verzekeringsrecht DOOR COEN FLEDDERUS, ADVOCAAT BIJ POLIS ADVOCATEN Over recht en regels in de verzekeringsbranche. DE COLLECTIEVE VERGUNNING TOEGELICHT VEREISTEN De collectieve vergunning kan bij de AFM worden aangevraagd waarna de AFM de bevoegdheid heeft om aan deze partij, de centrale rechtspersoon genoemd, een collectieve vergunning te verlenen. Voor de financieel dienstverlener die zo’n vergunning aanvraagt, gelden -bovenop de andere vergunningseisen- nog een aantal aanvullende eisen. Zo dient de aanvrager een rechtspersoon te zijn die bij de aanvraag moet aantonen dat zij in staat is te kunnen bepalen op welke wijze de aangesloten ondernemingen zich conform de Wft horen te gedragen. Ook ER IS RECENT VEEL TE DOEN GEWEEST OVER COLLECTIEVE VERGUNNINGEN, moet zij in staat zijn om (dwingend) te MET NAME BIJ VERENIGINGEN VAN EIGENAREN (VVE’S). DE AFM HEEFT DE bewerkstelligen dat de aangesloten BRANCHEVERENIGING VOOR VVE BEHEERDERS PER 14 JUNI 2016 GOEDKEURING ondernemingen de door de AFM gegeven GEGEVEN VOOR EEN COLLECTIEVE VERGUNNING. ZO KUNNEN ZELFSTANDIGE aanwijzingen daadwerkelijk opvolgen. VVE’S ALS AANGESLOTEN ONDERNEMING ONDER DEZE VERGUNNING WERKEN. Hoe dit geregeld kan worden en aan de MAAR HOE ZIT HET EIGENLIJK MET COLLECTIEVE VERGUNNINGEN? AFM kan worden aangetoond, is afhankelijk van de wijze waarop de samenwerking tussen de centrale onderneming en de De Wet op het financieel toezicht (Wft) schrijft voor dat een door aangesloten partijen wordt vormgege- de AFM verleende vergunning noodzakelijk is om actief te kunnen ven. Als er bijvoorbeeld een nieuwe zijn als financieel dienstverlener. Om een vergunning te kunnen entiteit (zoals een bv) wordt opgericht, krijgen, moet de aanvrager aan diverse in de Wft neergelegde waarin zowel de centrale rechtspersoon vergunningseisen voldoen. Die vergunningseisen zien op onder als de aangesloten ondernemingen meer deskundigheid van dagelijks beleidsbepalers, vakbekwaam- meedoen (bijvoorbeeld via aandelen), heid van medewerkers en inrichting van de bedrijfsvoering. Een dan ligt het voor de hand om de afspra- financieel dienstverlener kan goede redenen hebben om geen ken rondom de zeggenschap en be- zelfstandige vergunning te willen of kunnen aanvragen; bijvoor- voegdheden van de centrale rechtsper- beeld als de financieel dienstverlener actief is in meerdere zelf- soon in de statuten neer te leggen. Er kan standige vestigingen. Het kan dan aantrekkelijk zijn om niet voor ook voor gekozen worden de afspraken iedere vestiging een aparte vergunning te hoeven aanvragen, vast te leggen in een samenwerkings- maar slechts één vergunning voor alle vestigingen. De Wft biedt overeenkomst. Zolang maar blijkt dát de voor die financiële dienstverleners een alternatief voor het aanvragen van een zelfstandige vergunning. Dit alternatief heet een collectieve vergunning en is geregeld in artikel 2:105 Wft. 52 : NUMMER 27 ‘ALLES KOMT OP HET BORD VAN DE CENTRALE ONDERNEMING’ centrale rechtspersoon de partij is waar de zeggenschap rust en zaken betreft die zien op het doen en op welke wijze de bevoegdheden van de aangesloten onderne- nalaten van de aangesloten ondernemin- mingen worden ingeperkt. gen. Als de medewerkers van de aangesloten ondernemingen zich niet gedra- Een tweede vereiste is dat de centrale rechtspersoon moet gen, komen de consequenties daarvan kunnen aantonen dat zij voldoende mogelijkheden heeft om de voor rekening van de centrale