worstelen met reclame 2.0. Het rapport werd uitgevoerd door Universiteit Gent (Vakgroep
Communicatiewetenschappen), in opdracht van Vlaams ministerie van Cultuur, Jeugd, Sport en
Media.
* E_document
Etmaal van de Communicatiewetenschap 2013 - Is doorstroom het antwoord? Van
basisvaardigheden naar mediawijsheid: drempels en beproevingen binnen een e-inclusie
initiatief
Kelia Kaniki Masengo, Ilse Mariën
Erasmus Universiteit
2013
13 p.
Vocvobib: 37
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\37\Etmaal van de Communicatiewetenschap
2013.pdf
Het verwerven van knoppenkennis en het aanleren van basisvaardigheden staan centraal in e-inclusie
initiatieven die focussen op het ondersteunen en digitaal insluiten van maatschappelijk kwetsbare
individuen en groepen. Volwaardige participatie aan de informatiesamenleving vereist echter een
kennis- en vaardigheidsniveau dat het puur operationele overstijgt. Doorstroom naar aanvullende
opleidingstrajecten wordt in het e-inclusie werkveld gezien als een mogelijk antwoord hierop en omvat
het deelnemen aan ICT gerelateerde opleidingen binnen het formeel onderwijsaanbod voor
volwassenen. Deze paper onderzoekt of doorstroom wel degelijk een strategische oplossing is voor
het verbreden en verdiepen van de digitale vaardigheden van kwetsbare individuen en groepen. In het
theoretische deel worden de aspecten participatie, leren en leerdrempels uiteengezet en gerelateerd
aan digitale vaardigheden. Het empirisch deel omvat de resultaten van diepte-interviews met
bezoekers en cursisten van digidak – een e-inclusie initiatief dat actief is binnen een twintigtal
gemeenten in de Belgische provincies Antwerpen en Limburg – en geeft verschillende inzichten aan in
de concrete noden en behoeften wat betreft doorstroom.
* E_document
Conceptnota mediawijsheid
VLOR
2012
46 p.
Vocvobib: 10
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\10\Conceptnota mediawijsheid.pdf
1690 (2011-2012) – Nr. 1
Nota van de Vlaamse Regering Conceptnota betreffende mediawijsheid - ingediend onder de
coördinatie van mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams
minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding.
Mediawijsheid is een thema dat raakt aan diverse aspecten van de beleidsvoering zoals media,
innovatie, jeugd, onderwijs, cultuur, welzijn en armoedebestrijding. Deze conceptnota heeft vooral
aandacht voor het snijvlak mediabeleid en onderwijsbeleid, maar is tegelijk een uitnodiging naar een
verbreding van de samenwerking en beleidsmatige aanpak.
27
Website
* website
Clicksafe
2010
Vocvobib: MO_ICT_internet
http://www.clicksafe.be
Campagne om jongeren veilig te leren omgaan met nieuwe media.
* website
Nieuws onderwijs en vorming : overzicht nieuws- en persberichten, nieuwe sites,....
Vlaams Ministerie van Onderwijs
2010
http://www.ond.vlaanderen.be/nieuws/
* website
LINC vzw - Vlaams Steunpunt Nieuwe Geletterdheid : VSNG
2010
Vocvobib: 19
http://www.vsng.be
e-Inclusie is een actueel thema. De laatste jaren startten her en der projecten op die bepaalde
bevolkingsgroepen (ouderen, mensen met een handicap, met beperkte financiële middelen,…) willen
helpen de digitale kloof te overbruggen. In Vlaanderen zijn deze initiatieven nog erg versnipperd en
missen ze aan zichtbaarheid. Daarom richtte LINC vzw in 2005 een Vlaams Steunpunt Nieuwe
Geletterdheid (VSNG) op.
Doel van dit steunpunt:
- de Vlaamse ICT-initiatieven in kaart brengen;
- een platform zijn van waaruit gezamenlijke acties en initiatieven ontstaan;
- een aanspreekpunt voor de overheid zijn.
Nieuwe geletterdheid en e-inclusie?
LINC vzw spreekt van nieuwe geletterdheid om het verschil duidelijk te maken tussen hoe men
vroeger gebruik maakte van tekst, beeld en geluid (oude geletterdheid) en hoe men daar nu, met de
nieuwe informatietechnologieën of ICT, mee omgaat (nieuwe geletterdheid). Het grootste verschil ligt
in het gegeven dat het elektronische kennisdistributiesysteem intermediaal en multifunctioneel is.
‘Intermediaal’ staat voor de grensvervagende schakeling tussen alle typen informatie. Dit in
tegenstelling tot ‘multimediaal’ dat nog te veel een nevenschikkende en opsommende connotatie
oproept.
Met ‘multifunctioneel’ wordt bedoeld dat handelingen als zoeken, communiceren en produceren van
informatie zo goed als gelijktijdig gebeuren.
