4.1.2 evolutie van de IT-infrastructuur

Jani Van Hecke
beleidsinformatica
hoofdstuk 4
Hoofdstuk 4: IT-infrastructuur en
opkomende technologieën
4.1 IT-infrastructuur
4.1.1 definitie van de IT-infrastructuur
IT-infrastructuur:
Technologie waarop de onderneming behalve door iedereen gebruikte applicaties, ook haar
eigen , specifieke toepassingen uitvoert.
- Investeringen in hardware, software en diensten
- Basis voor het leveren van diensten aan klanten, het werken met leveranciers en
het uitvoeren en besturen van interne bedrijfsprocessen. (25-35%)
Uitgebreid pg. 114
4.1.2 evolutie van de IT-infrastructuur
1. Universeel inzetbare mainframes en minicomputers (‘ 59 – heden)
o
o
IBM-360-serie: mainframecomputers
Gecentraliseerde computerverwerking
=! Minicomputers (DEC): decentraliseren: individuele afdelingen ipv
timesharing
2. PC-tijdperk (1981-heden)
o
o
o
Wintel-pc (DOS-besturingssysteem): standaard
Productiviteitsverhogende software
Stand-alonesystemen
3. Client/server-netwerken (1983 – heden)
o
o
o
Clients (pc’s of laptops) opgenomen in een netwerk van krachtige servers, die
de clientcomputers voorzien van diverse mogelijkheden en diensten.
Invoer & uitvoer = pc / verwerking = server
2 laags client-serverarchitectuur of meerlaags client-serverarchitectuur
Maken het voor bedrijven mogelijk om de verwerking van
computergegevens te distribueren over een aantal kleinere, goedkopere
machines die veel minder kosten dan minicomputers of centrale
mainframesystemen.
=== stijging gegevensverwerkingscapaciteit/aantal toepassingen
1
Jani Van Hecke
beleidsinformatica
hoofdstuk 4
4. Enterprise-computing tijdperk (1992- heden)
o
o
o
TCP/IP
!!De resulterende IT-infrastructuur verbindt verschillende delen van
computers en kleinere netwerken met elkaar tot een organisatiebreed
netwerk waarover zowel binnen de organisatie, als tussen de onderneming
en andere organisaties, vrijelijk informatie uitgewisseld kan worden.
Verbinding leggen: hardware, netwerk, internet,…
5. Cloud computing (2000 – heden)
o
!!Computingmodel waarbij bedrijven en particulieren via internet de
beschikking krijgen over rekenkracht en softwaretoepassingen, in plaats van
hun eigen hardware en software te kopen.
Overzicht: zie tabel pg 119
4.1.3 technologische drijfveren achter de evolutie van de infrastructuur
De wet van Moore en de kracht van de microprocessor
Wet van Moore(1959):
het aantal componenten op een chip (transitoren) op een chip zal zich elk jaar verdubbelen.
 Later bijgesleuteld: om de 2 jaar.
3 varianten:
i. De rekenkracht van microprocessors verdubbelt zich iedere 18 maanden.
ii. De gegevensverwerkingscapaciteit verdubbelt zich iedere 18 maanden.
iii. De prijs van de gegevensverwerkingscapaciteit wordt iedere 18 maanden de
helft lager.
-
Exponentiële daling de kosten en de groei van de gegevensverwerkingscapaciteit (fig. 4.4,4.5)
Nanotechnologie: duizenden malen kleiner dan huidige technologie (atomen en moleculen)
Volgende generatie: minder energie en lichter
De wet van de grootschalige opslag van digitale informatie
-
De hoeveelheid digitale informatie geeft ieder jaar ruwweg een verdubbeling weer
 Bijna geheel opgeslagen op magnetisch opgeslagen digitale media
Kosten digitale opslag DALEN jaarlijks 100%
Zie figuur 4.7 en 4.8
2
Jani Van Hecke
beleidsinformatica
hoofdstuk 4
De wet van Metcalfe en de economische voordelen van netwerken
-
Vraag: waarom steeds meer computers en opslagcapaciteit nodig?
 Robert Metcalfe (1970): de waarde van een netwerk neemt exponentieel
toe naarmate het aantal netwerkdeelnemers aan het netwerk groeit.
BETER GEZEGD: !! Als het aantal deelnemers aan een netwerk lineair
groeit, dan groeit de waarde van het systeem als geheel exponentieel,
en deze zal altijd door blijven groeien bij een toenemend aantal
deelnemers.
Afnemende kosten van communicatie en internet
-
Een snelle daling van de kosten van communicatie en de exponentiële groei van de omvang
van internet (figuur 4.9). (exponentiële afname van de kosten)
Om de waarde voor de organisatie van gebruik van internettechnologie uit te buiten
 Toepassingen van deze technologie uitbreiden !
Standaarden en netwerkeffecten
Technologiestandaarden zijn specificaties die de comptabiliteit van producten en de
mogelijkheden om in een netwerk te communiceren vereenvoudigen.
Tabel pg 124:







ASCII
Gestandaardiseerde manier voor gegevensuitwisseling. Universele taal
voor koppeling van apparaten voor invoer en uitvoer.
COBOL
Softwaretaal: schrijven zakelijke programma’s
Unix
Multitasking, multiuser, overdraagbaar besturingssysteem. Standaard
besturingssysteem in veel bedrijven tijdens jaren 80.
TCP/IP
Mogelijkheid voor miljoenen computers verbinding maken over één
reusachtig groot wereldwijd netwerk (internet).
Ethernet
Standaard voor verbinden van pc’s in LAN: stimulans gebruik PC.
IBM/MICROSOFT/Intel
Wintel-ontwerp: allemaal standaardonderdelen.
World wide web
Standaard opslaan, ophalen, formatteren en tonen van informatie in een
wereldwijd spinnenweb van elektronische pagina’s.
4.2 Componenten van een IT-infrastructuur
!!!NIET!!!
3
Jani Van Hecke
beleidsinformatica
hoofdstuk 4
4.3 Trends in hardwareplatforms
-
Kosten computergebruik gedaald MAAR!!! Kosten IT-infrastructuur niet
 Toegenomen percentage bedrijfsbudgetten
o Duurdere en krachtigere hardware
o Alles tot 1 mooi geheel brengen
o Flexibele infrastructuur bouwen (snel en veilig)
o Meer geld aan diensten en onderhoud
4.3.1 het opkomende mobiele digitale platform
-
netwerken  nieuwe mobiele digitale platforms(blackberrry, iphone, netbooks,…)
4.3.2 grid computing
-
Grid computing: houdt in dat geografisch van elkaar gescheiden computers met elkaar
verbonden worden tot een enkel netwerk, met het doel een virtuele supercomputer te
creëren door de rekenkracht van alle computers op het grid te combineren.
 Hogesnelheidsinternetverbinding
 Softwareprogramma’s
 Meerdere dingen tegelijk doen: dankzij processor
 Kostenbesparing, verwerkingssnelheden en flexibele inzetbaarheid
4.3.3 Cloud computing en utility computing
-
-
Reeds gezien: hardware – en softwarefuncties worden geboden als diensten via internet
Gegevens opgeslagen op externe servers in enorme centra
- Opvragen via internet
- Slechts betalen voor de rekenkracht die je gebruikt: on-demand computing
Vooral kleine en middelgrote ondernemingen
- Grote ondernemingen eigen exploitatie (strategische voordelen?)
=== HYBRIDE COMPUTINGMODEL  meest essentiële kernactiviteiten
gebruik maken van eigen infrastructuur en voor minder cruciale activiteiten
cloud.
4.3.4 NIET
4.3.5 NIET
4.4 Trends in besturingssystemen
4.4.1 NIET
4.4.2 NIET
4.4.3 NIET
4
Jani Van Hecke
beleidsinformatica
hoofdstuk 4
4.4.4 Mashups en widgets
o
o
Mashups:
Software te downloaden van het internet: uitwisselbare componenten  integreren
met andere componenten
=== software uit verschillende bronnen te halen en deze te combineren om zo een
toepassing te produceren die ‘groter’ is dan de som van de delen (meer waarde).
Widgets:
Kleine stukjes code die gebruikers in staat stellen content van een bepaalde site in te
bouwen in een webpagina of een andere website.
 Kunnen worden toegevoegd aan de desktop
voor bepaalde functionaliteit (facebook,
blogs, …)
4.4.5 uitbesteden van software-ontwikkeling, -onderhoud en exploitatie
3 manieren om software aan te schaffen of te huren:
1. softwarepakketten kopen of huren van een commerciële softwareleverancier
2. softwarediensten afnemen van een online service provider
3. uitbesteden van de ontwikkeling van op maat gesneden software aan een extern
softwarebedrijf (vaak elders in de wereld)
enterprisetoepassingen
een softwarepakket is een commercieel verkrijgbare verzameling van kant en klare
softwareprogramma’s
niet zelf software schrijven: veel lagere kosten dan wat zij zouden moeten betalen als ze
het zelf zouden ontwikkelen
Software as a service (SaaS)
Diensten voor het leveren en het toegang verlenen tot software als externe webservice.
 zorgvuldig de kosten en baten van de dienst vaststellen en alle personele, organisatorische en
technologische aspecten afwegen.
Uitbesteden omdat de kosten lager zijn of omdat men zich dan kan richten op
kernactiviteiten.
Outsourcing van software-ontwikkeling en –onderhoud
Een onderneming sluit voor de ontwikkeling van eigen software of het onderhoud van bestaande
(oude) programma’s een contract met andere bedrijven, vaak ondernemingen die vanuit
lagelonenlanden opereren.
 Service level agreement (SLA): een formeel contract tussen klanten en hun dienstverleners
dat de specifieke verantwoordelijkheden van de dienstverlener en de door de klant
verwachte servicegraad vastlegt. (aard en niveau geboden diensten)
5
Jani Van Hecke
beleidsinformatica
hoofdstuk 4
4.5 Managementvragen
4.5.1 omgaan met platform- en infrastructuurveranderingen
vraag: hoe flexibel blijven? Hoe goed laten schalen?
 Schaalbaarheid: het vermogen van een computer, product of systeem om zonder problemen te
expanderen om een groter aantal gebruikers te kunnen bedienen.
 Meegerekend worden bij het plannen van de capaciteit
 Het is aan het management om aanvaardbare niveaus vast te stellen voor de
computerresponstijd en –beschikbaarheid voor de missiekritische systemen van de
onderneming om eht verwachte niveau van werken vast te houden
4.5.2 Bestuur en beheer
Vraag: afdelingen en divisies de verantwoordelijkheid krijgen over eigen IT-beslissingen of ITinfrastructuur centraal beheerd?
 iedere onderneming moet hier haar eigen behoeften afwegen en tot antwoorden komen op deze
vraag
 === enterprise governance of IT: zowel de business- als IT-specifieke processen voor
bestuur en beheer IT.
4.5.3 verstandig investeren in de infrastructuur
vraag: moet een onderneming investeren in eigen IT-infrastructuur of moet ze deze huren van
externe toeleveranciers?
=== ‘kopen of huren’-beslissing
Omgaan met veranderingen in infrastructuur
Vraag: hoe kan de infrastructuur worden aangepast en hoeveel tijd kost dat?
 IT overal in de onderneming = verweven in dagelijks werk werknemer
 geleidelijk voltrekken ingegeven door een visie op de toekomstige eisen van a.d.
infrastructuur.
 Chaos of waar plannen elkaar opvolgen zonder
verandering
Het concurrentiekrachtmodel voor IT-infrastructuurinvesteringen
(zie figuur 4.13)
Vraag: hoeveel een bedrijf zou moeten uitgeven aan IT-infrastructuur?