onderne- aangesloten ondernemingen doorlopend deskundige ondersteu- ming. De door de AFM te treffen handha- ning te bieden. Dit kan bijvoorbeeld worden geregeld door vanuit vingsmaatregelen, denk aan boetes, de centrale rechtspersoon periodiek bijeenkomsten te organise- komen dan uitsluitend voor rekening van ren waarin de voor de aangesloten ondernemingen relevante de centrale onderneming. ontwikkelingen worden doorgenomen. Ook kan de centrale onderneming een helpdesk aanbieden of de vereisten op vakbe- RECIDIVE kwaamheidsgebied actief bewaken. Het is zelfs mogelijk dat als één van de aangesloten ondernemingen in de fout is Het derde element is dat de centrale rechtspersoon door de gegaan en er doet zich nadien bij een aangesloten ondernemingen moet worden gemachtigd om hen andere aangesloten onderneming nog bij de AFM te vertegenwoordigen. Die vertegenwoordigingsbe- een incident voor, dat de AFM dit beoor- voegdheid ziet niet alleen op de vergunningaanvraag maar ook deelt als recidive en er dus een hogere voor de periode dat partijen onder de vlag van de collectieve boete opgelegd kan worden. Dit komt vergunning actief zijn. dan eveneens op het bord van de centrale onderneming. Het is dus van groot VOORDELEN belang dat de centrale onderneming De mogelijkheid voor financieel dienstverleners om onder één goed op de hoogte is van het reilen en collectieve vergunning te kunnen opereren, biedt evident voor- zeilen binnen de bij haar aangesloten delen. Er hoeft immers maar één vergunning aangevraagd te ondernemingen. Dit kan bijvoorbeeld worden in plaats van voor iedere aangesloten partij een eigen geborgd worden door periodiek audits uit vergunning en dat scheelt kosten. In de praktijk biedt de collec- te (laten) voeren, waarbij steekproefsge- tieve vergunning diverse toepassingsmogelijkheden. Bijvoor- wijs op dossierniveau wordt beoordeeld beeld voor een beheerder van een Vereniging van Eigenaren. of er conform de wet- en regelgeving Volgens de AFM kan een beheerder van een VvE onder omstan- wordt gewerkt. Maar ook het gebruiken digheden voor verrichte verzekeringsactiviteiten worden aange- van het gezond verstand (is mijn organi- merkt als bemiddelaar in de zin van de Wft. Voor bemiddelen is satie er eigenlijk wel op ingericht om een Wft-vergunning nodig. Het is voor een VvE-beheerder daadwerkelijk met meerdere aangesloten voorstelbaar niet werkbaar om er zelf een aan te vragen. De ondernemingen samen te werken?), het VvE-beheerder kan er dan voor kiezen om als aangesloten maken van goede en heldere afspraken onderneming te opereren onder de collectieve vergunning van (hoe ziet de samenwerking er in de bijvoorbeeld een assurantieadviseur of branchevereniging. praktijk uit en wat verwachten partijen van elkaar?) en duidelijke en frequente VERANTWOORDELIJKHEID communicatie tussen de centrale onder- Zoals met veel zaken in het leven, geldt ook hier: bezint eer ge neming en de aangesloten ondernemin- begint. Want op de centrale onderneming rust een zware verant- gen (welke personen overleggen wanneer woordelijkheid met mogelijk grote gevolgen. De centrale onder- met elkaar?) zijn voor een centrale onder- neming zal namelijk door de AFM worden beschouwd als het neming van wezenlijk belang om de enige aanspreekpunt. Door de AFM zal nog uitsluitend met de onder haar paraplu opererende onderne- centrale onderneming worden gecommuniceerd, ook waar het mingen onder controle te houden. 11 NOVEMBER 2016 : 53