Om mee te kunnen in onze informatiemaatschappij moet je beschikken over specifieke vaardigheden
om ook digitale informatie te consulteren en te interpreteren. Kunnen lezen en schrijven is niet
genoeg. Een nieuwe (digitale) alfabetisering dringt zich op. Voor sommigen is dit een kleine stap,
maar niet iedereen krijgt de kans om zich mee op de informatiesnelweg te begeven. Nieuwe
geletterdheidprojecten willen werk maken van e-inclusie zodat niemand van de digitale
informatiemaatschappij wordt uitgesloten.
* website
Thematisch overzicht van de ondersteuning : innovatie - KU Leuven
Universiteit Leuven
2010
http://www.kuleuven.be/onderwijs/innovatie/oi-ondersteuning.html
Ondersteuning bij onderwijsinnovatie
Docenten kunnen bij het vernieuwen van hun onderwijs, al dan niet via een project, rekenen op
ondersteuning door verschillende centrale diensten.
Activiteit Dienst
Vragen over indienen en opvolgen van projecten, disseminatie Dienst Onderwijsbeleid (DOWB)
28
Vragen m.b.t. alle stadia van (al dan niet gesubsidieerde) onderwijsvernieuwende activiteiten (zowel
onderwijskundige als mediakundige ondersteuning) Dienst Universitair Onderwijs (DUO)
Vragen m.b.t. Toledo, het elektronische leer- en toetsplatform aan de K.U.Leuven en de hogescholen
van de Associatie K.U.Leuven Dienst Universitair Onderwijs (DUO)
Ondersteuning bij de verwerving, productie, presentatie en alle toepassingen van bewegend beeld en
geluid, i.h.b. genetwerkt e-leren en afstandsonderwijs Audiovisuele en Nieuwe Educatieve
Technologieën (AVNet)
Ondersteuning bij de organisatie van postgraduaten en permanente vorming (PV met getuigschrift of
attest, kortlopende PV, enz.) Dienst Permanente Vorming (DPV)
Eerstelijnsondersteuning voor docenten in elke faculteit Facultaire onderwijsondersteuningscellen
Dienstverlening inzake informatietechnologie, eerstelijnshulp bij diverse informaticaproblemen
Leuvens Universitair Dienstencentrum voor Informatica en Telematica (LUDIT)
Ondersteuning bij administratief gebruik van PC's Administratieve informatieverwerking (AIV)
De onderwijsondersteunende diensten bieden elk op hun terrein gespecialiseerde vormingen aan voor
verschillende doelgroepen van de Associatie K.U.Leuven. Bekijk het vormingsaanbod van deze
centrale diensten.
* website
Eurydice
http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/index_en.php
De Eurydice-netwerk biedt informatie over en analyses van de Europese onderwijsstelsels en beleid.
Het bestaat uit 35 nationale eenheden in alle 31 landen die deelnemen aan de EU Leven Lang Leren
programma (EU-lidstaten, EER-landen en Turkije) en wordt gecoördineerd en beheerd door de EU
Onderwijs, audiovisuele media en cultuur uitvoerend agentschap in Brussel, die haar publicaties en
databanken ontwerpen.
* website
ERIC : Education Resources Information Center
2010
Vocvobib: 01
http://www.eric.ed.gov
ERIC biedt onbeperkte toegang tot meer dan 1,3 miljoen bibliografische records van tijdschriftartikelen
en andere onderwijs - gerelateerde materialen, met honderden nieuwe records toegevoegd meerdere
keren per week. Indien beschikbaar , links naar de volledige tekst zijn opgenomen .
Binnen de ERIC Collection , vindt u records voor: tijdschriftartikelen - boeken - onderzoek syntheses congresbijdragen - technische rapporten - beleidsdocumenten - andere onderwijs -gerelateerde
materialen
Wie gebruikt ERIC
ERIC gebruikers zijn ondermeer onderwijs onderzoekers, docenten , bibliothecarissen, beheerders ,
onderwijs beleidsmakers, docenten en studenten in de lerarenopleiding - preparaat programma's ,
ouders , de media en het bedrijfsleven , en het grote publiek.
ERIC indexen onderwijs tijdschriften, waarvan de meeste zijn peer -reviewed.
* website
Verbal Vision vzw
2012
Vocvobib: 37
http://www.verbalvision.be/
Verbal Vision vzw is een communicatiecentrum voor de non-profit en sociale acties in de
bedrijfswereld. Ze ondersteunt de communicatiestrategieën, het communicatiebeleid en
communicatieacties van organisaties. De focus ligt op het behalen van sociale en ideële
doelstellingen. Tegelijkertijd is de vzw een platform van creatieve geesten, freelancers en vrijwilligers
die zich voor een sociale doelstelling extra willen inzetten.
Verbal Vision vzw onderscheidt zich door:
29
- haar visie van duurzaamheid. Niet alleen het communicatiemateriaal van een organisatie maar ook
het communicatieproces - en beleid van een organisatie is haar actieterrein.
