File

Lesvoorbereidingsformulier
Onderwerp Thema: la maison et sa nature
2 lesuren
Leervak
WO
School: De Notelaar, Go! Boutsersem
Leerkracht Ansi Bollen
leerjaar
5de leerjaar
Aantal lln
20
Situering in het leerplan
ET 1.3, 1.5, 1.6, 1.23, 1.24, 1.25, 1.26, 2.1, 2.10, 2.11, 2.12, 2.18, 3.1, 3.3, 3.7
Leren leren: 1, 3, 4, 6
Sociale vaardigheden: 1.2, 1.3, 1.5, 1.6, 2, 3
Beginsituatie
De leerlingen zijn vorige les gestart rond het thema ma maison. Tijdens de
leerwandeling hebben ze heel wat ontdekt over de constructie van een huis.
Met deze kennis in het achterhoofd proberen de leerlingen deze les de
woonprincipes uit de natuur toe te passen op datgene wat ze reeds ontdekt hebben
over hun manier van wonen (bvb gebruikte materialen, systemen, uitzicht van onze
huizen).
Didactisch materiaal
- voor de leerkracht
- themabundel: ma maison et …
- Boomkaarten , huiskaarten zie bijlage
- Beamer, internet
- Werkbundel p. 8
- voor de leerlingen
- Themabundel: ma maison et…
- Stoepkrijt
- Boomkaarten , huiskaarten
- Werkbundel p. 8
- Kleurpotloden
Bibliografie
Leerplan WO Go!
Schooltv. http://www.schooltv.nl/video/het-klokhuis-aardehuis/#q=huis
djapo
Lesdoelstellingen
1 Leerlingen kunnen aantonen dat onze manier van wonen niet geïntegreerd is in de
natuur.
2 Leerlingen kunnen reflecteren over de natuur als voorbeeld voor onze woningen.
3 Leerlingen zijn zich bewust dat de natuur ons veel kan leren als het op wonen
aankomt.
4 Leerlingen kunnen vertellen welke rol een woning kan hebben voor de omgeving.
Ansi Bollen
1
5 Leerlingen kunnen woonprincipes uit de natuur toepassen op een eigen
woonontwerp.
Lesverloop
Motivatiefase
did. werkvorm /
media /
tijd
omschrijving lesverloop
llnactiviteit
groeperingsvorm
did. mat.
a) motiveren van de leerlingen
‘5 Klassikaal, OLG
Op het bord staat de titel
Woordspin
Bord
van de les geschreven. La
maken,
maison et sa nature. We
associëren,
ontleden samen de titel.
vragen
Het woord la maison
beantwoorden
kennen de leerlingen reeds
vanuit de lessen frans.
Nature lijkt erg op natuur
dmv associatie kunnen ze
dit woord vertalen. We
maken een woordspin. De
leerlingen schrijven op bord
wat deze titel bij hen
oproept. Daarna geven ze
het krijtje door aan een
andere leerlingen zodat
iedereen aanbod komt.
Vervolgens bespreken we
samen de woordspin.
b) onderwerp en bedoeling van de les aangeven en beginsituatie bepalen en
gelijkstellen
‘5 Juf verdeelt de
Zo meteen gaan we
Teken een
Stoepkrijt
klas in twee
allemaal samen naar
boom, huis
Boomkaarten
groepen namelijk buiten. De ene groep tekent van 10m
huiskaarten
de bomen en de
een boom van 10 m, de
groot
huizen
andere groep tekent een
Werken in
huis van 10m. Vervolgens
groep
krijgt de groep bomen elk
een boomkaart en de groep
huizen elk een huiskaart.
Elke leerling leest wat op
de kaart staat en vult
vervolgens de
groepstekening aan met de
info die hij/zij leest.
Ansi Bollen
2
Leerfase
code
doels
t.
did.
werkvorm /
tijd
groepering
svorm
fase 1 verkenningsfase
‘30
/
2 groepen
van 10
leerlingen/
klassikaal
omschrijving lesverloop
llnactiviteit
De leerlingen krijgen 10 minuten voor
het tekenen van de boom/huis en
vervolgens nog eens 10 minuten om
deze tekening aan te vullen met de info
uit de boom en huis kaarten
Elke groep bekijkt zijn tekening intern.
Elke leerling vertelt aan zijn
medegroepsleden wat hij er heeft
bijgetekend en waarom. Als de groepen
intern hun eigen tekening goed bekeken
hebben en begrijpen, bespreken we
beide tekening klassikaal. De leerlingen
van groep 1 proberen de tekening van
groep 2 te interpreteren en de leerlingen
van groep 2 interpreteren de tekening
van groep 1. De juistheid van deze
interpretaties wordt telkens afgetoetst
met de groep die te tekening heeft
gemaakt: Is het juist of volledig wat je
medeleerlingen erover zeggen? De
leerlingen vullen indien nodig de
interpretaties aan.