De vraag naar diensten van jouw bedrijf
Inventariseer de diensten die je momenteel aan klanten, toeleveranciers en
medewerkers levert.  analyseer
6
Jani Van Hecke
beleidsinformatica
hoofdstuk 4

De strategie van jouw bedrijf
Analyseer de strategie van uw bedrijf (5j)  welke diensten nodig voor doel te
bereiken

De IT-strategie van jouw bedrijf, de infrastructuur en de kosten
IT-plannen in lijn met businessplannen van het bedrijf? (5j)
 ‘total cost of ownership’-analyse

De stand van zaken ten aanzien van IT
Loopt jouw bedrijf voor of achter?
 voor – MIDDEN – achter  Je wilt investeren in technologieën waarvoor
standaarden zijn vastgesteld, zodat geconcurreerd wordt op prijs ipv ontwerp
 nieuwe technologie: niet alle investeringen schrappen

Diensten van de concurrent
Vergelijk jouw niveaus van dienstverlening aan klanten, toeleveranciers en
medewerkers met die van de CONCURRENT.
 probeer uit te blinken wat betreft niveaus van dienstverlening

Investeringen in IT-infrastructuur door het bedrijf van de concurrent
Vergelijk jouw uitgaven aan IT-infrastructuur met die van de concurrent
 meer of minder? Wat is de oorzaak?
 besluit: gebruik deze informatie om een antwoord te vinden op de vraag
hoeveel een bedrijf moet uitgeven aan IT-infrastructuur.
Total cost ownership van technologie
- total cost of ownership (TCO) –model:
Een hulpmiddel voor bedrijven om de indirecte en directe kosten van IT-uitgaven van
hun bedrijf te vergelijken met die van de concurrent, door analyse, waardoor de
werkelijke kosten van bepaald technologiegebruik bepaald kunnen worden.
 De kosten van de aanschaf van hardware en software = 20% TCO
o Installatie
o Training
o Ondersteuning
o Onderhoud
o Infrastructuur
o Storingen
o Ruimte & energie
 Het is mogelijk een deel van deze beheerskosten te verlagen door beter management
 centralisatie en standaardisatie van hardware, software en beleid
===!! In een centraal geregelde infrastructuur kunnen systemen
worden beheerd en storingen worden verholpen.
7
Jani Van Hecke
beleidsinformatica
hoofdstuk 4
8