zintuigenwandeling - Provincie West

Handleiding voor leerkrachten en gidsen
die dit programma zelf willen begeleiden
ZINTUIGENWANDELING
Buitengewoon Secundair Onderwijs – personen met
een beperking
Vlaamse overheid
De Vroente
Vlaams Kennis- en Vormingscentrum voor Natuur en
Milieu
Putsesteenweg 129
2920 Kalmthout
T 03 620 18 30
F 03 620 18 35
www.devroente.be
Een overzicht van mogelijke activiteiten voor leerlingen uit het BuSO en
jongeren met een beperking.
Aangezien deze groep zeer verscheiden is, zal je een aantal activiteiten
moeten aanpassen naar jouw specifieke doelgroep. Laat deze bundel als
mogelijke leidraad fungeren, in de wetenschap dat je zelf aanpassingen
doet.
1. Inleiding
We gaan de natuur ontdekken met deze "ontdektas".
Wat merk je op aan deze tas?
Hoe kan je de natuur ontdekken?
Welke lichaamsdelen gebruik je daarvoor?
Opnoemen van de 5 zintuigen:
 KIJKEN doe je met je OGEN
 RUIKEN doe je met je NEUS
 LUISTEREN doe je met je OREN
 PROEVEN doe je met je TONG
 VOELEN doe je met je HANDEN
Welke van die 5 zintuigen gebruiken jullie het meest?
Tijdens onze wandeling laten we alle zintuigen aan bod laten komen:
Hebben jullie ze all 5?
2. Wandeling op de heide
Op de activiteitenkaart staan 10 doe-momenten: twee per zintuig.
Duid na elke activiteit aan welk zintuig jullie hebben gebruikt. Zorg ervoor dat
elk zintuig zéker aan bod komt. Naargelang het seizoen en/of de leeftijd kan een
keuze gemaakt worden uit onderstaande activiteiten.
KIJKEN
 Inkomkaart: iedereen krijgt een kaartje met dubbelzijdige kleefband
Op de bodem van het bos zoeken ze naar losliggend materiaal om een
"kunstwerk" te maken. Dat is de inkomkaart om de hei of het bos verder te
verkennen.
 Spoor volgen: Elk kind zoekt een opvallend stokje van max. 20 cm. Ze leggen
een kronkelig spoor op de zandvlakte of op het pad. Dan gebruiken ze de kijkbuis
om het spoor te volgen.

De regenboog: Onlangs is de regenboog uit elkaar gespat. Alle stukjes zijn in
de heide terechtgekomen…gelukkig hebben we ze kunnen opvangen. Geef de
kinderen per 2 een kleurenkaart (of steentjes…), waarmee ze op zoek gaan naar
eenzelfde tint in de natuur.

Klik-klak-kodak: Per twee…
LUISTEREN
 Cd-schijfje: Muziek kan je opzetten om te dansen, mee te zingen, …
Soms kan je ook tot rust komen door naar muziek te luisteren.
Wij gaan vandaag onze eigen cd maken.
Deelnemers zetten zich op een aparte plek, ver van de anderen.
Op het schijfje tekenen of kruisen ze met potlood aan welke geluiden ze gehoord
hebben, in welke richting en dichtbij of veraf…
 Cassetterecorder: gemaakte cd’s afspelen (snel of traag, van achter naar
voor, …) – zijn er verschillende waarnemingen, waarom wel of niet?
 Soort zoekt soort: Deelnemers staan in een kring.
Er worden dierenkaartjes uitgedeeld, ieder houdt het geheim!
Na een signaal bootsen alle kdn tegelijkertijd het geluid na van hun dier.
Ze zoeken de kinderen op die hetzelfde geluid maken.
Best vooraf de geluiden laten voordoen:
kikkers kwaken
schapen blaten
spechten kikken
honden blaffen
wolven huilen
bijen zoemen
VOELEN
 Mijn boom: kinderen staan per 2, één ervan met blinddoek.
Vanuit een kring vertrekt elk paar naar een boom in de omgeving. De persoon met
de blinddoek voelt zo goed mogelijk aan de boom. Elk paar keert terug naar de
kring. Dan gaat de blinddoek af. Nu moet de "voeler" zoeken welke boom hij/zij
gevoeld heeft. Daarna de rollen omkeren.
 Mijn stokje: de kinderen zoeken elk twee takjes, deze worden verzameld en
achter de rug doorgegeven. Kan ieder kind zijn/haar takken herkennen?
RUIKEN
 De geurvanger: een reageerbuisje met een bijzondere stof.
Wie er een druppel van op zijn voorhoofd wrijft kan alles véél beter ruiken.
De meeste geuren in de natuur zitten verstopt en moeten we laten ontsnappen.
Daar bestaat en trucje voor: KRAS en SNUIF…(voordoen)
Per 2 gaan de kinderen nu op zoek naar een stukje natuur op de bodem.
Ze laten de geur ontsnappen en snuiven hem op.

Heidegeuren:
Mierenzuur
Mos, bodemgeur
Schapenwol
Hars in naalden, knoppen, op de stam, …
PROEVEN


Dennenpitten: onder een grove den wordt een denappel bekeken
Welk deel wordt gegeten door de eekhoorns?
Honingdruppel: op een plaats waar Dopheide duidelijk doorboord is door
hommels…
INVENTARISLIJST
ZINTUIGENTAS
Artikel
Ontdektas
Activiteitenkaart
Wasknijpers
Middenvak
Kaartje met dubbelzijdige kleefband
Kleurenkaart
Doosje geurstoffen
Sponsje (in doosje geurstoffen)
Reageerbuisje met gekleurd water
Handdoek
Zijvak met handschoen
Washandje met witte wol
Lege washandjes
Zijvak met oor
Papieren CD’s
Potlood
Voorbeeld CD
Voorvak
Doosje pijnboompitten
Honingsnoepjes
memorie-kaarten
Achtervak
Blinddoek
Aantal
1
1
11
25
12
1
2
2
1
1
4
x
20
1
1
1
30
13
Prijs per stuk in EUR