Stoepteke
ning
maken.
Bespreken
van stoeptekening
media /
did.
mat.
Stoepkri
jt
Boomka
arten
huiskaar
ten
Fase 2 verwerkingsfase
Na deze opdracht gaan we terug gezamenlijk naar de klas. Nu volgt er een klassikale
bespreking waarbij de juf d.m.v. vragen stuurt om tot een vergelijking van de twee te komen.
Want beide zijn een woning. Het huis voor de mens. De boom voor de dieren.
‘15
2,4
Ansi Bollen
Klassikaal,
kringgespr
ek
1. input Waarvan wordt het huis
gemaakt? Wat wordt er gebruikt
om van de boom een boom te
maken, of van het huis een huis?
Vb: de boom gebruikt CO2,
voedingsstoffen uit de grond,
water uit de grond. Om een huis
te bouwen heb je allerlei
materialen nodig, zoals cement,
plastic, baksteen, ... 2.
2. output Wat geeft de woning aan
de omgeving terug? Vb: de boom
zorgt dat de bodem vochtig blijft,
geeft door zijn bladeren, takken
en vruchten voeding aan de
bodem. Als de boom dood is,
biedt hij onderdak aan allerlei
dieren, ...
Nabesprek
ing ,
kringloop
maken,
vergelijk
maken
tussen
boom en
huis.
/
3
Het huis geeft afvalwater aan de
natuur, stoot CO2 in de lucht, als
het huis versleten is, moet het
afbraakmateriaal naar het stort,
...
3. bewoners Wie woont er samen
in de woning? bv: in de boom
wonen allerlei dieren samen. In
het huis woont een familie,
meerdere families, ...
4. Kringloop We proberen beide
woningen voor te stellen als een
kringloop. Een kringloop
veronderstelt dat wat afval is,
voedsel wordt. Anders uitgelegd:
een kringloop is een systeem
waarin elk element gebruikt kan
worden door een ander element,
zonder afval te produceren.
Lukt het om zowel de boom als
het huis voor te stellen als een
kringloop? Waarom wel/niet?
We gaan dieper in op de
gevolgen van een woning die niet
als kringloop fungeert: Kan het
bouwmateriaal oneindig blijven
geleverd worden door de aarde?
Kan de aarde oneindig veel
afvalmateriaal aan?
‘15
1.
Klassikaal
We bekijken samen het filmpje over het
aarde huis:
http://www.schooltv.nl/video/hetklokhuis-aardehuis/#q=huis
Filmpje
bekijken
‘10
3.
Klassikaal/
filosoferen
Na het filmpje maakt de juf enkele
afspraken voor de nabespreking die zal
volgen: drie regels: 1) Ze mogen allerlei
opmerkingen maken als ze bereid zijn
het uit te leggen. 2) Ze luisteren naar
elkaar. 3) Alles wordt in vertrouwen
gezegd
Nabesprek
ing filmpje
en
tekeningen
Beamer,
internet,
filmpje
aarde
huis.
Vervolgens stelt de juf volgende vragen
om het gesprek opnieuw te starten:
Zouden onze huizen er beter helemaal
anders uitzien? Waarom wel/niet?
Hoofdvraag voor ons filosoferend
gesprek: Mogen we de aarde vol
bouwen?
Bijvragen: Moet iedereen een eigen huis
hebben? Mag de natuur huizen stuk
Ansi Bollen
4
maken? Zullen we altijd in huizen
wonen? Is het leven beter in een huis
dan in een grot? Wanneer is leven in
een grot leuk?
Slot
tijd
‘10
did. werkvorm /
omschrijving lesverloop
groeperingsvorm
Doelstelling: 5
Als afsluiter volgt nog een
actieopdracht in de
Individueel
werkbundel. Waarbij de
kinderen zelf proberen een
huis te ontwerpen waarbij
zoveel mogelijk kringlopen
in zijn opgenomen. Kortom
een huis dat zoveel
mogelijk geeft aan de
natuur en niet neemt.
De juf begeleidt de
jongeren deze laatste 10
minuten zodat iedereen
een aanzet heeft gekregen.
Als huistaak werken ze de
opdracht thuis verder af.
Ansi Bollen
llnactiviteit
Tekenen,
kringlopen
maken
media /
did. mat.