- de uiteindelijke finaliteit. Winst maken is niet de finale doelstelling, wel dat beoogde doelgroepen,
waaronder moeilijk te bereiken doelgroepen, beter bereikt worden en op hun beurt meer gebruik
maken van het aanbod en de dienstverlening van de non-profit.
- de expertise en ervaring op vlak van welzijns- en etnocommunicatie. Behalve de ontwikkeling van
communicatiemateriaal, ondersteunt, coacht en vormt Verbal Vision vzw ook medewerkers.
- de kennis, feeling met en netwerken in de wereld van de non-profit.
- door de prijssetting voor haar dienstverlening. Verbal Vision vzw vraagt een faire vergoeding voor
haar dienstverlening. Weliswaar niet om winst te maken.
* website
Rechtenverkenner
2012
Vocvobib: 43
http://www.rechtenverkenner.be/
De rechtenverkenner geeft u een online overzicht van sociale rechten:
premies en andere voordelen op het vlak van onderwijs, arbeid, wonen, welzijn, energie ...
voor kwetsbare groepen: ouderen, chronisch zieken, personen met een handicap, werkzoekenden, ...
door verschillende overheden: federale, Vlaamse, provinciale en lokale overheid
Eerste bezoek? Neem even de tijd om de handleiding bij het gebruik van de rechtenverkenner door te
nemen
* website
OVM : onderwijs van morgen
Vocvobib: 11
http://onderwijsvanmorgen.nl/
Wij schrijven over de laatste nieuwtjes en ontwikkelingen over het Onderwijs van Morgen. En gaan
daarover graag met u in discussie, dus laat uw reactie achter. Heeft u zelf een idee voor een artikel op
Onderwijs van Morgen? Een site die we niet mogen missen? Een prachtige video? Uw eigen verhaal?
Geef ons een tip en wij schrijven erover.
* website
Steunpunt cultuur
Vocvobib: 43
http://www.steunpuntcultuur.be
Het Steunpunt Cultuur is een consortium van drie wetenschappelijke instellingen:
•Unversiteit Gent (Vakgroep Sociologie - CuDOS)
•Vrije Universiteit Brussel (Vakgroep Sociologie - TOR & Vakgroep Communicatiewetenschappen SMIT)
•Hogeschool - Universiteit Brussel (CIMS)
Het onderzoeksprogramma wordt gestructureerd in zeven onderzoekslijnen.
1.Participatiesurvey (alle onderzoeksteams; coördinatie en methodologie: UGent-Sociologie)
2.Cultuureducatie (UGent-Sociologie)
3.Cultuurbeleving (UGent-Sociologie)
4.Kansengroepen en sociale participatie (VUB-TOR)
5.Lokaal sociaal-cultureel werk (VUB-TOR)
6.Digitale media en sociale netwerken (VUB-SMIT)
7.De interactie tussen de vraag naar en het aanbod van cultuur (HUB - CMIS)
30
* website
Steunpunt Media
Vocvobib: 37
http://www.steunpuntmedia.be/
Het Steunpunt Media is het aanspreekpunt en expertisecentrum voor alles wat met nieuws en media
te maken heeft. In opdracht van de Vlaamse Overheid doet het steunpunt wetenschappelijk
onderzoek naar nieuwsberichtgeving en mediawijsheid in Vlaanderen. De focus van het onderzoek ligt
op de volledige nieuwscyclus: van de nieuwsselectie door de journalist tot de mediakeuze van de
mediagebruiker.
Het Steunpunt Media maakt deel uit van de steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek van de
Vlaamse Overheid voor de periode 2012-2015.
De vier Vlaamse universiteiten die onderzoek doen naar nieuws- en massamedia zijn partner van het
Steunpunt: de Universiteit Antwerpen, de KULeuven, de Vrije Universiteit Brussel en de Universiteit
Gent.
Leermiddel
* boek
Kind en Media
Paule Dekker, Jenine Bijker, Lydia Brookman
Spectrum
2004
Aanwinstnr.: 07-111
Vocvobib: MO_opvoeden
Inhoud Themapakket Kind en Media
- handleiding Kind en Media
- achtergrondartikel kind en media
- praktische suggesties....organisatie ouderbijeenkomst
- brochure televisie, kinderen en ouders, computerspel, kinderspel?, televisie kijken.
- kijkwijzer
- kopieerfolderkinderen en televisie
- kopieerbladboekenlijst
- 19 sheets
- werkvorm 1
- werkvorm 2
Hoe kijkt u ertegen aan?
twee serie 18 kaarten Televisie
14 kaarten Computer
3 kaarten Internet
* E_document
Kennismaken met het internet
Centrum voor Lezen en Informatie (LINC)
2012
16 p.
Vocvobib: ICT_internet
\\Vocvoserver\Vocvo\17 Bibliotheek\4 E\Document\ICT_internet\Kenismaken.pdf
De brochure Kennismaken met het Internet werd uitgegeven in het kader van nieuwe geletterdheid.
Webadres http://www.zandletters.be/
31