Werkbundel
ma maison et
… p. 8
Kleurpotloden
5
Bijlage
Boomkaart
In de kruin van de boom wonen een heleboel dieren samen: vogels
bouwen hun nest in de takken, de bladluis woont op het blad,
lieveheersbeestjes, rupsen, vlinders, eekhoorns, ... Een specht boort
een gaatje in de stam van de boom. Daarin zal hij zijn nestje maken.
De bladeren van de boom nemen CO2 op uit de lucht. CO2 is een stof
die vooral vrijkomt door auto's, vrachtwagens, vliegtuigen, fabrieken,
... Het is de stof die nu veel te veel in de lucht zit. De bomen nemen
CO2 (bijvoorbeeld van uitlaatgassen) op uit de lucht en geven frisse
zuurstof in de plaats. De CO2 gebruikt de boom om boom te worden.
CO2 is dus eigenlijk bouwmateriaal voor de boom. De wortels van de
boom nemen water en voedingsmiddelen op uit de grond. Zo wordt de
boom groot. Je zou kunnen zeggen dat de boom zijn bouwmateriaal
uit de bodem haalt. De bladeren, takken en vruchten van de boom
vallen in de herfst op de grond. Daar verrotten ze en geven ze voeding
aan de boom. Bomen zijn dus heel belangrijk voor een vruchtbare
bodem. De boom geeft schaduw voor wie wil schuilen voor de zon.
Waarschijnlijk heb je al wel eens een kudde schapen of koeien onder
een boom zien staan? Wel, nu weet je wat ze er doen! Doordat de
boom schaduw geeft, en de wortels vertakt zitten onder de grond, kan
het regenwater niet snel wegspoelen. Bomen zorgen er dus voor dat de
bodem goed vochtig blijft. En dat is belangrijk want alle planten
hebben vocht nodig om te groeien. De vruchten van de boom voeden
niet alleen de mens, maar ook de dieren en zorgen er bovendien nog
voor dat, als ze niet worden opgegeten, ze de bodem goed vruchtbaar
maken. Afgevallen takjes en blaadjes van de boom worden door
allerlei dieren gebruikt om er een nest van te bouwen. Oude, dode
bomen dienen als schuilplaats voor allerlei dieren. Een boom heeft een
natuurlijke cyclus: elke herfst verliest hij zijn bladeren, maar in de
lente komt hij er weer door met nieuwe, frisgroene blaadjes. Eigenlijk
kan je zeggen dat een boom zichzelf kan hernieuwen.
Ansi Bollen
6
Huiskaart
Om een huis te bouwen heb je een hoop materiaal nodig: bakstenen,
ramen, balken, ijzer, plastic, ... Al dat materiaal wordt eerst uit de
aarde gehaald en dan verwerkt in een fabriek. Dan wordt het met
vrachtwagens tot bij jou gebracht. In je huis gebruik je een hoop
water: om te douchen, de wc door te spoelen, te wassen, koken, ... Dat
water komt tot in je huis door de waterleiding. Het is water uit de
rivieren. In je huis woon je met je familie. Soms woon je met
meerdere families samen. Het afvalwater van je wc, douche,
wasmachine komt terug in de natuur terecht. Het wespennest dat zich
onder de dakgoot had genesteld, wordt door de brandweer
weggehaald. Om het huis te verwarmen gebruik je een kachel of een
verwarmingsketel. Daar wordt hout, stookolie of gas verbrand. Het
hout ga je halen met de auto of laat je brengen. De stookolie wordt
door een grote vrachtwagen gebracht. De gas komt langs een
pijpleiding in je huis terecht. Als er iets stuk is aan je huis, moet je het
repareren of vervangen. Afbraakmateriaal van je huis moet naar het
stort, want het vergaat niet vanzelf. Muizen of andere dieren in je huis
zijn nu niet bepaald een pretje. Daarom leg je muizenvergif. Zo ben je
er snel vanaf. Om een huis te bouwen, giet je eerst een flinke laag
cement. Zo zorg je ervoor dat je huis altijd recht blijft staan. Op
cement kunnen geen planten groeien. Planten of ander kruid dat we
onkruid noemen, willen we liefst niet in de buurt van het huis. Met
behulp van een product maken we daar korte metten mee. Alle planten
gaan dan dood. Zo zien je huis en tuin er altijd netjes en verzorgd uit.
Eens om de zoveel tijd is het huis aan herstelling toe. Een likje verf,
een dakgoot die moet worden vervangen, de bakstenen moet weer
waterdicht worden gemaakt met een speciaal product. Dat zijn meestal
kosten, en je steekt er veel tijd in. Om je huis te verwarmen gebruik je
een kachel of een chauffage. Die stoot CO2 in de lucht. CO2 is een
goedje dat mee zorgt voor de opwarming van de aarde
Ansi Bollen
7